Morgunblaðið - 20.12.1969, Síða 10

r
10
MOR'GUNBLAÖIÐ, LAUGARDAGUR 20. DESEMBER 1960
Ruggustóll
Hannaður af Helga Hallgrímssyni, hús-
gagnaarkitekt.
Stóll þessi vakti mikla athygli á húsgagna-
sýningunni í Laugardalshöll.
Húsbóndastólar, 2 gerðir.
Skrifstofuhúsgögn.
Fataskápar.
Það er krókur 1 Siðumúla —
en harm borgar sig
OPIÐ TIL KL. 10 í KVÖLD
Síðumúla 23, sími 36500.
Þjóðgarðar Islands
Skaf taf ell - I>ingvellir
Hugleiðingar um bók Birgis Kjaran
ÞESSI fallega bók er aulfejáan-
lega gefin út í þeim tilgangi, að
beina athygli ferðaifólks að þjóð-
görðunum tveimur, Slkaítafelli
og Þingvölluan, með flögrum lit-
mynduim og upplýsingum um
náttúruifar þjóðgarðanna og sögu
staðanna. Texti bóikarinnar og
myndasflcýringar eru því prentað
ar á þremur tungumálum, auJk
Lslsenzlku, þ.e. dönisku, ensku og
þýzíku, svo erlendir ferðamenn
geti einnig baft gagn af henni.
Þetta sama bókaforlag ihefur áð-
r gefið út bækurnar „Landið
gott. Þar á sá kvölina sem á völ-
ina og otft og eimatt er það per-
sónulegur smekíkur sem ræður
að loQaum.
Ég fæ ekfki betur séð en Birgir
haifi tefldzt ágætlega að uppfylla

þitt“,
fyirir
sem eru hafsjór
ferðafólk.
flróðleiks
Höifundur bókarinnar, Birgir
Kjaran, hetfur áðlur sent frá sér
þrjár bækuir, og eru tvær þeirra
samofnar ferða- og náttúrulýs-
ingar, en hin þriðja fjallar um
haföminn. í öllum þessum bók-
um kemur glöggt í ljós ást Birg-
its á íslenzíkri náttúru og hvílík
unun það er honum að ganga
hljóður á vit hennar. Enda er
hann löngu orðinn þekktur sem
ferðagarpur og náttúnuunnandi
og mikiil áhugamaður um nátt-
úruvernd. Um árabil hetfur Birg-
ir verið formaður Náttúruvemd-
arráðs og m.a. átti hann mikinn
þátt í því, að Skaftafell í Öræf-
um var gert að þjóðgarði.
Það er mikið verk og erfitt
að setja saman á eina bók lýs-
ingu staða, eem eru jafn einstak-
ir í sinni röð og samanislungnir
að náttúrufari, og eiga sér jafn-
framt einis fjölslkrúðuga sögu og
Skaftafell, og þó einkum Þing-
vellir. Þar er margs að gæta og
áreiðanlega oft enfitt að velja og
halfna svo jatfnvægi náist. Þetta
á þó jafnvel í enn ríkara mæli
við um val mynda í bók sem
þessa, þegar úr miklu er að velja
og flest eða allt kanngki jafn
Birgir Kjaran
þær kröfur, sem gera verður til
texta bókar aif þessu tagi og
stærð, þ.e. að getfa greinargóða
lýsingu á þjóðgörðunum tveim-
ur og sögu þeirra, þannig að
óikunnugir séu nökkurs vísari
eftir lesturinn, en kunnugum
fininist þeir komnir á staðinn. Þó
eru á textanum smágallar, frá
mínum bæjardyrum séði, og sá
helztur, að mér finnst hann full
langur og þá fyrst og tfremist hinn
sögulegi hluti hams. í katflanum
um Skaftafell er saga Örætfa-
sveitarinnar allrar t.d. rakin í
stórum dráttum. Annans er saga
hvers staðar mjög samtvinnuð
náttúrufari hanis í huga íslend-
ingsins, og saga Öræfasveitar og
• Inni- og útiljósasamstæður
• Mislitar perur
• Ljósaskraut
• Raflagnaefni
• Lampasnúrur
• Gúmstrengur
• Vegglampar í svefnherbergi
• Næg bílastæði.
