Morgunblaðið - 30.06.1972, Blaðsíða 9

MÓHGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUOR 30'. Jl'íNÍ 1972
9
Elns og að
drepa roll-
urnar sínar
Þegar við rrá]guð<uimst ós-
kjaftinn, slepptu Maggi og
Guðjón sínum enda og við
byrjuðum að draga að. 1
þetta sikipti gekk það bœri-
iega, og ffljótiega var fyrsti
kópurinn dreginn á land. Jói
reiddi keppinn, og molaði
hauskúpuna með bylmings-
höggi framan til á höifuðið.
Heiimaseeturnar létu sitt ekki
eftir iiggja, og seratu hvem
kópinn á fœtur öðrum inn i
eiiífðina með vel útilátnum
höggum, sem hver meðalsterk
ur kartmaður hefði talið sig
veisæmdan af. í þessum
fyrsta drætti voru fjórir kóp-
ar, en sex fiuliorðnir selir.
Tveir þeirra voru veturgaml-
ir, og því nokkuð ertfitt að
greina þá frá kópunum í hita
átakanna, og voru þeir af-
greiddir á sama hátt og kóp-
arnir. Eídri selirnir voru
öregnir iifandi upp á þurrt,
«g var reynt að iosa þá úr
netinu til þess að s'ieppa
þeim. Það reyndist hins veg-
ar ekki hægt, og varð þvi að
dangfla hraustiega í koilinn
á þeim iíka.
Þá voru aliir selirnir
greiddir úr netinu, blóðgaðir
& hiáQisi og meanustuingnár.
Ekki voru þeir Svínafeiis-
bræður hressir yfir þessum
fyrsta drætti fyrir það hve
iítið fékkst af kópi og að
þurft hefði að drepa full-
orðna selinn. „Þetta er nú
bara eins og að drepa roil-
urnar sinar,“ sagði Magigi
seinna, þegar verið var að
Tskipta fengnum. „Við, sem í
svo ríkum mæli nýfcum þessi
hlunnindi, förum ósjálfrátt að
íita á selina sem hluta okkar
búfj>áreignar. Þesisar kæpur
eru okkur einskisnýtar dauð
ar, þar sem að skinnið er nær
verðlaust. Lifandi hefðu þær
hins vegar getað gefið góð-
an arð á hverju vori með því
að auka kyn sitt.“
Skilja kópana
eftir
Þótt útiit hefði verið fyrir
gott veður þegar við héidum
aí stað, og söiin baðað eyði-
eondinn og vatnið í morguns-
árið, hafði nú diregið fyrir,
og léttur suddi tekið við.
Sýnu færra var um sel I
óisnum þegar við gengum upp
að vaðnum aftur. Þegar læt-
in höfðu verið mest við veið-
ina, hafði mikið af sel streymt
út um ósmynnið og flúið út
i sjó. Töiuverður fjöldi var
þó eftir inni í ósnum, mest
kópar.
„Eldri selurinn íer oftast
út úr ósnum, þegar fjarar út
eins og nú, og skilur þá kóp-
inn eftir,“ saigði LuSBi. „Kóp-
urinn er þessu vanur, og er
því sízt að fórða sér þegar
svona margt forvitnilegt er
að gerast.
Héma áður fyrr, þegar
bændur nýttu skinnin til eig-
in þarfa, þótti alltaf mestur
íengurinn í eldri selnum. Var
þá reynt að hamla gegn því
»ð hann færi út úr ósnum
með því að menn „stóðu á
stöðum" í óskjaftinum, ef
hann var á annað borð væð-
ur, og börðu með spýtum i
vatnið, hijóðuðu og lófcu öfll-
um iiluim láfcum til að hræða

Veiðarfærin gerð klár. Maggi tekur trossurnar aftan af d ráttarvélinni.
Jói brosir í kampinn, ánægð-
ur með fenginn.
hann inn aftur. Þá var yfir-
Jeitt mun fjöimennara í sel-
veiðiferðum, og stóðu menn
oft með u.þ.b. tveggja metra
miMibili úti í ósnum. Ég man
að þetta var mjög kuidaiegt,
enda voru þá gúmmívöðlurn-
ar ekki komnar til sögunn-
ar, og menn óðu kannski upp
undir hendur. Það má mikið
vera, ef það hafa ekki ein-
hverjar tennur brotnað í
kuldaskjáiftanum þegar )íða
tók á daginn."
úr skugga um að kópamir
væru ailir örugglega dauðir,
með því að lumbra dáiítið á
þeirn til viðbótar. Þá var
blóðgað og mænustungið,
kópunum komið fyrir aftan á
dráttarvél hjá Hannesi, sem
ók með þá upp að troðn-
inigunum. I þetta skipti var
veiðin góð, 10 kópar og eng-
inn fullorðinn selur. Fór nú
heldur að hýrna yfir þeim
bændum.
Nú mátti engan tíma missa,
og hröðuðum við okkur sem
mest við máttum til þess að
hefja annan draifct.
Veðrinu hafði hrakað mjög,
og var nú kctmin úrhellis-
rigning. Þótt aiflir ættu regn-
föt skammt undan var því
ekki sinnt, og veiðihugurinn
var bæði kulda og svengd yf-
irsterkari.
