Morgunblaðið - 16.12.1970, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 16. DESEMBER 1970
21
Aldarminning
hjónanna Hólmfríðar Guðmunds-
dóttur, f. 23.2. 1870 og Sigurðar
Þ. Jónssonar, f. 16.12. 1870
Stundum furðar maður sig á
því, áttar sig tæplega á því, að
heil öld er liðin frá fæðingu
fólks, sem var manni sjálfum
einkar kært og nákomið í æsku
og lifir í minningunni í fullum
ferskleika. Svo fór mér þegar
ég var minntur á, að þau hjón-
in Hólmfríður Guðmundsdóttir
og Sigurður Þ. Jónsson hefðu á
þessu ári orðið hundrað ára.
Frú Hólmfríður fæddist í
Ánanaustum í Reykjavík. For-
eldrar hennar voru hjónin Mar
grét Ásmundsdóttir, ættuð frá
Móum á Kjalarnesi og Guð-
mundur Gíslason útvegsbóndi.
Hann var bróðir Péturs Gísla-
spnar útvegsbónda í Hlíðarhús-
um, sem lengi var í bæjar-
stjórn. Hólmfríður giftist 19.
október 1897 Sigurði Þorkeli
Jónssyni, en hann var þá verzl
unarmaður hjá Fischersverzlun.
Stuttu síðar fluttust ungu brúð-
hjónin til Keflavikur. Sigurður
Þorkell gegndi þar verzlunar-
störfum, en þegar H.P. Duus
eignaðist verziunina gerðist
hann verzlunarstjóri þar árið
1907 og stóð i þeirri stöðu til
1. október 1916. Þá fluttust þau
hjónin til Reykjavíkur. Vann
Sigurður Þorkell fyrst hjá
Garðari Gíslasyni stórkaup-
manni, en 1917 réðst hann til
Elíasar Stefánssonar útgerðar-
manns. Elias var á marga lund
merkur maður og athyglisverð-
ur, er reis úr fátækt til ekki
lítilla efna, hafði mikil umsvif
og reisti til að mynda sildarsölt
unarstöð á Djúpavík við Reykj
arfjörð 1916—1917. Sigurður
vann hjá Elíasi Stefánssyni við
verkstjórn og bókhaldsstörf til
ársins 1922, er hann réðst til
Geirs Thorsteinssonar útgerðar-
manns í Reykjavík og hafði þar
með höndum bókhald og gjald-
kerastörf. Siðar vann hann
hálfan daginn hjá Ölgerðinni, en
rak jafnhliða eigin verzlun með
nýlenduvörur í húsi sínu á
Laugavegi 62, en frá árinu 1932
sinnti hann verzlun sinni ein-
göngu ásamt Stemgrími syni
sínum. Því starfi gegndi hann
til ársins 1954, er hann lét af
því og leigði verzlunina Páli
Hallbjörnssyni. Steingrímur son
ur hans var þá andaður, dó í
Djúpavik í júlíbyrjun 1951. Síð
ustu æviár sin var Sigurður
Þorkell vistmaður á Elliheimil-
inu Grund og þar andaðist
hann 26. júní 1956 á 86. aldurs
ári. Hólmfriður kona hans var
þá fyrir löngu dáin, andaðist 9.
febrúar 1933. Jón, faðir Sig-
urðar Þorkels var sjómaður og
drukknaði þegar sonurinn var
á 12. ári. Guðrún móðir hans
var dóttir Sigurðar bónda og
hreppstjóra að Selkoti í Þing-
vallasveit, en hann var mikill
framámaður í sinu héraði og
var sæmdur dannebrogsorðu fyr
ir afskipti sín af sveitarstjórn
armálum. Guðrún var ein af
þessum dugmiklu íslenzku al-
þýðukonum, er vann sín verk í
kyrrþey og sá fyrir Sigurði
syni sinum meðan hann var að
komast upp, öðrum systkinum
hans var ráðstafað til vanda-
lausra. Þegar þau hjónin Hólm-
friður og Sigurður fluttust til
Keflavíkur fór Guðrún með
þeim og dvaldist í þeirra forsjá
til dauðadags, 1919. Margrét Ás
mundsdóttir, móðir Hólmfríðar,
bjó einnig á heimili dóttur sinn
ar og tengdasonar í Keflavik
og andaðist þar 1915, 85 ára að
aldri. Báðar gömlu konurnar
áttu miklu ástríki og góðri um
önnun að fagna á heimili barna
sinna.
Þau hjónin Hólmfríður Guð-
mundsdóttir og Sigurður Þor-
kell eignuðust þrjú börn, er
upp komust: Jóninu Guðrúnu,
er starfaði um margra ára skeið
við Landsíma íslands. Hún er
ógift og barnlaus. Steingrím, er
vann í verzlun föður sins, en dó
á bezta aldri, hinn ágætasti
drengur. Guðmund, sem nú
starfar i Otvegsbankanum.
