Morgunblaðið - 11.05.1972, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, -FIMMTUDAGUR 11. MAÍ 1972
Gylfi I*. Gíslason;
Búnaðar- og Fiskifé-
lagið til Akureyrar
- Prófsteinn á stefnu ríkis-
stjórnarinnar í byggðamálum
Á ALUN'GI í gær sagði Gylfi
Þ. Gíslason, að sú stefna væri
heilbrigð að dreifa stofnunum
út um landið. Nefndi hann í
því sambandi, að flutningur á
Búnaðarfélaginu og Fiskifé-
laginu til Akureyrar kæmi
fyllilega til greina og sagöi,
að ef ríkisstjórnin hefði ekki
áhuga á því, freistuðust menn
til að halda, að ekki fylgdi alls
kostar hugur máli í stefnu-
mörkun hennar í byggðamál-
um. Hins vegar væri Tækni-
skóli íslands sérhæfðasti skóli
landsins og þess vegna mundi
það koma niður á gæðum
hans, ef hann yrði fluttur til
Akureyrar.
Þessar skoðanir Gylfa Þ.
Gíslasoraar komu fram við 1.
umiræðu um Tækniakólafrum-
varpið í neðri deild, er Magtn-
ús Torfi Ólafsson menntamála-
ráðherra hafði lýst frumvarp-
inu og lýst yfir stuðndmgi við
það, eins og það var afgreitt
frá efri deild, en þax er gert
ráð fyrir tveimur tækiniskól-
um, í Reykjavík og á Akur-
eyri, og að sérstaklega verði
rannsakað um möguleika þess,
að tækniháskóli rísi á Akur-
eyri, í samíbandi við heildar-
úttekt á tilhögun tæknináms
hér á landi.
Gylfi Þ. Gíslason lagði höf-
uðáherzlu á það í ræðu sinni,
að tækndskólimn væri sérhæfð
asti gkóli landsins og af þeim
sökum hlyti það að rýra gæði
hans, þeirrar kemnslu, sem þar
færi fram, ef hanin ytrði flutt-
ur til Akureyrar. Auk þess
vék hann að því, að lanigflest-
ir nemendur hans væru bú-
settir í Reykjavík eða á
Reykj avíkursvæðinu, meðal-
aldur þeirra væri mjög hár,
eða 22 ár, og margir fjöl-
skyldufeður. Það gæfi því
auga leið, hvem kostnaðar-
auka leiddi af flutndngi skól-
ans, þar yrði að koma upp
heimavist, sem engum dytti í
hug í Reykjavík. Þetta væri
þó ekki aðalatriði málsins,
heldur hitt, að gæði skólans
rýrnuðu, þar sem full memnt-
un byggimgartæknifræðings
og jafnvel rafmagns- og vél-
tæknifræðings væri óhugs-
andi nema í Reykjavík.
Hin,s vegar sagði þingmað-
urinn, að það væri heilbrigð
stefna að dreifa ríkisstofun-
um um landið. Sagðdst hanm
að þessiu sinni láta nægja að
nefna Búnaðarfélagið og
Fiskifélagið í því sambandi
og spurði, hvaða ástæða væri
til þess, að allir starfsmenn
Búnaðarfélagsinis sitörfuðu í
Reykjavík. Þeir væru engu
betur settir þar en á Akuir-
eyri. Hið sama mætti segja
um starfsmenn Fiskifélagsims.
Þeir væru eingu verr settir á
Akureyri en í Reykjavík.
Þingmaðurinin undirstrikaði,
að ef það væri hugsun manna
að efla Akureyri, þá væri það
hægt með þessum hætti, það
kæmd að eingu leyti niður á
starfsemd þessara stofnana. Ef
ríkisstjórnin hefði ekki áhuga
á því, freistuðust menn til að
draga þá ályktum, að hugur
fylgdi ekki máli. Að lokum
sagði þingmaðuTkm, að það
væri ánægjulegt að heyra álit
þeirra þingmanna, sem kvatt
hefðu sér hljóðs um málið, á
þeirri hugmynd að flytja
Búnaðarfélagið og Fiskifélag-
ið til Akureyrar,
Gísli Guðmundsison (F)
sagðist ekki við því búinm að
ræða frumvarpið til neimnar
hlítar. Nokkrar breytingar
hefðu verið á því gerðar, en
hann ekki áttað sig á því til
fulls, hvað í þeim fælist.
