Morgunblaðið - 18.10.1973, Qupperneq 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 18. OKTÖBER 1973
Skólameistari í setningarræðu:
Skuggalegar horfur i
byggingarmálum MÍ
„EF HALDIÐ verður áfram
þeirri stefnu að skera f járveiting-
ar niður við trog, án nokkurs til-
lits til raunhæfra byggingar-
áfanga eða brýnna þarfa, er sýnt,
að framkvæmdir við Menntaskól- ,
ann á ísafirði einan munu drag-
ast langt á annan áratug. Þessar
skuggalegu horfur f byggingamál |
um skólans valda þeim mun
meiri vonbrigðum, þegar þess er
gætt, að bygging M.l. átti að vera
eitt fyrsta verkefnið, sem kom til
kasta nýrrar ríkisstofnunar,
framkvæmdadeildar Innkaupa-
stofnunar rfkisins. Samkvæmt
sérstakri lagasetningu átti þessi
stofnun að bæta úr ófremdar-
ástandi þvf, sem lengi hefur rfkt f
byggingarframkvæmdum á veg-
um rfkisins.“í petta kom meðal
annars fram í skólasetningar-
ræðu Jóns Baldvins Hannibals-
sonar, er Menntaskólinn á isa-
firði var settur 22. sept. sl. Var
skólinn þá settur í 4. sinn við
hátfðlega athöfn f Alþýðuhúsinu
á Isafirði, að viðstöddum nemend-
um, aðstandendum og öðrum
gestum.
Við skólasetninguna flutti for-
maður nemendafélags skólans,
Elísabet Þorgeirsdóttir, ávarp og
bauð nýja nemendur sérstaklega
Pólland -
England
1:1
London, 17. okt. NTB
Jafntefli varð í knatt-
spyrnuleiknum milli
Pólverja og Englend-
inga á Wembley leik-
vanginum í London í
kvöld 1:1. Þar með
komust Pólverjar í úr-
slitakeppnina í Vestur-
Þýzkalandi í sumar og er
það í fyrsta sinn frá því
árið 1938. Jafnframt er
þetta í fyrsta sinn, sem
Bretar komast ekki í úr-
slitakeppnina frá því
þeir tóku fyrst þátt
í heimsmeistarakeppn-
inni árið 1950.
velkomna. Því næst flutti skóla-
meistari ræðu og rifjaði upp
helztu áfanga á ferli skólans til
þessa. Fyrsti nemendahópurinn
taldi aðeins 35 manns, annað árið
voru nemendur 75, 120 þriðja árið
og í haust bættust 60 nýir nem-
endur f hópinn.
Fyrsta skólaárið starfaði einn
fastráðinn kennari við skólann
ásamt skólameistara. I ár verða
fastráðnir kennarar i fullu starfi
8 fyrir utan stundakennara, sem
eru 7 talsins. Athygli vakti, að f
hópi stundakennara eru tveir af
framandi þjóðerni: Frú Dina
Sjabakajeva, sem er sovézkur
ríkisborgari, kennir rússnesku og
ensku, og Willy Carl van den
Hoonaard, sem er Hollendingur,
| en kanadískur rfkisborgari og fé-
lagsfræðingur að mennt, kennir
félagsfræði.
Aðalverkefni van Hoonaards
verður hins vegar að vinna að
félagsfræðilegri rannsókn á lífi
og starfi sjómanna í útgerðarbæj-
um við Djúp. Þetta rannsóknar-
verkefni mun hann leggja fram
til doktorsvamar við Manchester-
háskóla.
Námsefni til stúdentsprófs við
Ml er skipulagt á þremur kjör-
sviðum, eðlisfræði-, náttúrufræði-
og félagsfræðikjörsviði. Námsefni
á félagsfræðikjörsviði er einkum
frábrugðið námsefni annarra
menntaskóla. Fyrir utan sameig-
inlegt námsefni í kjama í sam-
tíðasögu, félags- og stjórnmála-
fræði, leggja nemendur á þessu
kjörsviði stund á rekstrar- og
þjóðhagfræði, bókfærslu, reikn-
ingshald og stjórnun. Tungumála-
nám samsvarar því, sem er í ný-
máladeildum annarra mennta-
skóla.
