Morgunblaðið - 11.03.1976, Qupperneq 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 11. MARZ 1976
Bailey hann sem aðra er hann
glímir við. En Browning virtist
ekki skorta sjálfstraust og kvaðst
sannfærður um sigur að lokum:
hann sæti með staðreyndirnar I
höndum og nú væri aðeins að gera
sér mat úr þeim. Margs var þó að
gæta fyrir Browning, þegar hann
tæki til við að gagnspyrja Patty.
Hætt var til dæmis við að of mikil
harka af hans hálfu gagnvart
Patty gæti orðið til að vekja upp
• RÉTTARHÖLDIN yfir Patriciu
Hearst sem nú standa yfir eru
vitanlega eitt helzta efni blaða og
mun svo sjálfsagt verða enn um
hríð. Verjandi Patty, Lee Baily,
hefur lagt alla áherzlu á að vekja
þau viðbrögð hjá kviðdómendum
að ræningjar SLA hafi kúgað hana
til að lúta vilja þeirra í einu og öllu
með því að láta hótun um líflát
vofa yfir höfði hennar sí og æ. En
sumum finnst þó með ólíkindum
að Baily takist að fá stúlkuna
sýknaða: sannanirnar gegn henni
séu svo margar og býsna auð-
sæjar. Ekki aðeins kvikmyndir,
sem sýna hana í bankaráninu
fræga, heldur einnig yfirlýsingar
hennar á segulbandsspólum, þar
sem hún lýsti andstyggð á fyrrver-
andi unnusta slnum, foreldrum
slnum og slnu fyrra llferni, og
miklum fögnuði yfir því að hafa
loks fundið slna einu og réttu hillu
I lifinu. Ef Patty á að takast að
sannfæra kviðdómendur mun hún
sjálfsagt þurfa að leggja að sér á
ýmsa vegu. í síðustu viku var hún
'eidd I vitnastúkuna fjóra daga I
röð og gafst henni þá tækifæri til
að lýsa þvl er SLA neyddi hana til
að taka þátt I bankaráninu fræga,
og sömuleiðis lagði Bailey mikið
kapp á að fá hana til að lýsa
hinum fjölþættu misþyrmingum,
andlegum sem llkamlegum, sem
hún hefði sætt af hendi ræningj-
anna. Þegar Bailey hafði lokið
yfirheyrslum tók svo saksóknarinn
James Browning við með gagn-
spurningar slnar.
Það einvlgi þótti hið drama-
tískasta. Browning, sem þykir
samvizkusamur og nákvæmur en
litlaus heldur, hefur þó að mörgu
leyti komið á óvart. Að vlsu yfir-
skyggir hinn magnaði persónuleiki
Svipbrigðalaus sakbomingur —
en brestur stöku sinnum í grát
Myndir, sem teknar hafa verið af Patriciu Hearst þegar hún hefur
komið til dómsalarins undanfarna daga. Allar teknar I sitt hvert skiptið
og svipbrigðalaust andlit hennar hefur vakið furðu margra.
Patty Hearst
samúð hjá kviðdómendum. Margir
sögðu að viðfangsefnið væri von-
laust. En Browning þótti sleppa
vel frá þessu og tókst að draga
ýmislegt fram, sem Bailey hafði
lagt sig I llma við að gera sem
minnst úr. Ekki slzt vakti athygli
er Browning fékk Patty til að
viðurkenna að hún hefði „borið
sterkar tilfinningar" til hins fræga
foringja SLA, sem nú er látinn,
William Wolfe. Á einni segul-
bandsspólunni hafði hún lýst hon-
um fögrum orðum, en I réttar-
höldunum hafði hún slðar sagt
grétandi frá þeim kynferðislegu
misþyrmingum sem hún hefði
sætt af hans hálfu.
En það sem Browning reyndi
um fram allt að draga fram og
benda kviðdómi á var að Patty
Hearst hefði haft yfrið næg tæki-
færi til að sleppa frá SLA að lokn-
um fyrstu mánuðunum. Bailey
hafði nokkrum dögum áður feng-
izt við það sama viðfangsefni og
þá beindist hans viðleitni aðallega
að þvl að sannfæra kviðdómendur
um að hún hefði verið haldin ægi-
legri hræðslu við að vera elt og
drepin, ef hún reyndi að sleppa.
Hún lýsti þvl einnig yfir að hún
hefði ekki treyst sér til að leita til
foreldra sinna vegna þess að hún
hefði haldið þau væru búin að
snúa við sér baki. Mun þá jafnvel
Bailey hafa þótt sem hún gengi of
langt og lét ekki fara lengra út I þá
sálma.
