Morgunblaðið - 28.07.1971, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVTKUDAGUR 28. JÚLÍ 1971
11
Ganial A. Nasser.
imn og nú áttu brezkiu her-
iheinmiinniir eftiir ófarna nær 100
km að honum.
Nú voru góð ráð dýr. Á vett-
vamigti Sameimiuðu þjóðanma
tóku Itest brezku samveldis-
lömdin afstöðu giegn Rretum og
Frökkuim. Það hiafða sin áhriif á
brezkiu stjórmiina og eirnn ráð-
herramma siaigði af sér. Sterlámigs
pumidið féll í verði, eámfcuim á
bamdarisikuim markaði og það
breytti stefmiu f jármálaráðherr-
ans þávemamdi, Haroids Mac-
imiiilanis, sern sá fram á, að Bret
ar mumdu tapa 15% guil- og
gjiaMeyristforða stas,
Á þessu stigi máisímis segiir
Butier að sér haíi orðið á mis-
tök. Meðam ekki var enm fyWfl-
lega ákveðið hvað gera skyidi,
ein út fyrir teit, að brezka herm-
um yrði snúið afltur, smæddii
hamm miðdegtisiverð með tuttuigu
áhritfaimiiikLum ihaldsmiömmiuan.
Hanm krveðst hofa talað við þá
mjög opimiskátt, m.a. um fjár-
máLahLLð málsins. Þeir notuðiu
sér það, sem hanm saigði og
,divert, sem ég smeni mérneestu
viikur, farnrn ég flokkshní fana
sttaigasit í bafcið" segir Butler.
Þá segir hamm að, aðstaða sín
hafi orðið emm óbæritegri þeg-
ar Amithomy Edem forsætdsráð-
herra, veiktist. Hamm hafði um
mokkurt skeið verið þjáður i
rnaga og haldið sér uppi á lyf j-
um, em nú áfcváðu lœknar hams
að semida hamm tii Jamiaica, til
heiilsuibótar. Þetta vakti mifcimm
úffaþyt immam stjóimiairiinnar,
sérstaktega hatfði MacmiHam
orðið reiður og sagt, að forsæt
isráðhenramm gæti ekfci fardð
burt á svo viðfcvasmu augma-
bLifci. Og haft var etftir Chur-
ehiil, að hamm mumdi ekki
teggja á sig sex daiga sjóferð ef
sér væri iMt í magamiuim.
Hvað, siem aLLri aindstöðu leið,
fór Ecten og ButLer var skiltan
eftir í forystuisæti fyrár stjórin-
tani og með það verkefni fyrir
hömdum að kaiila brott henliðið
brezka, bæta sambamdið við
Sameinuðu þjóðimar ogBamda
rikjastjóm og afsaka og skýra
gerðir staar, sem stjórmta hafði
sarmeiigimitega tekið ákvörðum
«m — fynir þimigmönmum,
áhTÍtfamiikkim stuðnimigsmönm-
uitn ftekkstas og admtenmiimigi.
Það tímabii, sem nú fór i
hönd segir Butter, að hatfi ver-
ið það erfiðasta á öLLum starfs-
ferlii sínum,. Ekki hatfi það
auðveldað sér stönfim, að hamm
þurffi að bena ad'lar ákvaa’ðam-
Sr símar undir Edem og tii þess
hafði hamn ekki amniað en nit-
simamav. Hamm gat komdð skeyt-
um til iandsstjónams á Jamiadca,
sem síðam varð að senda með
þau eftir sliæmum vegum Langa
Leið til bústaðar Ians Fiemi.nigs,
þar sem Eden dvaLdist. Varð
stumdum lönig bið eftir svari
frá Eden og það jók mjög á
erfiðteiikamia.
Dulles.