Hann giftist einn sinna systk-
ina, er kona hans Helga Kristj-
ánsdóttir og eiga þau 6 börn,
sem öll eru uppkomin og hafa
stofnað eigið heimili og verður
áf þeim mikill ættbogi áður en
fýkur.
Helga er dóttir Kristjáns Ás-
geirssonar verzlunarstjóra á
Flateyri, 1907—1928, og var
hann af alkunnum bændaættum
í Norður-lsafjarðarsýslu. Kona
hans var Þorbjörg Guðmunds-
dóttir, Eggertssonar bónda
í Haukadal, ^.Dýrafirði. Þau
Helga og Guðmundur Sigurðs-
son giftust 18. október 1925 á
Flateyri, fluttust til Reykjavík-
ur ári siðar og hafa verið bú-
sett þar síðan. Vann hann um
margra ára skeið við bókhald i
ölgerðinni Egill Skallagrímsson
vann siðar i gjaldeyrisnefnd, en
er nú bankamaður sem áður er
sagt. Börn þeirra eru þessi:
1) Ástríður, gift Ingvari Em-
ilssyni hafrannsóknarfræðingi.
Þau fluttust til Sao Paulo í
Brasiliu 1953 fyrir tilstilli Árna
Friðrikssonar fiskifræðings sið-
ar fóru þau til Havanna á
Kúbu og dvöldu þar til 1969 og
síðan í Mexikó. Ingvar vinnur
á vegum Unesco. Þau eiga þrjú
börn: Kristján, sem stundar raf-
magnsverkfræði við Háskóla Is-
lands, Tryggva, er varð stúd-
ent í vor og er nú við rann-
sóknarnám við Bavlingly Green
háskólann í Ohio. Þessir dreng-
ir tveir hafa búið hjá þeim
Helgu og Guðmundi síðan
siðan 1964, en yngsta barnið
Elín Margrét, 14 ára, hefur
ætið verið hjá foreldrum sinum,
sem nú eru búsett i Mexico
City og verða þar næstu tvö
árin, en Ingvar vinnur þar sem
fyrr að vísindastörfum.
2) Hólmfríður, gift Árna Þór
Þorgrímssyni, Eyjólfssonar út-
gerðarmanns, þau eiga 4 börn
og eru búsett í Keflavík.
3) Sigurður Þorkell, læknir
við Landspitalann, kvæntur
Ragnheiði Aradóttur Jónssonar
læknis, síðast á Egilsstöðum.
Þau eru barnlaus, en Sigurður
átti stúlkubarn, Jórunni, með
Theódóru Thorlacius hjúkrunar
konu og stundar hún nám í
Menntaskólanum gamla.
4) Gylfi, framkvaímdarstjóri
Sambands íslenzkra samvinnufé
laga í Hamborg, kona hans
Hannelore, f. Unger, er af
þýzku fólki komin frá Mann-
heim, og eiga þau tvær telpur,
10 og 6 ára.
5) Þorbjörg, gift Baldvin Ár-
sælssyni prentara og verkstjóra
i Pappirsver, þau eiga eina dótt
ur, Ásu, 15 ára.
6) Gerður, gift Sveini Bjark-
lind, loftskeytamanni i Gufu-
nesi, þau eru barnlaus.
Mér er sérstaklega ljúft að
minnast þessara góðu vina
minna frá bernskuárum mínum,
Hólmfríðar Guðmundsdóttur og
Sigurðar Þ. Jónssonar. Litlll
strákur kom ég oft á heimili
þeirra, einnig þegar þau bjuggu
í Keflavík, og þó einkum eftir
að þau fluttust hingað til Reykja
víkur. Hólmfriður var móðursyst
ir min. Einkum er mér í minni
eitt kvöld, er ég og móðir mín
gengum ósköp döpur heim á
Laugaveg 62, en pabbi var þá
dáinn nokkrum stundum fyrr.
Ég gleymi aldrei því ástríki og
þeirri hlýju, sem þau Hólmfrið-
ur og Sigurður Þorkell sýndu
okkur mömmu í umkomuleysi
okkar og sorg. Þau tóku okkur
þegar í sitt hús og á Laugavegi
62 áttum við heima næstu fjög-
ur ár. Og með þessum fátæk-
legu orðum vil ég þakka þeim
liðnum fyrir vistina.
Sverrir Kristjánsson.
~ »n
F-
F1- «n
■Qi V
savgoft
y <
‘o;
SPESÍUR
400 g 8mjðr
500 g hveitl
150 g flórsykur
Grófur sykur.
