Morgunblaðið - 07.05.1970, Qupperneq 7

MORG-UNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 7. MAÍ 1970
7
Misráðið að nota hags j
munamál stúdenta í
pólitískum tilgangi
— rætt við Allan Vagn Magnús-
son, stud. jur., fyrrv. formann
Stúdentaráðs
FORMAÐUR Stúdentaráðs
Háskóla íslands sl. ár var
Allan Vagn Magnússon, stud.
jur. Á ýmsu hefur g?engið hjá
stúdentum að undanförnu.
Allan farast svo orð um starf-
semi Stúdentaráðs liðið starfs-
ár:
Þegar það Stúderutaráð, sem
nú nýverið hefuir látið af
störfum, tók við, rílkti mikil
óvissa um hvort takast myndi
að afla nægs fjár til bygg-
ingar Stúdentaheiimilisins. En
Félagsstofnun stúdenta hafði
haift þessar fra,m/kvæimdir á
sinum höndum. í viðræðum
við ráðamenn ákvað Stúdenta
ráð að beita sér fyrir því, að
stúdentar legðu fram tvær
milljónir króna til fram-
kvæmdanna. Um þetta náðist
samfcomulag, og byggingar-
framkvæmdir hófust þegar í
fyrra sumar.
Þá fór fram könnun á at-
vinnuás'tandi meðal stúdenta,
og komið var á fót atvinmu-
miðlun. Til þess var ráðinn
sórstakur starfsmaður.
— Urðu margiir aðnjótandi
þessarar aðstoðar?
— Atlis munu 33 stúdentar
hiafa síkáð sig, en sumir þeirra
tóku umsóknir sínar til baka^
Unnt reyndist að útvega öll-
um vinnu. Áikveðið hefur
verið að sinna þessu aftur í
vor í samvinnu við Félagis-
stofnunina. Fjárveitingu hef-
ur verið heitið til þesis að
styrkja þeisisa starfsemi. Einn-
ig hafa komið upp hugmynd-
ir uim starfræksliu vinnumiðl-
unar allt árið.
Þá kom innritunarmál
læknadeildarinnar til okkar
kasta, heldur Allan áfram.
Stúdentaráð lýsti þeirri stefnu
sinni, að tafemakaðuT aðgang-
ur að deildum skólanis ætti
einumgis að miðast við próf
innan sikólans sjálfs, ef um tak
markanir væri að tefla á ann
að borð. Lyiktaði þessu máli
svo, að læknadeildin ákvað
að falla frá innritunartak-
mörkuirum. En í byrjun des-
ember sl. ákvað hún að taka
þessar tafemarkanir upp að
nýju. Stúdentaráð brá þá á
það ráð að fá Háskólaráð til
þess að marka ákveðna stefnu
í innritunanmáluim. Það gerð-
ist síðan, þegar Háskólaráð
sendi frá sér yfirlýsingu um,
að taikmarfkanir færu eiraungis
fram á grundvelli prófa iran-
an skólans.
Þá hefur verið unnið að
nýjurn námsleiðum og náms-
einingakerfi, heldur Allan
áfram, og Hádkólaráð hefur
samþykkt að taka upp slífet
kerfi.
— Hvað er námseininga-
kerfi?
— í því felst það, að stúd-
erat er efeki bundinn við nám
í einni ákveðinni deild, held-
ur geta stúdentar valið sér
saman nám úr fleiri deilduim.
— Eitthvað á döfirani með
nýja stúdentagarSa?
— Háskólaráð hefur ákveð-
ið að útlhluta Félagsstofnun
stúdenta lóð sunnan við pró-
fessorabústaðina. Eitt af
stærstu verfeefraunum er að
hefja þar framkvæmdir hið
fyrsta, en nokkurt þóf hefur
verið í lóðamálum Háskólans
þar eð enn liggur ekki fyrir
Skipulag Háskólasvæð&sins.
Þá hefur Félagsstofnunin sett
fram það sjónarmið að hlut-
f all stúdentabyggðar og
kennsluhúsnæðis á háskóla-
svæðinu verði að vera jafnt.
Þarf þess vegna að vera mjög
náin samvinraa milli Háskól-
ans og Fél.stj. við skipulag
lóðariranar.
— Hvað um samskipti við
erlenda stúdenta?
Allan Vagn Magnússon
— Jú, það hefur verið hald-
ið uppi all nánu samstarfi
við stúdentasamtök á Norður-
löndurauim. í desember sl. var
haldin hér foinmiannaráð-
stefna norrænna stúdentasam
taíka.
Við biðjum Allan að eegja
llítillega frá lánamákinum,
sem nú hafa verið í brenni-
punlfcti.
— Stúdentaráð setti fram
áætlun á Síðastliðnu hausti
um stigthækkun lána, segir
Allan, sem miSair að því, að
námislánin komi til rraeð að
brúa bilið, svo að stúderatar
hafi nægilegt fé sér til fram-
fæirslu meðan á raámi stendur.
Áætlun þessi var lögð fram
eftir að fjárlög höfðu verið
lögð fram á þingi og þvi
féklfest efeki tefeið tillit til
hennar að öllu leyti við út-
hlutun lána sl. vetur.