OPID TIL KLIIKKMI10 Í KVÖLÐ
w
LJÓSI//RK/HE
Bolholti 6 — Sími 81620.
byggðarirmar þar jaiflnvel frekar
en nofldkurs staðar annars á land
inu, nema ef vera sfcyldi saga
Þingvalla, svo vafalaust eru
skiptar skoðanir hvað þetta snert
ir.
Allmdkið er af staðanöfn'um I
bókimni, eins og við er að búast,
og auðvelt fyrir kunnuga að átta
sig á þeim. En til þess að full
not yrðu af bókinni fyrir alla
lesendur, haflði þurft að vera i
henni uppdrættir af þjóðgörðium-
um og næsta nágrenni þeirra
með staðanöfnunum á. Einfcum
held ég að kortleysið geti verið
bagalegt erlendum lesendum og
gert þeim enfiðara um vik að
átta sig á þeim örnefinagrúa, sem
jatfnan er temgdur íslenzku
landslagi í byggð.
Ekfci er ég dómbær á, hvemíg
til hefur tekizt með þýðingu
texta bókarinnar á erlendar
tungur, en svo laingt sem kunn-
átta mín nær virðist mér það
samyizkusamilega aif hendi
leyst. Þó bafa ekki allir þýðemd-
urnir lagt það á sig að gratfa
upp hvað sumar þeirra plöntu-
tegunda, sem nefndar eru í text-
anurn, heita á viðlkomandi
tungu, heldur látið latneisku
nöflnin nægja, en það tel ég vafa
samian greiða við venjulegt flerða
fólk. Smávillur eru þó í sumum
þýðingunum, t.d. er Sigurður
málari í greininni um Þingvelli
sagður stafnandi „of the Natural
History Museurn", þ.e. Náttúru-
gripasatfns, en á vitaskuld að
vera „Nationafl. Museum“, þ. e.
Þj ó ðmin j asatfnis.
Textanin prýða nökbrar lag-
legar smáteikningar etftir Hilmar
Helgason. Auk þeirra eru svo 1
bókinni 32 heilsíður með lit-
myndum eftir ýrnsa höfuinda, og
eru þær flestar mjög tfallegar, en
í bók sem þessari eru myndim-
ar snar þáttur. Valið á mynduin-
| um f innst mér hafa tekizt fuli-
misjafnlega, þó þær séu flestar
falegar. Hér á ég við vaxandi
tilhneigingu mangra ljósmynd-
ara til að nota sterfcar aðdrátt-
arlinsur við myndatökur, sem
rugla öllum hluföllum í landslag
inu. Þetta er t.d. mjög áberandi
á mynd nr. 4 þar sem Öræfajök-
ull virðiist varla nema seiling úr
kvistgfliugganum á Bölta-bænum.
Ég felli mig eklki við svona
myndir og finnst að hér hefði átt
að geta þess í myndadkýringu,
að aðdráttarlinsa hatfi verið not-
uð. Þetta eru þó ekki nema ör-
fáar myndir, sem svona eru tekn
ar, allur þoriri myndamna stend-
ur fyllilega fyrir sínu. Haust-
myndimar með litadýrðinni á
Þingvöllum em t.d. siuimar sér-
staklega fallegar. Aftast í bók-
inni eru svo nöfn allra Ijósmynd
aranna og þess getið á hvaða
tfilmu hver mynd var tefldn.
Mjög hetfur verið vandað til
alls frágangs bókarinnar. Text-
inn er prentaður á sérlega vand-
aðan gráan pappír, og njóta smá-
teikningamar sín mjög vel á
honuim, en litmyndirnar eru
prentaðar á þar til gerðan gljá-
pappír, og hefur prentun flestra
myndanna tekizt prýðilega.
Brófarkalestur hefur verið vel aí
hendi leystur, en þó hatfa ein-
staka villur slæðzt með, skýring
ar á kápumyndum hafa t.d. víxl-
azt á suimum eintökum og eins
fæ ég ekki betur séð, en það
sé gamflia fjósbalðstofan í Selmu
sem er fremst á mynd nr. 19 en
ekki Böltinn.
En þetta em smámunir. Bókin
er í heild fögur og eiguleg og er
óskamdi að þeir Örn og Örlygur
haldi áfram á þeirri braut að
getfa út tffæðslurit um náttúru
landsins. Það er verðugt verk-
etfnL
Bókin er offsetprentuð í Grafík
h.f. Reykjavík.
Eyþór Einarsson.