Morgunblaðið - 29.08.1971, Blaðsíða 31
1
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUÖÁÖÚR 29. ÁGOST 1971 ' !
31
Greinir 60 sm fisk á
Reyk j a ví kurbr éf
17 0 metra dýpi
„TÆKI þetta er mikil framför
frá eldri tækjum, margar ný-
ungar sem skapa bæði aukin
þægindi og öryggl," sagði Frið-
rik A. Jónsson, forstjóri SIM-
RAD á íslandi á blaðamanna-
fundi á föstudag, þegar liann
kynnti blaðamönnum nýja teg-
und af fiskileitartæki frá fyrir-
tækinu. Þá var einnig mættur á
fundinum norskur maður. Jan
Boye Woil, sölustjóri hjá norsku
SIMRAD verksmiðjunum.
Sýndu þeir blaðamönnuim þetta
niýjá tælki í gangi, og til að sýna,
hverhig það vinnur, var notuð
spóla, sem teflrin var um borð
í G. O. SARS, norstea hafrann-
aóknaskipinu, og gaf hún rauh-
sanna irnynd af botni og fiste-
gegnd. Boye Woll kvað þetta
tæki þó ekki henta hvaða skipi
sem væri, heldur færi það eftir
veiðarfærum, sem notuð væru.
Stærð skipanna skipti minna
máli, en bezt reyndist tækið á
trolli og línu.
Friðrik A. Jónsson kvað Boye
Woll kominn hingað vegna sýn-
ingar, sem fyrirtækið efnir til á
tæki þessu að Bræðraborgarstíg
1, og stæði sú sýning til 15.
september. Á sýningunni væru
ýmis fleiri tæki, svo sem xráð-
laust botnvörpuauga. Sagðist
Friðrik vona, að útgerðarmenn
og skipstjórnarmenn hefðu tæki-
færi að sækja sýningu þessa í
smáhópum. Þetta nýja botm-
fiskileitartæki frá SIMRAD miun
kosta kringum 800.000 krónur,
svo fremi norska krónan taiki
ekki stöikk upp eða niður, sagði
Friðrik. Gáfu þeir félagar eftir-
farandi lýsimgu á þessu nýja tætei
á þann veg, að þessd sjálfstæða
SIMRAD mælitæíkjasamistæða
væri botnleitarsendir ásamt mót-
tökutæki, sem hefur mjög miikla
greiningarhæfni, myndlaimpa, og
svonefndan minndsheila. Til að
nýta hæfni sendis og móttöku-
tækia er myndlampi ásam-t minn-
isheila. Myndlampanum er deilt
niður í mælieiningar, þannig að
allur flöturinn á lampanum sýn-
ir 3, 6 og 12 metra, og er þá
miðað við botn. Eiinnig er hægt
að Stilla myndlampann á 35
metra, og er sú mælieining
hreyfanieg yfir 1000 metra dýpi.
Hægt er að lesa af skrifara
senditækisins, hvar þessir 35
•: ‘: ','X
Friðrik A. Jónsson og Jan Boye Woll við hið nýja botnfiski-
Mbl. tók myndina.)
leitartæki frá Simrad. (Sv. Þorm. ljósm.
— Bændafundur
Framhald af bls. 32
hafa verið í athugun og komið
fram möguleikar á viðunandi
frambúðarlausn svo ekki komi tii
verkfalla af þeirra hálfu.
• Endurbætur standa nú yfir á
Áburðarverksmiðjunni og er
bygging vélahúss vel á veg kom-
in. Þó er ekki búizt við að fram-
leiðsla geti ha-fizt að neinu ráði
fyrr en næsta vor.
• Athugun hefur farið fram að
tilhlutan fráfarandi landbúnaðar
ráðherra á efnahag þeirra bænda,
oem talið var að ekki réðu við
gkuldir sinar. Er talið, að 200—
300 bændur hafi verið í vonlitilli
aðstöðu hvað þetta snertir um
síðustu áramót,
• Stjóm Stéttarsambandsins
hefur fjallað allmikið um hey-
verkunarmál og huigsainlega aukn
ingu framleiðslu graskötggia. En
tilraunir tveggja síðustu ára sýna
að hægt er að ná sömu afurðum
með því að gefa mjólkurkúm
grasköggla og hey eins og að
gefa kjarnfóður og hey ef sama
fóðurgildi er notað af hvoru
tveggja. Stjóm Stéttarsambands
ins mun leggja tillögur urn þetta
efni fyirir aðalfundinn.
• Á síðastliðnu ári var 5.7%
aukninig á innvegnu magni mjólk
ur. Aukningin fór að mestu til
aukinnar ostagerðar og til fram-
leiðstu á nýmjódkurdufti, sem að
mestu var flutt út. Nýmjólkur-
sala minnkaði örlitið á árinu
1970, en sala undanrennu jókst
um tæpan þriðjung. Ostasala
jókst verulega.
