Morgunblaðið - 20.12.1969, Blaðsíða 21

MOROUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 20. DESEMBER 1@69
21
_ —^ I a aflt erfitt mieð a!ð llíta glaðam diag,
I j ■ p I ^ |<y^ I I f* f" I a£ viairð elHiinmii þeiim mium. aiuð-
J C,_J I I \J IJI Q O vj I I III U I Cl I I veldiama heirfanig; siótti 'hiúm flast á
og hamin hiirtd ékfci uim að koma
J’ÓN GíSLASON, (miúiriairi verð-
ur jiariSsuinigiiinm í diatg fmá Poss-
■vioigskirfcjiu- Hamm iézit á eilli- otg
(höúlkmuiniair(heiimlill'imiu Gmumid 9.
dtesem'ber síðastlliðimm fcomnimm
tolátt á nímæð'isiailldiur.
Það haifiði vieráð svo 'Uim taiað
milluim odflkiar, að éig yrði þar
mærri er hiontuim væri veiibt
(hlinzta þjlániuisiba toiéinnia miagim
'gmalflar og amidlvama Mkiaimii toianis
laigðiur í flaðlm iflóstuirj arð'ari nimar.
Það toeflur niú flarið á ailtt -anm-
am veg en við aetliuiðluim toiáiðir ag
tjóir elkfci unm að safcaist, cig Þýð-
ir þó efcki að weita því að rnnilkl-
uim 'miuin venra þyikdr mér það,
iað vera niú víðs fjanri. Elkiki þó
veigmta þeisis, að óg óitltdist >að toamrn
miuiná ekiki skiljia og róbtiiSegia
meta það, sam því veidiur, toeflid-
ur aif óðmuan ástæðiuim, sem étg
toirði efcki að tíiuinidla toér. En ég
hiaífðd ætiað mér að reymia að
sýna honiuim, þó<bt seimt væri, ail-
am þa;nm sómia, sem miér fiinmist
hiamm verðdkiuldia og draga flram
í afllra augsýn mianinlkioisba-bal-
enlbuima, sem toamm ávaxtiaðd srvo
vel. Hianm átti svo saninariegia
Skilið milkið hrós fyrir dyggiðluigt
líflarmii í toarðEin/úimmi lífsbarábtu,
því að miammlkiostir toamis, frómv-
Xeifci í alilri touigsuin, torieinllyinidli
og góðvildiartoiuigur til adlna
miaininia, snyrtimieminiSkia og raglliu-
samd, einstakitnr toedðarOleilkd í öll-
um viðisfciptum, ótoiaiggiamiieg sbað-
festa og trúm'en/nisfca við það,
sem hann vissi sannast og réttast
á hverju sem geklk, bjargföst
guðstrú toams, grsBstoulaiuig kimind
og róitigróim réttlætisfcemmid, og
mairgt fieira, var bæði 'aðdláum-
arvert og trill fymirmymidar. Og
það var þeáim. imium 'að'dláuimar-
verðara fyrir þá sök, að hamm
flamin entgan vagdinm fyrir þvd
sjálflur að toamm toefðli öðmuim
flremiur moiktouð til tomumnis að
toera, eða setti niaktoumt hróis
sfcifldð. Því olli toógvæirð toams og
Mtillæti og göifluigmiammlieigt imiv
rætd og toreinílieiki sálarinmiar,
sem veit ekikii anmiað em hieiðar-
ledlki, drenglymidá og gtifuig-
imieniniSka sóu eðlilegdir og sjóXf-
saigðdr tolutir, sem allir imienm
hffljóti, og jiaifintvel geti elkki aminiað
en lilflað eiftdr. Hjamn gat aildireá
tnúaö nieimiu illXlu uim inofckurm
mamm. oig þó að hretokleyisd toamis
(fcæimd toiomiuim oft í koll ag sibumid-
uim alllhiaetarliega, ag ýmsir yrðiu
ibM þess að bneigðast hioniuim, eirnlk-
uim í viðblkipbuim þammiig að toamm
varð fyrir mdlkiu fljiárhiaigsl'eigiu
•tjóni ofbar en eimiu simmiL flamm
hiantn jaifinian þeiim, sem tonugðwslt
homiuim eihiverjiar málisbiætur ag
vildá síðam sem miinmst um baflia.