— Eftir hvaða regluim er
farið við lánsúthlutun?
— Lánin eru reiknuð þann-
ig út, að miðað er við ákveð-
inn framfærslukostnað, sem
byggður er á könnun, er gerð
var árið 1967. Síðan eru tekj-
umar dregnar frá framfærslu
kostraaðinum og umreiknaður
eftir ákveðnuim reglum, sem
taka mið af fjöliskyldustærð
og fleiru. Mismunurinn er svo
kallaður umframfj árþörf. Lán
in eru síðan veitt sem áfeveð-
inn hundraðsihluti af þeirri
tölu og fara stighækkandi eft-
iir því sem á raárnið líður. Á
fyrsta ári nema lánin um 30%
af umframfjárþörf, en undir
lok raámsins 90%.
í oikkar áætlun er miðað
við, að lánin nemi allri um-
framfjárþörfinni, og því taik-
iraaxfei verði náð fyrir 1974.
— Hverjir eru aðal gallatr
þesisa kerfts?
— Höfuðgallinn er sá, að
námismaður, sem ekki nýtur
aðstoðar vandamarana, fær að-
eins námslán, sem svai-ar tii
þriðjungs af umframfjárþörf-
inni á fyrsta náimisári. Það
getur því verið vandkvæðum
háð að hefja nám, einkum er-
lendis.
— Er hér um venulegt mis-
rétti að ræða?
— Eins og ástatt er í dag,
er það mjög undir eigin efna-
hag komið, hvort menn geti
stundað háskólanám. Að þvi
leyti til er menntunairaiðstað-
an eikki fyllilega jöfn og þvi
skýlaus krafa stúdenta að úr
verði bætt hið bráðasta.
— Hvað um skuldabaggann
að raárni lcfenu?
— Það er mun meira vanda
mál fyrir stúdenta erlendis
þar sem þeir fá hærri lán,
þó gatur þettia valdið erfið-
lelkum hér heima, einkum
þar sem hjón eru bæði við
nám. Það verður tvímæla-
laust mjög erfitt fyrir marga
stúderata að standa undir þess
um bagga, þegar námi lýkur.
— Hvaða aðferðum hefur
Stúdentaráð einikum beitt í
sinni baráttu?
— Við eigum fulltrúa í
stjórn Lánasjóðsins og tvo
fulltrúa í Háskólaráði. Okk-
ur hefur yfirleitt tekizt að
fá málum ókkar framgengt
með beinum viðræðlum við
ráðherra og með störfum ofek
ar fuiltrúa á deildarfundum
og víðar. Hins vegar er það
okkar sjónanmið, ef þessar
aðferðir bregðast, að rétt sé
að grípa til róttækari að-
gerða, til þess að vekja at-
hygli á feröfuim okikar, og
reyraa að vinna þeim fram-
gang, með því að móta al-
miennings'álitið þannig, að
það hafi áhrif á ráðamenn.
— Hvað um aðgerðirnar í
Stokkhólimi og Menntamála-
ráðuneytinu?
— Mín afstaiða er sú, að
þar hafi verið farið út fyrir
þau takmörk, sem réttlæta
má, þar sem þaroa var um
valdbeitingu að tefla. Ég er
ósammála því, sem kemtrr
fram í yfirlýsingu ellefu-
menninganna og fæ ekfki séð
neitt rökrænt samlhengi með
kröfum þeirra, sem settar
eru á oddirvn og ástaindi í
láraamálum stúd. Ég tel það
ennfremur mjög misráðið að
nota hagsnrvunamál stúdenta í
ákveðnum pólitískum til-
gangi, þar sem slíkt mim
kljúfa stúdenta í hagsmuna-
baráttunna.
— Spillir þetta árangri af
ykkar störfum?
— Fólk verður að gera sér
grein fyrir því, að þarna er
aðeiras um lítinn hluta stúd-
erata að tefla, sem setur hags-
munamál sín í ákveðið póli-
tí'Sfet samlhengi. Hvort það
spillir fyrir okíkar aðgerðum,
fer nokkuð eftir viðbrögðum
almennings. Með hliðsjón af
þeim tel ég það mjög vafa-
samt, að þessar aðgerðir verði
hagsmunamálum stúderata tii
framdráttar. Að endingu vil
ég leggja áherzlu á það sjón-
artmið, að viljum við standa
jaifrufætis nágraranaiþjóðum
okkar í menningarlegu- og
efnlhagslegu tilliti, þá verður
að leggja höfuðáherzlu á upp-
byggingu menntaikerfis, sem
hæfir nútíma aðsfæðum. Það
kostar óhjákvæmilega mifeið
fé, en þeir fjármunir skila sér
aftur rraargfaldlega, enda við-
urfeennt mieð fliestum sið-
menmtuðum þjóðum að mennt
un er arðbærasta fjárfesting-
ZANUSSI
Kæliskápar 5 stærðir.
Verð frá kr. 14.900.—
2 gerðir þvottavéla. — Verð frá kr. 25.550.
10 ÁRA REYNSLA HÉRLENDIS
SÖLUMUBOÐ í REYKJAVÍK: