Morgunblaðið - 01.04.1976, Blaðsíða 1

40 SIÐUR
72. tbl. 63. árg.
FIMMTUDAGUR 1. APRÍL 1976
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
r
Ihaldsmenn heimta
stærri lögsögu
Frá Mike Smart i Hull.
EITT hundrað þingmenn úr thaldsflokknum skoruðu f gær á brezku
stjórnina að berjast fyrir stærri fiskveiðilögsögu. t tilsögn frá þing-
mönnunum er lýst miklum ugg vegna ástandsins f brezkum sjávarút-
vegi.
Langt er til að stjórnin semji
um langtum stærri fiskveiðilög-
sögu en 12 mílur, sem Efnahags-
bandalagið hefur gert að tillögu
sinni og sagt, að það sé „brýnt
mál“. Slík útfærsla er sögð nauð-
synleg svo að vernda megi fisk-
stofna og tryggja framtíð brezka
sjávarútvegsins, sem sagt er að
búi við „alvarlegt og versnandi“
ástand.
í tillögunni eru látin í ljós von-
brigði vegná þess hve lítið hefur
miðað í samkomulagsátt í viðræð-
um um sameiginlega stefnu Efna-
hagsbandalagsins í sjávarútvegs-
málum. Endurskoðun stefnunnar
er sögð nauðsynleg vegna stórum
breyttra aðstæðna.
Flutningsmaður tillögunnar er
Francis Pym, talsmaður íhalds-
flokksins í landbúnaðar- og
sjávarútvegsmálum. Hún er borin
fram eins og aðrar slikar tillögur
til að vekja athygli á ástandinu og
lýsa skoðunum, en þær leiða
venjulega ekki til umræðna.
Framhald á bls. 22
Viðræður um grískar
stöðvar út um þúfur
Washington. 31. marz—Reuter.
Gríska stjórnin hefur slitið við-
ræðum við Kandaríkin um banda-
rískar herstöðvar í Grikklaiuli i
mótmælaskyni við nýjan herstöðv
arsamning Bandaríkjamanna og
Tyrkja. Grísk sendinefnd sem átti
að ræða við bandarísk stjórnvöld
um herstöðvarnar, hefur verið
kölluð heim vegna samningsins
við Tyrki.
Samkvæmt samningi Tyrkja og
Bandaríkjamanna fá Tyrkir l.OOÖ
milljón dollara hernaðaraðstoð
fyrir að opna aftur 26 bandarísk-
ar herstöðvar, sem var lokað í
hefndarskyni við vopnabannið,
sem bandaríska þingið samþykkti
að setja Tyrki í í fyrra.
Gríska stjórnin segir í yfirlýs-
ingu að samningur Bandaríkja-
manna og Tyrkja hafi valdið al-
varlegum erfiðleikum. Aður hafði
verið búizt við að Grikkir og
11 danskir togarar
á kolmunnaveiðar
Hanstholm, 31. marz. Reuter.
ELLEFU danskir togarar sigldu
frá Hanstholm í dag áleiðis tii
miðanna milli Færeyja og Hjalt-
lands til að veiða kolmunna ( til-
raunaskyni.
Utgerðarmenn hafa lagt fram
43 milljónir isl. kr. til veiðanna og
sérstaks tækjabúnaðar til vinnslu
á kolmunnanum, sem er ætlaður í
bræðslu þótt einnig væri hægt að-
selja hann til manneldis.
Danir hafa séð sig knúna til að
kanna nýjar fiskitegundir vegna
alvarlegra áhrifa, sem ákvarðanir
Norðausturatlantshafsfiskveiði-
nefndarinnar um ýsukvóta hefur
haft á sjávarútveginn á vestur-
strönd Jótlands.
Bandarikjamenn munau ljúka
gerð nýs samnings innan tveggja
mánað^, þar sem töluvert hafði
miðað i samkomulagsátt í viðræð-
um þeirra.