Mér flininigt aið hiamm hXjóbi að
Ihatfla átt toeimia í þeáim flolkki,
sem þessi sammleilksianð vonu sötgð
iim, á símiuam tímia: „SæOiir emu
IhjaintsLhneiniir, þvá að þeir mniumiu
Guð stjá".
í mímiuim aiuiglumv var toamm
bíXandaðar gleði og trega þeirra
horfnu daga, sem aldrei korrna
aftur, sem liðu fyrr en nofckuxn
varði — þeir fónu hratt hjá
— svo finmst mér nú, þegar é'g
horfi um öxl, þeir voru eins og
hraðlsikreiðir reyrtoátar, eins og
ernir, sem steypa sér úr háa-
liofti. Em sá, sem á minming um
góðan dreng, er auðuigri eftir,
þótt vinar3kiln.aður verði oflt
sár. Og dýpsitur er mú harmur
fcvteðinm að eigimfcomiu ag böm-
uim og aldmiuim flomeildinuim á þess-
ari stund.u. Megi þeir horfnu
dagar með ölflluim sínuim ljúfu
mimnimguim verða þeim harma-
bót og líknarsól á ókommum ár-
um.
Sðl er farie að hníga í vestur
og sfcuggarnir teknir að lengj-
ast, þeir falXa í auistur núma
— efcki vestui framar. Sr. Egg-
ert er að kveðja, og ef ég sé
rétt, sbendur vinur hams gamaM
úr Dölum á hlaðinu og færir
honum beizlistauminn, ég heyri
jódynámm fjeiribægjiaist, þeiir stefha
í austur mót rísandi sól og nýj-
um ctegL
Rögnvaldur Finnbogason.
SeyðisfirðL
'hreinhjiairtaður og 'góðúr miaður,
Jóm GísXaision.
★
Þó að eklki korná það því við,
s'am ég vildd saigt Ihalfia og mér
finmisit miest um vemt, mium ég
nú stulftfiega relkja ætt hiamis og
toalzibu æviiatriði í stórum dlrátt-
um:
Jón Gísilasan var fædidlur 119.
mial árið 1883 á Dam/baisiböðium
í HraiuinigerðdshireippL Var GfeM
faðir toams soniur Gísflla hmepp-
stjóra í Vabnidhioilti í Villimigia-
tooltslhrappL Heigaisomiar írá
Gmafiarbialkka, Einiarssomiar iög-
réttumiamms að GaitafeflfllL Óiafs-
somar, Bjiarmasiomiar. Kiomia Gísla
í VatmisfboflJtd var GmiðLaiuig Sniorra-
dóbtir firá KXutflbum í Hraiumia-
miammalhmepipL Halflidlómssomiar í
Jöbu, Jómssamar í Tumigufelli
hál'flbróður séra Kol/beiims í Mdð-
diaL
Móðir Jónis var Sesselj'a Jóms-
dóttir systir Brynjólfs Jónissiomiar
á Mimma-NúpL Æræðdmianms og
sálimiask'álidls, Jómissomiar Thiorlací-
Us á Stóra-Núpi, BiryrtjúMssom-
air sýslumianmis í Riamgárvalla-
sýaiu, Þorlláfcssomiatr Iþiskuips
Skúiiaisioniar.
Jóm ólst upp vilð flátækt,
en milkflla vdiniruu og iðjuisiemi.