Þá gat skölameistari þess, að
kennsla í valgreinum hæfist í
fyrsta sinn við skólann á þessu
skólaári. T.d. væri boðið upp á
námskeið í latínu, rússnesku, ís-
lenzkum og erlendum samtíða-
bókmenntum, tónfræði og tónlist-
arsögu. Síðastnefnda greinin væri
kennd í samvinnu við Tónlistar-
skóla Isafjarðar. Auk þess hefði
skólinn samvinnu við Iðn- og
tækniskóla Isafjarðar. Raun-
greinadeildarmenn við Tækni-
skólann tækju hluta af námsefni
sinu við Menntaskólann og
menntskælingar gætu valið sér
vélstjóranám við Iðnskólann sem
valgrein.
Eins og fyrr segir ræddi skóla-
meistari um þær skuggalegu horf-
ur, sem framundan væru í bygg-
Hafnar Tho Nóbels-
verðlaununum?
Parls, 17. okt. AP.
Haft er eftir n-vietnömskum
embættismanni í Parfs, að hann
sé persónulega þeirrar skoðunar,
að Le Duc Tho, sem hlaut friðar-
verðlaun Nóbels, ásamt Henry
Kissinger, muni hafna þeim.
Enn hefur ekkert
heyrzt frá Hanoi um
verðlaunaveitinguna en n-
vietnamski embættismaðurinn
sagði, að hún væri ósmekkleg, þar
sem hún skipaði þeim Tho og
Kissinger á sama bekk.
N-Vietnamar hafa aldrei viður-
kennt að samningar þeirra Thos
og Kissinger hafi verið pólitísk
málamiðlun heldur lýst þá ein-
hliða sigur fyrir Vietnama.
Veiting 8 friðarverðlaunanna
hefur verið harðlega gagnrýnd
viða um lönd. Meðal þeirra, sem
telja, að ekki hefði átt að veita
þau Kissinger og Tho, er Dagfinn
Varvik, utanríkisráðherra Noregs.
I NTB fréttum er haft fyrir satt,
að talsverð óeining hafi verið í
Nóbelsnefndinni um hver verð-
launin skyldi hljóta og hafi
val þeirra Kissingers og Thos ver-
ið ákveðið með þremur atkvæðum
gegn tveimur.
Búizt var við, að skýrt yrði frá
veitingu bókmenntaverðlauna
Nóbels i dag, en ekki varð af þvi.
Helzt eru taldir koma til greina
tyrkneska skáldið Yasar Kemal,
og Ástralíumaðurinn Patrick
White, en einnig hefur verið
minnzt á Graham Green sem
líklegan.
NAUÐUNGARUPPBOÐ
sem auglýst var í 58., 59. og 60 tölublaði Lögbirtingablaðsins 1 973 á
Löngubrekku 32 — hluta -—, þingl. eign Sigríðar Guðmundsdóttúr,
fer fram á eigninni sjálfri miðvikudaginn 24 október 1973 kl. 1 2
Bæjarfógetinn f Kópavogi
ingarmálum skólans. Hann sagði
ennfremur, að meginverkefni
framkvæmdadeildar Innkaupa-
stofnunar ríkisins ætti að vera að
tryggja, að tæknilegur undirbún-
ingur verks væri vel unninn fyrir-
fram og að heillegir byggingar-
áfangar kæmust I notkun á sem
skemmstum tíma. Þetta ætti að
koma í veg fyrir, að f jármagn lægi
lengi bundið í hálfköruðu hús-
næði. Þær vonir, sem menn gerðu
sér um bætt vinnubrögð, for-
gangsröðun framkvæmda og auk-
inn framkvæmdahraða, hefðu
ekki rætzt, a.m.k. ekki að því er
varðaði Ml.
Hann sagði að lokum: „Ef taka
á 5 ár að byggja heimavist fyrir 80
nemendur ásamt mötuneyti, mun
væntanlega sækjast seint að
byggja yfir þá menntaskóla, sem
fyrir eru í Reykjavík, Hafnarfirði
og Kópavogi, hvað þá nýja skóla á
Egilsstöðum og e.t.v. viðar, ef það
á að gerast með sama fram-
kvæmdahraða.
