Morgunblaðið - 29.08.1970, Blaðsíða 8
8
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 29. ÁGÚST 1970
eldurinn, sem herjaði á okkur,
nú náttúruhamfarir vatns, næst
sj álfsagt plágan í einni eða ann
arri mynd!“
Það kraumar sem sagt í pytt-
inum á Norður-írlandi. En nýj
ast er, að upp er kominn nýr
stjórnmálaflokkur. Að sönnu er
Fyrsta götuvígið á horni Elizabeth-strætis og Albertsgötu í B áile Fairsfce.
tKUf.
Það kraumar í pyttin-
um á Norður-írlandi
Önnur grein
eftir Mícheál
ó Siadhail
Með teikning-
um eftir
Thomas Ryan
NORÐUR-ÍRLAND birtist
venjulega ekki í blaðafyrirsögn
um nema sjóði upp úr leir-pytt
inum eða gos verði, svo sem til
ber nokkurn veginn reglulega
tvisvar á ári, 12. júlí og 12. ág-
úst, tylli- og göngudaga sam-
veldismanna í Báil Fairste og
Derry. Að þessu sinni fór allt
fram með tiltölulegri ró og
spekt, sem vafalaust var nær-
veru brezka hersins og settum
herlögum hans að þakka. Sam-
veldismenn héldu sig á mott-
unni og létu hjá líða skrúðgöng
ur og stórbrennur. Undir niðri
kraumar í pólitíska pyttinum.
Það er hægri fylkingararmur
samveldismanna, sem er að
reyna að hrista af sér foringja
sinn, sjálfan forsætisráðherr-
ann, Chichester-Clark. Fundi í
stuðningsflokki hans sjálfs lauk
svo, að engin leið var að fá
vissu fyrir því, hvort traustsyf
irlýsing á hann var samþykkt
eða ekki, þá a.m.k. með naum
um meirihluta. Rétt ofan í þenn
an fund kom morðið á tveimur
lögreglumönnum, er gildru
sprengja sprakk rétt utan við
bæ einn nálægt landamærum
lýðveldisins. Enginn vissi hver
inu í Weistminster, en sami mað
urinn getur hæglega átt sæti í
báðum þinigdeildum. Svo er um
séra Ian Paisley og Garry Fitt,
forinigja hiins nýja flokks. Bema
dette D'eVlin líka.
Síkipting þingmanna í fyrstu
deild er þessi:
Samveldiismenn 28 þingmeno.
Burtreknir samveldismenn 4
þingmenn.
Oháðir samveldismenin 3 þing
menn.
Mótmæl'endur 2 þin'gmenn,
þar af Ian Paisley annar.
Nýi flokkurinn, Þjóðvilja og
jafnaðarmenn 6 þingmenn.
Þjóðvinir 4 þingmen.n.
Óháðir, lýðVeldissinnaðir
ver'kamenn og jiaifnaðarmenn
einn þingmann hver flokkur.
Tilþrifa hins nýja f'lokiks e.r
fyrst og fremst að vænta sem
tenigie'fnis svo augljóslega
sundraðrar andstöðu gegn sam-
veldinu vi'ð Breta. Flciklkurinn
er samsteypa óháðra, lýðveldis-
sinnaðra verkamanna og þjóð-
vina. Hann væntir sér stuðn-
ings fná fleiri fioklksbrotum
andstæðin.ga samveldisins.
Yfirlýst stefna harns er rót-
tæk, til vinstri við miðflcikkin.n
og 'hann sniðgengur alla sértrú-
írlands kæmust á dagskrá. —
Flokksstjórnin hyggst ihafa
samvinnu við óháða andstæð-
inga samveldismanna í sveituim
og tengja samsinnuð'Uim verka-
lýð borganna.