SyatlkdiTii átti kainm bvö, Gdsla,
sem Xábinm er fjcrir mdkikirum
árum, listfemgur miaður 'Og bón-
sfkál'd, iag MamgrótíL sam einiruig
er Xátini, miilkditoætf komia ag sfcálid-
Tmælt. Húm var gáiflt Giuðmumidd
Gisiasyrti skipasmið á Vestuir-
igötu 30, sem er nýlátimm.
Til ReykjavLkuir Quttist Jóm
um aldiamótm og Xæiðli þar rniúr-
veirik, varð mieistari í þeirri gmein
'Og sbumidiaðli þá viinmiu 'alXa æivi
síðan mieðlan 'toanm toatfðd sitiarifls-
þrelk. Hanm var edmm atf sibofflniemid
um Múiraratfélaga Rjeytkjiaivikur
árið 1917.
Jón var tvSkvæmibur. Fyrri
kama hiams var Auiðlbjiörg Póbuæs-
dlóttir flrá Balklkialkiati á Seflitjiamn-
amiesL Gangu þau í hjónalbanid
árið 1909 og eigmiuðuist tvær
diætur, Gisfliíin/u, siem gdlfit ar Hall-
dlóri JómisisymiL sj'ómiainmi og Ól-
atfíu, sem er komia Gils S&gurðls-
'sóniar, Ikiaiuipmianirts' í Rieyfcjiaivílk.
Var þeiinra tojóniabamid gott ag
ummd Jón Auðtojörgu irtjög. Þeim
miuin sárairi vairð hairmur hiains
iar toanm mdssti toamia árið 1921
afltdr 12 ára hjúslkap.
Þrem árum seiinmia kværatisJt
toamin þó afbur ágætni Joortu,
Guðrúmu JómBdóttiur frá Hatf-
þórsstöðum í Norðúirárdlal í
Bargarfirðli. Gemigu þau í
hjóiniaibamid 18. ofctóbar árið
11924. Var Guiðrúm hiin væmisita
kiomia, fríð sýnum, gredmid og Xjúf-
lyrnd. XÆimmst ég hiemmiar mieð
milkifliM viriðdmigu og þaflokilætL em
toún dó fyrir tvedm áirum og
höfðu þau Jóm þá vardð gift í 43
ár. Þau eigmiuðust 4 börm, Guöjón
Björgviin, flramikvstj. í Reykjavík,
Svövu og Sesseflju, sem báðair eru
húsmæiður í Reykjiavilk ag Iragi-
björgu, sem búsett er vastur í
Barðaistmanidansýsliu.
Lemiglsit atf bjuiggu þau Jón ag
Guðrún í eigdn íbúð á Bergistaða-
stræti 17 í Reykjaivík, eða þar
till þau fyór fláum árum fóru á
eMd- og XijúfcnuiruarheimiMð
Gruirud.
Eftir andlát Guiðrúnar átti Jóm
mnlkiium vömum við, því edm
huigsum var homium efst í huga
þaðlan í flrá — að flá að flama sömu
leáið, ag það-. fyrir hedldur em
seiinmia. Harnn þráði kornu diauð-
anis ag beið hamis mieð óþreyju,
sam hamin lét oftfliaga í ljós.
Anmiains var hamm ekfci hveflfli-
sjú/kur um sinia daga, em Mtoam-
imn var sfliitimm aröSmm af árabuga
sbrtíitL Sj'ónidepma háðd homiurn
seiiniuistu árim og féflfl. það homium
hvað verst því að 'hamm var bótoa-
miaður mdlkiflll ag sífliasamdi aliLa
tíð þegar tifl. þeisis gaiflst tóm.
Fyrri hiuba ævimmiar var lífls-
banáttan ákaffliaga erfið oig
kreppuánin eintoeninidust af sí-
flefllldu isbríðli við aibviimnuflieysi og
fátækt. Með iðjuseirrm, nýtmi oig
regfliuisöiniu Mf'ami bj'amgaðáist þó
afllit af ag á stríðisáruinium komst
Jón í noikkur efflrM, þótt aflldrei
væru þau miikjlL
Jón var prýðdsvell hagmiæfllbur
ag sömigmiaður ágœtur. Hamim var
einflægur trúmiaður, em fór nókk-
uð síniar eigim iedðir. í»ví var
hamn aflflia tíð flrikiirfcjumiaður og
reyndist og góður liðisimiaður í
sötfmuðíi símium; sönig bais3a í
kirkjutoár Frikirfcjuniniar í Rieykja
vík um ánatuga síkedð.
Hanm var fróðutr og kuiruná
feiikrain öiil af sögum um miemm
og afcbunði og sagði síkemmtilega
flrá. Máttá þá garflia griaimia græisiku
laust slkopskyn hamis, og mamgar
vísur hanis isýnia af hivaða toga
giebtnn harns var spuinmáin.
Haimn var á aflllia lumid milbilll
sámiamiaður, Jóm Gíisfllaisom.
Lotosimis kom vimur hains, dauð-
inm, siem hamm svo Xenigi hafði
beðdð eftir. Hamm fékfc flrdðsiælt
anidliát á Gmurnid fcL 4 aðfflainar-
nótt hinis 9. desiemibar sl. 86 ára
gamaiM.
★
Ég kynmtist Jóni Gdisfliasyni fyr
ir u.þ.b. aldartfjórðumgi sdðam.
Og hafla kymmi okfcar jafflrat og
þétt orðið trausitainL eimliægari
og inmiiAagrL aílfllt flrá því ég varð
tartgdasomiuæ hamis fyrdæ tæpum
24 árurn síðam og þar til ég hitti
hanm saimiast fyrir fláeimium vik-
um er hamm tók atf imér loflorð og
tjáði miár áikafa iönigum síma eft-
ir 'því alð fá að losmia úr fjötrum
Mfcamiairts og dieyja Drattni siím-
um. — Og simiám samam hiafa
þessi góðu kymmi akikar, sem þró
uðustf upp í vimiáfcfcu, opniað augu
miín fyrir því hve miikifll mamm-
kostamiaður hamm var.
Ég vilidi sýnia homiuim allliam
sóma. Það orð hætfir þó eragam
veginm þassum fátæfciagu kveðju
orðum miínium, em þau veirða nú
samt að duga um sdmm a.mfc.
★
JóMn eru að kornia. Jón Gísia-
san 'Xuefur íenigið sina stærsfu
jóiagjöf ag ég samiglieðst homium.
Hainm bveður þetba jarðMf virt-
ur ag vammlaus heilðuffismiaðúr í
sáfct við aildia memira. — Honium
var hlýbt til aflflra og bar eiklki í
brjóstd baflia bii noikíkuris miamins
ag sýnir þessd flaflfliaga víisa vefl
þamin hug hamis:
Birtiist í vertsd l>ændm þasisd:
Blessá dnottimm aflfla miemm,
Hýmar um pólldmm, hælkflaar sóMn,
hieáliög jóldm kloma seam.
Biessuð sé hamis mámmdmg.
Þ. Þ.
Munið Jólasöfnun
Mæðrastyrks-
nefndarinnar á
Njálsgötu 3
Ólafur V. Davíðsson
Fæddur 7. 10. 1886
Dáinn 11. 12. 1969
Vinur miinm, Ólaflur V. Davíðfe-
son, er aillur. Hann lézt að heim-
ili sínu, Klapparstrig 42, eins og
hanm hafðd óskað. Þar hafði
hann búið síðastliðin 20 ár með
fóstursystur sinni og var þar
opið hús öllum vinum hans, út-
lendum sem innleniduim, enda
mjög gestlkvæmit alla jaflnam. Að
iokum naut hann þar þeirrar
bezfiu hjúkrunar, sem völ er á.
