Morgunblaðið - 03.02.1971, Blaðsíða 20

20
MOGRUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 3. FBBRÚAR 1971
Ása Þorsteinsdóttir
— Minningarorð
Faedd 8. september 1909
Dáin 25. janúar 1971.
ÞEGAR maður heimsækir æsku-
atöðvar sínar, öðru hvoru, þá
riljast upp ótal ánægjulegar
mimiinigar frá björtum æsku-
dögum.
Svona var þetta í sumar,
þegar ég var á ferð austuir í Vík
í Mýrdal og gekk um þetta litla
vinalega þorp, vestur með fjail-
iniu niður að sjónum og út undir
urðina.
Margt hetfur breytzt á þessum
fllóðum síðustu 40—50 árin,
Sanduiriinn er nú að mestu gró-
km upp og byiggðin hefur færzt
niður á graslendið, og nokkur
myndarteg verkstæði og verzl-
unarhús hafa verið reist undir
bökkunum, en gömflu húsiin
atanda þó flest ennþá, eins og
þau voru á fyrstu tugum þessar-
ar aldar. En ótal eru þeir staðir,
sem mimna á glaðan hóp umg-
menma og fjöruga og ánægju-
ilega æskuleiki. Það er einis og
gömttu Mettamir fái allt í einiu
mál, og taki að rifja upp gamlar
minmmgar um atvik, sem uirðu
þama fyrir 50 árum.
Leifcsystkinin frá Vík hafa
dneifzt í ýmsar áttir og nokkur
eru þegar horfin af þessum
heiimi. Þetta eir hið rni'kla eilífa
lögmál, sem ekki verður rofið
og ekki þýðir um að sakast.
í dag verður kvödd frá Neis-
fcirkju hér í Reykjavik, frú Ása
Þorsteinsdóttir frá Vík í Mýr-
dal, en hún hefur verið hús-
freyja hér í Reykjavík nærri 40
ár og fyllt það sæti með prýði.
Frú Ása var fædd í Vik 8.
«ept. 1909, dóttir hjónanma Þor-
steins Þorsteinissonar, kaup-
manms og frú Helgu ólafsdóttur,
komu hans. Þorsteinm var Mýr-
dæliniguir að ætt, fæddui og upp-
alinn þar eystra. Hann var um
tíma kennari í Vík, og aíðar
verzlumiarmaður við Brydies-
verzlun og verzlumarstjóri um
skeið, þangað til hanm keypti
verkliunina og rak hama síðan
í Vík í mörg ár.
Frú Helga, kona hans, var
ættuð frá Suimarliðabæ í HoDt-
um, Vomu systkinin fná Sumar-
liðabæ kjarnafólfc og komu víða
við sögu. Nuitu þau hjónim frú
Helga og Þorsteinn vinsælda og
virðingar Víkurbúa og störfuðu
þar mikið að félags- og memv
imgainmáilium, meðam þau dvöldu
þar eysibra.
Ása ólst upp hjá foreldrum
sínium og fluttiat með þeim tifl
Reykjavíkur 1926, er þau ffliuttuist
aifarin að austan. Nokfcru seinma
stofnaði Þorsteinm vefnaðar-
vöruiverzliuin þá á Lauigaivegi 52,
sem hanm stjórnaði til dauða-
dags 1965, og börm hana hafa
síðan staxfrækt. Ása divaldi í for-
efldrahúsum og starfaði við verzl-
um föðux síns, þamgað til hún
giiftist 30. jan. 1932, Jóni Gumn-
arssyni, skrifstofustjóra í Hamiri,
og eigniuðuist þau 3 dætiuir, Heigu,
skriflst.stúlku, Ernu og Eddu
húsfreyjur í Reyfcjavík.
Frú Ása hafði aflizt upp á
myndarheimili foreldra sinma,
og þanrnig mótaði hún sjálf
heimili sitt, sem bar vott um
smiekkvísi og listfemgi, glaðværð
og gestriami, og í þeim efmim
sem öðrum voru þau hjómin frú
Ása og Jón inmi'tega samhent.
Hún vax ekki aðeina myndar-
kona í sjón og reynd, heldur
var trygglymdi og festa, sem
mótaði skapgerð hiemmar, svo að
hún haggaðist hvorki við blítt
né strítt, sem á veginum varð.
Til merikis um trygg 3 og
trausta vdnáttu má geta þess hér,
að þær vimfconiuimar firú Ása og
Hanna Þorsteins hafa verið í
sambýli, mæstum öl búskaparár
sin, fyrst á Laufásve gi num og
síðan á Hagamiefl 12, á þriðja
áratuig, og hefur sambýli þessara
fjölskyldna verið með ágætum.
