Morgunblaðið - 12.09.1970, Qupperneq 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 12. SBPT. 1970
Eftirlitsmaðurinn
í Þjóðleikhúsinu
UM 20. þ.m. verður fyrsta frum
sýningin í Þ.jóðleikhúsinu á
þessu nýbyrjaða leikári og verð-
ur þá frumsýning á hinum sí-
gilda g-amanleik Gógol, Eftirlits
manninum. Leikurinn var sýnd-
ur hjá Leikfélagi Reykjavíkur
fyrir 23 árum og lék þá Alfreð
Andrésson, aðalhlutverkið, en
leikstjóri var þá Lárus Pálsson.
Brynja Benediktsdóttir stjómar
sýningunni hjá Þjóðleikhúsinu,
Gógol
en helztu hlutverkin eru leikin
af Erlingi Gíslasyni, Val Gísla-
syni ,Þóru Friðriksdóttur, Bessa
Bjarnasyni, Rúrik Haraldssyni,
Baldvin Halldórssyni, Áma
Tryggvasyni, Gunnari Eyjólfs-
syni, Gísla Alfreðssyni o. fl.
Leikmyndir eru eftir Birgi
Engilberts.
Nokolaj Vasíljevitj Gógol, er
fæddur í Sorótjintsy, árið 1809,
en hérað þetta er kveikja lit-
skrúð-ugra frásagnia hans frá
Úkraínu. Að loknu námi í heima
héraði hélt Gógol til Pétursborg
ar, þar sem hann kyrmfist lífi
embættismannanma og spilling-
unni, sem átti sér stað iminan
þeirrar stéttar. Snemma vakti
hann athygli með þjóðsagna-
kenndum sögum sínum og má í
því sambandi nefna „Síð'kvöld
á búgarði“ (1831). Þá koma
,,Pétursborgarsögur“ og hafa
þaer að geyma miikils metrnar frá
sögur m.a. Dagbók brjálaðs
manms, Frakkinm og Nefið svo
að eitthvað sé nefnt. Hér má
líka greina frumþættina í leik-
ritagerð Gógols, sem nær há-
marki með „Eftirlitsmainninum"
einum frægasta gamaruleik allra
tíma. Leikuriinn var fyrst sýndur
árið 1835 og þótti meiriháttar
viðburður.
Eftirlitsmaðurinm, er ekki að-
eiins merkasta leikrit Gógols,
heldur eitt snj allaista verk sinn-
ar tegundar. Segja má að leikur
inn sé ádeiluskopleikur og sú á-
deila er jafn fersk enn þanm dag
í dag og á erindi til allra manna.
Slíkt er eðli góðra skáldverka.
Leikurimji tekur ti'l meðferðar
spillinguna í gamalgrónu rúss-
nesku héraðd, ásamt þeirri
heimsku, hégómaskap og græðgi
sem tröllríður þessu litla sam-
félagi. I þessu umhverfi hafnar
fátækur og léttúðugur kontóristi
frá Pétursborg, sem allir halda
að sé eftirlitsmaður frá stjórn-
inni, til að kynna sér embættis-
feril hinna opinberu starfsmanna
á staðnum. Furðulegir atburðir
gerast hjá þessum svokallaða
eftirlitsmanini, sem verður í byrj
un furðu lostinm, em áttar sig
fljótt á hlutunum og notfærir
sér þá út í yztu æsar, en er samt
nægilega kænn til að hafa síg á
brott, áður en allt kemst upp.
Uppfininingasemi Gógóls er
ótæmandi. Hann er meistari að
draga í fáum línum spaugilegar
myndir af mannfólkinu og af-
hjúpa kjarna persónuleikans. —
Nær 45 leikarar og aukaleikarar
koma fram í þessari sýningu. Og
ekki er að efa að margir hafa
gaman af að kynmast Eftirlits-
manni- Gógols.
(Fréttatilkynning).
Rannsóknarleið-
angur á Vatnajökul
Almenn ferð í Jökulheima
R ANNSÓKN ARLEIÐ AN GUR
leggur af stað nú um helgina
á Vatnajökul í tveimur snjóbíl-
um og er tilgangurinn einkum
að Ijúka mælingum á Bárðar-
bungu, sem ekki tókst að ljúka
sl. vor. Fara fimm menn í tveim
ur snjóbílum, þeir Páll Theodórs
son, eðlisfræðingur, Þorvaldur
Búason, eðlisfræðingur, Carl
Eiríksson, rafmagnsverkfræðing-
ur, Sigurjón Rist,' vatnamælinga
maður og Magnús Eyjólfsson,
pípulagningamaður. Er áætlað
.að þeir dvelji á jöklinum við
Þessa mynd tók ÓI. K. M. af frú Auði Auðuns á lieimili hennar í gær.
Auður Auðuns
mælingar í viku og komi niður
í Jökulheima um næstu helgi.
Þá helgi efnir Jöklarannsókna
félag íslands til ferðar í Jök-
ulheima undir fararstjórn Sig-
urðar Þórarinssonar, jarðfræð-
ings og formanns félagsins.
Verður lagt af stað kl. 8 á föstu-
dagskvöldið 18. september frá
Guðmundi Jónassyni við Lækj-
arteig og gist í skálum félags-
ins. Eru félagar í Jöklarannsókna
félaginu beðnir um að láta vita
um þátttöku í Ljósmyndastof-
una Asis fyrir miðvikudagskvöld.
Framhald af bls. 1
þessi stjónmmálastörf því að ann
ast heimili og börn?
— Ég var svo heppin, að með
an mín börn voru urag var að
renna á enda það skeið, þegar
sæmilega auðvelt var að fá heirn
ilisaðstoð og það hjálpaði mér
mikið.