Viðlagasjóður:
Rafmagn og gler
í öll Eyjahús
Viðlagasjóður hefur nú samið
við sjálfstæða verktaka, iðnaðar-
menn I Eyjum, um að ganga frá
og gera þannig við hús I Eyjum að
gler sé heilt I þeim og rafmagn f
lagí- „
Að sögn Hallgríms Sigurðs-
sonar hjá Viðlagasjóði er talið að
þessu verki verði lokið á næstu
vikum, en ekki mun hægt að
kynda sum hús fyrr en farið
verður að búa í þeim, vegna þess
hve mikið eftirlit þarf að hafa
með kyndikerfum þeirra. Verða
húsin þó varin eftir getu.
— Hitaveita
Framhald af bls. 32
flokksins, enda skrifaði fulltrúi
hans í samninganefnd undir
samninginn með fyrirvara og full-
trúi Alþýðuflokksins í bæjarráði
lýsti óánægju með ýmis atriði
þegar hann var lagður fram þar.
Það hefur verið mikið baráttu-
mál sjálfstæðismanna í Hafnar-
firði, að fá hitaveitu í bæinn og
hafa þeir haft frumkvæði í
málinu ásamt Vilhjálmi Skúla-
syni fulltrúaóháðra borgara. Þess
er hins vegar að vænta, að allir
bæjarfulltrúar muni greiða at-
kvæði með samningnum, enda er
hér vafalaust um stærsta málið að
ræða, sem afgreitt verður í bæjar-
stjórn Hafnarfjarðar á þessu kjör-
tlmabili. Miðað við núverandi
verðlag er reiknað með að þessi
framkvæmd kosti Hitaveitu
Reykjavfkur um 600 miilj. kr., en
m.a. fær Hitaveitan þarna aukna
möguleika á nýtingu heita
vatnsins, sem hún hefur yfir að
ráða.“
— Skriðdrekaorrusta
Framhald af bls.l
að þó nokkur átök hafa verið þar
engu að síður, að minnsta kosti
lenti ljósmyndari Associated
Press-fréttastofunnar, Horst
Faas, í meiriháttar stórskotaliðs-
orrustu á leiðinni til Damaskus.
Hussein, Jórdaníukonungur,
ræddi átök ísraels og Araba I
fyrsta sinn opinberlega í dag og
sagði þar meðal annars, að fram-
tíð hinna stríðandi aðila héngi nú
á bláþræði. Hann sló mjög úr og í
og sagði, að friður kynni að vera
vlðs fjarri — en gæti líka verið
nærri. Hann hélt uppi vörnum
fyrir þátttöku Jórdaníu I styrjöld-
inni, sagði menn sína berjast
hraustlega með sýrlenzka hern-
um, og kvaðst aldrei kaupa frið
því verði að gefa eftir réttindi
Jórdaníu til landsvæðanna, sem
Israelsmenn hefðu tekið I sex
daga stríðinu, þar á meðal
Jerúsalem.
— Kosygin
Framhald af bls.l
hernumdu svæðin frá 1967, svo
framarlega sem jafnframt væru
gerðar ýmsar minni háttar
breytingar á landamærunum.
Forsetinn skýrði frá þessu á fundi
með fréttamönnum I París og
kvað þetta sýna, að sjónarmið
Israela hefðu nálgast Araba.
Aðspurður hvað við væri átt með
„minni háttar breytingum á
landamærunum" sagði forsetinn,
að þær þýddu tilfærslur hér og
þar sem næmi einungis nokkrum
kílómetrum.
Orðrómurinn um komu
Kosygins til Kairo er upphaflega
til þess rakinn, að aflýst var
fundi, sem til stóð að forsætis-
ráðherra Dana, Anker Jörgensen,
ætti með Kosygin I gær og að
Jörgensen var tilkynnt, að Kosy-
gin gæti ekki komið til veizlu
hans í danska sendiráðinu I
Moskvu. Sömuleiðis var óvenju-
stór og virðuleg bifreiðalest úti
fyrir sovézka sendiráðinu í Kairo
I gærkveldi.