Svo sem auðvitað hefur hinn
nýi flokkur orðið fyrir aðkasti
og harðri gagnrýni. Hielzt er því
fleygt, að 'hann sé eikkert ann-
að en gaimli kaþólslki þjóðvina-
flokku.rinn í dulargervi. ílha-lds-
flokfkur sem áður. Aðriir halda
því fram að hann muni enda
í kreddum mótmælenda.. (Stofn
endur voru: einn mótmæilandi
og sex kaþólskir). F'lokkurinn
hefur þvert á móti heitið því,
að leggja allan trúimálaágrein-
ing á 'hilluna í eitt skipti fyrir
öll. Það hafa lilka verið uppi
raddir uim það, að flokiksstarfið
sé reikið fyrir fjárrmagn frá
verkalýðsflokíknuim brezlka, en
þessu e>r harðlega neitað af
flokksifcirystunni. Loks er það
álit þó nokkurra þjóðvina, að
það só misráðið að viðurkenna
1. deild með beinini þátttöku,
þar sem hún sé helzta ljón á
vegi sameiningar írlands í eitt
ríki. Flokksforinginn dkágefltik
brennandi spu'rningu daigsinis:
hafði egnt gildruna. Ráðherrar
úr norður-írsku stjórninni voru
ekki að tvínóna við að skella
skuldinni á I.R.A., írska lýðveld
isherinn, sem fer huldu höfði og
er bannaður, en herinn telur
jafnlíklegt, að öfgamenn úr sam
veldisflokknum hafi með þessu
verið að stugga við flokksbræðr
um sínum til að taka fastar í
taumana: hraða öryggisráðstöf-
unum, endurvopna borgarlög-
regluraa og taka upp að nýju
fyrirvaralausar handtökur og
fangelsanir án dómsúrskurðar
á grunsamlegum persónum í
pólitískum efnum. Ofan á þetta
dembdist svo vatnsflóðið í Báile
Fairste (Belfast) að visu ekki
af manna völdum en olli allt að
einu nokkurra miiljóna punda
tjóni.
„Hvað næst?“ spurði maður
einn í einu blaðanna, „í fyrra
Sprengja sprakk
í banka.
„Helmilið tryggir frelsi“, þar eð kosningaréttur í bæjarmálefn um er bundinn
ráð til þess að nema andstæðing af kjörskrá.
liúseign. Einfalt
það engan veginn óvænt fyrir-
bæri að það klofni úr hinni sund
urleitu stjórnarandstöðu j Norð
ur-írlandi, en þessi flokkur hef
ur þá óvæntu sérstöðu, að þó
þingmennirnir séu ekki nema 6,
er hann næst stærsti þingflokk
urinn í 1. deild (í Stormont-
þinginu). Hann nefnist: Social
Democratic and Labour (mætti
e.t.v. kalla: Þjóðvilja- og jafn-
aðarmeinn). í fyrstu deild (sbr.
2 deild = neðri málstofa enska
þingsins í Westminster) eiga
sæti 52 þingmenn. í alm. kosn-
ingum samveldisins, ensk-norð
urírska, eru að auki kosnir 12
þingmenn til að taka sæti á þing
ar skiptingu en er meðmæltur
endursaim.einingu alls írlands,
ef til keimur. Foringi flokksins,
Garry Fitt, sýndi á spilin, hvers
vegna nýr flokikur væri aðkall-
andi til andstöðu við samveldis-
menn. Samife'lld stjórnarand-
staða væri í sjál'fu sór lífvæn-
leg tiilbreyting. Hún tryggði
það, að núverandi stjórn færi
efldki að ta'ka nein víxlspoir á
braut sinni til bættra stjómar-
hátta. Fældi Englemdiniga frá
tllhugsuninni um yfirtölku 1.
deildiar og tryggði stjórmarand-
stöðunni sæti við samningaborð
ið ef til kæmi og endanileg af-
drif hinna sex sýslna Norður-
hvort flolkkurinn væri meðmælt
ur allsiherjar þjóðaratkvæða-
greiðslu norðan og sunnan mark
annia um saimeiniingu írlainids.