Við sknlum bjarga pundinu, ef
Hins vegar segir Buttar, að
áraLöng vimátta sin og banda-
ríska fjármáLaráðherrans þá-
veramdi, George Humphreys
hafi komdð sér að Liði. „Éig var
ekki fyrr tekdmm Við stjórnar-
taumumium i forföldium Edems,“
segir Butler, „en Humphrey
hrimigdd. til nín frá heimddli stau í
Georgiu. Hamm saigðist hatfa Lok
að sdig tand í kjötsfcápmum tiil
þess að fá fiúð fyrir f jölsfcyLd-
unmik „Raib,“ sagði hamn, „for-
setimm getur ektoi hjálLpað ykfc-
ur, neima þú fardr etftdr þeiinrd
samiþykfct Sametouðu þjóð-
amna að fcadlia herLiöið buirt. Ef
þú gerir það sfcu'lum við hénna
megin hjálpa þér að bjarga
pundimu.“ Þetta var hreim kúg-
um, en við vorum í sffikri að-
stöðu að við gátum ekkert sagt
Ég fulLviesaði hanm um, að ég
mundi gera sem hamn sietgði og
gaf honum samband við Mac-
mlidiian, sem aöadlLaga axlaði
byrðarnar með mér þessa erf-
iðu daga. Flokksimenai voru
mjög gagnrýnir og sú skoðun
var sterk rneðal þetara, að við
hefðurn átt að halda áfram og
taka skurðinn. En stjónrain
stóð sametauð gegn þeim.“
Anthomy Edem kom atftur tii
Bretlands 14. desember og
kvaðst í fyrstu ætla að taika atft
ur við störfum. En 8. jamúar
segta Butter, að hanm hafi
hrinigt tdl sím og satgzt vera á
teið til drottraiiragar að Laggja
fram lausmiarbeiðni staa.
„Ráðherramdr voru kaílaðte
saman tái að kjósa á miiM mta
og HaroMs Maemiöams," segta
Butter, „og meiri hlutimm valdi
Macmil'lan. Drottmánigiin seradi
síðan eftta Sallisbury oig Chur-
chiiU og var ég efcki í neimium
vatfa um atfstöðu Saliisiburys.
Um ChurchiM var ég efcfci etas
viss, ég hatfði starfað fyrir
harnm í tiu ár — en hanm sagði
mér sáðar, að hanm hefði valáð
efctai mammtan, Auigl'jóst var atf
könmiun meðal þimigmanma að
ftetai þedrra mumdu vera mér
andsniúmita en MacmdMiain. Ég
hatfði sjálfur gert ráð fyrir þvi,
að Eden héldi áfram og efcfci
gert neitt til þess að afiLa mér
fyLgás enda hatft nógum öðrum
vertoefnium að sinma.“
„Etas og miú stóð á fyria
hrezku stjóanndmmd taddi ég það
sjáltfsaigða skyldu mima að
vinma af holllustu fyrta himm
nýja forsœtisráðhema," segir
Butler og bætár því við að
hanm hefði sjáiifur kosið að
vimmia á vettvamgi utamríkis-
mála. Macmilan haifi hins veg-
ar ekfci viJijað stuigga neitt við
Selwim LLoyd og því boðið Butl-
er embættd tamamríkisráðherra.
„Gretaátega hef'ur mimmáð
brugðizt horauim" (MacmiMam)
segir Butter að tokuim, „þegar
hamn segta að ég hatfii sjáifur
fcosið embætti innanríkisráð-
henra. Htas vegar var ekfci amm
að sjáamtegt en að honium létitá
mjög þegar ég þáði embættið."
Minning:
Rösa Friðfmnsdóttir
frá Ólafsfirði
Flrú Rósa Friðfiirarasöóttte var
fædd að Sauðairaesfcoti á Upsa-
strörad í Svarfaðardal þamn 26.
júmd 1897 og var þvi rúmdiega 74
ára, er húm iézt að hjúkrumar-
deild Hra'finfisitu þamm 17. þm.