Harrishjónin sem mjög koma
við sögu þessa mál og sitja nú
einnig I fangelsi hafa verið óspör á
að gefa yfirlýsingar um ósannindi,
eins og þau kalla það, Pattyar
slðan réttarhöldin hófust. Emely
Harris bendir á að Patricia hafi
haft „fullt frelsi frá þeim degi sem
hún hætti að vera strlðsfangi. Hún
hafi farið ein slns liðs I strætis-
vagna, verzlanir og I kvikmynda-
hús og hvert tækifærið borizt
henni I hendur til að komast á
braut ef hún hefði nokkuð kært
sig um". Emely Harris segir einnig
frá þvl að einhverju sinni hafi þau
þrjú verið á baðstað fyrir utan San
Fransisco. Þar hafi Patty farið að
klifra I klettum og tveir menn sem
héldu hún myndi fara sér að voða
Teikning af Patty við réttarhöldin,
en þar eru myndatökur bannaðar.
hafi þust henni til hjálpar. Þeir
hafi ekki þekkt hana þvl að hún
hafi verið með hárkollu og
ámálaðar freknur. „Hún hefði
ekki þurft annað en hvlsla að þeim
hver hún væri og biðja þá ásjár,"
segir Emely Harris. „En hún gerði
það ekki." Þetta og margt fleira
sem hnlgur I svipaða átt hefur
Browning saksóknari reynt að
benda á og talið að hann hafi náð
allgóðum árangri. „Ég hefði
kannski átt að reyna," sagði Patty
þegar hann hafði spurt hana marg-
sinnis hvers vegna hún hefði
aldrei reynt að forða sér. Og
Browning hefur tekizt að færa all-
sannfærandi rök fyrir þvl, að
margra dómi. Baily mun að sjálf-
sögðu leggja á það megináherzlu
að hún hafi verið búin að glata
öllu sem kalla megi viljaþrek og
sjálfstæði vegna þeirra kúgana
sem hún hafi sætt. Á hinn bóginn
dylst engum að það er meira en
grettistak sem Bailey þarf að lyfta
til að fá Patty Hearst sýknaða
sjálfviljugri aðild að SLA-
samtökunum.
Lee Bailey, verjandi Patriciu
Hearst.
Sjávarútvegsráðherra á Alþingi:
Landhelgisátökin við Breta eru títt til umræðu í þingsölum. Stjórn-
arandstaðan nýtir þetta mál til linnulausrar gagnrvni á stjórnina,
einkum þá viðleitni, að revna að ná friðsamlegri lausn f deilum okkar
við aðrar þjóðir fram vfir lyktir hafréttarráðstefnu Sameinuðu þjóð-
anna. Sú viðleitni hefur haft tvfþættan tilgang. að minnka nú þegar
veiðisókn og aflamagn aðkominna veiðiflota, í samræmi við fiskifræði-
legar niðurstöður um ástand fiskstofnanna, og styrkja málstað okkar
og vigstöðu á hafréttarráðstefnu Sameinuðu þjóðanna. Um það efni
ræddi Matthías Bjarnason sjávarútvegsráðherra m.a. í þingræðu, er
hann svaraði gagnrýni Lúðvíks Jósepssonar formanns þingflokks
Alþýðubandafagsins. Ræða sjávarútvegsráðherra fer hér á eftir
efnislega.
0 Viðvörun
þegar1972
Það eru allir sammála um það,
að landhelgismálið sé stærsta mál
íslenzku þjóðarinnar. Hins vegar
verð ég að segja það, að þegar sú
ákvörðun var tekin að færa fisk-
veiðilandhelgina út í 200 milur,
þá var undanfari þess nokkuð
misjafnt viðhorf ákveðinna
stjórnmálamanna, sem vildu bíða,
m.a. eftir lokaákvörðun hafréttar-
ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna.
Töldu þeir, að hér væri um of
fljótfærnislega ákvörðun að ræða,
sem mætti bíða, þrátt fyrirþað, að
sérfræðingar okkar á sviði fisk-
veiða, fiskífræðingar, hefðu
alvarlega varað íslenzk stjórnvöld
við þvi þegar á árinu 1972, að
ásókn í þorskstofninn og fleiri
nytjafiska væri allt of mikil og
þyrfti sannarlega úr að draga.
Stjórnvöld létu þessar aðvaranir
sér í léttu rúmi liggja og í stað
þess að draga þá þegar úr sókn á
fullnýtta og ofveidda fiskstofna,
þá hófst eitt gegndarlausasta
kapphlaup um byggingu fiski-
skipa til þess og ásöknarauki í
þessa full- og ofveiddu fiskstofna.
Þetta eru mál, sem allir hv. þdm.
þekkja og þarf ekki að fara frekar
út i. Þetta er eitt af okkar mestu
vandamálum, sem við eigum nú
við að stríða En í stað þess að
standa saman í framkvæmd land-
helgismálsins, standa að þeirri
mikilvægu ákvörðun, sem tekin
var íneð útfærslu í 200 mílur,
verndun fiskstofnana og reyna að
ná heildarstjórnun á veiðunum
umhverfis Island, þá taka menn
sig hér saman, sem eru í stjórnar-
andstöðu, og það meira að segja
flokkur, sem alltaf hefur verið
ábyrgur í þeim efnum, og segja
alveg skilyrðislaust: Enga samn-
inga við útlendinga, fiskveiði-
landhelgina algerlega fyrir okkur
Islendinga og það strax.