Margar skemmtilegar ferðir
fóru þau hjónin hin síðari ár,
bæði um Evrópu og till Miðjarð-
arhafslanda, og á þessum ferð-
um niutu þau hvíldar á fögrum
stöðum og fengu um l'eið tæki-
færi að sjá marga mierkitega
staði og njóta miargvíslegra
menminigarverðrnæta í þessum
ferðum.
Þó að heimilið væri hemmar
aðalverksvið, þá stamfaði hún
töluvert að félagsmálum, rneðal
anmars í kvenfélagi Neskirkju.
Andleig naiál voru hemni huigstæð,
og itrúaralvara mótaði mjög
skapgerð henmar, en í þeim
efniuim var hún frjála og víðsým.
Þagar ég rita þessi fáu minm-
imigarorð um frú Ásu Þorsteims-
dóttur, þá rifjast upp fyrir mér
margar mimmimgar um æsku-
heimilii heninar austur í Vík, og
síðar hér í Reykjavík. Á náms-
árum minum var ég nokkra
vetur á hedmili frú Helgu og
Þorstedins á Laugavegi 52, og
var vinur og félagi systkinanna.
Það var oft g'latt á hjalla í þá
daga og umgt fóflk þar tíðir gest-
ir. En þegar árin líða skiljast
leiðir og lífsreynBÍan setur sinm
svip á Okkur öil, og áður em
varir er komið á leiðarenda.
Ég veit, að það eru margir
í dag, sem mimnast frú Ásu
Þorsteámisdóttur, með hlýjum
hug, þakkiæti og virðimigu og
semda mammd hemmar og dætrum,
syStkinium og ásitvinum hemnar
ölflum iinmiflegustu samúðar-
kveðjur. Breytimgin er vissulega
mikil, þegar umhyggjusöm hús-
imióðir Ikveðuæ heknáfli sitt og ást-
vini.
Deyi góð kona
er sem daggeisli
hvemfi úr húsum
verði húm eftir.
(Bj. Th.)
En þar sem bjartsýni og
trúantrauist móta viðhonfim til
lífsims og fnamtíðaTÍnmar, þar
verðuæ auiðveldara að hefja hug-
ann yfir alilt hið jarðmieska og
hvemfufla.
Óskar J. Þorláksson.
KVEÐJA FRÁ VINKONUM
SÖKNUÐUR fyllir hugann nú,
þegar Ása Þorsteimsdóttir vdn-
koma okkar er horfin úæ okkar
hópi. Við minmiu.mst henmar sem
framúnskai'andi húsmcður, móð-
ur og eigimkomiu. Umhyggja
henmar fyrir fjölsfcyfldu sinmi og
heimiii, var fagurt fordæmi til
eftirbreytni. Hún var skapfóst
og hreámiskiptim, og vildi aflfls stað-
ar koma góðu til ledðar. Yfir-
bonðsmenmska var óþekfct í fari
hemrnar. Margra ára vinátta
okkar hefir aldrei rofnað þrátt
fyrir önm og óiík viðhorf. Yfir
samflundum okkar var ávallf
gleði og friðarblær, sem veitti
okfcur emduxmærandi hvíld frá
áhyggjum og erfli daglegs lífs,
traust og trúnaður, sem aldrei
brást einkenndi samband okkar.
Ása hafði miikinm áhuga fyrir
lífsspeki og mammibótum og
löngum hernnar til að skilja æðri
rak tilverummar mótaði fróð-
ieáksleit hemmar. Hún trúði á æðri
imátt og eilíflt lif, en vissi að
manmlteg vizka nær skammt í
skilmimigi á lögmálum alheimsinB.
Hún kveið því að hvemfa frá ó-
ieysbuim veriaefnum, og að geta
ekki tengur verið ástviinium sin-
um sú stoð sem hún öliu framar
reyndi að vera. En hún trúði
því að guð sæi fyrir öfllu, og tók
hliuitskipti sínu með hugarró.
Þanmáig er minming okkar um
þessa hreiröyndu, tryggu og
igáfuðu vimkomi oflckar, og sú
miiminiinig mium ekki fyrmast.
Við kveðjum hama mieð mifld-
um sökniuði og þakklæti fyrir
laniga vinátbu og tryggð, og
erum (fuflffivissar um að leiðir
okkar munu 'liggja saman siðar.
Megi hönd sú sem holiust er
stýra gömgu hennar á nýjum
vegi táfl vizku og uppfylla óskir
henmar um gleði og gæfu ást-
vima henmar.
Við vottuan henmar góða
eáginmanni, börmium herunar og
ölllum vandamönmium okkar
dýpstu samúð.
Sigríffur Loftsdóttir,
Jóhanna Þorsteins,
Matthildur Petersen.