Foreldrar Rósu vomu Friðfimmur
Jóhaminisisiom og Amma Þorsteims-
dóttir, sem áriið 1904 filuttiust firá
Sauðamiastooti til ÓLafsfijiarðar í
þorpið, sem þá var að byrja að
myndast þar. Rósa var yragst
sjö systfc'ina, sem öH eru Iárt)ta.
Elzt var LMja, teragst af búsett
á Afcureyri og lézt á þessu ári
91 áms að addri. Næstelzt var
Kriistíin, gift og. búsett á ÓLafs-
ftaði og Akureyini. ÞarvaMur
var mæstur í röð þeirra systfcima,
em hamm var kummur útgerðar-
rraaður, sem stofiraaði mimmimtgar-
sjóð um börn sim Guðrúrau og
ALbert, siem eiitt varðskipanma
okfcar heitir eftta. Jóhamm bróð-
ta þetara var slkiipstjóri, búsett-
ur á Afcureyri. Baddvta lézt 19
ára gamaM. Næstynigstur var
Gummlaugur véltstjóri, sem dó
lamgt um addur fram firá komu
og 2 umguim dætrum.
Foreldrar Rósu áttu ættir að
rekjia i Svarfaðairxiail og Eyja-
fjörð. Friðfimmwr var atf Hvassa
feldsætt, en Amma af Krossaætt.
Friðfiminur hafðd stumdað flar-
kenrasLu í Svarfaðardail, og var
hamm þvi að sjá'lfsögðu fymsti
kenmari barraa simma, em þau
hjóraim, Friiöfiimmur og Airana voru
mjög áhugaisöm um að memirata
böm sín, efitir því seim tök voru
á af litlum efiraum. Rósa igekk í
bamaskóLa í Ólaísfirði, en þá
var þar vásör að baimasfcóla, eimm
áig var hún vetranlamigt á Akur-
eyri til að læra fatasaum og
dömSku, en hvort tveggja þótti
góð menmitum fyrir stúltour í byrj
um aLdartamar.
Rósa gifitist tæplega 18 ára
Trygigva Marteimssiynd firá
Burstabrekfcu í Ólatfstfirði. Þótt
í fyrstu væri úr litta að spila
eims og titt var í þá datga, eiign-
uðust þau fijótlega eigið hús og
smoturt heimidd, sem Rósa airunað-
ist aif stafcri smyrtiimemmsitou og
smekkví'Si. Á Ólafsfirði tók Rósa
ásamt Tryggva þátt í félagsdáfii
srtaðartas bæði í teik og sörag.
Húrn hafði faddiega sönigrödd og
sömg ámum saimam í kirfcjufcóm-
urn, en Tryggivi varð orgamiisiti
uim sfceið etftir að GummiLautgur
bróðir Rósu dó.
Rósa var bófchmia'igð og hatfði
góðam stoiiliraiirag á gildi æðri
merantumar. Það var kammstoi
ekfci sizt fyrir henmar áhritf, að
þau hjón, Rósa og Trygigvi,
veittu bönraum símum góða mémnt
ufm af taifcmörfcuðuim eflnium.
' Rósa og Tryggvi bjuggu í
ÓLaifsfjarðarfcaupstað þar tM
1952, er þau fluttu suður tid
Reyfcjaviifcur, en þar voru þá
böm þetara búsett. Meðan þau
bjuiggiu í Ólafisfirði, stumdaðd
Tryggvi sjósókn og úitgerð, m.a.
í félagi við Þarvald mág simm,
og síöam fiistomat.
Fyrstiu 3 árim í Reykjiaivifc
stumdaði Tryggvd eimmiiig fliskmat,
em gerðist 1955 húsvörður í Gaign
fræðastoóLa Ausiturbæjar. 1 hús-
varðarstarfimu rautu þau hjóm
sta vel. Lipurð og háttvísi var
sliífc, aö tiil þetara þótiti öLLum,
bæði starfstfólfci og öðrurn, jatfmr
am gott að teita. Er heiiLsa
Tryggva bidaði 1963 fLuttust
þau að Hrafinlisitu, o g þar lézt
hamm í april 1969. Þau höfðu þá
verið tæp 54 ár í hj ónabamdii.