Netin í straum
röstinni
Netin aftur á flot og enga
miskunn hjá Magnúsi. Enn
hafði straumurinn aukizt, og
drátturinn þyngzt. í þetta
skipti virtist aiflt ætfla að fara
á verri veginn. Netatrossurn-
ar lentu í beljandi straum-
iðunum í óskjaftinum, og
stefndu til hafs. Við gösiuð-
umst út i vatnið, og tókst á
síðustu stundu að ná i end-
ann á netimi. Vatnið náði
upp undir hendur, og þeir
sem héngu á strengnum voru
farnir að dragast út í ósinn.
Við urðum að fara að með
mikilli gát, því ef einhver
okkar hefði festst í netinu
var voðinn vis.
Með örvæntingarfuliu
átaki tókst okkur að draga
endann á netinu fyrir fjöru-
kambinn í ósmynninu og
halda þar við. Netið lagðást
mú að háum bakkaji-um í ós-
mymnimu, þair sem þvi var með
erfiðismunum lyft upp úr
smátt og smátt.
Hnefinn eina
bareflið
Það var eins og kóparnir
skynjuðu þessa eríiðu að-
stöðu okkar, því nú urr-
•uðu þeir, éða geltu og sprifld-
uðu hvað mest þeir máttu.
Sellakeppirnir höfðu orðið
eftir handan kinsins, og varð
því að nota það barefli, sem
ailtaf er tiltækt, - hnetfann.
Með duglegum höggum á
framanvert höfuðið voru þeir
gerðir meðvitundariausir tii
þess að auðvelda dráttinn.
Þegar trossurnar voru
ikomnar í land, var strax haf-
izt handa um að greiða kóp-
ana úr netinu, sem I þetta
skipti voru il talsins. Varð
þegar í stað að blóðga þá,
því óvíst var að þeir heíóu
niema xétt vamkazt við hmefa-
högtgin. Margir höfóu þó
greiniliega gefið upp ömdina
en aðiTX voru aðeins næmiu-
iaiusir.
Einn kópurinn rankaði við
sér er hann hafði verið
greiddur úr, og á meðan
Luifli sófcti kutiann, sem flá hjá
næsta sel, tök hann á sprett
niður kambinn. Mátti ekki
tæpara standa þegar Lúflli
náði taki á skottil egg j'U n-um í
þann mund að hann var að
stinga sér til suncts. Var hann
þá dreginn á þuirrt, þar sem
Sólvei.g, sem nú var komin
með selakeppi frameftir, ai-
greiddi hann með góð«
höggi.
Degi var tekið að halla
þegar dregið var fyrir í sið-
asta sfliipti. Auk rigningarinn
ar vair nú íarið að hvessa, og
voru nú allir orðnir gegn-
biautir og farnir að finna
fyrir kulda. Allt gekk vel, og
þegar netin voru gerð upp,
voru komnnir 30 kópar á Jand
auk 6 fullorðinna sela.
Bftir að gengið hafi verið
frá netunum ofan við fjöru-
kambinn, þar sem þau
skyichi bíða næstu selveiði-
ferðar, töku menn nú í fyrsta
Skipti hraustiega til matar
síns í ferðinni, og þeir sem
gátu fóru í þurrt.
Fengnum var skipt niður í
þrjá jafna hluta, sem útflilut-
að var með blindkasrti. Að þvt
búnu var haldið heim á leið,
og þrátt fyrir óveðrið og véia
hristinginn, dottuðu sumir
leiðangursmenn í selakössun-
um úrvinda af þreytu og
'kulda.
Nóttin var á næstu grös-
um þegar selveiðimenn
renndu í hilaðið á Svínafelli
eítir velheppnaða veiðrferð.
Heima fyrir beið heitur mat-
ur og kaffi, sem menn gerðu
misjafnlega góð skil vegna
þreytu. Fyrir höndum var
erfiðiur dagur, því nú var eft-
ir að flá og verka skinnin,
búta selinn og bræða spíkið.
- G.B.G.
Veidin glæðist
Netin voru aftur dregin út
í, og var nú ósinn orðinn mun
Straumþyngri o g þvi mikið
puð að draga strenginn. Urð-
um við Luili eftir ásamt
krökkunum til þess að draga
aðalvaðinn yfir aftur og gera
kiárt fyrir næsta drátt, á
meðan Jói fór með netinu.
Vegna straumsins var netið
nú fljótara niður ósinn, og
mátti ekki tæpara standa er
við komum Jóa til hjálpar.
Það var greinilega mikill sel-
ur í netunum, sem voru
í þann veginn að líða út í
straumrastirnar í óskjaft-
inum. Varð því að vaða út í
ósinn og reyna að draga net-
ið inn á lygnt lón austan við
óskjaftinn. Tókst það með
miklum erfiðismunum, og urð
um við að rota kópinn úti í
ósnum til þess bæði að létta
dráttinn, og að ei.ga það ekki
á hættu að missa þá úr net-
unum.
Netin voru siðan dregin á
land, þar sem Hannes gekk
Hér taka menn hraustlega til matar síns, enda ekki bragðað vott né þurrt í 10—12 klukkust.