Gerry Fitt kvaðst ekki halda,
að neitt áyninist með þjóðarat-
kvæðagreiðslu eins og sa'kir
stæðu.
Það er enn á huldu, hversu
margir þingmenn stjórniairand-
stæðinga munu samfylkja hin-
uim nýja floikiki. Verður Berne-
dette Devlin ein í þeim hópi?
En mestu skiptir, bvort floikfcn-
ium tekst að vinn-a stuðning í
öllum 52 kjördæmum landsins.
Mícheál Ó. Siadhail.
Baile Átha Cliath, 22. 8. 1970.
Yfirmatreiðslumaður
með meistararéttindi óskast á Hótel KEA, Akureyri.
Upplýsingar veittar í sima 21011 tii þriðjudags 1. september.
Til sölu
Stór mjólkurísvél í góðu standi, ennfremur stór notaður
kæliskápur 5 hurða með nýlegu kælikerfi og nýr grillofn
stór.
Upplýslngar í sima 16513 í dag og næstu daga.
Veitingcshúsið
AÐ LÆKJARTEIG 2
Hljómsveit
JAKOBS JÓNSSONAR
og KÁTIR FÉLAGAR.
Matur framreiddur frá kl. 8 e.h.
Borðpantanir í síma 35355.
Sextugur:
Daníel Markússon
DANÍEL Markússon vairas'löikkvi-
liðsstjóri á Reykjavíkurfliuigveilli
er sextuigur í dag. Húnvetningar
að uppruna, hesta- gleði- og
sómiamaður eins og þeir gerast
beztir þar norður í sýslu. Er það
þó alldjúpt telkið í árinni, því
Húnvetninigiurinn þarf að stand-
ast býsma ströng próf í 'hesta-
menns'ku og glaðværð til þess
að hljóta einkunn sæmida,rmianins-
ins.
Danáefl ólst upp svið sveitastörf
fyrir norðan, fór ungiur í vega-
vimniu, en í tjaldbúðum vega-
gerðarmaninia lærði margur un'gl-
ingurinn að lynda við félaga
sínia. Um fcvítu,gsaldur keypti
hann sér vöruibíl og tók að sér
flutniniga miMi Hvammstaniga og
Reykjavíkur. Raumar er það
íhugunarefni, hví svo margir
menn sem raun ber vitni, úr
hópi þekra sem laigt hafa jafn
slæma þjóðvegi og þá íslenzku,
Skuli hafa gerzt bílstjórair að at-
vimnu. Það kallast víst kalld-
hæðni örlaganna, en þeir mega
láka eiga það, sumir hverjir, að
þeir tala yfirleitt ekki mijög vel
um þessa vegi sína eftir að þeir
eru farnir að aka þá sjálfir.
Árið 1945 fluttist Dani suður
til Reykjavíkur ásamt konu
simni, Hrefniu Ásgeirsdóttur,
Gerðist hann þá starfsmaður
sllöikkviliðsins á Reykjavífcuir-
fiuigvelli er það var stofnað og
starfar þar emn.
Dainíel Markússon flutti mieð
sér hvort tve'ggja að morðan,
gflaðlyndið og Jtestana, og hefur
■hivorugu fargað. Ekki veit ég
befcur em harnn eigi nú fimm gæð-
imga og má beita vel ríðandi
Reykvíkimgur.
Síðustu fimm árin hefur Daini
verið heilsutæpur. Hjartað er
veilt og hefuir oft legið nœrri að
sjúkdómuriran leiddi hiamm til
baina. Nú í dag er hamn rúmliglgj-
andi í sjúkralhúsi eftiæ fjórða eða
fimmta kastið, en orðiran þó það
hress að hann er farinn að tala
um h'esta rétt einu sinmi, og við
kunnim'gjarnir erum farnir að
gera okkux vonir um að sjá bráð-
lega það sem okkur þykir einma
slkemmtil.egast, en það er Daná á
Blesa sínum. •
Auðunn H.