Morgunblaðið - 09.05.1971, Blaðsíða 4

Ólafur E. Stefánsson:
Að vilja - eða ekki
Boðskapur samgöngumálaráðuneytisins á 30
ára afmæli búsetu þjóðhöfðingja fslendinga á
Bessastöðum
Samgöngumálaráðuneytið hef-
ur gefið út tilkynningu um flug
vallarmál höfuðborgarsvæðisins
„vegna blaðaskrifa og umræðna
undanfarið“, eins og það er orð-
að. Um þessi mál hefur áð visu
mikið verið skrifað síðasta ára-
tuginn, en aðallega af nokkrum
flugmönnum Flugfélags íslands
og öðrum talsmönnum þess. Hef-
ur áróður þess félags fyrir flug
vallargerð á Álftanesi verið þrá
látur, en jafnframt sérstaklega
auðveldur. Tæplega hefur félag
ið þurft annað en láta frá sér
heyra í eigin félagstíðindum,
sem ætluð munu starfsfólki
þess, til að geta gengið að þvi
sem vísu, að skoðanir þess á
þessu máli yrðu birtar i blöð-
um og útvarpi. Má mikið vera,
ef sú fyrirgreiðsla í 'fréttaflutn-
ingí á sér ekki sérstöðu hér á
landi, hvað sem veldur.
Annað flugfélag, sem m.a. nýt
ur virðingar fyrir ábyrga fjár-
málastjórn, flutti hins vegar
möglunarlaust flugvélar sínar á
Keflavíkurflugvöll og það án
fjármálalegrar fyrirgreiðslu rík-
isins að því, er séð verður. Það,
sem helzt hefur heyrzt úr þeirri
átt, er athyglisverð ábending
um, að gerður verði tiltölulega
ódýr varaflugvöllur fyrir milli-
landaflug í Aðaldalshrauni norð
ur, sem jafnframt mundi auka
ferðamannastraum og tekjur af
honum á Norð-Austurlandi.
Virðast öryggismál ráða þar
meiru um en krafa á hendur rik
inu um gerð millilandaflúgvall-
ar í 40 km fjarlægð frá alþjóða
flugvelli og það eftir bezta ak-
vegi landsins. Ýmislegt er það,
sem skattborgurunum er ætlað
að leggja metnað sinn í.
ÁLFTNESINGAR VORU
EKKI SPURÐIR
Nokkrir fleiri aðilar hafa
skrifað um mál þetta svo sem
flugvaliarstjórar, og þakka ber
greinar einstaklinga, sem bent
hafa á, hvílík firra flugvallar-
gerð á Álftanesi væri. Áiftnes-
ingar sjálfir hafa þó sjaldan lát
ið til sín heyra um flugvallar-
málið fram að þessu, enda lengi
vel ekki minnzt á þá sem aðila
að málinu af hálfu áróðursmann
anna. Seinustu árin hefur þetta
þó örlítið breytzt. Ekki virðist
þó ráða þvi tillitssemi gagnvart
því, hvaða framtíð Álftnesingar
sjálfir ætluðu sér og byggðar-
lagi sínu, heldur öllu fremur
hugboð um það, að eitthvert
form þyrfti að vera á töku
lands til framkvæmdanna og eig
endur þess kynnu að fyrirfinn
ast, þegar til kastanna kæmi.
Um hlédrægni heimamanna til
þessa veldur sennilega mestu,
að þeir hafi talið málið hættu-
laust, meðan óábyrgir aðilar
geipuðu um það með þröngt eig
inhagsmunasjónarmið að leiðar-
Ijósi.
ALMANNAVALDIÐ
STÖÐVAÐI FRAMKVÆMDIR
Nú er hins vegar svo komið,
að samgöngumálaráðuneytið
sjálft birtir yfirlýsingu um mál
ið og leggur til, að nokkrar jarð
ir ver-ði keyptar, svo að
þær verði til taks, ef ákveðið
yrði, að Bessastaðanes yrði lagt
undir flugvöll eftir 15 ár eða síð
ar. Þegar svo er komið, er ekki
lengur hægt að leiða hjá sér að
gera almenningi ljóst, hvað er á
seyði. Að sönnu hafa afskipti
ráðuneytisins fyrr komið til, þar
sem það kom í veg fyrir mann-
virkjagerð og byggingarskipu-
lag I Bessastaðahreppi öllum ujn
nokkurra ára skeið, eftir að það
hafði skipað hina síðari fiugvall
arnefnd. Er átt við hana, þeg-
ar flugvallarnefndar er getið í
þessari grein. Hreppsnefnd
Bessastaðahrepps mótmælti því
banni og áskildi sér allan rétt
til skaðabóta. Sá réttur er
geymdur, en ekki gleymdur.
Hreppsnefndin hefur verið mál
svari hreppsbúa i þessum mál-
um öllum svo og i skipulags-
málum. Hafa þau störf verið
unnin eftir venjulegum leiðum
og ekki auglýst. Eru þau því al
menningi lítt kunn.
TILHÖGUN L OG
TILHÖGUN X
Flugvallarnefndin klofnaði í
málinu. Minni hluti hennar
vildi nota Keflavíkurflugvöll
fyrir herflugvélar eingöngu
en koma upp á Álftanesi flug-
velli samkvæmt tilhögun L,
sem ætlað var að taka við öllu
öðru flugi á svæðinu, innan-
lands jafnt sem milli landa.
Flugvelli af þessari gerði hefði
fylgt, að öll byggð hefði lagzt í
eyði í hreppnum. Hefði það að
sjálfsögðu flýtt fyrr samein-
ingu sveitarfélaga á svæðinu!