• Magn kindakjöts árið 1970 var
uim 6% miirna en á árimu á und-
an.
SEX MANNA NEFNDIN
LÖGÐ NIÐUR
G-unnar Guðbjartsson ræddi
nokkuð um framtíðarhorfur í
landbúnaðinum og kom þar m. a.
fram:
Ríkissitjórnin hefur boðað
bTeytingar á framleiðisluráðslög-
unum þannig, að 6 manna nefnd-
in verði lögð niður en tefenir upp
beinir samningar um verðlags-
málin rnilli bænda og ríkisstjórn-
arinnar. Aðalfundurinn mun
fjalla sérstafclega um þessi
breyttu viðhorf.
Síðan sagði Gunniar:
„íslenzkir bændur hafa nú
fengið eitt bezta sumar, sem
komið hefur um áratugi. Það fær
ir landbúnaðiinum mikið öryggi
hvað fóðuröflun snertir og hlýt-
Ur að auka að jnun bjartsýni
bænda. Þó er ekki hægt að loka
augunum fyrir því að aukin hey-
öflun getur stóraukið framleiðslu
á búvörum og það aftur getur
sett markaðinn og verðlagskerf-
ið úr skorðum. sé þessari auknu
fóðuröflun ekki beitt í ákveðna
farvegi". :
Að lokinni ræðu Gumnars Guð-
bj artssonar gerði Sæmundur Frið
riksson, fraimikvæmdastj óri Stétt-
arsambandsins, grein fyrir reifen-
ingum þess og reikningum
Bændahallarimniar. Niðurstöðutöl-
ur á rekstrarreikniingi Stéttar-
sambands bænda árið 1970 voru
7,8 millj. fcr., en á efnahagsreikn-
ingi 58,8 millj. kr. Niðurstöðutöl
ur á rekstrarreikningi Bænda-
hallarinnar voru 23,3 míllj. kr.,
en á efnahagsreikningi 175,2
miMj. kr.
Aðalfundinum var haldið
áfram síðdegis í gær og skipaðar
starfsnefndir í einstökum mála-
flokkum, sem munu sflcila áliti i
dag. Fundinum lýkur væntanlega
í kvöld eða árdegis á morgun.
Þráðlausa botnvörpuaugað, sem
er á sýningunni.
metrar eru, við botn, uppi við
yfirborð eða einhvers staðar þar
á milli.
Sérstakur kostur þessara tækj a
liggur í því, að myndin er stöðug
og mimunur á birtu hverfandi,
þegar ný sending frá senditæk-
inu birtiist, en slíkt er mjög
mikilvægt, þegar menn þurfa
lengi að stara á tækið. Hin mikla
hæfni þessa tækis liggur í þvi,
að hægt er að greina eimn fisk
á 170 metra dýpi, sem aðeins er
60 sentimetrar á lengd og að
aðgreina 2 fiska, sem eru í 25
sentiimetra fjarlægð, hvor frá
öðrum.
Kvaðst Friðrik vonast eftir
því, að margir Skipstjórnarmenn
og útgerðarmenn sæju sér fært
að skoða sýningu þessa.
— 29 tímar
Framhald af bls. 32
ísing hlóðst á vírama á Vaðla-
heiði í illviðrinu í fyrrinótt.
Mest var ísingin á eins kíló-
metra kafla á háheiðinni og vest-
an í brúninni og línam slitnaði
niður á fjórum stöðum. Aðstæð-
ur til viðgerðar voru hinar erfið-
ustu og lauk viðgerð ekki fyrr
en 'klukkan að ganga 8 í morg-
un. Rafstraumi var hleypt á lín-
una klukkan rúmlega 9 í morg-
un og hafði þá verið rafmagns-
lítið á Akureyri í 29 klukku-
stundir og áðeins rafmagn frá
dieselstöðinni á Oddeyri, sem var
stranglega skammtað. — Sv. P.
— Vísað úr landi
Framhald af bls. 1
verji þesisi, sem er 28 ára, hafi
ætlað að koma heim frá Té-kkó-
slóvakiu yið Rozvadov-landa-
mærastöðina, gegmt Waidhaus í
Vestur-Þýzkalandi 14. þessa mán
aðar. Höfðu þá tékkóislóvakisikir
landamæraverðir fundið kennslu-
gögnim í fóruxn hans. Skjöl þessi
voru eign verkfræðings, sem
flýði frá Tékkóslóvakíu eftir inn
rás Sovétríkjanna í ágúst 1968.
- Yenið
Framhald af bls. 1
hæfar á markaðinum í Banda-
rilkjumum.
