Morgunblaðið - 27.05.1970, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVTKUDAGUR 27. MAÍ 1970
María Rebekka
Ólafsdóttir - Minning
Fædd 1. sept. 1880.
Dáin 9. apríl 1970.
Föstudaginn hinn 17. þ.m. var
jarðsett í Unaðsdal á Snæfjalla-
strönd merkiskonan María Re-
bekka Ólafsdóttir, er látizt hafði
9 s.m. að Hrafnistu hér í borg.
Maðurinn minn og faðir
okkar,
Indriði Baldursson,
bifvélavirki,
verður jarðsungiinn frá Foss-
voigskirkju föstud. 29. þ. m.
kl. 3 e.h. Blóm afþökkuð.
Avona Jensen og bömin.
Útför konunmar minmar
Guðrúnar Sigurlaugar
Stefánsdóttur,
Suðurlandsbraut 67,
sem andaðist að Hrafnistu 23.
þ.m., fer fram frá Fossvogs-
kirkju föstudagimm 29. þ. m.
kl. 10,30 f. h.
Ólafur Dýrmundsson.
Eiginkona mín og móðir
okkar
Ingunn Teitsdóttir
Álftamýri 58,
verður jarðsungin frá Háteigs
kirkju fimmtudaginn 28. maí
kl. 13.30. Blóm og kransar
afþakkað, en þeir er vildu
minmast hemnar láti Háteigs-
kirkju njóta þess.
Guðmundur Daníelsson
Steinunn Guðmundsdóttir
Ragnar II. Guðmundsson.
Magnús Magnússon
sem lézt að heimili sínu
Bragagötu 22A 19. þ.m., verð-
ur jarðsiuniginm frá Fossvogs-
kirkju fimmtudaginn 28.
þ.m. kl. 1,30 e.h.
Sigríður Hólmfreðsdóttir
Magnús B. Magnússon
Guðrún Magnúsdóttir
Sigríður Hreiðarsdóttir
Soffía Helena Leósdóttir
Kristín Magnúsdóttir.
María var fædd í Múla í ísafirði
1. september árið 1880 og skorti
því aðeins tæpa fimm mánuði í
full 90 ár við leiðarlokin. For-
eldrar hennar voru ólafur Mark
ússon, bóndi í Múla og kona
hans, Ingibjörg Þorkelsdóttir,
sem andaðist tíu dögum eftir
fæðingu Maríu Rebekku.
Ólafur Markússon, faðir
Maríu, var fjórði maður í beinan
karllegg frá Bárði Illugasyni í
Neðri-Arnardal (1710—1788),
sem nefndur var hinn ríki, en
frá Bárði er rakin hin geysifjöl-
menna og mjög kunna Amar-
dalsætt. María Ólafsdóttir ólst
ekki upp hjá föður sínum, sem
orðinn var ekkjumaður, heldur
hjá Maríu Rebekku Kristjáns-
dóttur og manni hennar Halldóri
Hermannssyni, er þá bjuggu á
Nauteyri á Langadalsströnd en
Ma'ðurinn minin og í'aðir okkar
Jan Morávek,
verður jarðsunginn frá Foss-
vogiskirkju fimmtudaginn 28.
maí kl. 3 e.h. Blóm afþökkuð,
en þeim sem vildu mininast
hins látna er bemt á Hjarta-
vemd.
Sólveig J. Morávek
og böm.
Þöklcum imnilega öllum þeim,
sem sýndu okkur samúð og
vinarhug við fráfall og útför
systur okkar,
Rósu Magnúsdóttur.
Helga Magnúsdóttir
Sigríður Magnúsdóttir
Jóna Magnúsdóttir.
Þökkum innilega auðsýnda
samúð við fráfall og útför
Karls Dúasonar.
Sigríður Ögmundsdóttir,
böm og bamaböm.
Innilegar þakkir til ykkar
allra sem sýndu okkur samúð
og vináttu vegna andláts og
útfarar bróður okkar og
frænda,
Áma Valdimarssonar.
Margrét, Helga og Sigríður
Valdimarsdætur
Gréta Halldórs
Kristján Valdimarsson
og böm.
