Morgunblaðið - 16.03.1971, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 16. MARZ 1971
Þingsályktunartillaga:
Kísilgúrnáma
á Tvídægru
- verði rannsökuð
með vinnslu fyrir augum
LÖGÐ hefur verið fram á Al-
þingi þingsályktunartillaga
um rannsókn kísilgúrnámu
við Yesturá á Tvídægru.
Flutningsmenn tillögunnar
eru þeir Eyjólfur Konráð
Jónsson, Pálmi Jónsson og
Jón Kjartansson. Leggja þeir
til, að ríkisstjórninni verði
falið að láta rannsaka kísil-
gúrnámu við Vesturá á
Tvídægru í Húnavatnssýslu
og gera athugun á því, hvort
arðvænlegt geti verið að hag-
nýta námu þessa.
í greinargerð segja fl'U'tn imgs-
menn að Jóliannes Áskelsison,
jarðfrasðiriigur, hafi áætttað á s:ín-
an tima, að kisilgúmáima þessi
væri að magni tili a.m.k. 10 þús-
und ten ingsmetrar. Nánw þessa
fundu þeir Magnús F. Jónsson
og Sigurlinni Pébursson síðla
sumars 1939. Sendu þeir sýni af
afni námunnar til ranntsókna-
dei'ldar há-skálans. Siðan gerði
Ásgeir Þorsteinsson, verkfræð-
ingur, rannsókn á námiuruni og
tók þar sýni. Gaf atvinnudeild
Blaðaskákin
TA — TR
SVART. Taflfélag Reykjavíkur,
Jón Kristinsson og
Stefán Þormar Guðmundsson

Wí wm
abcdefgh
HVÍTT: Skákfélag Akureyrar,
Guðmundur Búason og
Hreinn Hrafnsson
28. leikur hvíts; Kgl.
sikýrslu um námiuna á árinru 1939.
Siðan segir í greinargerðinni:
1 marz 1941 voru samikvæmt
beiðni rannsóknaráðs rikisins
gerðar ti'lraunir í efnarannisóikna-
stofu a/tvimwudeildar með að
bleilkja siildar- og þorskalýsi með
möiuðum leiirsiteini frá Tvídægru
heiði. Er greint frá þesisium steini
í sikýrslu atvinmudeiidiair árið
1939 og er þar að finna efna-
greinimgu hams. Reyndisit hann
bleikja fyilliiiega á við útlenda
„óaíktiveraða bleikijörð".
Ásgeir Þorsteinsson, verkfræð-
ingur, gebur þess í bréfi, að
„notað var þorskailýsi frá lýsis-
stöð Lýsissaimlags ísbenzkra
bobnvörpuniga við þessar tilra'um-
ir, sem, ein.s og áður segir, gáf-
ust vel“.
Fyrir allmörgum árum sikoð-
aði Baldur Líndal, efnaverkfræð-
ingur, námiuina og tók þar sýni.
Er efni hemmar annars eðlis en
kásilgúr sá, sem unninn er úr
Mývatni, en Baldur tellur engu að
síður, að ástæða sér til að abhuga
námuna nánar.
Bkki er vitað til, að gerðar
hafi verið aðrar rannsóknir á
námu þessiari en að fratnan
greinir, og verður þvi ekki úr því
skorið, hvort þaxna er um verð-
mæt efni að ræða, siem hag-
nýta mætti, nema fram fari rann-
sókn á þvi, en ekki ætti þó að
vera þar um kostnaðarsamar
rannsólknir að ræða á fyrsta stigi
a.m.k., og þess vegna virðist ein-
sýnt, að frumrannsóknir eigi
þegar að gera.
Fá ekki vinnulaun við
byggingu Ölfusborga
— vegna gjaldþrots verktakans
MARGIR iónaóarmenn, sem
unnu við byggingu Ölfusborga
— orlofsheimili ASÍ — hafa orð-
ið fyrir tilfinnaniegu tjóni vegna
vangreiddra vinnnlanna til þeirra
frá verktakanum Snæfelli hf.,
sem átti iægsta tilboð í verkið á
sínnm tíma. Varð verktakafyrir-
tæki þetta gjaldþrota og liggur
fyrir að vegna ýmissa annarra
krafna og kostnaðar verður
ekkert eftir í þrotabúinu fyrir
vinnulaunimum.
