Morgunblaðið - 14.10.1969, Side 14
14
MOROUNIBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 14. OKTÓBER 1060
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
RitstjórnarfuHtrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Augiýsingar
Áskriftargjald kr. 165.00
I lausasölu
H.f. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjóifur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðaistræti 6. Srmi 10-100.
Aðaistræti 6. Simi 22-4-80.
á mánuði innanlands.
kr. .10.00 eintakið.
AUKIÐ FJÁRMAGN
TIL SKIPASMÍÐA
Síðustu geimfarar Rússa og nokkrir þátttakendur úr fyrri ferðum, sem eru þeim til aðstoðar,
(talið frá vinstri): Viktor Gorbatko, Anatoly Filipch«nko, Georgy Beregovoi, Vladimir Shatalov,
Vladislav Volkov, Georgy Shonin, Valery Kubasov, Valery Bykovsky og Alexei Yeliseyev.
Alaugardag tilkynnti Fisk-
veiðasjóður íslands, að
ákveðið hefði verið að hefja
lánveitingar til skipasmíða-
stöðvanna í landinu til
smíða á fiskiskipum, þótt
ekki sé búið að selja skipin
fyrirfraim. Hingað til hafa
skipasmíðastöðvamar ekki
getað smíðað skip nema kaup
andi væri fyrir hendi.
Þessi ráðstöfun mun gjör-
breyta rekstri skipasmíða-
stöðvanna. Þær munu nú
geta hagnýtt framleiðslu-
getu sína til hi-ns ýtrasta, og
af því leiðir, að rekstur
þeirra verður hagkvæmari.
Óvissan um nýtt verkefni að
loknu því sem fyrir er, verð-
ur ekki lengur fyrir hendi,
og þess vegna mun meiri
festa og jafnvægi verða í
rekstri stöðvanna.
Þessar aðgerðir, sem At-
vinnumálanefnd ríkisins hef-
ur beitt sér fyrir, munu
einnig stórauka atvinnu í
jámiðnaðinum og ýmsum
þjónustugreinum í sambandi
við skipasmíðamar. Er eng-
inn vafi á því, að hinar
auknu lánveitingar til skipa-
smíðastöðvanna munu lyfta
mjög undir atvinnulífið víða
um land, en skipasmíða-
stöðvar eru nú starfandi í
öllum landshlutum, bæði
þær sem smíða stálskip og
hinar sem stunda smíði tré-
skipa.
Loks mun þessi ráðstöfun
flýta mjög fyrir aukningu
fiskiskipaflotans. Búast má
við, að skipasmíðastöðvamar
einbeiti sér að smíði minni
stálsfcipa, en þar er einmitt
mest þörf á endurnýjun
flotans. Það er skoðun fróðra
manna, að þess sé ekki langt
að bíða, að eftirspurn eftir
fiskiskipum aukist mjög,
enda hefur útgerðin gengið
vel á þessu ári og rekstrar-
grundvöllur hennar er betri
en áður.
Fyrir tilstuðlan ríkis-
stjórnarinnar hafa nú verið
boðaðar þrjár meiriháttar
.ráðstafanir til þess að efla
atvinnulífið í landinu. 1
fyrsta lagi hefur verið ákveð
ið að flýta mjög lánveiting-
um til íbúðabygginga, sem
munu auka alla byggingar-
starfsemi verulega. í öðru
lagi hefir verið tryggt fjár-
magn til þess að balda áfram
vegagerð í vetur og í þriðja
lagi lánveitingar til skipa-
smíðanna. Auk þessara að-
gerða, sem boðaðar hafa ver-
ið á síðustu vikum, hefur
Atvinnumálanefnd ríkisins
úthlutað um 340 mrlljónum
króna til eflingar atvinnulífi
í landinu, og hefur það fjár-
magn nú þegar bjargað al-
gjörlega atvinnumálunum á
einstökum stöðum á landinu
og áhrifa þess mun haida
áfram að gæta í vetur.
