Morgunblaðið - 22.03.1973, Blaðsíða 12

1 o TUrvPr' TTATDT AnTXT Tr’Tl\ T1> T'T’T TUA A PT TD OO A T A TV7 1 O'TO
Agnar Guðnason:
Hverju á
að sá
í vor?
Á tilraunastöðvunum er gerður sam anburður á mismunandi teg'undum fóð
«irjurta. Þessi mynd er frá Sámsstöð um, þar sem er verið að vigta upp-
skeru af tilraunareit.
Á undanförnum árum hefur fjöl-
breytni i fræi aukizt töluvert. Það
er hægt að velja um mismunandi teg
undir grænfóðurs og af sumum teg-
undum eru til fleiri stofnar og af-
brigði. Fræinnflytjendur hafa lagt
áherzlu á það undanfarin ár, að
flytja inn fræ af viðurkenndum
stofnum, og þeir eru allir af vilja
gerðir, að koma á móts við óskir
bænda um að hafa alltaf nægilegt
fræ á boðstólum. En sú óvissa, sem
ríkir í verzlun með fræ hér á landi,
verður að breytast, en það er aðeins
ein leið fær í þeim efnum, en hún er
sú, að bændur panti fræ að hausti
og séu skuldbundnir að taka við og
greiða það fræ, sem pantað var. Nú
eru til í landinu yfir 300 tonn af
sáðvöru frá í fyrra, aðallega er það
bygg og hafrar, þvi mun minna var
sáð af grænfóðri, en gert hafði ver-
ið ráð fyrir og margir bændur
hættu við að sá, eins og þeir höfðu
ætlað sér.
Það má ekki dragast öllu lengur
fyrir bændur að gera áætlun um
ræktun grænfóðurs fyrir sumarið.
Þetta yfirlit, sem hér fer á eftir, er
birt til að auðvelda bændum að taka
ákvörðun um hvaða fræ skuli velja.
RÝGBESI
Á markaðnum eru til tvær undir
tegundir af einæru rýgresi, Wester-
voldicum og italskt. Þar sem ein-
göngu er ætlunin að beita á rýgres-
ið, er eflaust rétt að velja ítalskt
rýgresi, annað hvort Dasas EF 486
eða Tetila. Þar sem meiri áherzla er
lögð á að rækta rýgresi til að hirða
í vothey, þá er rétt að kaupa fræ
af Tewera (Westerv.). Á Vestfjörð-
um og víðar í kaldari sveitum lands-
ins gefur Tewera beztu uppskeruna
af því rýgresi, sem hér hefur verið
ræktað.
Rýgresi til beitar: Stofnar af ít-
ölsku rýgresi, ferlitna eða tvílitna.
Rýgrresi til sláttar: Westervoldic-
um t.d. Tewera.
Sáðmagn af venjulegu rýgresi 30
kg á ha, af ferlitna 45 kg.
BYGG
Þar sem tiltölulega seint er hægt
að sá, getur bygg gefið góða upp-
skeru, þrátt fyrir stuttan vaxtar-
tíma. Bygg hefur verkazt ágætlega í
vothey, einnig hefur tekizt sæmilega
að þurrka bygg, ef það hefur verið
slegið eftir að það er skriðið. Af
byggafbrigðum er helzt mælt með
Edda II, Arla og Lysa. Auk þess
hafa fengizt önnur byggafbrigði,
sem gefið hafa góða uppskeru eins
og t.d. Xngrid,
Sáðmagn: 200 kg á ha.
HAFRAR
Miðað við gott vor og eðlilegan
vaxtartíma, þá gefa hafrar meiri
uppskeru en bygg. Margir bændur
hafa þá skoðun, að hafrar verkist
verr í vothey en bygg. Hafrar hafa
sjaldan brugðizt í ræktun hér á
landi. Á þá má beita með góðum ár-
angri. Einnig henta þeir vel að gefa
þá græna að hausti eftir að kýrn-
ar eru komnar inn. Afbrigði, sem
helzt er mælt með, er Sol II, en auk
þess hafa afbrigðin Astor og Cond-
or gefizt vel hér á landi.
Sáðmagn: 200 kg á ha.
FÓÐURKÁL
Á undanförnum árum hefur mest
verið sáð af Silona. Ný fóðurkáls
tegund hefur komið á markaðinn í
Svíþjóð og Noregi, sem gefizt hef-
ur betur en Silona, heitir það Fora.