Japönsk blöð hafa í dag látið
í ljós þá skoðun að búast
megi við efnahagserfiðleikum i
lamdimu á næstunni vegna hækk-
unar yensins og innflutninigstolls
ins í Bandari'kjunum. Telja blöð-
in að þessar aðgerðir verði til
þess að mörg smærri iðnfyrir-
tæki verði gj'aldþrota.
Með hækkun yensins verða inn
fluittar vörur ódýrari, en um
70% innfhitnings Japana er hrá-
efni til vinnsl’U í iðnaðimum, og
er ótrúlegt talið að framleið-
endur láti neytendur njóta allra
þeirra lækkana, sem hækkun
yensins hefur þar í för með sér.
Hefur nokkuð verið þrengt að
framleiðendum að undanförnu,
meðal annars með miklum kaup-
hækkunum, og mörg fyrirtækj-
amna hafa þurft að skera mjög
niður arðgreiðsliur til hluithafa af
þeim sötkum.
Framhald af bls. 17
Sjónvarpsviðtalið
Fyrir nokkru kom forsætis-
ráðhenra fram i sjónvarpsþætt-
inum „Setið fyrir svörum“ og
voru spyrjendur þeir Eiður
Guðnason, fréttamaður hjá
sjónvarpin-u og Þorsteimm Páls-
son, blaðamaður við Morgun-
blaðið. 1 sjónvarpsþætti þessúm
vakti það almenna atihygli, að
Ólafur Jðhannesson ýmist svar-
aði alls ekki spumingum, sem
til hams var beirrt eða svaraði
þeim algerflega út í hött. Hér
fara á eftir nokkrar glefsur úr
þessum sjónvarpsþætti:
„Þorsteinn: Nú er talið rétt-
lætanlegt að stefna að greiðsiu
halla rikissjóðs, þegar sérstakir
efnahagserfiðleikar steðja að.
En núna er góðæri í landinu,
mikil atvinma, penimgavelta
mikil. Telur rikisstjómim það
hyggilega að farið við slíkar
aðstæður að stefna að greiðslu-
halla, ekns og fjármálaráðherra
hefur gefið í skyn að megi bú-
a-st við?
Ólafur: Ja, já, það er nú eng-
inm búmaður, sem ekki kann að
berja sér, og greiðshihallinn er
■nú ekki kominn enn till sögu.
Eiður: En er ekfki greiðslu-
halli eins og er?
Ólafur: Ég þori nú ekki að
fulflyrða um það. Ég held, að
hann geti varla orðið veruleg-
ur.“
1 þessum orðaskiptum hliðrar
farsætiisráðherrann sér alger-
lega hjá því að svara þeirri
spumingu Þorsteins Pálssonar,
hvort ráðherrann telji hyiggiflegt
í góðæri að stefna að greiðslu-
halia, eins og Halldór E. Sig-
urðsson, fjármálaráðherra, við-
urkenndi í viðtali við Morgum-
blaðið að væri fyrirsjáanlegur.
Hið sama var upp á tenimgnum,
þegar forsætisráðherra var
spurður um verðbólguvaldann:
„Eiður: En hvað er þá helzti
verðbólguvaldurinn ?
Ólafur: Hvað er helzti verð-
bólguvaldurinn? Núna?
Eiður: Já.
Ólafur: Ja, mér vefst nú
tunga um tönn, þegar ég á að
svara því, ætfli það sé ekki eitt-
hvað svipað og verið hefur. Það
hefur verið viss spenna í þjóð-
félaginu, visst kapphlaup, viss-
ar vixlverfcamir milli kaup-
gjalds og verðlags eins og við
þekkjum. Nú að sjáflfsögðu er
það verðbólguvaldur líka og
hefur verið eins og við minnt-
umst á áðan, að það hefur ver-
ið núna að undanförrw verð-
bólguþróun í nálægum löndum
og þess vegna eru verðflags-
hækkanir á innfluttum vörum.“
Eftirtektarvert er, að fyrsta
atriðið, sem ráðherramn nefnir,
þegar hann á að lýsa þvi, hver
verðbólguvaldurinn sé, er að
það hafi verið „viss spenna í
þjóðfélagin.u“. Fyrr í þættinum
höfðu nefniiilega þessi orðaskipti
farið á milli spyrjenda og ráð-
herrans:
„Þorsteinn: Nú er hér um
mjög stórfelldar útgjaldaaukin-
ing^ir að ræða, sem eru ákveðn-
ar á mjög skömmum tíma. Og
má ekki búaisit við að þær aufci
mjög spennandi í efnahagskerf-
inu?
Eiður: Er þefta- ekki stökk-
breyting að vissu leyti?
Ólafur: Það er stökkbreyting
til hins betra að mínu áliti.
