Morgunblaðið - 29.08.1971, Blaðsíða 19

MORGUNBLÁÐIÐ, SÚPsrNUDAGUR 29. ÁGÚST 1971
I
s-
y-

Lítil grein um
stóran mann
EINAR Ásmand.sson varð sjð-
tugur 23. þessa mánaðar og þar
sem ég sé að engum hefur hug-
kvæmzt að senda honum kveðju,
sýni ég þá dirfsku að festa hér
fáein orð á blað. Þykist ég þó
yita, að margir vel ritfærir og
menntaðir menn séu kunnugir
Einari og að mínu áliti hafa verið
skrifaðar langar lofgerðarrollur
tim marga ómerkari menn. Fólk
um allt land kannast við Einar
i Sindra, eins og hann er oftast
kaliaður, þennan mikla atorku-
og framkvæmdamann, sem hefur
unnið upp stórkostlegt fyrirtæki
Bvo að segja með berum hnefum,
eins og stundum er komizt að
orði. Einar er lifandi sönnun
þess hverju athafnaþrá, stórhug-
ur og viljastyrkur fá áorkað hjá
einistaklingum, enda hefur hon-
um alla tíð verið umhugað um
að einstaklingseðlið fái að njóta
sín, en ánetjist ekki múgmennisk-
imni, sem allt heimtar af öðrum
en ekkert af sjádfum sér. Slíkir
menn sem Einar komast ekki sof-
andi að marki en eru ævinlega
kröfuharðastir við sjálfa sig.
Ekki efast ég um að oft hafi
nætt um Einar, svo er um alla
menn sem fara fram úr fjöldan-
um, en því má þá líkja við
fjallatindana i þessu fagra landi
okkar, sem Einar dáir syo mjög,
sem gnauðar um en standa fastir
sem fyrr. Mér er samt ekki efst
í huga umbrotamaðurinn Einar,
heldur örláti, hjartahlýji og
trölltryggi maðurinn, sem bak
við er, maðurinn sjálfur. Ég hefi
þekkt Einar um nokkuð liangan
tíma og þekki hans vilja til að
hjálpa og greiða götu annarra,
skapheitur sem aðrir dugnaðar-
menn, en hann hefur líka þann
gullfagra kost að vera sáttfús.
Aldrei hefi ég rekizt á langrækni
hjá honum, þann leiða löst sem
bendir ávallt til lítillar göfgi og
lítiils skilnings á öðrum. Einar
hefur barizt við margt mótdrægt,
orðið fyrir áföllum og þungum
sorgum, en ekki verður svo á það
minnzt, að ekki sé nefndur sá
lífstíðarförunautur, sem við hlið
hans hefur staðið í blíðu og stríðu
nú yfir fjörutíu ár, hana góða
kona Jakobína. Þau hjónin hafa
alla tíð verið með afbrigðum
gestrisin og góð heim að sækja
og mörg erum við orðin, sem
höfum notið gleði og ánægju á
heimili þeirra í rausnarlegum
mannfagnaði, þar sem húsbónd-
inn er veitull vel og húsfreyjan
gengur meðal gesta gædd tigín-
mannlegri ró. Saman hafa þau
mætt sorgum með hetjulund og
æðruleysi, en þau kunna líka vel
80 ára á morgun;
Sigríður Þorgilsdóttir
veitingakona
ÞEGAR ég frétti, að góð vinkona
okkar hjóna, Sigríður Þorgils-
dóttir, ætti áttræðisafmæli mánu
daginn 30. þ.m., þótti mér vel við
eiiga að minnast þess afmælis
með nokkrum línum í Morgun-
blaðinu. Vona ég, að Sigríður
virði þá framhleypni mina á
betri yeg.
Fyrst vil ég þá um hana segja
það, að hún er Skaftfellingur að
ætt og uppeldi, fædd að Svína-
fieMi í öræfum 30. ágúst 1891, af
góðu fólki komin. Foreldrar
hennar voru hin mætu hjón Þor-
gils Guðmundsson, dóttursonur
Páls prófasts í Höngsdal á Síðu og
Guðrún Sigurðardóttir Jónsson-
ar í Svínafelli.
Ekki varð sambúð þeirra hjóna
löng, því að mann sinn missti
Guðrún árið 1900 frá 5 bömum
þeirra. Var Sigríður næst elzt, á
9. ári, en hið yngsta nýfætt.
Ég þykist vita, að snemma hafi
Sigríður þurft að leggja sig fram
við vinnu og reyna á kraftana.