Fyrir um það bil 16 árum bar
fundum okkar Ásu saman I
fyrsta sinm. Þá lagði hún leið
sína i Ingólfsstræti 22 og ósk-
aði þess að gerast meðflimur I
Guðspekifélagi Islands. Grétar
Fells var þá forseti félagsins.
Man ég að okkur hjónunum
geðjaðist þegar vel að þessari
konu. Hún var látlaus en vin-
gjamleg í framkomu, frið sýn-
um og vel vaxin.
En það var þó eitthvað ann-
að og meira í fari heniriar sem
heillaði okkur, eitthvað, sem
ekki var hægt að höndla né
þreifa á — eitthvað, sem mimnti
á sólskin og bliðan blæ. Það er
einmitt sá blær, sem fylgir
venjulega þvi fólki, sem tekizit
hefur að fara 1 gegnum deiglu
þjáninga og sorga án þess að
harðna — án þess að missa mýkt
sína.
Ása var vel gefin og hugs-
andi kona. Hún lét sér ekki
nægja að horfa á lífið frá yfir-
borðslegu sjónarmiði en leitaði
dýpri raka og þráði að skilja
boðskap lífsreynslunnar sjálfr-
ar. Þess vegna kunni hún vel við
sig með leitamdi fólki. Hugur
hennar var opinn og frjáls og
laus við hleypidóma. Hreinieiki
og ástúð voru sterkir þættir í
sálariifi hennar, þannig virtist
mér hún ávallt vera þessi ár,
sem okkar leiðir lágu saman. Og
nú síðustu árin, þegar erfiður
- Iðja
Framhald af bls. 18
ar að hetfja rógsiheirtferð á heind-
uæ núveramdi formiammi.
Um fullyrðimigar þær, að ég
hafi sagt: ,,að um fjárdrátt hafi
verið að ræða í félagmu“ þartf
efldd að fjölyrrða. Umræður á þess
um félagsfundi voru tekmar upp
á seguflbamd og viitoar það bezt
um að ég lét emgim orð um það
falla að um tfjárdrátt væri að
ræða í félagimiu.
Á árimiu 1969 greiddi félags-
sjóður Iðju stórar fjárfhæðir fyr-
ir oriötfssjóð og haifa engir aðrir
en þessflr félagar talið óeðMtegt
að oriofssjóður lækkaði skuldima
við félagssjóð með þvi að esnd-
urgreiða hluta atf henmli rnieð
lefligjutekjuim, sem sjóðurimm
hatfði af Svigmaiskarði.
Það er aiuigljóst, að þeirn Pálma
og Eámiari er ammað ofar í huiga em
að leiða Iðjutfélaga í sammleik-
amm um reikstur féXagsims, sam-
amber táiliögu þá, sem Eimiar Ey-
sbeinissiom flutti á félagstfumdi í
haiust uim að fela sa'kadómara
mammisókn á bókhaldi félagsimis sl.
8 ár. Þeir, sem áhuga hatfa á þvl
máli vita, að saksókmiari vísaði
máliinu frá þaæ siem Ihiamm taldi
ekki ástæðu til flrekari aðgerða
í málim 'U.
Allar þessaæ baráttoaðtferðir
þessaina félaga vitnia ekki um
umhyggju þeiæra á bagsmumum
félagsimis heldur knýjamdi þörf
á að ófrægja formanm Iðju og
stjórn.
Þá skiptir eragu máli hvaða
meðuflium þeir beita etf hægt er
að sverba forystumemm félagsims
í augum félagsmamma.
Þá er tilgamgi þeirxa náð.
Reykjavík, 2. febrúar 1971.
Runólfur Pétursson,
form. Iðju.
sjúkdómur sótti hana heim og
hún varð stundum að dvelja á
sjúkrahúsi um lengri eða
skemmri tíma, tók hún því einm-
ig á sinn jákvæða og fagra hátt
Við dauðans dyr var hún
jafn æðrulaus, róleg og þakk-
lát fyrir ailt. Slíku fólki er gott
að kynnast. Ég flyt henni hjart-
ans þakkir mínar og annarra
vima úr okkar hópi.
Ása var ættuð frá Vík í Mýr-
dal. Hún var dóttir Þorsteins
Þorsteinssonar, kaupmanns þar
og síðar i Reykjavík, og konu
hans, Heigu Ólafsdóttur frá
Sumarliðabæ í Holtum. Var hún
með foreldrum sinum þar til hún
giftist eftirlifandi mamni sínum,
Jóni Gumnarssyni, skrifstofu-
stjóra í Hamri og eignuðust þau
4 dætur. — Ein þeirra dó
1 frumbemsku en þrjár eru
uppkomnar, Helga Þorbjörg
stúdent, virrnur á skrifstofu
saksóknara rikisims, Erma Guð-
laug var gift Magnúsi Marteins-
syni og eignuðust þau 3 böm
og Edda gift Ólafi Briem, fuli-
trúa hjá Loftleiðum og eiga þau
2 böm.