Sovétmenn hafa viðurkennt, að
hafa sent vopn og vistir til Araba
en segja markmið sitt það eitt, að
hjálpa Aröbum að ná aftur her-
numdu svæðunum frá 1967. Haft
er eftir dönskum heimildum, að
Leonid Brezhnev, leiðtogi sovézka
kommúnistaflokksins hafi tjáð
Anker Jörgensen á 3_klst. fundi
þeirra I gær, að æskiíegast væri
að binda sem fyrst enda á átökin
milli Israels og Araba, og að
Bandarikin og Sovétríkin bæru
sérstaklega ábyrgð á því að svo
mætti verða.
Þó segir Tass I dag að styrjöld
Araba gegn Israel sé hluti víð-
tækrar þjóðfrelsisbaráttu gegn
heimsvaldasinnum. Sakar frétta-
stofan Kínverja sérstaklega um
hálfvelgju I stuðningi við Araba.
. . ■ O —
— Olíuframleiðsla
Framhald af bls.l
verði þegar vart I Banda-
rfkjunum innan mánaðar.
I tilkynningu ráðherranna
um mál þetta segir ennfremur,
að þau lönd, sem styðji Araba i
átökunum við Israelsmenn
muni fá jafn mikla olfu og
hingaðtil.
Nixon forseti Banda-
rfkjanna hafði f dag átt fund f
Hvíta húsinu með utanrfkis-
ráðherrum fjögurra Araba-
landa, þ.e. Saudi-Arabfu,
Marokko, Kuwait og Alsír.
Ræddu þeir allar hliðar
deilunnar milli Israels og
Araba og sagði utanrfkisráð-
herra Saudi-Arabfu að við-
ræðum loknum, að þær hefðu
verið einkar nytsamlegar.
Hann kvað ráðherrana fjóra
hafa mætt þar fyrir hönd átján
Arabaríkja.
— „Friðaráætlun”
Framhald af bls.l
kg, sem menn hér segja mjög
hátt.
SAMKOMULAG ENN
NAUÐSYNLEGRA NU
Blaðið Grimsby Evening
Telegraph hefur í dag eftir
Anthony Crossland, verka-
mannaflokksþingmanni héðan
frá Grimsby, að bæði Bretum
og Islendingum sé samkomulag
í fiskveiðideilunni ennþá nauð-
synlegra nú en fyrir nokkrum
mánuðum. Nú líti út fyrir, að
liðið geti tvö ár eða meira
þangað til Hafréttarráðstefna
S.Þ. komist að nokkurri niður-
stöðu um fiskveiðilögsögu og
það er að sjálfsögðu segir Cross-
land, allra áhugamál, að þorska-
striðið haldi ekki áfram næstu
tvö árin. Spurningin er, segir
hann, hvort tilboð Heaths muni
nægja til að vernda hagsmuni
Grimsby en menn verða að
sætta sig við þá staðreynd, að
endanleg niðurstaða samkomu-
lags hiýtur að verða málamiðl-
un, þar sem báðir aðilar gefa
eftir.
Cross kveðst einlæglega vona
að samkomulag náist og út-
koman verði viðunandi en
bætir við, að dómur þar um
verði að bíða unz fyrir liggja
endanlegir skilmálar samkomu-
lags og hægt er að reikna út i
smáatriðum áhrif þess á Grims-
by.
I gær sagði sama blað frá
niðurstöðum viðræðna þeirra
Heaths og Ölafs í stórri frétt á
forsíðu, ásamt mynd undir 7
dálka fyrirsögn. Þar eru ein-
stök atriði reifuð og siðan segir
blaðið: „Vegna áhrifa kommún-
ista í íslenzku ríkisstjórninni er
nokkurt vafamál, hvort Ölafi
Jóhannessyni tekst að fá stjórn
sina til að samþykkja þessar
friðartillögur."
— Gæsla slök
Framhald af bls. 14.
um framlengingu laganna um
bann við veiðum með botnvörpu
og flotvörpu. Er þar einnig um að
ræða staðfestingu á bráðabirgða-
lögum.