— Sumir telja, að hlutverk
konunnar sé fyrst og fremst það
að hugsa um heimili og börin en
láta önmur mál afskiptalaus.
Hvert er þitt viðhorf í þessum
efnum?
— Ég lít svo á, að kona, sem
á börn, hljóti óhj ákvæmilega að
vera mikið bundin sínu heimili
a.m.k. á meðan börnin eru unig
en þetta veltur mikið á því,
hvort kona þarf að verja full-
um viimnudegi til stjórnmálaaf-
skipta. Ef við lítum t.d. á störf
borgarfulltrúa, er út af fyrir sig
möguleiki á að sameiraa þetta
tvennt, ef maður er ekki bundinn
í þeim mun tímafrekari raefnd-
um að ekki sé talað um borgar
ráð.
Þær stofnanir, sem þarraa geta
hlaupið undir bagga, barnaheim
ilin, ættu að geta auðveldað kon

AKSTURSKCPPNI
verður háð á Suðurnesjum, sunnudaginn 20. september
ef næg þátttaka fæst.
Keppnisstaður verður auglýstur í blöðum og útvarpi sunnu-
daginn 20. september.
Öllum jeppaeigendum heimil þátttaka.
Þátttaka tilkynnist til Garðars Sigurðssonar í síma 92-2009
fyrir 15. september.
1. verðlaun verða farandbikar og 5,000. kr.
2. verðlaun verða 5,000. kr.
um störf utan heimilis en ég er
hrædd um að það sé ekki heppi
legt, ef kona þarf að vera fjar-
vistum við mjög ung börn all-
an daginn. í þessum efnum varð
ég fyrir mjög miklum áhrifum
af bók eftir brezkan sálfræðing,
sem minn gamli skólabróðir,
Símon Jóharan Ágústsson lánaði
mér en í þessari bók voru miður
stöður könmunar um rofin tengisl
milli móður og barna, sem benti
til þess að barn gæti orðið fyrir
miklu tjóni af því að vena ekki í
tengslum við móður eða ein-
hvern, sem kæmi í móður stað,
sem barnaheimiliin geta að sjálf-
sögðu ekki. í þessari bók kom
fram, að tengsl ungs barras við
móður, sem kanraski væri ekki
talin upp á marga fiska, hefði
meiri þýðingu fyrir þess seirana
líf og þroska en vist á fullkomnu
banniaheimili með beztu umöran-
un, sem þar er hægt að veita. En
hér er að sjálfsögðu átt við börn
á fyrstu aldursárum.
— Sumar ungar konur vilja
halda því fram, að karlmenn eigi
að annast heimilishald og upp-
eldi alveg til jafnis við konur.
Hvert er þitt sjónarmið í því
efni?
— Ef hægt er að sameiiraa
þetta á þann veg, að foreldrar
séu ekki báðir fjarvistum við
barnið meiri hluta dagsinis, tel
ég, að þetta sjóraarmið eigi rétt
á sér.
— Haustið 1959 ert þú fyrst
kjörin á þing og tekur litlu síð-
ar við borgarstjóraembætti. Var
þetta ekki araraasamur tími?
LESiÐ
___
yiíaeruimultunga,
l^markanif á vepm

DRCLEGn
— Auðvitað var vinnudagur-
inn of't strembimn og það er að
sjálfsögðu töluverður munur á
starfi borgarstjóra og borgarfull
trúa. En borgarráð er eiras koraair
framkvæmdanefnd borgarstjórn-
ar og ég hafði átt sæti í borgar-
ráði um 7 ára skeið frá 1952. Á
þeim tíma hafði ég að sjálfsögðp
aflað mér töluverðrar þekking-
ar og reyraslu í borgarmálum og
það kcm að góðu haldi þaran
tíma, sem ég gegndi starfi borg-
arstjóra.
— Nú þegar eru uppi vanga-
veltur um það, hvort embættís-
heitið ráðherra hæfi þegar koraa
á í hlut.
— Ætli það ekki. Þegar ég var
fyrst kjörin forseti borgaristjónn
ar ávörpuðu bprgarfulltrúar mig
fyrst i stað „herra forseti“ og ég
var hæitt að taka eftiir þessu. —
Þegar Ragnhildur Hélgadóttir
var kosiinn forseti Neðri deildar
kom Eiraar Olgeirsson til mín, en
hann viidj alltaf hafa stíl yfir
hlutunum og spurði mig hvern-
ig borgarfulltrúar ávörpuðu mig
í forsetastóli. Ég sagði honum,
að fyrst hefðu þei,r ávarpað mig
„herra fonseti“, síðan „háttyjrt-
ur forseti“ og loks hefði einn
borgarfulltrúi jafnain ávarpað
mig með orðunum „frú forseti“
og ég sagði Einari, að það hefði
ég kunnað ágæ'tlega við.
— Það er sögulegur viðburð-
uur, þegar kona tekur í fyrsta
skipti við ráðherraembætti.
Hvað er þér ef.st í huga raú?
— Persónulega þykir mér
vænt um að fá tækifæri til þess
sem fyirsta íslenzka koraan að
gegna slíkri virðingarstöðu. Um
sérstakar fyrirætlanir mínar í
starfi er auðvítað of snemmt að
tala. Viðhorf mín eiga eftir að
mótast, þegar ég hef tekið við
embætti og hef haft tækifæri til
að kynna mér þá einstöku mála-
flokka, sem undir ráðuneytið
falla. En það mundi gleðja mig
mjög, ef það kæmi í ljós, að út-
nefniing mín yrði til þess að örva
konur ti'l þátttöku í stjómmál-
um. — S. G.