Hann sagði mjög fróðlegt
að heyra álit Gylfa Þ. Gísla-
sonar. í sjö ár hefði verið
ákvæði í lögum um, að stefmt
skyldi að því að fullkominm
tækniskóli risi á Akureyri, en
hann hefði ekkert í þvi geirt
sem menintamálaráðherra, og
nú væri han.n þeirrar skoðun-
ar, að skilyrði skorti til þess
að hafa tækniskóla á Akur-
eyri.
Jónas Jónsson (F) sagði í
sambandi við flutning stofn-
ana út á land, að þar væri
fyrst og fremst hugsað til
nýrra stofinania eða umgra
stofnana. Hiiras vegar væru
miklir örðugleiikar við að
fflytja róíigrónar stofnanir
miiK.i staða. Nú væri uppi sú
hugimynd, að tæfcniskóli ætti
rétt á sér á Akwreyri.
Sölustofnun lagmetisiðnaðarins;
Meirihluti stjórnar sé í
höndum framleiðenda
— segir Guðlaugur Gíslason
VIÐ umræður um Sölustofn«m
lagmetisiðnaðarins i gær voru
skiptar skoðanir um það, livort
framleiðendur skyldu hafa meiri
bluta í stjórn stofnunarinnar eða
ckki. Þannig gagnrýndi Guðlaug
ur Gíslason þá afstöðu iðnaðar-
ráðherra, að hann skyldi láta að
því liggja, að framlög ríkissjóðs
væru bundin því skilyrði, að rík
isstjórnin liefði meirihliita í
stjórn stofnunarinnar á sínu
va>di.
Lárus Jónsson og Fétur Sig-
urðsson töldu hér um merkilega
tiiraiin að ræða, þar sem stofnað
væri til samvinnu framieiðenda
og ríkisvalds með þessum hætti.
En það yrði að vera tryggt, að
til þeirrar samvinnu væri stofn-
að heils hugar af háðum aðilum.
Magnús Kjartansson iðnaðar-
ráðherra mælti i gær fyrir frum-
varpi um Sölustofnun lagmetis-
iðnaðarins við 1. umræðu í neðri
deiJd eins og það hafði verið sam
þykkt frá efri deild. Hann lagði
áherziu á, að frumvarpið næði
fram að ganga á þessu þingi.
Pétur Pétursson (A) sagðist
efnislega sanimá'a frumvarpinu
og lagði áherzlu á þýðingu söl'u-
starflseminnai. En hins vegar
vænu til fleiri iðngreinar en nið-
urlagmingariðnaðurinn og spurði
hann, hver væri hugsunin i sam
bandi við útffliutningsmiðstöð iðn
aðarins, en framlag rikissjóðs
hefði verið lækkað úr 6 millj.
kr. í 4 mil'lj. kr. Óþoland; væri
að flokka iðngreinar með slkum
hætti í góðar og vondar iðngrein
ar. Hann lagði átnerzl'U á, að milkl
ir möguleifcar vænu ónotaðir í
sambandi við lagmetisiðnaðinn
og væri samvinna nauðsynleg.
Því spurði hann ráðherra. hvort
líklegt væri, að framleiðendur
féHust á það fyrirkomiulag, sem
gert væri ráð fyrir í frumvarp-
inu.
Karvel Pálmason (SFV) sagði
eðlilegt, að fiamlieiðendur hefðu
meirihluta í stjórn söhistofnun-
Vildu ekki
verzlunarnefnd
FRUMVARP til laga um breyt
ingar á þingsköpum AJþirogis
var samþýkkt við 3. umræðu
í gaar frá neðri deild. Breyt-
ingartLHaga EJllerts B. Sohram
og Sverrds Hermannssonar
uim, að í deiildium alþingis
skyld-i vera sérstök verzlunar-
Og viiðskiptanefnd, hliðstæð
sjávarútvegs-, iðmaðar- og
landbúnaðamefnd, var felld
með 15 atkvæðum gegn 15.
Hins vegar var til'laga Pétiurs
Siigurðs.sonar og Irogóifs Jóns-
sonar sam,þýbkt, að í samein-
uðu þingi skýldi vera sérsitök
nefnd, aitvinnumálanefnd, er
f jallaði um þau nml, er í d'eild
um væri vísað til sjávarút-
vegs-, iðnaðar- eða landbún-
aðarnefndar.