Lúðvik Jósepsson, sjávarút-
vegsráðherra, fylgdi frumvarpinu
úr hlaði og sagði að óhjákvæmi-
legt væri að framlengja núgild-
andi lög um þetta efni, þar sem
ekki hefði tekist á síðasta þingi að
afgreiða ný lög um veiðibann.
Boðaði hann framlagningu nýs
frumvarps, sem til stendur að
afgreiðasem lögfyrir áramót.
Jón Ármann Héðinsson (A)
sagði, að mistök hefðu orðið sl.
sumar með veiðar á Faxaflóa, þar
sem menn hefðu ekki virst skilja
auglýsingu sjávarútvegsráðu-
neytisins um leyfilega möskva-
stærð á ýsunetum, þar sem i aug-
lýsingunni hefði aðeins verið tal-
að um þorskanet. Uppvist hefði
orðið um ólöglegar veiðar með of
smáriðnum ýsunetum og vildi
hann af þessu tilefni spyrja ráð-
herra um, hvort efla ætti eftir-
litið.
Jón Amason (S) sagði, að þrá-
látur orðrómur hefði verið um, að
slakað hefði verið verulega á
gæslunni nær iandi, þar sem varð-
skipin þyrftu að einbeita sér að
eftirlitinu með Bretunum utar á
miðunum. Svo væri t.d. á Faxa-
flóa. Varpaði hann því fram,
i hvort ekki væri hægt að fá minni
skip til að stunda þetta eftirlit.
Vildi þingmaðurinn fá að vita,
hvað ráðherrann hugsaði sér að
gera til að bæta úr þessu ástandi.
Lúðvik Jósepsson kvað þrjá að-
ila einkum hafa haft eftirlitið á
sinni hendi, en það væru Land-
helgisgæslan, Fiskmat ríkisins og
fiskifræðingar hjá Hafrannsókna-
stofnuninni. Hefði ráðuneytið
gengið eftir þvf við þessa aðila, að
eftirlitið yrði hert. Þetta væri
aftur á móti timafrekt starf, sem
þessar stofnanir ættu oft erfitt
með að rækja. Sagði ráðherrann,
að rætt hefði verið um að ráða
sérstaka starfsmenn til að hafa
með höndum þetta eftirlit, en
ekki væri það á framkvæmdastigi
ennþá.
Að umræðu lokinni var frum-
varpinu vísað til 2. umræðu og
sjávarútvegsnefndar.
— Sjónvarp
Framhald af bls. 14.
inu. En ekki er víst, að allir geri
sér grein fyrir, að svo þýðingar-
mikið sem sjónvarpið er þéttbýl-
inu, er þjónustuhlutverk þess
hvergi mikilvægara en í strjálbýl-
inu. Þar sem fásinni og einangrun
er mest, hefur sjónvarpið mestu
hlutverki að gegna. Af þessu
leiðir, að sjónvarpið er eitt hið
þýðingarmesta tæki til að stuðla
að byggðajafnvægi. Hins vegar
hefur það hinar alvarlegustu af-
leiðingar, ef sum byggðarlög eru
afskipt sjónvarpinu. Svo er ein-
mitt ástatt f dag í mesta strjálbýl-
inu. Þannig hefur tilkoma sjón-
varpsins ekki orðið þessum
byggðarlögum lyftistöng, en þvert
á móti aukið á jafnvægisleysið
milli þeirra og þéttbýlisins. Við
svo búið má ekki standa."
Tillaga framsóknarþingmanna
hljóðar svo:
„Alþingi ályktar að fela ríkis-
stjórninni að láta gera þriggja ára
áætlun um útbreiðslu sjónvarps
með byggingu endurvarpsstöðva
eða aðstoð við einstök býli, þar
sem ekki næst sending frá slíkum
endurvarpsstöðvum, en unnt er !
að skapa móttökuskilyrði með
öðrum hætti. Skal að því stefnt,
að öll býli, sem telja má að notið
geti sjónvarpsútsendinga með við-
ráðanlegum stofnkostnaði, hafi
fengið þá aðstöðu að fram-
kvæmdatimabilinu loknu.
Til framkvæmda samkvæmt
áætlun þessari skal aflað fjár-
magns þannig, að þær geti hafizt
á árinu 1974.“