Hér verður ekki rakinn ævi-
feril'l Óiafs, né heldur ættir
hans. Vil ég aðeins geta þess, að
í báðar aéttir var hann af Ey-
firskum uppruma og stóðú að hon
um sterkar bænidaættir. Þegar sá
kaflli sögunnar verður skráður,
sem Ólafiur lifði, verðiuir vart hjá
því komist, -að hanrn fái sirnn sess
þar, svo sem vera ber.
Ég skrifaði sturtta afmælis-
kveðju, til Ólafls, þegar hann
varð sjötugur. Gat ég þess þá,
að han.n hefði, fyrsbur mianna,
orðið glírrtufcongur íslands og
borið það heiti m>eð sæmd. Þá
sagði ég ennfremur:
„Hann er lanidsþekkltur at-
hafnamaðuir. Stórtougur hams á
yngri árum, þegar allsstaðar
þurfti að brjóta ísimm, til að kam
ast leiðar sinmar, færði honium
bæði stóra sigra og ósigra, en
víst mun þó „ldin okkar“ hafa
notið margs góðs, fyrir framsýni
og duignað Óla, þó uppskera
toamis sj'áMs Itoaifli varið riýr á sfiuinid
um. En það er líka ein af góðu
dyggðunum, að hugsa meira um
aðra en sjálfan sig . .
. En þammig var hamm alltaf,
þamgað til elli kerlingu tókst,
rraeð bragðvísi sinni, að ieggja
hann að veili.
Við Ólafur vorum báðir komn-
ir á efri ár, þegar við kynnt-
uimist. Þegar við vorum samborg-
airar á Akurieyri, var hainm otf
gamiall, en ég otf umgur, til þess
að leiðir okkar læ'gju saman. Ég
var aðeins hrifimm atf gldmukapp
anum eiras og gengur og gerist.
En það voru fleiri en ég, og þeim
fór fjölgandi, með tímanum, því
sfiór varð vinahópurinn, utan-
lands ag innan, áður en lauk.
Mannikostir Ólafis voru líka
mflklir og einnig hætfiileikar hans.
T.d. var hann með afbrigðum
músíkalskuir, og spiflaði á fleiri
hljóðfæri, mieð smekkvísi og mik
iflfli snil'ld. Hanm þráði lífca ungur
að m'enntast í þeirri grein. En
það fór á annan veg. Æviferill
Ólafls hefir verið óvenju marg-
brotinm og leiðir hanis legið viða
imnamlamds og utam. Hamn hefir
frekast verið heimisborgari. ís-
lendimgaeðlinu hefir hann þó alflt
af haldið og lagt rælkt við. Samt
sem áður hefir hamn eignast
fjölda viraa erilendis sem hafa
haldið bryggð við hamn til hinzitu
stuindar.
Ólaflur gat verið harður í horn
að taka, ef því var að skipta, ag
fáir sótbu gull í greypar hams
meðan hanri maut sín tifl fuflfls.
En hjartað var stórt. Og það
stóra lijarta sló harðast, þegar
einhver átti í erfiðleikum, eða ef
sorg baT að dyrum. Þá varð stóra
hjartað viðkvæmt og hann vildi
veiba hjálp eins og hamn gat.
Haran var gesibgjafi ekki eim-
asta á heimillL heldur utam heim-
Sliis líka, hvenær sem nauðsym
bar til. Gagnvart vinum sínum
var hann hreinm öðlinsgur. Mér
finnst Ólatfur hatfa verið stór-
brotinn einistaklimgur, sem vifldi
allum vel. Það sterkasta í fari
hams var, að minum dómi, vel-
vild til ailra og hjálptfýsi svo og
þakklæti til þeirra, sem Xiöfðú
reynst honum vefl. í erfiðieikum
hana.
Þegar ég kveð þennan góða
vin minn, þakka ég fyrir að hafa
átt hann fyrir vin og ég sakna
hans. Ég þakka einrnig fyrir
toönd tfjöiskyidu mimmiar fyrir
vdmiátbu toams og tryggð.