Rósa og Tryggvi eitgnuðust 3
bam. Fyirsta banrmii'ð, somur, dó
sfcönnmu eftir fæðtaigu 1923, em
upp komust 2 böm, BaMvin,
firaanfcvaamdastjóri ALmenma
bókafélagstas, kvæntur Júdíiu
Sveirabjiaimardáttur og Dýrleif
Jántaa húsmóðta S Reytojavák,
gáifit Ós'kari GuðLauigssynd. Bariraa-
böm áttu Rósa og Tryggvi 7 að
töiu, og vomu þau siammartega
auigaisteinar afia sámis og ömmu.
Rósa var firið og glæsUeg
kona, há, gröran og tetarétt með
stór brúrn falteg auigu. Fegurð
stami hélit húm til háiras síðasta. 1
hverjum hópii var húm tid. prýði.
Húm var hæglát i fiasi og hafði
siiig láitt firammi, en samt var aJflt-
af efitta hemmi telkið. 1 orðræðum
var húin röiktföst og ákveðta og
gat þá oft komið íyrir sig orðl
á þamm. veg, að ekfci gLeymdist
yiðræðemduim. Hún var afar orð
vör og umtalsgóð. Rósa héLt
tryggð við Ólafisfjörð og ÓLaifis-
ftaðimga adia tíð, og rerandi mað-
ur igirun í, að húm hefðí minina
dálœti á etaiuim en öðrum, var
það aldrei annað en ósitaðfiestur
grumur, svo orðvör var húm.
Síðustu æviárin eða firá 1952
bjuiggu Rósa og Tryiggvi í
Reykjavík í miágireranii við böm
sta og barmaböm. Þrátt fyrir
tryggðina við Ólafsfjörð, sagði
húm, að árim sám í Reyfcjavifc
hefðu verið beztu árim, ef hún
hefðd verið 'heMsubetri. En Rósa
átiti við heilisudeysi að stríða um
mangra ára skeið.
Þegar Tryggyi lézt fyrir rúm-
vum 2 ámum, þótti oktour vimiuim
og vemzlafólki sem húm hefði
missit þamm, sem húm difði fyrir.
Hún hafiðii aminazt mamm sinm í
veifcimdum hams eims og kraftar
hemmar sj'áltfrar lieyfðu. Þegar
haran var horftam, var etas og
húrn hefði másist Idtfsilönigumtaa.
Rósa varð fyrir þvi sdysi að
fótbrotna fyrta 2 árum og má
heiita, að húm hafd verið rúm-
föst siðan. Húm hafði þvi áitt í
lönigu sijúkdómsstriði, er hún
var Leyist firá þrautum sámiuim.
Við kveðjum í dag gJíæsiidegam
fiudlltrúa aMamótiafcynsiLóðiartaíni-
ar, — þeimrar fcyinslóðar, sem
með gretad, metmaðd oig stodti
hefiur þokað Isdendtaigium firam á
brauit sjáltfsitæðis og framfiara'.
Tengdadóttir.
Minning:
Kolbrún Jónsdóttir
F. 12. 9. 1923
D. 22. 7. 1971
KÆRA mágkona!
Það er rraetaa af vil j a en
mætti, að ég sezt niður og
skrifa þessi fátæklegu kveðju-
orð til þím.
Ekki grunaði mig, er ég sá
þig fyrst, í Kaupmamraahöfn
1948, að við ættum eftir að
tengjast fjöl’skylduböndum. Það
var á ístendingamóti, þú varstf
I brúðkaupsferð og sazt úti í
homi og reyndir að láta lítið
á þér bera, en þaranig vildir þú
helzt hafa það. Fegurri stúlku
haf.ði ég aldrei augum litið, og
sú mynd greyptist í huga mér
eins og marmaralíkneski.