Loks var samþyfokt tillaga
allsherjarnefndaT um, að fyr-
irspurn skyldi ekki tekin á
dagskrá síðar en átta virkum
döigum eftir að hún væri
leytfð.
arinnar. Hann fébst ekki á þau
rök, að ríkið þyrfti að hafa meiri
hlutann, þar sem það legði fram
fjármagnið, og benti á, að i öðr-
'im atvinnugrein.um hefði það
ekki verið gert að skyldu.
Bgörn PálsSon (F) benti á, að
ef lög yrðu samþykkt í þessu
efni, sem framleiðendur væru
óánægðir með, gæti sú staða
komiið upp, að framleiðendurnir
mynduðu annað söluifélag. Hann
gagnrýndi það ákvæði, að ríkis-
stjómin ætti að skipa meirihluta
stjómairinnar, en framieiðendum
ir hefðu aðieins ráðgefandi vaíd,
sem væri of iangt gengið. Benti
hann í því sambandi á Samband
isl. fiskfram'eiðenda og SEumtök
hraðfrystihúíisiðnaðarins og
sagði, að það fyrirkomuilag hefði
í flbestum tilfellum gefizt vel og
stundum mjög veL
Þingmaðurinn sagði, að þegar
þing eða ráðherrar ættu að skipa
í stjómir, skapaðist sú hætta, að
pólitiskir gæðingar yrðu fyrir
valinu, þannig að verið gæti að
nrieirihluti stjórnar söSustofnunar
innar yrði myndaður af mönn-
um, sem ekkert vit hefðu á fram
leiðsliunni. Þá taJdi hann ríkis-
sjóðsfhamlagið of hátt og vildi
lækka það í 5 milTj. kr. á ári úr
25 millj. kr., enda hefðu fram-
ieiðendurnir meirihluta í stjórn-
inni. Hann varaði við stórflelld-
um bækkunium og síauk'nu;
eyðslu og taldi, að spara mætti
stóra fjármuni svo næmi hundr-
uðum milllij. kr. í ríkisrekstrin-
um. Hann sagðist halda, að taka
yrði upp aðra efnahagsstefn'U,
ef eitthvað vit ætti að vera í
hlutunum.
Guð'augur Gíslason (S) kvaöst
sammála því, að niðursuðuiðn-
aðurinn hefði þróazt í aðra átt
en æskilegt hefði verið. Hann
kvaðst sammála Karvel Pálma-
syni um það, að það gæti dreg-
ið úr þátttöku í söhistofnuninim,
ef meirihluti stjórnarinnar væri
skipaður af ýmsum ráðuneytum,
enda vantrúaður á, að þessi máil
kæmust í fastari skorður og
betra horf, ef sölustofnunin yrðd
rekin með þeim hætti, að ríkið
bæri ábyrgð á rekstri hennar.
Hann lýsti þeirri skoðun, sinná,
að framilieiðendumir ættu að
hafa meirihliutann í stjórn stofn-
unarinnar. Hann taldi líað fjár-
magn sem til hennar væri varið,
ekki óeðiilegt, enda skilaði það
sér fljótt aftur inn í þjóðfélag-
ið, ef vel tækist til. Hann gagn-
rýndi, að það skyldi hafa legið
í loftirou hjá Magmúsi Kjartans-
syni, að það væri skilyroi fyrr
því, að þessir fjárnmmir yrðu
leystir af hendi, að ríkið hefði
meirihluta í stjórn stofnunarinn-
ar. SI5k framkoma væri ekki
frambærileg.
Garðar Sigurðsson (Abl) sagði
ekki mikinn vanda að sjóða nið-
ur, heldur að se'ja vöruna. Hann
sagði, að sjávarútvegurinn stæði
undir öHum rekstri þjóðfélags-
ins, eigi að síður hefði Karvel
Pálmaison kaHað hann styrk-
þega, Þá lét hann í ljós undrun
yflr því, að Karvel skyldi veira
vinstri maður og vilja, að fram-
ieiðendurnir hefðu meirihluta í
stjóm sö1 ust ofmmarinnar, þótt
ríkið legði tii meirihliuta fjár-
magnsins.
Pétur Pétursson (A) sagði, að
Framhald á bls. 3
KEFLAVÍK -
F.C.
Chalmers, Evrópumeistari með
Glasgow Cehic 1967
vinstrí útherji Morton F.C.
leika á LAUGARDALSVELLINUM í kvöld
kl. 20.00.
Tekst íslandsmeisturunum að sigra
skozku atvinnumenninga.
Verð aðgöngumiða:
Fullorðnir kr. 150 — Börn lcr. 50.
F.H. — K.R.