Er það einnig frá Svalöv, eins og
Silona. Á tilraunastöðinni Korpu hef
ur þetta nýja afbrigði reynzt mjög
vel. Það er trúlegt, að á næstu ár-
um muni mikið verða sáð af þessu
nýja fóðurkáli hér á landi. Mjög lit-
ill munur hefur verið á uppskeru á
Silona og Rape kale, ennfremur hef
ur Risa-smjörkál (Giant rape) gef-
ið góða uppskeru hér á landi. Trú-
lega skiptir ekki verulegu máli fyr
ir bændur, hvað af þessum þrem
repjuafbrigðum þeir velja til rækt-
unar. En sjálfsagt er fyrir bændur
víðast hvar á landinu, sem ætla sér
að rækta fóðurkál til beitar að velja
þessi afbrigði. Þar sem vaxatartími
getur orðið 130 dagar, eða lengri,
þá má reikna með, að fóðurmergkál-
ið geti gefið mestu uppskeruna. Víða
á Suðurlandi og veðursælli sveitum
landsins er rétt fyrir bændur að
rækta eitthvað af mergkáli, til að
beita á seint að haustinu.
Sáðmagn: 6 kg á ha.
GRÆNFÓÐUR
MEÐ GRASFRÆI
Nokkuð hefur það tiðkazt að sá
saman grasfræi og fræi af græn
fóðri. Þegar sáð er snemma sumars,
er augljós vinningur af þessu. Það
getur fengizt góð uppskera sáningar-
sumarið og minni hætta á að arfi
nái yfirhönd í sáðsléttunni. Þær teg
undir grænfóðurs, sem henta be,T.t
sem skjólsáð, eru bygg og Tewera
rýgresi. Hæfilegt sáðmagn af byggi
með grasfræi eru 120 kg á ha en
af rýgresi 15 kg. Aðrar tegundir
grænfóðurs hafa ekki gefið eins góð
an árangur.

Systkinin -lóhanna og Guð-
bjartnr.
Guðjón, Guðlaugur, Sigrún og
Grétar.
Guðbjartur, 6 ára, vih
helzt fara aftur á morgun á
svona leikrit. Fannst honum
mest gaman að fiskunum.
Furðuverkið6 6 í Grindavík
Grindavík, 19. marz.
ÞAÐ bar til tíðinda í Grinda-
vík sL sunnudag, að frumsýnt
var barnaleikritið „Furðuverk
ið“ í félagsheimilinu Festi.
Það sem sérstaklega gladdi
okkur Grindvikinga, var að
þetta var frumsýning Þjóð-
leikhússins á verkinu, sú
fyrsta utan Reykjavíkur, og
fyrsta ieiksýning'ín í okkar
glæsilega félagsheimili.
Uppselt var á sýninguna og
kunnu börnin vel að meta,
bæði efni og nýstárlega með-
ferð leikara. Var gaman að
fylgjast með viðbrögðum
barnanna og þátttöku, og
breytist leikrit ð að nokkru
eftir viðtökum þeirra og svör
um.
Höfundur og meðleikarar
notuðu sérstaklega skemmti-
lega og frjálslega leikaðferð
og túlkun efnisins í þeim til-
gangi að ná til barnanna og
láta áhorfendur taka þátt í
leiknum.
1 stuittu viðtali við þjóðleik-
hússtjóra kvaðst hann ánægð
ur með, hve vel þessum bama
leik og leikendum var tekið
af áhorfendum, sem fylgdust
með af lifi og sál.
Að lokum var haft samtal
við nokkur böm, og hafa þau
þetta að segja um leikinn:
Guðlaugur, 7 ára, Guðjón,
8 ára, Sigrún og Grétar, 9 ára
vom á einu máli um að þetta
hefði sko verið skemmtilegt
leikrit, það skemmtilegasta,
sem þau hefðu séð, leíkararn-
ir hefðu verið svo fjörugir og
töliuiðu við krakkana.
Jóhanna, 8 ára, hafði mest
dálæti á Ste'naldarmönnun-
um. Þetta var svo mikið fjör,
sagði hún, og miklu meira
gaman en á öðrum leikritum,
sem hún hefur séð. — G.B.
Fullorðnir skemmtu sér ekki síður en börnin.