0 Þýðing samstödu á
hafréttarráðstefnu S.þ.
Um það er enginn ágreiningur,
að íslendingar ætla sér að nýta
200 mílna fiskveiðilandhelgi fyrir
þessari stefnu vorum við líka að
marka stefnu og samstarf með
strandríkjum heims, sem staðið
hafa með okkur og við með þeim á
ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna.
Við vorum að styðja við bakið á
okkur sjálfum með því að stuðla
að víðtæku samstarfi og sam-
vinnu um, að 200 mílna auðlinda-
lögsaga verði viðurkennd á haf-
réttarráðstefnu Sameinuðu þjóð-
anna. Ef við hefðum sagt: Við
viljum ekki ræða við eina einustu
þjóð, þá vorum við hreinlega að
ráðast að þeim þjóðum, sem með
okkur hafa staðið, við vorum að
veikja þeirra málstað og okkar
málstað á sviði alþjóðamála. Þess
vegna urðum við, hvort sem
er smávægilegur samningur um
takmarkaðar línuveiðar innan is-
lenskrar fiskveiðilögsögu. Sá
samningur var einnig gerður 1973
i tíð fyrri rikisstjórnar og svo
samningur við Færeyinga, sem
var gerður 1973 og endurnýjaður
í tið núv. ríkisstjórnar.
0 Samið við
alla nema Breta.
Við þurfum auðvitað að leggja á
það höfuðáherslu, að lækka
veiðar eða minnka aflakvóta þess-
ara þjóða hér við Island, þó hann
sé ekki hár eða mikill, eins og við
verðum sjálfir að gera, en mín
skoðun er sú, að við eigum að gera
Vildu Bretar
aldrei í raun
fiskveiðisamninga
íslendinga ?
sig eina. Það fer ekki á milli mála.
Þar þurfa engar leiðir að skiljast.
En hitt er ekki á borð leggjandi
nú, þegar hafréttarráðstefnunni
er ekki lokið, þá höfum við það
ekki í hendi okkar á sama augna-
bliki og við færum út i 200 milur,
að allir aðrir sætti sig við að fara
út fyrir 200 mílur. Þá var það
skoðun ríkisstj., að við yrðum að
reyna að ná samkomulagi og sam-
stöðu með öðrum þjóðum, þjóð-
um, sem tækju fullf tillit til þeirr-
ar sérstöðu okkar, að við byggjum
líf okkar og lífsafkomu á sjávarút-
vegi og sölu sjávarafla og jafn-
framt, að við yrðum sjálfir að
draga verulega úr sókninni á
fiskimiðin. Þegar og ef þessar
þjóðir viðurkenndu þessar aug-
ljósu og einföldu staðreyndir, þá
ættum við að gera samninga við
þær tíl mjög takmarkaðs tíma um
mjög takmarkað veiðimagn. Með
okkur var það ljúft eða leitt, að
reyna til hlítar að ná samkomu-
lagi á þessum grundvelli og á
þessum punktum, sem ég nefndi
hér áðan. A þessum grundvelli er
náð samningum við Vestur-
Þjóðverja, sem ekki náðust samn-
ingar við eftir útfærsluna 1972,
fyrr en i lok s.l. árs. Við gerðum
samn'ng við Belga um mjög tak-
markaða veiði og stórum færri
skip en voru í samkomulaginu frá
1973. Þá voru Belgum leyfðar
veiðar með 19 skipum hér við
land, að vísu öllum litlum. I þessu
samkomulagi er aðeins rætt um
12 skip. 2 þjóðir fyrir utan Breta
eru eftir, sem gerðir voru samn-
ingar við. Það eru Norðmenn, sem
samninga við báðar þessar þjóðir.
Eg vil ekki fara neitt i launkofa
með það; og það áður en haf-
réttarráðstefnan hefst í New
York 15. mars. Þá getum við sagt,
og okkar fulltrúar á hafréttarráð-
stefnunni: Islendingar hafa ekki
verið með einstrengingshátt í
samskiptum við þær þjóðir, sem
hafa veitt innan 50 mílna fisk-
veiðilandhelgi. Við höfum verið
reiðubúnir til þess að ræða við
þessar þjóðir um takmarkaðar
veið.ar í stuttan tíma á meðan ekki
liggja fyrir alþjóðasamþykktir
um nýtingu 200 mílna fiskveiði-
landhelgi. Við getum þá sagt, ef
þetta nær fram að ganga: Við
höfum samið við allar þær þjóðir,
Matthlas Bjarnason
sjávarútvegsráðherra.
við
Afstaða stjórn-
arinnar hefur
byggst á fiski-
fræðilegum
staðreyndum
og stöðu mál-
staðar okkar
á hafréttar-
ráðstefnu
Sameinuðu
þjóðanna