Jarðarför eiginmanns míns og sonar okkar,
STEFANS KRISTJÁNSSONAR,
byggingameistara, Selfossi,
fer fram frá Selfosskirkju fimmtudaginn 28. maí kl. 2 e.h.
Anna Borg,
Guðmunda Stefánsdóttir, Kristján Sveinsson.
síðar í Bæjum á Snæfjalla-
strönd. María á Nauteyri, fóstur
móðir Maríu Ólafsdóttur, var
dóttir Kristjáns Ebenezer-
sonar, dannebrogsmanns í Reykj
arfirði. Hafði hún og eigi alizt
upp í föðurhúsum, heldur með
Rebekku Hallsdóttur (Tungu-
Halls) og manni hennar, Guð-
mundi Egilssyni, á Laugalandi í
Skj aldfannardal. Rebekka Halls
dóttir var á sinni tíð víðkunn
fyrir rausn og skörungsskap,
enda hafa ýmsar konur í fyrr-
nefndum ættum borið heiti henn
ar og hefur jafnan svo þótt, að
gifta fylgdi nafni.
Snæfjallaströndin er norðan
megin við fsafjarðardjúp, á milli
Kaldalóns og Vébjarnarnúps.
Hyggja sjálfsagt margir, sem
ókunnugir eru þar staðháttum
og náttúrufari, að svo kuldalegu
nafni fylgdi köld búseta, líkt og
ýmsir erlendir menn ætla um
land vort, að lítt muni það byggi
legt sakir íss og snjóa. En svo
er með þessa sveit sem landið
sjálft, að skjólsælt er í byggð-
um, þótt snær liggi á fjöllum.
Á köldum haustdegi, fyrir nær-
fellt fjórum tugum ára, bar mig
á land til þess fólks, er þá
byggði þessa Strönd, kennda við
fjöll og snjó. Fáa menn þekkti
ég þar að nafni til og enn færri
í sjón, þó að ég hefði þá átt
heima innar í Djúpinu tvö und-
anfarin ár. Skemmst er frá því
að segja, að þar leið mér vel og
þar eignaðist ég marga góða
vini, sem eigi verður gert upp
ó milli. Og meir mun það hafa
verið vegna glettni lífsins en eig
in vildar, að mig rak þaðan aft-
ur frá landi þrettán árum síðar.
Meðal hollvina minna og fjöl
skyldu minnar, þau ár, sem ég
dvaldi þar, var María Rebekka
Ólafsdóttir, þá húsfreyja í Hærra
bæ í Bæjum. Hafði hún þá enn
fjölmennt heimili að annast, þótt
meiri hluti hinna mörgu barna
þeirra hjóna væri þá uppkom-
in og farin að heiman. f Bæjum
var þá þríbýli og raunar fjór-
býli hvað mannfjölda snerti, því
að barnmörg hjón áttu þar einn-
ig heimili sitt á húsmennskulóð.
Innilegt þakklæti og kveðjur
sendum við öllum þeim, er
sýndu okkur samúð og vinar-
hug við andlát og jarðarför
Ástu Júlíúsdóttur
frá Siglufirði, Barmahlíð 6.
Fyrir hönd vanidamanma.
Valbjörn Þorláksson.
Þökkum inriilega öllum þeim,
sem sýndu okkur samúð og
vinarhuig við fráfall og útför
Þóru Steinunnar
Elíasdóttur.
Böm, tengdabörn og
barnabörn.
Á milli bústaða okkar Maríu
voru aðeins nokkrir tugir
skrefa, svo að það eitt hlaut að
valda nánari kynnum en ella.
Auk þess voru yngstu synir
hennar, eigi miklu eldri en tveir
eldri synir mínir, sem þangað
leituðu til bamleika. Síðast en
ekki sízt er svo það að nefna,
að ég var frumbýlingur og skorti
flest það, sem til búskapar og
búreksturs heyrði og þurfti því
mjög að leita til næstu granna
um margs konar hjálp, sem
ávallt var í té látin af góðvild,
er aldrei brást.