HnoðlS delgið, mótið úr því sfvaln-
Inga og veltið þelm upp úr grófum
sykrl. Kœlið delgið tll næsta dags.
Skerlð deiglð f þunnar jafnar sneið-
ar, raðið þeim á bökunarplötu
(óþarfi að smyrja undir) og bakið
við 200°C þar til kökurnar eru Ijóa-
brúnar á Jöðrunum.
SMJÖRIÐ
GERIR
GÆÐAMUNINN
®> «s
S>iJOR
‘o
FINNSKT
KAFFIBRAUÐ
375 g hveitl
250 g emjör
100 g sykur
V? egg
eggjahvíta
afhýc 1ar, smátt skornar mðndlur
steyttur molasykur.
Hafið allt kalt, sem fer f delglð.
Vlnnið verkið ð köldum stað. Myljið
8mjörið saman við hveitið, blandið
sykrlnum saman við og vætið með
egginu.
Hnoðið deigið varlega, og látlð það
bíða ð köldum stað I elna klst. Út-
búið flngurþykka sfvalninga. Skerið
þá f 5 cm langa búta. Berið eggja-
hvftuna ofan á þá og dýfið þeim f
möndiur og sykur. Baklð kökurnar
gulbrúnar, efst I ofni við 200J C f
ca. 10 mfn.
SMJÖRIÐ
GERIR
GÆÐAMUNINN
I __o> <&>
SXJOIi
^&A KS^^
AVAXTAKAKA
(Geymist vel)
250 g smjör
200 g sykur
5 egg
Q 200 g hveitl
^ 100 g rúsfnur (helzt stelnlausar
>j konfektrúsfnur)
o 100 g saxaðar döðlur
O 100 g saxaðar gráffkjur
° 200 g saxaðar möndlur
3 2 msk. konfak, portvfn eða sherry.
(5 Hrærið smjðr og sykur mjög vel, setj-
ið eggln f, hálft f einu, hrærið vel á
millf. Blandið ávöxtunum f hveitið
og hrærið því sem minnst saman við
ásamt vfni.
Setjið deigið I smurt krfnglótt eða af-
langt mót (1V4—1Vi I) og bakið við
175°C í 1—1V4 klt. Kakan er betrl
nokkurra daga gömul.
K
SMJÖRIÐ
GERIR
GÆÐAMUNINN
D.261!
»;joix
X A
‘Ö.
l
KINVERSKAR
MÖNDLUKÖKUR
200 g hveltl
1 tsk. fyftlduft
100 g sykur
150 g smjör
1 egg
1—2 msk. vatn
Vi dt smátt saxaðar mðndlur
Va tsk. möndluolfa
Skraut: 1 eggjarauða, 1 msk. vatn,
möndlur.
Blandið hveiti og tyftidufti saman,
skerið smjörið saman við, bætið
sykrl, eggl, vatnl, möndlum og
möndluolíu f og hnoðlð delglð. Kæl-
Ið það vel.
Mótið deiglð I fingurþykkar lengjur,
skerlð þær f 2—3 cm bita og mótið
kúlur úr bftunum og raðlð á vel
smurða ptðtu, hafið gott bil & milll.
Prýstið kökunum niður með handar-
jaðrinum, jiannig að þær verði V4—
% cm þykkar.
Penslið ' kökurnar með eggjarauðu
(blandaðrl vatni) og þrýstlð afhýddrl
mðndlu á hverja.
Bakið f efstu eða næst efstu rlm f
180°C heltum ofni f 20—30 mín.
SMJÖRIÐ
GERIR
GÆÐAMUNINN
^&AKSl^
SMJÖRHRINGIR
250 g hveltt
250 g smjör
1 Va dl rjómi
eggjahvfta
steyttur molasykur.
Hafið allt kait, sem fer f delgið.
Vinnlð verklð á köldum stað. Myljið
6mjðrið saman við hveitið, vætið með
rjómanum og hnoðið delgið varlega.
Látið deigið bfða á köldum stað f
nokkrar klukkustundir eða til næsta
dags.
Fletjið deigið út % cm þykkt, mótið
hringi ca. 6 cm I þvermál með lltlu
gati f miðju. Penslið hrfnglna með
eggjahvítu og dýfið þeim f steyttan
molasykur. Bakið kökumar gulbrún-
ar við 225* C l 5—8 mfnútur.
SMJÖRIÐ
GERIR
GÆÐAMUNINN
CMa~ey ám/éiéa/cw y I GSta~c</ J/n/el4a/a/t I Oéta-cg Am/cUata/i y I Géta~cp Am/cUatan*// I CHc-ct/ é/nycitata/i