Morgunblaðið - 18.05.1976, Side 7

Alvarleg þróun
efnahagsmála
Jón G. Sólnes, alþingis-
maður og fyrrverandi
bankastjóri. ritar nýverið
leiðara I vikublaSiS is-
lending um efnahags og
peningamál. Rétt þykir aS
vekja athygli á sjónar-
miSum þeim, sem þar eru
sett fram, sem örugglega
munu vekja eftirtekt og
umræSur, þó skoSanir
kunni verSa skiptar um
sitt hvaS I máli hans.
LeiSarinn fer orSrétt hér á
eftir:
„Um fátt er meira rætt
manna á meSal. en hina
alvarlegu þróun efnahags-
mála hér á landi og munu
slSustu ráSstafanir rfkis-
stjómar og Alþingis I þeim
efnum bera þar hæst.
Hverjum augum sem
menn kunna aS Ifta á
afgreiSslu Alþingis á þeim
málum, mun þó öllum
ábyrgum aSilum koma
saman um þaS megin-
atriSi, aS skylda beri til
þess aS tryggja hallalaus-
an rekstur rfkissjóSs, en
samþykkt þeirra laga sem
nýlega voru sett um þessi
efni, ber aS sjálfsögðu að
skoða sem viljayfirlýsingu
núverandi rfkisstjórnar og
stuðningsflokka hennar,
aS standa fyrir því að axla
þá byrSi sem felst i þvf að
geta fullnægt skyldum
okkar f þessu sambandi.
Nokkrar vonir munu
vera bundnar viS þaS, aS
meS hinni nýju innláns-
Keflavíkur-
gangan
1961
Hér sjást myndir ÞjóS-
viljans af Keflavfkurgöng-
unni f maf 1961, þegar
hún kemur niSur Lauga-
veg, og svo af útifundin-
um við MiSbæjarbama-
skólann. ÞjóSviljinn sagSi
aS gangan hefSi verið
„tilkomumikil" og
„þúsundimar streymdu
um götur Reykjavfkur",
eins og blaSið kemst að
orSi. Þetta er nú rifjaS
upp til samanburSar viS
gönguna á laugardag, en
áætlað er aS um 2000
manns fleira hafi veriS á
útifundinum á Lækjar-
torgi nú en viS MiSbæjar-
bamaskólann 1961, en
þá voru þar milli
4000—6000 manns.
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 18. MAl 1976
7
vaxtatryggingu sem
komiS hefur veriS á fyrir
tilstuðlan SeSlabankans.
megi felast nokkur trygg-
ing fyrir þvf, aS sparifé
landsmanna eySist ekki
gersamlega f þvf mikla
verðbólgubáli sem hér
hefur þróast undanfarin
ár. Þó telja margir, aS hár
sé aSeins um bráSabirgSa-
ráSstöfun aS ræða. sem
kunni aS geta valdiS mjög
miklum vandkvæðum f
framkvæmd. i sambandi
viS þessi mál hlýtur þeirri
spumingu aS skjóta upp á
yfirfoorðiS, hvort ekki sé
kominn tfmi til þess. að
taka öll okkar efnahags-
og peningamál til ræki-
legrar endurskoðunar á
þann veg að nú verSi gerð
alvarleg athugun á þvf aS
gjörbreyta almennum
reglum um fjárskuldbind-
ingar. Eins og mönnum er
kunnugt, hefur það
tfSkast hingaS til aS hiS
opinbera, „rfkiS" eitt
hefur haft þenn rétt aS
„verStryggja" skuldbind-
ingar og eru vfsitölu-
skuldabréfin nærtækasta
dæmið um þá tilhögun
alla. Er nú ekki kominn
tfmi til að gera þessa
heimild algerlega frjálsa
þannig aS hún væri heimil
I öllum viðskiptum manna
á meSal. Kæmi þá mjög til
greina, að fljótvirkast
tæki til þeirrar gagngerSu
breytingar sem þyrfti aS
hafa á þessum háttum,
værí aS koma f fram-
kvæmd tillögu sem
einhvemtfma hefur komiS
fram, að stofna til nýs
gjaldmiðils meSal þjóSar
innar sem hægt væri a8
kalla t.d. „vfsitölukrónu"
eSa einhverju öSru nafni,
sem menn kynnu að verSa
sammála um. VerSmæti
slfks gjaldmiSils yrSi
reiknaS út á þann veg t.d.
af Hagstofu islands og
SeSlabanka eða báSum I
sameiningu. að hinn nýi
gjaldmiðill tæki mið af öll-
um verShækkunum, svo
sem gengisbreytingum.
verSi á vöru, bæði
innlendri og erlendri,
vinnu og þjónustu svo og
öðrum kostnaSarliSum.
