Morgunblaðið - 10.10.1974, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 10. OKTÓBER 1974
13
Leiðrétting
EKKI var alls kostar rétt með
farið í svipmyndum Morgun-
blaðsins I fyrradag frá Húsavík,
þar sem sagt var að frystihúsið á
Húsavík væri rekið af verkalýðs-
félaginu, sjómannafélaginu og
kaupfélaginu. Að vísu eiga bæði
verkalýðsfélagið og sjómannafé-
lagiö hlut í frystihúsinu, en hann
er ekki stórvægilegur. Aðaleig-
andi frystihússins er kaupfélagið,
en auk þess eru helztu hluthafar
bæjarfélagið og allmargir ein-
staklingar.
Ingvar Hallgrímsson:
Rækjuveiðibannið í ísafjarðardjiipi
ÞAÐ skal tekið fram, að höfundur
sendir grein þessa með bréfi frá
Hólmavfk, dagsettu 4. október,
þ.e. áður en tilkynnt var, að aflétt
hefði verið veiðibanni frá og með
8. október.
I Morgunblaðinu 2. þ.m. er frétt
um bann sjávarútvegsráðuneytis-
ins við rækjuveiðum í Isafjarðar-
djúpi, en þar sem hallað er réttu
máli bæði i frásögn blaðsins sjálfs
sem og f ummælum Guðmundar
Rósmundssonar skipstjóra f Bol-
ungarvík, langar mig að fá birta
leiðréttingu og skýringar, þar eð
ég veitti forstöðu þeim leiðangri í
tsafjarðardjúpi á r/b Dröfn, sem
geröur er að umtalsefni.
I fréttinni segir, að sjómenn við
Djúp telji, að hægt hefði verið að
tilkynna bannið með lengri fyrir-
vara en gert var. Það má reyndar
til sanns vegs færa, en hefðu sjó-
menn við Isafjarðardjúp tekið
mark á þvf? Hefði t.d. rannsókn-
unum lokið 15. september, og þær
sýnt mikið seiðamagn, myndu þá
sjómenn við Djúp hafa viljað láta
þær gilda fyrir veiðarnar 1. októ-
ber? Skyldu þeir ekki hafa sagt,
að þetta væru gamlar fréttir,
ástand hefði breyst, ekkert vit
væri í að stöðva veiðar 1. október
vegna ástands, sem verið hefði 15.
september? Þeir hefðu örugglega
ekki sætt sig við þetta, enda varla
von, heldur beðið um nýjar athug-
anir, sem sýndu ástandið við
upphaf vertfðar, en ekki eins og
það var einhvern tíma fyrr.
Af þessum sökum vildi
Hafrannsóknastofnunin kanna
ástand Djúpsins við upphaf
vertfðarinnar, en ekki löngu
áður, enda var sá rannsókn
arbáturinn við önnur aðkall-
andi verkefni. Sé hins vegar
almennur vilji skipstjóra við
Djúp, eins og Guðmundur Rós-
mundsson gefur í skyn, að eldri
seiðakönnun sé látin gilda, er
sjálfsagt að taka það til athug-
unar. Varla kæmi það betur út.
Menn verða að hafa f huga, að
rækjuvertíð hefst á flestum
stöðum á sama tíma, og eru því
verkefni rannsóknabátsins að
haustlagi vfðsvegar um landið.
Báturinn var við rannsóknir f Isa-
fjarðardjúpi frá 22. sept. til 1. okt.
Daginn eftir að við komum í
Djúpið, þ.e. 23. sept., var haldinn
fundur á Isafirði með smábátaeig-
endum og verksmiðjueigendum
við Djúp að tilhlutan sjávarút-
vegsráðuneytisins, og kom skrif-
stofustjóri ráðuneytisins á
fundinn, enda fundurinn boðaður
til að ræða fyrirkomulagsatriði
við veiðarnar, t.d. friðun svæða,
leyfisveitingar o.þ.h., sem ráðu-
neytið sér um. Við leiðangurs-
menn á Dröfn mættum á
fundinum, og töldum við, eins og
Guðmundur Rósmundsson segir
réttilega, horfur á rækjuveiði
góðar, og er það aðallega byggt á
rannsóknum á árgangsskipun
rækju f Djúpinu, enda margtekið
fram á fundinum. Hins vegar
gátum við ekkert sagt almennt
um seiðamagnið f Djúpinu á þeim
tfma, þar sem við vorum
nýkomnir í Djúpið eins og fyrr er
greint. Þá höfum við aðeins
fundið umtalsvert seiðamagn á
einum stað, og hver hefði viljað
láta það gilda sem almennt álit á
seiðamagni Djúpsins? Það hefði
Nokkrar
athugasemdir
allt eins getað verið einstakt fyr-
irbrigði.
Hins vegar kom annaö f ljós við
nánari könnun. Við vonuðum í
lengstu lög að seiðin væru að ein
hverju leyti svo staðbundin, að
hægt væri að opna a.m.k. einhver
svæði í Djúpinu til rækjuveiða, en
því miður reyndist svo ekki.