Ása var fáorð um persómu-
leg einkamál. En óhætt tel ég
að fullyrða að hún hafi verið
framúrskarandi eiginkona, hús-
móðir og móðir. Heimili þeirra
bar ljósan vott um smekk-
vísi, alúð og listrænt fegurðar-
skyn. Vinmörg og vinföst var
hún og áttu þeir margar góðar
stundir á hinu yndislega heimili
þeirra hjóna að Hagamel 12.
Er nú stórt skarð fyrir skildi.
— Votta ég eiginmanni,
dætrum og allri fjölskyldumni
dýpsto samúð. En i sárum sökn-
uði er huggumarríkt að hugsa
um þann mikla létti, sem það
hlýtur að vera fyrir hinn látna
ástvin, að losna úr fjötrum jarðn
eska líkamans, þegar hann er
orðinn sjúkur og sár. 1 mínum
augum er dauðinn enginn dauði,
heldur aðeins mikilsverður
áfangi í endalausu lífi.
Mikli þjónn lifsins, þú sem
mennimir kalla dauða, — hlut-
verk þitt er ekki aðeims það að
leiða allt, sem iifsanda dregur,
til áframhaldandi lifs, — held-
ur til meira og æðra lífs. —
Svava Fells.
YFIRLÝSING ENDURSKOÐ-
ANDA
Samkvæmt beiðinii hr. RunólfS
Péturssonar, stj órnairform.airana
Iðju, félags veriksmiðj'uifólks,
Reykjavik, staðfestist hér með
að lei'ga fyrir sumarfhús að
Sviginiaisikarði nam árið 1969 kr.
6.700.00 samnamiber fsk. 346 dagis.
24/10 og lagt á áv.ireálkniinig í
Sparisjóði Alþýðu, nr. 3008, þ.
29. akt. 1969.
Virðiinigarfyfllst.
'Eyjólfur K. Sigurjónsson
löggiltur enduirakoðandi.
Til stjómar Iðju, félags verk-
smi®j uf ólks, Reykj avík.
168 tonn af sápu
FIMMTÍU og sex tonn af band-
sápu og annarri sápu voru fram-
leidd hér á landi 1969 og var
framleiffsluaukningin frá 1968 —
15 tonn. Af blautsápu voru fram
leidd 73 tonn 1969 og af stanga-
sápu 39 tonn og var um 6 tonna
minni framleiffslu á blautsápu
aff ræffa en áriff áffur, en aftur
á móti um mikla aukingu í
stangasápuframleiffslunni, sem
framleidd voru 11 tonn af 1968.
Þessar tölur birtust í desember-
hefti Hagtíðinda.
Árið 1969 voru framiteiidd 678
tonn af sápu- og þvottailegi, 608
tonn af þvottadutfti og fjögur
toim atf ræstidutfti. Af shampoo
og lút voru framfleidd þetta árið
26 tonn og 337 tonm atf klórvatnl
Á öllum þessum sviðum var um
friamleiðsluiaukninigu að ræða flrá
áriinu áður og varð hún mest í
þvottaduflti og ræstidiutfti; saim-
tals 82 tonn.
FÉLAGSSTARF
SJÁLFSTÆÐISFLOKKSINS
Fræðslufundur í Valhöll
Verkalýðsráð Sjálfstæðisflokksins og Málfundafélagið Óðinn
efna til fræðslufundar í Valhöll við Suðurgötu fimmtudaginn
4. febrúar kl. 20,30.
Ingólfur Jónsson ráðherra flytur erindi
UM SAMGÖNGUR OG LANDBÚNAÐ-
ARMÁL, en að ræðu hans lokinni verða
frjálsar umræður og fyrirspumir.
Fundurinn er opinn fyrir allt Sjálf-
stæðisfólk meðan húsrúm leyfir.
REYKJANESKJORDÆMI
Aðalfundur kjördæmisráðs Sjálfstæðisflokksins í Reykjanes-
kjördæmi verður haldinn að Hlégarði n.k. laugardag kl. 2 e.h.
D A G S K R A :
I. Venjuleg aðalfundarstörf.
II. Undirbúningur Alþingiskosninganna.
STJÓRN KJÖRDÆMISRADS.
Sjálfstæðisfélögin Hafnarfirði
Spilað fimmtudaginn 4. febrúar kl. 8,30 stundvíslega.
Kaffiveitingar og verðlaun.
Langholts Voga og Heimahverfi
Fulltrúar úr Hverfisstjórn Sjálfstæðismanna verða til viðtals
í skrifstofu Samtakanna að Goðheimum 17 frá k'l. 8—10
í kvöld.