Árni Guðjónissoon, hrl., tók að
sér inwheiratu vin nul'aunann a og
þegar ijósit var að vinnulaunin
fengjust ekki innheimt úr þrota-
búinu, snéri hann sér til for-
svairsmainina ASÍ með beiðni um
að sambandið bæbti iðnaðar-
mönnunrum fjón þeirra, enda
þóibt sambandinu bæri engin
laigalleg sikýlda til þess.
Oddfellowar gáfu
kobalttækið
VEGNA frétitar um kobalttæki í
Mbl. á sunmiudag, síkal tékið fram
að Oddifte'lSowar gáfu tækið í ti‘l-
etfni atf 150 ára afmæli Odd-
feliow-regliiuniniar 26. apríl 1969.
Kostaði það rúmar 4,3 millj. kr.
og var igetfið með því skiiiyrði að
rílkið byggði yfir það.
Tækið hetfuir verið í notkun frá
því snemim® á árinu 1970 og við
það euu töluimar um notikun á
því að sjáifsögðu miðaðar.
Andreas Cappeien
Andreas Cappelen
Hinn nýi utanríkisráöherra Noregs
f FLJÓTU bragði gæti virzt
einkennileg ráðstöfun að
velja Andreas Cappelen ut-
anríkisráðherra Noregs.
Hann hefur aðallega fengizt
við bæjar- og sveitarstjórna-
mál, og ýmsir aðrir hafa ver
ið taldir koma frekar til
greina í embætti utanríkis-
ráðherra. Þeirra á meðal eru
Jens Evensen, ráðuneytis-
stjóri í utanríkisráðuneyt-
inu, Knut Frydenlund, með-
limur í utanríkismálanefnd
Stórþingsins og Torvald Stol-
enberg, sem fer með utanrík
ismál í stjórn Verkamanna-
flokksins.
Andreas Zeier Cappelen er
fæddur í bænum Hamar 1915,
en nafn hans hefur jafnan
verið tengt Stafangri, þar
sem hann hefur starfað ár-
Um saman. Hann lauk lög-
V fræðiprófi 1939, og gegndi
i lögfræðings- og saksóknara-
i störfum í Stafangri á stríðs-
árunum. Árið 1947 varð
hann bæjaTlögfræðingur og
síðar bæjargjaldkeri og full-
trúi í fjármálaráði. Hann átti
sæti í borgarstjórn og var
um tíma varaforseti borgar-
stjórnar Stafangurs.
Á yngri árum, það er að
segja á árunum fyrir síðari
heimsstyrjöldina, aðhylltist
Cappelen róttækar stjórn-
málaskoðanir og tók þátt í
starfsemi hreyfingarinnar
„Mot Dag“ ásamt bræðrum
sínum, Hans og Johan Capp-
elen, og ýmsum kunningjum
frá Hamri, þar á meðal rit-
höfundinum Odd Eiden.
Cappelen er áhugasamur um
íþróttir eins og flestir Norð-
menn. Hann er tíður gestur
á knattspyrnuleikum, en hef-
ur meiri áhuga á að stunda
íþrottir sjálfur, ekki sízt
skíðaferðir á vetrum.
Cappelen er afkastamikiH
og duglegur stjórnmálamað-
ur. Kunnastur er hann án
efa fyrir störf sín í embætti
sveitarstjórna- og verkamála
ráðherra á árunum 1959—’63.
Starf hans í því embætti var
aðallega fólgið í því að
fækka bæjar- og sveitarstjórn
um. Hann var kallaður „mað-
ur stóru eininganna" og
„maðurinn sem útrýmdi
sveitarstjórnum með einu
pennastriki". Árið 1963 var
Cappelen skipaður fjármála-
ráðherra og var þá gjarnan
kallaður „maður stóru upp-
hæðanna". Siðan 1966 hefur
Cappeien átt sæti í stjórn
Noregsbanka. Margþætt
reynsla Cappelen<s af norsk-
um þjóðfélagsmákim kemur
honum ugglaust að miklu
haldi í sambandi við umsókn
Noregs um aðild að Efna-
hagsbandalagi Evrópu og um
ræður í Noregi um það inál.
Val hans í utanríkisiráðherra
embætti er því ekki eins
einkennileg ráðstöfun og
virat gaeiti i fljóbu bragði.
Sigurður Bjarnason, Arne Noe-Nyggard og Sveinn Jakobs-
son, við verðlau naafhendinguna.
Sveinn Jakobsson:
Fékk verðlaun fyrir
ritgerð um Surtsey
10 þúsund danskar krónur
úr sáttmálasjóði
í svari ASÍ kemur fram, að
bygging Ölfusborga haifi verið
boðin út oig lægsita tilboði tekið.