Eg ætla mér ekki að skrifa
ævisögu þina, enda hófust kynni
okkar ekki fyrx en. 1949.
En þig tel ég með beztu kom-
um sem ég hefi kyrnnzt. Orðvör
og nærgætin með afbrigðum.
Þú talaðir aldrei iilla um nokk-
um manm, hvað sem á móti
blés, og hafðta þó oft æma
ástæðu til þesis. Þarnnig mótaðir
þú lifsferil þiran af hæversku
og stakri hugprýði.
Hæfileikana tii listsköpunar
áttir þú ekki lamgt að sækja.
Þeir voru fyrir hendi í báðum
ættum, en sorglegt var að þú
skyldir ekki geta notið þeirra.
Samt eigum við marga fallega
hluti eftir þig, en mikið viil
meira.
Síðastliðin fimm árin gekkst
þú ekki heil til skógar, það vita
þínir nánustu, þótt þú reyndir
að láta ekki á því bera. Alitaf
varst þú jafn róleg, skapgóð og
falleg.
Kolbrún mín, i dag kveðja
þig sorgmædd bömin þín fimm,
dótturdóttir og tengdasonur.
Harmur þeirra og söknuður er
mikiM. Þó trúi ég að Guð muni
græða sár þeirra.
Skylda hvílir nú á bræðrum
þíraum tveim og námustu ætt-
ingjum að veita þeim hand-
leiðslu efitir beztu getu.
Að lokum kveð ég þig með
litlu ferðabænmni minnd:
„Ó, Drottiiran virztu að mér gá,
ó, Drottinm leið mig til og frá,
ó, Drottiinn gakktu á undan mér,
ó, Drotttam mig á höndum ber,
ó, Drot’tinm skil þú ei við mig.
einkatförunauf ký« ég þig.”
Guð blessi þig,
Elísabet Pálsdóttir.
HÚN var fædd 12. september
1923 og voru foreldrar hennar
Jón Þorleifsson, listmálari og
Rakel Pétirrsdóttir. Hún missti
eiginmann siinm, Gísla Halldórs-
son, verkfræðing, fyrir nokfcr-
um árum.
Ég vai'ð undramdi og hrygg-
ur, þegar ég frétti lát þitt,
Kolbrún, þvx fyrir nokkrum
dögum mættumst við á götu.
Datt mér ekki í hug að það
væri í eíðasita skipti, sem ég
tæki í hönd þtaa, em svoma er
lífið hverfult. Vtaum fækkar.
Með þessum fátækiegu orðum,
vil ég þakka þér fyrir allar
þær gleðistundir, sem ég átti
á heimili þínu, Skólabraut 11.
Þamgað vair ég ailtaif velkom-
tan og naut þinnar ágætu gest-
risni. Ég miranist þtama yndis-
legu barna, sem þér var svo
annt um og þau sýndu mér
hlýju og vinarþel. Ég samhrygg-
ist þeim og vona að gæfan
fylgi þér í þeim ósýnilega
heimi, sem við þekkjum ekki,
sem lifum hér á jörðu. Hinn
heilagi alvaldur verði börireum
þínum miiskumnsaimur og færi
þeim heill og hamingju. Við
ræddum oft um lífið, sem við
áttum bæði svo erfitt með að
skilja. Ég kveð þig kæra vin-
kona og mun vinátíta þín við
mig verða mér hugstæð. Þótt ég
geti ekki verið við útför þtaa,
mun hugur minm dvedja þar.
Guð blessi þiig og styrki böm-
in þín sem þér var svo ainnt
um. Með þessum fáu línum kveð
ég þig og er forsjóntani þafck-
látur fyrir að hafa átt þig sem
vtakonu.
Jóhann Karlsson.