Á uppvaxtarárum Maríu Ólafs
dóttur var engin barnakennsla í
sveitum, á vegum hins opinbera,
hvað þá önnur veigameiri upp
fræðsla, en mörg heimili munu
hafa tekið einkakennara handa
börnum sínum. Aðaláherzlan var
þá lögð á lestur, skrift, reikn-
ing og kristin fræði, en um aðr-
ar námsgreinar hygg ég, að lítið
eða ekki hafi verið að ræða.
Mér er reyndar ekki kunnugt,
hverrar fræðslu María hefurnot
ið á unga aldri, en svo mikið
mun þó víst, að aldrei gekk hún
í eninn skóla í nútímaskilningi
þess orðs. En hún ólst upp til
fullorðins ára, á menningar og
myndarheimili og af fóstru sinni
Maríu Kristj ánsdóttur, mun
hún hafa numið allt það, sem af
henni mátti læra, er ég hygg að
meira hafi verið en þá var al-
gengt meðal sveitakvenna. Hitt
er mér aftur á móti vel kunnugt,
af margra ára viðkynningu, að
María Ólafsdóttir var ágætlega
greind kona, sem kunni á ýmsu
skil, hafði yndi af bókum og
margs kyns fróðleik, þótt lífs-
önnin leyfði eigi að slíku væri
sinnt, nema í mjög takmörkuð-
um mæli. Þó fannst mér annað
ef til vill enn frábærara um
hana, það var hversu allt lék í
höndum hennar, það er til
saumaskapar og hldðstæðra
kvenlegra mennta heyrði. Er ég
þess fullviss, að þar hafa fáar
konur komizt til jafns við hana,
þótt langskólagengnar væru.
Þegar María var 24 ára göm-
ul, haustið 1904, giftist hún Sig-
urði Ólafssyni. Bjuggu þau hjón
síðan í Bæjum alla sína löngu
búskapartíð, að einu ári undan-
skíldu, er þau bjuggu á Hjöllum
í Skötufirði. Þau brugðu búi
vorið 1948 og fluttu til fsafjarð-
ar. Þar lézt Sigurður 23. marz
1959 og var jarðsettur í Unaðs-
dal tíu dögum síðar. Eftir lát
manns síns dvaldi María hjá
börnum sínum, unz hún fékk
vist á Hrafnistu nú fyrir fáum
árum.
Þau María og Sigurður eign-
uðust 15 börn, sem talin eftir
aldursröð eruþessi:
1. Sigurður Guðmundur, f. 19.
febr. 1903, d. á síðast liðnu ári.
Hann var kvæntur Guðmundu
Bæringsdóttur, og voru þau
lengi búsett vestra, en nú síðast
í Hafnarfirði.
2. Ingibjörg Sara, f. 16. maí
1904, dó liðlega tvítug að aldri.
Hún var gift Gunnari Ásgeirs-
syni.
3. Halldór Kristinn, f. 25. des.
1905, dáinn fyrir mörgum árum.
Hann var kvæntur Friðlaugu
Guðmundsdóttur, frá Lónseyri.
4. Gunnar, f. 8. júlí 1907.
Kvæntur Steinunni Jakobsdótt-
ur, búsett í Reykjavík.
5. María Rebekka, f. 10. febr.
1910. Húri var gift Gunnari Ás-
geirssyni, er fyrr átti Ingi-
björgu systur hennar. Gunnar
er nú látinn fyrir nokkru. María
er búsett á ísafirði.
6. Óskar, f. 27. apríl 1911.
Hann var kvæntur Ástu Tómas-
dóttur, frá Sandeyri, en hún
lézt á síðastliðnu ári, eftir lang-
varandi vanheilsu, Óskar er bú
settur í Reykjavík.
7. Aðalsteinn, f. 10. júlí 1912.
Kona hans er Marta Markús-
dóttir, og eru þau búsett hér í
Reykj avík.
8. Jón, f. 8. des. 1913, dáinn í
bernsku.
9. Jón, f. 17. sept. 1915 Kvænt-
ur Sigríði Stefánsdóttur, frá
Munka-Þverá, búa á Borgarhóli
í Eyjafirði
10. Ásgeir Guðmundur, f. 7.
okt. 1917. Kvæntur önnu Her-
mannsdóttur, frá Svalbarði í ög
urvík, búsett á ísafirði.