Þegar það kom á daginn við lok
rannsóknanna, var strax haft
samband við dr. Sigfús Schopka,
sem er sérfræðingur í þorsk-
fiskum, enda hér um seiði þorsk-
fiska að ræða. Taldi hann, á
grundvelli ransóknanna, að
ekki væri forsvaranlegt að hefja
rækjuveiðar í Djúpinu við þessar
aðstæður, og var ég honum sam-
mála. Þá var strax haft samband
við skrifstofustjóra sjávarútvegs-
ráðuneytisins og honum tjáð,
hvemig mál stæðu, og jafnframt
var honum skýrt frá áliti dr. Sig-
fúsar. Sfðar um daginn, er náðst
hafði í ráðherra, var svo tilkynnt,
að hann hefði fallist á sjónarmið
okkar, en lögum samkvæmt er
hann ekki bundinn því. Ráðu-
neytið tilkynnti síðan lokun
Djúpsins, en ekki Hafrannsókna-
stofnunin, eins og ranglega segir í
frétt Morgunblaðsins, enda hefur
stofnunin ekki vald til þess. Hins
vegar óskaði ráðherra, að könnun
Djúpsins færi fram á ný eins
fljótt og auðið er, og verðum við
að sjálfsögðu við óskum hans. Er
sú athugun þegar f fullum gangi.
Þess ber einnig að geta, að meðan
á rannsóknunum stóð komum við
nokkrum sinnum á Isafjörð og
sögðum skipstjórum m.a. frá því
seiðmagni, sem fundist hafði.
Til þess að gefa hugmynd um,
hvað hér er um að ræða, má geta
þess, að í umræddum leiðangri f
tsafjarðardjúpi tókum við 45 tog-
stöðvar vítt og breitt á rækju-
veiðisvæðunum. Að meðaltali
veiddust 554 seiði (ýsa, þorskur
og lýsa) á togtima. Rækjubátarnir
toga um 8 togtíma á dag, og hefði
því hver bátur getað veitt að
meðaltali átta sinnum þetta
magn, eða um 4430 seiði á dag.
Rækjubátamir eru nú um 60, sem
hafa leyfi ráðuneytisins til veið-
anna, og hefðu því til samans
getað komist upp í að fá að meðal-
tali rúmlega 265000 seiði á dag í
upphafi vertíðar. Auk þess kemur
til viðbótar smásíld og ókyn-
þroska loðna. Hér með er ekki
sagt, að þetta hefði bókstaflega
orðið, t.d. hefðu margir skip-
stjórar forðast seiðasvæðin
o.s.frv. Ekki var þó gott í efni, því
að oft fór saman mikil rækja og
mikill fjöldi seiða, og þar með
engin leið að forðast seiðin á þeim
svæðum. Mér er vitaskuld ljóst,
að hér er um einfalda Ifkinda-
reikninga að ræða, en til annars
haldbetra er ekki að gripa. Þessar
tölur eru sem sagt meðaltal. Á
öllum svæðum voru seiði minnst
2, en þau komust lfka upp í 2873 á
togtíma. En hvernig sem þessu er
velt fyrir sér, er hverjum manni
væntanlega ljóst, að forkastanlegt
hefði verið að hefja veiðar i Djúp-
inu við þessar aðstæður. Þá er
sýnu nær að gera það, sem hægt
er, til þess að þessi seiði geti vaxið
upp í nýtanlega stærð.
Hér verða menn einnig að
minnast þess, að rækjuveiðarnar
eru stundaðar með undanþágu
frá íslenskri fiskveiðilöggjöf og
mættu ýmsir hafa það oftar í
huga. Forsendan fyrir þessum
veiðum, nefnilega sú, að þær geri
mun meira gagn en skaða, þarf
ekki alltaf að vera fyrir hendi. Af
þeim sökum eru veiðarnar háðar
tfmabundnum leyfum, sem ráð-
herra getur afturkallað, hvenær
sem hann telur ástæðu til. Nú er
seiðamagn í tsafjarðardjúpi slíkt,
að forsenda rækjuveiðanna hefur
brostið um sinn, og er við engan
að sakast nema máttarvöldin. I
fyrrgreindri frétt Morgun-
blaðsins er hins vegar haft eftir
Guðmundi Rósmundssyni, að
mikil reiöi ríkti vestra í þessu
máli, en það tel ég mjög ofmælt.
Ég tel að almennur skilningur
riki meðal íslenskra sjómanna á
þessu vandamáli og fari hann ört
vaxandi, enda fæ ég ekki séð, að
reiði sé neitt skynsamlegt and-
svar við þessu ófyrirsjáanlega
ástandi i tsafjarðardjúpi.
Ingvar Hallgrfmsson.
Mikið úrval
af einlitum
terylinebuxum.
Stakir herrajakkar, einiitir, köflóttir.
Herrakuldajakkar. Nýjarshetlandsrúllu-
kragapeysurfyrir herra.
Fyrir dömurnar:
Glæsilegt úrval af peysum, blússum,
kjólum, fínflauelspils, stökum
fínflauelsjökkum og kuldajökkum.