Haifi ASÍ staðið í fullum sikilum
við verkitaikianin, en hamn hefði
ráðið iðnaðarmenin og verka-
menn ti.1 framkvæmda. Af því
leiði, að lögfræðinigur iðnaðar-
manna þeirra, sem réð'u sig hjá
verktaikanum, hafi gerit kröfu í
þrotabú hans, en úti'lokað sé að
þeir geti jaifníraimt beint kröfum
sinum til ASl, enda til þess eng-
inn réttargrumdvöllur. Að fram-
ansögðu sé því Ijóst, að ASl
skuldi engum neitt vegna bygg-
inga Ölfusborga.
Kaupmannahöfn, 15. marz.
Einkaskeyti til Mbl.
SVEINN Jakobsson, magist-
er, forstöðumaður jarðfræði-
deildar Náttúrafræðistofnun-
ar Islands, veitti í dag við-
töku 10 þúsund krónum dönsk
um, sem verðlaimiun fyrir rit
gerð um jarðeidafræði. Verð-
launin komu úr sáttmálasjóði
en liann efndi til ritgerðar-
samkeppni um þetta efni í
desember 1968, á 50 ára af-
mæli fullveldis íslands.
Trausti Guðmundsson, mag.
art., hlaut 3000 króna verð-
laun fyrir sína ritgerð um efn
SUF og SFV:
ið. Sveinn Jakobsson, skrif-
aði ritgerð sína um rannsókn-
ir sem hann hafði framkvæmt
í Surtsey og í greinargerð
sjóðsins segir að hún hafi
svarað fjölmörgum spurning-
um jarðfræðinga um myndun
eldfjallaeyja, og jarðfræðilega
samsetningu þeirra.
Það var dr. phil. Arne Noe-
Nyggard, sem afhenti verð-
launin, en hann er formaður
sjóðsins, og sjálfur jarðfræð-
ingur. Verðlaunin voru afhent
í húsi Jóns Sigurðssonar, og
meðal gesta var Sigurður
Bjarnason, sendiherra Islancls
í Danmörku.
Vilja stofna nýjan
st j órnmálaf lokk
— og vinstri stjórn
FRAMKVÆMDASTJÓRNIR
Sambands ungra Framsókn-
armanna og Samtaka frjáls-
lyndra og vinstri manna vilja
mynda nýjan stjórnmála-
flokk, sem verði til með
„sameiginlegu átaki Fram-
sóknarflokks, Alþýðuflokks-
ins og Samtaka frjálslyndra
og vinstri manna“ eins og seg
ir í greinargerð, sem þessii
aðilar hafa sent frá sér, en
eins og kunnugt er hafa stað-
ið yfir viðræður milli þeirra
um nokkurt skeið. Jafnframt
lýsa þessir aðilar því yfir, að
þeir telji að gera heri tilraun
Framliald á bis. 13
í kjölfar
Leif s heppna
ERIK Jennens heitir maður,
sem Morgunblaðið hefur áður
skýrt frá að vinni að smíði vík-
ingaskips og hyggist sigla í slóð
Leifs heppna. Hann hefur unn-
ið að smíði skipsins sl. fimm
ár, og er það nú svo langt kom-
ið, að hann telur sig geta lagt
af stað frá íslandi í júnií eða
júlímánuði áleiðis til Nýfundna-
lands með viðkomu í Eystri-
Byggð á Grænlandi. Mun The
National Filmboard of Canada,
sem islenzkir sjónvarpsáhorfend
ur ættu að vera orðnir sæmi-
lega kunnugir, hafa í hyggju að
gera tvær heimildarkvikmyndir
um þessa för.
Spilakvöld Varöar:
Keppt um Spánarferð
LANDSMÁLAFÉLAGIÐ Vörður
gengst fyrir spilakvöldi í kvöld
klukkan 20.30 að Hótel Sögu fyr-
ir hönd Sjálfstæðisfélaganna í
Reykjavík.
Venj'uieg veirðSauin verða veitt
fyrir keppni kvöldskus, auk þeas
sem efnit verður til happdrættis.
Þá verður keppt í annað sinn af
þnemiur um Spánarferð Útsýnar
till Costa del Soi.
Pétur Sigurðssoh, a'i’þingismað-
ur, flytur ávarp. . i.
Fól’ki er bent á að tryggja sér
miða í tíma í skrifstofiu félags-
inis, því margir urðu frá að hverfa
síðaist. Húsið verður opnað ki 20.