Bandaríkjamenn hafa um 4.000
hermenn í Grikklandi, tvær fjar-
skiptastöðvar og afnot af flugstöð
gríska flughersinS í Aþenu. I
Washington er sagt að ef taka eigi
viðræður upp að nýju verði
Grikkir að eiga frumkvæðið.
Grikkir drógu sig út úr hernað-
arsamvinnu NATO eftir innr-ás
Tyrkja í Kýpur í júlí 1974. Banda-
rísk hergögn voru notúð í innrás-
inni.
Henry Kissinger utanríkisráð-
herra á í erfiðleikum með að fá
þingið til að samþykkja nýja
samninginn við Tyrki, sem gildir
til fjögurra ára. Grikkir eiga öfl
uga stuðningsmenn í þingjnu, og
þeir munu hafa áhyggjur af því
að ekkert hefur miðað áfram í
Kýpurdeilunni og að Tyrkir hafa
engar tilslakanir gert í því máli
þrátt fyrir samninginn.-
FRJALST ER í FJALLASAL:
í vetrarsólinni.
Ljósm. Mbl. Kristinn Olafsson
Eins og fuglinn fljúgandi niöur brekkur Bláf jalla
Líbanon:
17 þús. sýrlenzkir her-
menn vio landamærin
ísraelar hóta íhlutun, skerist Sýrland í leikinn
Beirút 31. marz Reuter.
KAMAL Junblatt. leiðtogi sósíalista f Lfbanon, en herflokkar hans
berjast fyrir því að koma Suleiman Franjieh frá völdum, sagði f dag,
að 17 þúsund sýrlenzkir hermenn væru við landamæri Lfbanons. Hann
sagðist vona að þessir hcrmenn myndu berjast við hlið vinstri manna f
Lfbanon vegna þess að það væri hlutverk Sýrlands að styðja allar
frelsishreyfingar í Arabahciminum.
fsraelar hafa sagt að þeir neyð-
ist til að grípa til fhlutunar í
Líbanon, ef Sýrlendingar fari yfir
landamær'in. Vitað er að Banda-
rikjamenn eru andsnúnir ein-
Norðmenn óttast ekki
aukna ásókn -á miðum
Ósió. 31. marz. NTB.
ROLF llansen landvarnaráðherra
sagði í Stórþinginu í dag að engin
veruleg aukning hefði orðið á
fjölda erlendra fiskiskipa á
miðunum við Noreg að undan-
förnu og að Norðmenn gætu gert
sérstakar ráðstafanir til að efla
landhelgisgæzlu sína ef eitthvað
óvænt gerðist.
Hatisen lagði á það áherzlu að
heraflinn gæti komið landhelgis-
gæzlunni til aðstoðar f megin-
atriðum ef skjótra viðbragða væri
þörf vegna ófyrirsjáanlegs
ástands. „Slík aðstoð yrði hins
vegar í stuttan tíma og yrði að
samrýmast varnarverkefnum her-
aflans,“ sagði hann.
Hann sagði þetta í svari við
fyrirspurn frá Jóhannesi Gille-
berg úr Miðflokknum sem taldi að
efla yrði landhelgisgæzluna eins
Framhald á bls. 2"
AdamsklœddurRómeó í raunum íRóm
Róm 31. marz.
Reuter.
LÖGREGLUMENN f
lögreglustöð einni f
Rómaborg urðu að
draga með valdi skclf-
ingu lostinn og skjálf-
andi Rómeó út úr
fangelsisklefa í dag,
þar sem hann hafði
leitað hælis. Raunir
Rómeós þessa hófust,
þegar eiginmaðurinn
kom að honum og Júlf-
unni f Ijúfum leik. Viti
sfnu fjær af ótta flýði
Rómeó á braut f Adams-
klæðum einum, og á
eftir fór kokkállinn
froðufcllandi af bræði.
Rómeó stökk f bifreið
sfna og ók af stað, en
þegar hann hafði ekið
smáspöl var hugaræs-
ingur hans cnn svo
magnaður að hann
stökk út úr bflnum á
ferð og hljóp eins og
fætur toguðu inn á
næstu lögreglustöð.