11. Arnþrúður Guðbjörg, f. 23.
okt. 1919. Hún var gift Þórði
Kaldalóns, sem andaðist eftir
nokkurra ára sambúð þeirra, nú
fyrir alllöngu. Arnþrúður er bú
sett í Reykj avík.
12. Torfi Salmundur, f. 5. apríl
1921. Kvæntur Sigrúnu Guð-
brandsdóttur, frá Heydalsá í
Steingrímsfirði, búsett í Reykja-
vík.
13. Halldór, f. 24. júní 1923.
Kvæntur Sigrúnu Einarsdóttur,
frá Klyppsstað í Loðmundar-
firði, búsett í Egilsstaðaþorpi.
14. Kristján Bjöm, f. 15. maí
1925. Kvæntur Brynhildi Bernd
sen, búsett í Kanada.
15. Ólafur Marinó, f. 14. apríl
1927. Kvæntur Hólmfríði Einars
dóttur, frá Klyppsstað, búsett í
Egilsstaðaþorpi.
Á fyrsta áratug þessarar ald-
ar, voru lífshættir og atvinnu-
vegir við ísafjarðardjúp víst
eigi stómm breyttir frá því, sem
verið hafði um langan aldur.
Landbúin voru yfirleitt lítil og
kaupeyris aflað með sjósókn, að
fyrr og síðar,, brást hann þó
þá oft góðan feng eins og bæði
verulegu leyti. Þótt sjórinn gæfi
þá oft góðan feng eins og bæði
fyrr og síðar, brást hann þó
annað veifið, sem dæmi sanna,
enda er mælt, að svipul sé sjáv-
argjöf.
Ómegð þeirra Hærrabæjar-
hjóna óx ört, og mun efnahag-
urinn því stundum hafa verið
frekar þröngur, þrátt fyrir
ötula sjósókn húsbóndans. Hvíldi
þá sem jafnan mest á húsmóð-
urinni, að sjá öllu borgið,
hversu sem ært var. Er það svo
alkunnugt, að vart þarf orðum
um að fara, að á barnmörgum
heimilum er starf móðurinnar
þyngra en annarra innan fjöl-
skyldunnar, jafnvel þó að efna
hagur sé rúmur, en allra þyngst
þegar gera þarf mikið úr litlu.
Þau ár, sem við María vorum í
sambýli í Bæjum, var slíku
raunar ekki til að dreifa á heirii
ili hennar, þar eð böm þeirra
hjóna voru þá flest uppkomin.
Aftur á móti kynntist ég þá
fróðleik hennar, um menn og
málefni, þreki hennar og fágæt-
um hagleik, sem fjölskylda mín
naut góðs af, svo seint verður
fullþakkað.
Það er að vísu ekki einsdæmi,
en þó eigi að síður mikið afrek,
að ala hálfan annan tug barna
og koma þeim til þroska, án ann
arra hjálpar. Slíkt var hlutverk
Maríu Rebekku, er hún leysti
af höndum með sérstæðri reisn
sem móðir og eiginkona. Niðjar
Hærrabæjarhjóna, Maríu og Sig
urðar, munu nú vera orðnir 155
að tölu, allir hraustir og vel
gefnir til huga og handar. Þótt
börn þeirra hafi ekki ílenzt á
æskustöðvunum, heldur kosið
sér anrian vettvang til starfa, er
Framhald á bls. 23
Þakjkia öllum þeim er minmt-
ust mín á áttræðisafmæli
mínu þ. 21. maí.
Kærar kveðjur.
Vigfús Stefánsson
Bókhlöðustíg 1,
Stykkishólmi.
Innilegt þakklæti vil ég færa
öllum þeim, siem sýriidu mér
hlýhuig oig vináttu í s/ambandi
við 70 ára afmæli mitt 15.
maí sl. Sérstakleiga færi ég
íbúuim Rauðiasjan.dsh rep ps
þakkir fyrir framiúrskarandi
góð kynmi á líðinum árum,
svo ag höfðíiiniglegar gjafir,
sem verða mér ógleymiainleg-
ar. Hjiartans kveðjur til ykk-
ar allra.
Anna Jóhannesdóttir.