VANTRÚ
FRAMSÓKNAR
Á IÐNAÐI
I?orystugrein Framsóknar-
* blaðsins síðastliðinn
laugardag um iðnaðinn
og EFTA leiðir glögglega
í ljós þá vantrú, sem Fram-
sóknarmenn hafa á íslenzk-
um iðnaði og íslenzkum iðn-
rekendum og iðnaðarmönn-
um. Bersýnilegt er, að Fram-
sóknarmenn hafa litla sem
enga trú á því að íslending-
ar geti byggt upp útflutnings
iðnað eins og aðrar þjóðir.
Þessi vantrú Framsóknar-
manna á íslenzkt framtak,
hugvit og þekkingu er ekki
ný af nálinni, en furðulegt er
að hún skuli koma fram ein-
mitt nú, þegar iðnaðurinn
hefur á undanfömum mánuð-
um gert verulegt átak í að
hefja útflutningsframleiðslu
þótt nýir markaðir hafi enn
ekki verið opnaðir með aðild
að EFTA.
Ef hagkvæmir samningar
nást um aðild að EFTA mun
iðnaðurinn strax fá tollfrjáls
an aðgang að þeim mörkuð-
um ásamt nýju fjármagni úr
norræna iðnþróunarsjóðnum.
Tollar á vélum og hráefnum
verða lækkaðir, en vemdar-
tollar felldir niður í áföng
um á 10 árum. Nú þegar eru
fluttar út umbúðir, ullar-
vörur í talsvert stórum stíl,
tilbúinn fatnaður og margt
fleira. Framsóknarmenn ættu
fremur að livetja iðnaðinn til
nýrra átaka í þesisum efnum
en að draga kjark úr mönn-
um með þeirri vantrú og
svartsýni, sem lýsti sér í for-
ustugrein málgagns þeirra.
GISTIHEIMILI
FYRIR DRYKKJU-
SJÚKUNGA
k kveðið hefur verið aðtaka
Farsóttarhúsið í Reykja-
vík í notkun fyrii* heimilis-
- HOPFERÐIN
Framhald af bls. 1
laugardiag og suninudag. TVeir
menn eru í Soyuz-6, þeir Georgy
Shonin og VaLery Kulba, en þrir
í Soyuz-7, Anaitoly Filipdh'enko,
Vladislav Voilkiov og ViiktorGorr
batiko.
ALmennt er álitið, að Soyuz-7
og Soyuz-8 verði tengd saman
áður en langt um líður og verð-
ur fylgzt mieð tengingunni frá
Soyuz-6. En að venju eru engar
upplýsinigar gefnar um það sem
áformað er að gera. >ó er tal-
ið að ýmsar tæ'knilegar tilraun-
ir verði gerðar auik tengingarinn
ar fyrir’h.uguð'u. Að sögn Tass 'hef
ur Shatalov nú tekið við yfir-
sitjóm „hópferðarinnar."
Um það er*u s'kiptar skoðanir
í Moskvu hversu iengi sovézku
geiimfararnir verði í geiimnium,
en fiestir teLja að dvöl þeirra í
geimnum vierði tiiltöluilieiga stutt.
Tilkynningar uim störf geimfar-
anna í Soyuz-6 og Soyuz-7 uim
heigina hafa gefið til kynna að
’peir hafi beðið eftir Soyuz-8 til
þess að ljúka mieginverkefni
ferðarinnar, í tilkynnin,giu uma
helgina sagði, að reyndar yrðu
nýjar aðferðir við að bræða sam
an málma í þyngdarleysi og loft
tómu rúmi. Slík tilraun er nauð-
synlegur liður í undirbúningi að
amíði geims'töðvar.
Bkki er ljóst hve mi'k'ið af út-
bún.aði geimifaranna verður skil-
ið eftir í geimnum þegar ti'lraun-
in.ni lýkur. Talið er, að Soyuz-
geimförin geti borið fjóra menn,
svo að sá mögulieiki er fyrir hiendi
að eitt geimfarið verði ákilið eft-
ir á brauit og að fjórir m»enn snúi
aftur til jarðar í öðru geiimfiairi
og þrír í hinu þriðja.