Enn varð fj ölskyldan fyrir áfalli,
er elzti bróðirinn lézt 1910, sem
varð til þess, að fjölskyldan
dreifðist. En þá er Sigriður upp-
komin orðin og henni allir veg-
ir færir sakir atgarvis hennar og
dugnaðar, því var hún eftirsótt
tíl starfa. Árið 1915 fer Sigríður
til Reykjavíkur og lærir fata-
saum og vann við saum um skeið.
Fjögur ár vann hún í Vestmanna-
eyjum á umsvifamiklu og
stóru heimili Karls Einarssonar
sýslumanns og bæjarfógeta. —
En svo var það árið 1932, að hún
atofnaði matsölu í Reykjavík og
hafði áður lært í hússtjórnardeild
kvennaskólans. Hún var þvi vel
til matsölustarfanna búin, er hún
hóf þau, bæði vegna náms,
starfsþjálfunar, meðfæddra hæfi
leika, dugnaðar og atorku. Frá
upphafi naut hún trausts og virð-
ingar í matsölustarfinu. Einkum
varð Sigríður þekkt, er hún
flutti í Aðal'stræti 12, þar sem
hún rak fjölsótta matsölu um 18
ára skeið. Þar stóð hún og fyrir
veizluhöldum margs konar með
myndarbrag og rausn. Og þar
var þekktur fundarstaður. Fyrir
allmörgum árum flutti Sigríður
starfsemi sína í Stórholt 31, þar
sem heimili hennar hefir verið
síðan.
Nú getur Sigríður litið til baka
yfir mikið og gæfuríkt ævistarf.
Lengst af ævi hafði hún notið
fágætrar líkamshreysti. En tíð-
um mun hún hafa lagzt þreytt til
hvíldar eftir langan og annasam-
an starfsdag. En hugur og dugn-
aður, samfara bjartsýni og trúar-
trausti, greiddu veg hennar. —
Ljúft er henni og kært að gleðj-
ast með glöðum á góðra vina
fundi. En þeim, sem bágt áttu,
sýndi hún samúð jafnan í orði
og verki og var þá tíðum stór-
tæk í velgerðum sínum. En hafi
hún sjálf notið velgerða ann-
arra, að hennar dómi, gleymdi
hún því ekki. Vinum sínum hef-
ur hún ávallt verið tryggur vin-
ur svo að minnisstætt er.
Ekki er Sigríður ávallt mjúk-
mál við aðra. Orðræða hennar
er ekkert duilmál. En enginn ef-
ast um heilindi hennar og góð-
vild. Og því hefir hún ávallt not-
ið mikilla vinsælda.
Eðlilegt má það telja, að á
þessum tímamótum sé Sigríður
farin að kenna starfsþreytu og
nokkurrar vanheilsu. En það
vonum við, vinir hennar, að af-
mælisdagurinn hennar á morg-
un verði henni gleðilegur. Við
óskum þér, kæra vinkona, all*ra
heilla og Guðs blessunar.
Jón Þorvarðssom.
að meta allt það góða, sem þeim
hefir hlotnazt og ofmetnast
ekki af velgengni.
Ég vil svo óska Einari og vin-
konu minni, Jakobínu, allra
heilla, gæfu og gengis í allri fram
tíð og þakka þeim margar gleði-
stundir. Ég þykist vita að Einar
muni hlæja dátt þegar hann sér
undirskrift þessarar greinar, —
sem er
Vinkona.
• TORRES í PERÚ
LIMA, 27. ágúst — (NTB) —
Juan Jose Torres, hershöfðingi,
sem var steypt af stóli í bylt-
tngunni í Bólivíu á dögunum,
kom í dag til Lima, höfuðborg-
ar Perú, ásamt 31 öðrum póli-
tiskum flóttamanni, sem verður
veitt hæli í Perú. Margir stuðn-
ingsmenn Torres hylltu hann
þegar honum var ekið til flug-
vallarins i La Paz, þrátt fyrir
viðtækar öryggisráðstafanir.
Kanna fjölda
heilsuspillandi
„Á fundi húsniæðismálastjiónn-
ar hiinn 27. júllí s.l. var sam-
þykkt að fiaira þess á lleit við
sveiibastjórnir í kauipstöðuim,
kauptúmum og öðruim skipulags
buindnium sitöðuna, að þær láiti,
hver á sinum stað, fara fram
ath'Ugun á fjölda heilsuispillanidi
íbúða og ásiigkamuiliagi þeiarra.