Ég trúi því, að hið mikla góða
sem hanm áfcti í fari sínu, og sem
hann framkvæimdi, nægi honum
til fararheilla og blessumar.
Kristján Karlsson f. Ak.
Ólaflur Davíðsson vinur minn
andaðist á 84. aldursári að
Klapparstíg 42 í Reykjavík þar
sem hann átti heimili hjá fóst-
ursysfcur sinni Rósu Sigtfússon
Síðustu 20 ár ævinnar. Hann var
fæddur á Vopnafirði, en foreldr
ar hans voru Valdimar Davíðs-
son, verzlunarstjóri og kona
hans Elin Bjiarnadót'tir, Gunn-
ansaorn. Umigur mássbi toamm fflöð-
ur sinn, fyrir aldamót en var þá
komdð til frænda síns Jóhamn-
esar Sigfúasonar, þá kennara við
Flensloorgarskóla í Hafnarfirði
og konu hans Cafihineu (f.
Ziemsen) sem þá bjuggu í sam- _
býli við foreldra mína í Hafn-
arfirði. Ólafur gekk í FlensXxirg
arskóla og tók burtfararpróf
1901. Hann var strax mjög
gjörfileguir unglinguir spriklamdi
af Mfsfjöri og léfctur í lund og
mljiög fyriir sínum jiaifmöldrum..
Ekki átti hamn heima í Hafnar-
firði þá nema fá ár, en eftir það
leilt hann á þau Jóhanmes og
Cathincu sem fósiturforeldra
sína. Frá Hafnarfirði fluttist
Ólafur til Akureyrar og stund-
aði verzlunarstörf hjá frænda
sínium Laxdafl. Þar komst Xiann
í kynni við Ungmemnafélags-
hneyfinguna, en henni fylgdi
sem kunnugt er mifldll áluugi fyr
ir ísL giímu, gekk Ólaflur fljótt
í það lið og varð 1. glímukóng-
ur fslands árið 1906 rraeð því að
vinma „Grettisbeltið” og va rþað
mikill frami svo ungum mannL
Skömmu síðar fluttist hanm til
Aberdeen í Skotlandi og vann
þar við fiskverkun hjá Bookless
Bros., en í Hafnarfirði stofnaði
það félag til útgerðar og fisk-
verkunar árið 1909 og flufctist
þá Ólafur aftur til Hafnarfjarð-
ar og gerðist fyrst verkstjóri
fyrir áðurnefnt félag um næsta
10 ára skeið. Eftir það Xkóf hann
sjálfflur út'gerð og fiskverzluin í
Hatfnarfirði og stumdaði það um
niæstu 10 ár, em eifltir þaið fóir
mjög að halla undan fæti fyrir
þessum atvinmuvegi, sem átti i
miklum erfiðleikum tii 1940.
Nokkru fyrir 1940 fLuíttist
Ólafur úr landi og dvaldi lengst
atf í Færeyjum og stundaði þar
fiskkaup fyrir menm í
AX>erdeem, en fluttist svo heim
aftur 1948 og settíst að í Reykja
vík, eftir það stumdði hann inm-
flluitninig, einkum á sjávarútvegs
vörum, meðan heilsa entiist. Árið
1912 giffltist Ólafur Jóhönmu
Finml>ogasen, dóttir Guóbrandair
Finmtxjgasen, verzlumarstijóra i
Reýkjavík. Þau eignuðust 2 dæt
uir, Huldu sem býr í Reykjavíik
og Elinu sem býr í HafnarfirðL
Jóhanna andaðist fyrir fáum ár-
um. Ólafur var maður í hærra
lagi vel vaxinn og glæsilegur
giestrisinm og glaður í lund, átti
því marga vini utanlandis og
inman. Hin síðuistu ár var hamn
farinn að heilsu og var honum
því gott sjúkum að sofna.
Ólafs verður saknað atf vin-
um og vandamönmum.
Ingólfur Flygenring.