í s'keyti til leiðtoga sovézka
kommúniistaflokikisíns og stjórn-
arinnar sögðu geimfiarannir að
þeir væru við beztu beilsu og
sannfærðir um að settu marki
yrði náð. í yfirlýsingu fyrir ferð
Soyuz-8 í morgun sagði Shatalov
leiðangursstjórd að leiðan,gurinn
væri helgaður 100 ára afrnæli
Leníns í apríil næstkomiandi.
f gær voru siendar sjónvarps-
myndir af jörðunni frá Soyuzi-6
og Soyuz-7. Einn geknfartanna
útgkýrði sumt af því sem hann
starfaði en kvaðst ekki geta
skýrt í einstökum aitriðum frá
öðrum verkefnum fyrr en hann
kæmi aftur ti'l jarðar. Jarðnánd
og jarðfirrð Soyuz-6 er 193—230
km, en Soyuz-7 205—225 km. So
yuz-7 var skotið kl. 10.45 á sunnu
daig. Soyuz-6 er að því leyti óilíkt
öðrum Soyuz-gieiíms'kipum að það
er ekki búið tengingaribúniaiði, að
því er tæfcnimaður geimfarsins,
Valery Kubasov, sagði í viðtali
lausa áfengisisj úklinga, en
vandamál þeirra hafa mjög
verið til umræðu á undan-
förnum mánuðum. Hér er þó
fyrst og fremist um bráða-
birgðaráðstöfun að ræða, en
jafnframt hefur borgarráð
saimþy’kkt að beita sér fyrir
því við ríkisvaldið, að haf-
inn verði undirbúningur að
í gær. Áreið,ani!leg,ar beimildir
henma, að Soyuz-6 eigi að vera
eins konar „fljúgandi verkstæði“,
og hefur hvað eftir annað verið
lögð álberzla á að í geimfarinu
sé mikið af útbúnaði, m.a. til að
sjóða saman miáfimia.
í Soyuz-7 eru tveir flugmenn,
ofurstamir Filipdhenko og Cor-
batko, en Volkov er verkfræð-
ingur og á ættir að nekja til
frægra fluigvélasmiðia. Kúbasov í
Soyuz-6 er einnig werkfræðingur
og Shonin er ofursti í flughern-
uim. Allir eru geimfararnir kvænt
ir menn og félla'gar í komimún-
istaflokknum.
Atlhyigli hefur valkið að sov-
ézka sjónvarpið hefur næstum
því á baindaríska vísu sent út
myndir af geimiskotjunum undan-
farna þrjá daga, en enn þora Rúss
ar ekki að ieyfa beinar sending-
ar eða segja fyrirfram uim það
sem á að gerast í þessari miklu
geimvís'indatilraun, segir Moskvu
Waishimgton, 13. akt. — AP.
BANDARÍSKA utanríkisráðu-
neytið tilkynnti í dag, að „ýmsar
stjórnardeildir ríkisins könnuðu
nú hvort aðstoð Svíþjóðar við
Norður-Vítanam — ef og þegar
hún verður veitt — muni verða
til þess að útiioka Svíþjóð frá
lánum frá Export-Import banka
Bandaríkjanna".
BlaðatfuMtirúi uitanníkisráðu-
nieytiisinls, Garl Ba.rtch, sagðí hins
vegair í svanú við spunninguim
fréttaimianmia, að Baradarlíkjaistjóinn
heifði ékki enn staðffestair uipplýs-
inlgar um hvort og að tuvaða
miaiiki Sviþjóð miuni veita N-
Vítamaim aðlstoð, en tal'að h'efur
ve.rið um 40 milljón doillara að-
Stoð í formii iláina til N-Víetnattn.