Jafinfiramt var samiþykkt að fiara
þess á lieit við svoiitarstj'órnirnar
að þær liáti gera áætlun um út-
rýmingu sliilks húsnæðis og bygg
ingu nýs í þesis stað, á girund-
velli Iaganna um Húsniæðismála
stofnun rlikisins, að svo mikliu
leyti sem n.iðurstöður athuigun-
arinnar gefia töefini til þess. Mun
Húsnæðisimiálastofnuniin innan
skamms sruúa sér til sveiitanféliag
anna af þassu tilefni.
Siðasitliðið vor voru 15 ár lið-
in frá því, að fiyrsta lánið (C-
lán) var véitt af hinu sérsitaka
firamlagi rlkilssjióðis til byggingar
nýrra íbúða í stað beilsuspiM-
andi húsniæðis. Var það veiitt
hinn 2. maá 1956. Á því ári námiu
lánin samit'alls 3,85 miililj. króna,
en hafa hæst numið 27,9 millj.
kr. á árinu 1969. Framan af ár-
um var hið árilega firamlag ríkis
sjóðs mjlög mi&jaifiniliaga háitt, en
á árinu 1963 hæíklkaði það úr 7,5
mill j. kr. I 17 millj. kr. árið 1964.
Á árunium 1965 og 1966 nam hið
árlega firamlag ríkisisjóðs i
þesisu síkyni 20 miillj. króna, en
síiðan hefiur það numið 18 miill'j.
króna ánlega.
Á árunium 1956—1971, að báð-
um meðtöldium hafa 128,8 millij.
króna verið veittar tiil nýsmíði
íbúða
íbúða í stað jiafnimargra er liagð
ar hafia verið niður og hefiur tefc
iat að fiul'Inægja" með öllu efitíir
spurn sveitarfé l'aganna efltir listni
um í þessu skyni. Mjög er mis-
jafnt hvað sveiltarfólögin haifia
motfært sér mikið af þessum sér
stöku l'ánum. Hafa þau veriið
veiltt til nýsmíði íbúða í 24 sveiit
arfélögum í landinu.
Lán þau, sem hér um ræðlirr
eru veitit sveiitairfélögum til smlííði
nýrra ibúða í stað heilsuispíilÞ
anidi húsnæðis, eins og áður seg
ir. Ber sveitarfélögunum í hverjlu
tilflelli að llána jafinháa fjárfhæð
firá sjálfum sér og Húsnæði&-
miálastof.nu nin veiltir í þesisiu
Skyni af himu sérstaka framlaiglS
rikiissjlóðs. Auk þess eru að jiafln
aði veitt hin almennu ibúðairilán,
stofnunarinnar til smíði ibúða
þessara. Eru þau veiitit kaupend-
um íbúðanna. C-lánin eru veitt
til 42 ára og bera 4% vexifii“
Skítugt
íslenzkt vatn!
H»er vill drekka skítugt vatn? Enginn.
Allra sízt íslendingar. Samt er stað-
reyndin aS viða um landið er íslenzkt
vatn óhæft til drykkjar.
í júníhefti Sveitarstjórnartíðinda er
athyglisverð grein um ístenzkt vatn. Þar
segir meðal annars að sextán kaup-
tún hafi ófullnægjandi vatn.
Þessu má ráða bót á með því að
kaupa Fram vatnssíu.
Kaupið Fram vatnssíu á yðar vatns-
lögn og njótið þess að drekka hreint
íslenzkt vatn.
Fram valnssíur eru framleiddar í
mörgum stærðum. Fram síur sem henta
fyrir almenna heimilisvatnsnotkun og
allt upp í vatnsiögn fyrír frystihús.
Víða í Reykjavík er vatn misjafmt.
Hver þekkir ekki t. d. þegar sagt er:
„Farðu fram á bað, þar er vatnið bezl!"
i.flestum tilfellum er þetta vatnslögnum
að kenna.
í gömlum vatnslögnum getur vedð
ryð eða önnuf óhreinindi, sem berast
með vatninu gegn um kranann.
Fram viðarkolssíur hreinsa: lit, lykt
og bragð.
Fram trefjavafningssíur hreinsa: botn-
failsóhreinindi, slý og lífræn efni
Hreint vatn er mál okkar allra. Hring-
ið til okkar og við gefum ykkur upp allar
upplýsingar um hvernig þér getið bætt
neyzluvatn yðar.
Fram síur kosta frá kr. 1.600 til 5.900.
SVERRIR ÞORODDSSON & CO.
TRYGGVAGATA10, REYKJAVÍK. SÍMI23290.