(Rétt áður hafði hann sagt: Ég
held, að aðalatriðið sé, að það
eigi sér ekki stað, eins og ég
sagði áðan stöfckbreytingar í
þessu!! )Ég held, að það auk-
ist nú ekki spemnan neitt gífur-
lega. En sjálfsagt er það að ein-
hverju leytl í þá áttina. Það má
búast við þvi.
Þorsteinn: Nú er greiðslu-
halli...
Ólafur: Það er stundum gott
að hafa dálitla speunu." (!!!)
Enn eitt dæmi:
„Þorsteinn: 1 sambandi við af
skipti stjórnarinnar af olíufé-
lögunum, forsætisráðherra, þá!
heíúir verð tek'n ákivörðun
núna um aó lækka verð á gas-
oliíu t:i f'isk'.sfcipa og fjár- ‘
magnið tekið úr irmkaupaverð-
jöfnunarsjóði ölíufélaganna og
hann mun ekki endast nema í
tvo og hálfan mánuð og hvað
tekur þá við?
Ólafur: Nú ég skal ekfci svara
þvi. (!!!)
Þorsteinn: Er efcki óvarliegt,
að gera ráðstafanir, sem ekki
munu endast ti'l lengri tíma.
Óiafur: Það getur verið rétt-
lætanlegt undir vissum lcring-
umstæðum meðan verið er að
athuga nánar þau framtíðarúr-
ræði, sem þarna koma til
greina."
Og lobs um vamarmálin:
„Þorsteinn: Ríkisstjómin
mun sem sagt efloki giera þær ráð
stafanir, sem veikja valdajafin-
vægið.
Ólafur: Ég held, að það sé
eklki á vaidi rí'kisstjórnarmnar
íslenzku.
Eiður: Ef varnairliðið hyrfi
héðan, það mundi breyta valda-
jafnvæginu í álfunni.
Ólafur: Ég er efckert sann-
færður um það. AHs ekki. AMs
efcki. Það var ekki talið að
þetta þyrfti 1949 og það var tal-
ið 1956, að það væri hægt að
fara, það voru ekki talin nein
stórvandkvæði á þvi helidur
þá.“
Spurningnnni um það, hvort
brottför vamarliðsins muni
ekki breyta valdajafnvæginu í
Evrópu svarar forsætisráðherra
ósköp einfaldlega á þann háitt,
að hann (!!) sé etefcert sann-
færður um það án þess að rök-
styðja það nokkuð nánar.
Já, já og nei, nei
Auðvitað er Jjóst, af þes-sum
glefsum úr sjóhvarpsþættirwm
með Ólafi Jóhannessyni og öðr-
um samtölum, sem fréttamerm
hafa átt við hann eftir að hann
tók við embætti forsætisráð-
herra, að sú ábyrgð, sem á hans
herðar hefur verið lögð, hefur
í engu haft áhrif á já-já og nei-
nei afstöðu hans til mála. En
það er eitt að vera ábyrgðar-
laus stjórnarandstæðingur og
annað að vera forsætisráðherra.
Óiafur Jóhannesson virðist efcki
enn hafa gert sér grein fyrir
því.
Sá skortur á forystuhæfileik-
um sem hiinn nýi forsœtisiráið-
herra hefur sýnt, siðan hann
tók við embætti sínu, er þeim
mun alvarlegri vegna þess, að
hainn hefur leitt tvo hetztu
kommúnistaforingjana á Islandi
til valda i ríkisstjóminni. Þeim
mun mikilvaegara er, að lýðræð
issinnar í stjórniinni, sem Ölafur
Jóhannesson vissúlega er, taki
myndarlega forystu í öllum
hielztu máfliuim, eins oig
Einar Ágústsson hefur t.d. að
mörgu leyti gert í landhelgis-
málinu. Það er hægt að fyrir-
gefa mönnum margt, ef þeir sjá
að sér. Og auðvitað ber að hafa
í huga, að Ólafur Jóhannesson
er gersamlega reynslulaus mað-
ur i ráðherrastól. Vonandi tekst
honum að hefja sjálfan sig yfir
ómerkilegar flokkakritur í
landhelgismálinu og taka upp
nýja siði í samskiptum við fjöl-
miðla.
— Líbýustjórn
Framhald af bls. 1
upprei’snarmanna i norður- og
austurhéruðum landsina allt frá
1965.
Útvarpið í Fort Lamy skýrðl
frá þvi síðar í dag að sendiherr-
um erlendra ríkja hefði vorið
skýrt frá samband9slitunum viS
Líbýu á sérstökum fundi hjá
Francoise Tombalbaye forseta.
Tekið var fram að sendiherrar
Líbýu, Súdan og Sovétríkjaiwi l.
hefðu ekki mætt til fundariaa.