Á Álftanesi og í grennd mælt
ist það hins vegar vel fyrir, er
samgöngumálaráðherra lýsti
bréflega yfir því, að ákveðið
væri, að ekki kæmi til flug-
vallargerðar samkvæmt tillögu
minni hluta nefndarinnar og
sagði í blaðaviðtali, að milli-
landaflugvöllur kæmi ekki til
mála á Álftanesi. Þessi orð taka
Álftnesingar og nágrannar
þeirra góð og gild sem töluð
af fullri ábyrgð. Er heldur eng-
in ástæða til að ætla annað.
Ráðuneytið lýsti ennfremur yf-
ir því á miðju ári 1969, að það
sæi ekkert því til fyrirstöðu
lengur, að svæðið yrði skipulagt
og byggingar á því leyfðar
nema þar, sem X tillaga um flug
völl næði til, en að henni verð-
ur nú senn vikið. Ekki tóku þó
Flugfélagsmenn orð samgöngu-
málaráðherra alvarlega, því að
þeir héldu áfram að klifa á því,
að á Álftanesi yrði byggður
stór flugvöllur fyrir millilanda-
og innanlandsflug. Hitt er öllu
alvarlegra, að nú nýverið kom
fram á Alþingi rödd um það,
að hugmyndin um L gerð af flug
velli á Álftanesi þyrfti að athug
ast betur. Hefði þó þeim hátt-
virta þingmanni átt að vera
manna bezt kunnugt um yfirlýs
ingu ráðherrans.
Meiri hluti flugvallarnefndar
mælti .með því, að rikissjóður
festi kaup á þvi landi á Álfta-
nesi, sem nauðsynlegt væri til
gerðar flugvallar fyrir innan-
landsflug vegna megintilhögun-
ar X flugvallar. Siðan eru liðin
4 ár. Banni við byggingu íbúð-
arhúsa hefur verið aflétt, svo
sem áður er getið, og tekið var
til við skipulagningu byggðar í
hreppnum, enda þótt hún virt-
ist eitthvað bögglast fyrir skipu
lagsstjóra um langt skeið.
YFIRLÝSING SAMGÖNGU
MÁLARÁÐUNEYTISINS
Álftnesingar voru farnir að
trúa því, að þeir væru nú loks
lausir við ráðagerðir utanaðkom
andi manna um flugvöll i sveit
sinni og fengju eftirleiðis að
vera í friði i byggðarlagi sínu.
Þeir höfðu og ástæðu til að
ætla, að innan rikisstjórnarinn
ar ríkti sú víðsýni að virða og
meta aðra kosti Álftaness, frið-
helgi æðsta seturs þjóðarinnar
svo og öryggi nágrannabyggðar
innar fram yfir það, að frá flug
tæknilegu sjónarmiði þætti
Álftanes að einhverju leyti taka
fram sumum öðrum stöðum, sem
þó hafa vel komið til greina
undir ílugvallargerð. Skylt er
og að taka fram, að ekkert hef-
ur komið í ljós, sem bendir til,
að þessi viðsýni sé ekki lengur
fyrir hendi. Viðbrögð samgöngu
málaráðuneytisins hafa hins veg
ar komið illa við okkur Álftnes
inga. Hreppsnefnd Bessastaða-
hrepps auglýsti lögum sam-
kvæmt uppdrátt af skipulögðu
svæði í hreppnum. Varla hafði
prentsvertan þó þornað er ráðu-
neytið birtir „skoðanir" sínar og
„stefnu“ i flugvallarmálinu, og
leggur ttl, að land nokkurra
jarða, sem'liggja utan þess, sem
skipulagt hefur verið nú þegar,
verð keypt, svo að grípa megi
til þess, ef síðar yrði ákveðið
að leggja Bessastaðanes undir
flugvöll, en það er meginhluti
Bessastaðalands. Hvort hér var
eitthvert samband á milli eða
ekki, skal ósagt látið. Hitt er
að sönnu, að hér var í annað
sinn höggvið í sama knérunn.
ENN ER STEFNT AÐ
STÖÐNUN NÆSTU 10 ÁRIN
Fyrir tæpum áratug var all-
mikil eftirspurn eftir lóðum und
ir ibúðarhús á Álftanesi. Bænd
ur voru þá flestir tregir að láta
land af hendi til annarra en
skyldmenna enda jarðirnar smá-
ar. Síðar jókst umtal og skrif
um flugvallargerð. Það dró úr
eftirspurn, eins og til var stofn
að, en þeim mun hraðar jókst
byggðin í nágrannasveitarfélög-
unum. Þegar svo bann var Iagt
við byggingarframkvæmdum,
olli það stöðnun á framkvæmd-
um og framförum í hreppnum,
og ungt fólk neyddist til að
flytja burt úr heimabyggð sinni
og stofna heimili annars Tað-
ar. Bændurnir hafr ' - bú
þeirra dregizt sar- u
Dömur athugið
Höfum fengð úrval af permanent olíum, litum og hárskolum.
Höfum einnig Mini Vouge fitu- og flösueyði.
Lokkalýsingar, eyðum sliti úr hári. — Klippingar, lagningar.
Hórgreiðslnstofan LOKKABLIK
Hátúni 4 A (Nóatúnshúsinu).
Sími 25480. — Næg bílastæði.
NÝ KO M I Ð
SKÓCRINDUR MEÐ OC ÁN BAKKA
PLASTSKÚFFUR OC VÍRCRINDUR í SKÁPA
4 J. Þorláksson & Norðmann M.