Lögreglumaður á vakt
sagði að maðurinn hefði
komið sem kólfi væri
skotið, læst sig inni í
næsta klefa og haft
uppi hávær neyðaróp
um að hann kæmi ekki
út fyrr cn séð hefði
verið til þess að eigin-
maðurinn illi væri
horfinn af vettvangi.
I.ögreglan sagði að af
mannúðarástæðum og
ákveðinni samúð með
þrengingum Rómeós
myndi sennilega ekki
verða borin nein kæra á
hendur honum.
hliða aðgerð í Líbanon af hálfu
utanaðkomandi afla.
I Bonn sagði Anwar Sadat for-
seti Egyptalands, sem þar er í
opinberri heimsókn, að Egyptar
væru á móti erlendum afskiptum
í Libanon, hvort sem um væri að
ræpa Sovétríkin, önnur stórveldi
eða Baathistaflokk Sýrlands.
Bardagar geisuðu áfram í
iLíbanon í dag og talsmenn flokks
Junblatts sögðu, að 110 manns
hefðu verið drepnir í bardögum í
fjalllendinu í grennd við Beirút.
Þar af væru eitt hundrað úr röð-
um falangista en þeir neituðu þvf
harðlega. I miðborg Beirút
glumdi skothríð í allan dag.
Hjá Sameinuðu þjóðunum virt-
ist lítil von til að einhver þau ráð
yrðu ráðin sem gætu haft heilla-
vænleg áhrif, þar sem forsætis-
ráðherra Líbanons, Karami, hef-
ur sagt fulltrúa sinum hjá Sam-
einuðu þjóðunum að forðast að
málið fari fyrir öryggisráðið.
Sérlegur sendimaður Sam-
einuðu þjóðanna, Dean Brown,
þekktur og reyndur diplómat,
kom til Beirut í kvöld til að kynna
sér hið hörmulega ástand sem í
landinu ríkir. Hann sagði við
komuna að hann vildi ekki tjá sig
um það að svo stöddu hverja
forystumenn hann hitti að máli.
En eitt af þvi fyrsta sem hann
myndi gera væri að ræða við
Suleiman Franjieh. Hann sagðist
ekki hafa fyrirmæli um að ræða
við talsmenn PLO en þeir hafa
barizt við hlið vinstrimanna gegn
falangistum í landinu. Aðspurður
um hvort koma hans stæði í
tengslum við nærveru sjötta flota
Bandarikjanna skammt undan
ströndum Libanons sagði hann að
svo gæti farið að þeir 1500 Banda-
ríkjamenn, sem búa í landinu,
yrðu fluttir á burtu en að svo
stöddu væri óráðið um þá flutn-
inga.
Brown sagði að ekkert mælti
gegn því að hann héldi einnig til
Sýrlands eða Jórdaníu og hann
réði algerlega hversu lengi hann
dveldi á þessum slóðum. Hann
sagðist hafa fyrirmæli um að
kanna ástandið og gefa Henry
Kissinger utanríkisráðherra ítar-
lega skýrslu um málið við heim-
komuna.
Junblatt átti i dag fund með
yfirmanni PLO, Yasser Arafat, en
vitað er að Arafat og ýmsir aðrir
Palestínuleiðtogar eru hlynntir
því að vopnahléi verði komið á en
hafa aftur á móti vaxandi áhyggj-
ur af afskiptum Sýrlands af mál-
efnum Libanons. Eftir fund
þeirra sagði Junblatt við frétta-
Framhald á bls. 22
2 ár til að
verða Svíi
Stokkhólmi. 31. inarz. NTB.
SÆNSKA stjórnin hefur
ákveðið að fólk frá hinum
Norðurlöndunum geti öðlazt
sænskan ríkisborgararétt eftir
tveggja ára búsetu í Svíþjóð í
stað þriggja áður.
Aðrir útlendingar geta
fengið ríkisborgararétt eftir
fimm ára búsetu í stað sjö
áður. Lagt er til að brevt-
ingarnar taki gildi frá 1. júlí
n.k.