Aðiriir emibættismenin í barada-
riidka utainrikisináðtuneytinu segja,
iað fregniir fhá Stotkkhóítoni stang-
ist aillmjög á vairðamdi áfonm
sæniSku stjór'niarininiair uim aðstoð
við Hainoi.
Saimkivæmt suimiuim hefeniildiuin!
eiigi ilániveitiwg þessi að'eins að
byggimgu gæzluvistarhælis
fyrir drykkjusjúka menn við
Úlfársiá.
Sú ákvörðun, sem borgar-
ráð hefur nú tekið í þessum
málum, er tvímælalaiust rétt.
Að vísu má að mörgu finma í
sambandi við Farsóttarhús-
ið til þessarar starfsemi, en
ábyrgðairhluti er að gera
engar ráðstafanir vegna
fréttaritari NTB. AlSLar sjónvarps
myndirnar eru teknar upp á
myndsegulband. Það er nýmæli í
þess'um sjómvarpsisendingum að
sýndar hafa verið myndir sem
hafa verið teknar inni í geim-
Skipumum þegar þeim biefur ver-
ið skotið á loft. Þá hafa verið
sýndar nokkrar myndir úr geimn
um, og hafa þær verið tiltölu-
lega góðar. Vakdð hefur athygli
að tón'gæðin hafla verið frátoær.
Sir Bernard Lowell, forstöðlu-
maður stjörnu'attougunarstöðvar-
innar í Jodrell Bank, sagði í
kvöid, að með því að skjóta á
loflt þreimiur geiiimiskipuim frá sama
stað þrjá da'ga í röð befðu Rúss-
ar unnið mikið afrek og væri
hér um að ræða mikilsverðar
framifarir í geimvísindum. Hann
vildi eklkert fuilyrðla uim tiigang
tilrauniarinnar. Bkki væri vitað
hvort Rús'Siar hygðust í raun og
veru að smíða geknstlöð eða koma
geiimiförunuim aftur til jarðar.
og ná þá tlil Víetmiam ail’ls, en ekki
a.ðeims til NarðiU'r-Víetmiam.
Lög um Export-Import bantk-
iainin frá 1948 segja, svo sem
Barltoh vitinia'ði til í daig, að bank-
ainium „sé ekki leyft að vedta liám
þjóð, sam fyri.r beinia milliigön'giu
stjórn'air sininar útvegar Þjóð,
sam á í styrjöld, yfirilýstri eðla af
oðru tialgi, við beri Bamdaríkj-
'amima, vöruir, bingðiir, henn/aðlainailS-
stoð eða hermaðainnáðgjaifla".
B'artch saigði að fyrrgreimid
könimun beindist að því, hvort
lögin tækju til þesis elf Svíar
veittu N-Vítetoiam Uámi.
Aðispurðíur sa'gðli B'aríoh að flug
félagið SAS haifi femigið ilán hjé
ExportT'mport bamtoairauim. Aðrír
em'bættisme'nin sagja, að lán SAS
namii um 50 mil'ljónium dod'ama.
Barltoh 'saigði að sér væri ekki
kuimniuigt um að Toristem Ni'lBson,
utanríkisr'áðtoierna Sviía, værí
væntamlLagur itil W'aistoinigtion til
viðræðiraa við Wiiliam P. Riogeins,
uita'niríkisriáðlhieir'na B.amiáaríkj lamna,
svo isem fréttir frá Stoklkíhóilimi
'hafa sagt.
þeirra ógæfusömu mianna,
sem flækjast um höfuðborg-
ina og eiga hvergi höfði sínu
að halla nema í gömlum
skipssikrokkum. Jafnframt er
þess að vænta, að ríkisvald-
ið taki má'laleitan borgar-
ráðs vel og að ötullega verði
að því unnið að koma á fót
full'komnu gæzluvistarhæli
fyriir áfeingissjúkilinga.
kcima til að styrjöldinni iakLnmá
Veriur Svíþjóð
svipt lánum?
— vegna aöstoðar við Hanoi?
— Nilsson til Bandaríkjanna?