Jón G. Sólnes alþingis-
maður
ÁkvæSi þyrfti að setja um
hve oft skráningu slfks
gjaldmiSils skyldi fram-
kvæma, en sjálfsagt væri
að geraþaS sem örast. en
hugsanlega mætti komast
af t.d. til að byrja með að
skrá slfkan gjaldmiSil
mánaðarlega en reyna
sfðan aS fikra sig áfram á
þann veg aS skráningin
gæti faríS fram oftar t.d.
vikulega. MeS þessari til-
högun væri hægt aS
tryggja. aS lántakandi
greiddi hverju sinni, sem
næst þvf. sama verSmæti
og hann hefði tekið að
láni, og meS þessari til-
högun væri á auðveldan
hátt f framkvæmd. hægt
að tryggja sparifé, Iffeyris-
sjóðagreiðslur og fjár-
skuldbindingar innláns-
stofnana. Þegar slfku
fyrirkomulagi væri komiS
á sem stuttlega hefur
veriS lýst hér aS framan,
væri hinsvegar HÆGT AÐ
LÆKKA VERULEGA ALLA
VEXTI og þar með lækka
stórlega veigamikinn
kostnaSarliS allra fram-
leiSslufyrirtækja og al-
menns rekstrarkostnaSar.
Ef hægt er aS tryggja
rétta endurgreiSslu höfuS-
stóls þess fjármagns, sem
tekiS er til ávöxtunar, þ.e.
aS þaS rými ekki aS neinu
ráði, þá er með fyllstu
sanngirni hægt að halda
niSri þeirri umbun sem
lánsf járeigandinn t.d.
almenningur f sambandi
við spariféS fær, verulega
niðrí og væri þá t.d. ekki
óeðlilegt að hugsa sér að
almennir sparisjóSsvextir
væru t.d á tfmabilinu
5—7% og útlánsvextir I
samræmi við þaS. Alveg
yrSi aS taka fyrir alla sjálf-
virka útlánastarfsemi f
bankakerfinu með t.d mis-
munandi vaxtakjörum,
sem f alltof rfkum mæli
hefur veriS framkvæmd
hjá okkur undanfariS.
Eins verSa arðsemismögu
leikar hagsýni og dugnaS
ur I framleiBslu og rekstri
aS vera miklu meira ráS-
andi um áhrif fjármagns
streymis en verið hefur
hingaS til. NiSurgreiSsla I
einhverju formi t.d. á
vöxtum eSa einhver önnur
aðstoð hins opinbera f
sambandi viS rekstur, get-
ur átt rétt á sér undir viss-
um óvenjulegum kring-
umstæSum, en allar slfkar
ráSstafanir eiga aS heyra
til algerra undantekninga.
Þá er rétt að geta þess. að
forsenda fyrír þvf breytta
peningakerfi sem hér hef-
ur veriS rætt um aS fram-
an, er að sjálfsögðu aS öll
verSmyndun verSi gefin
algerlega frjáls. en slfk
ráSstöfun út af fyrir sig
myndi kannske verða ein
besta kjarabót sem hægt
er aS veita öllum almenn-
ingi.
i stuttri blaðagrein er
ekki hægt að fara nánar
út f einstakar hliðar jafn
umfangsmikils máls og
hér hefur veriS gert aS
umtalsefni, en öllum ætti
aS vera það Ijóst að viS
þaS skipulag, sem nú er á
þessum málum hjá okkur,
verður ekki búiS til lengd-
ar. Öll okkar efnahags-
mál- og peningapólitfk er
fyrir löngu búin til þess aS
gera þær nauðsynlegu
umbætur, sem leitt geta
til þess að heilbrigt
ástand megi rfkja hjá okk-
ur f þessum málum. NauS-
synlegar læknisaðgerðir á
okkar helsjúka efnahags-
kerfi geta valdiS sársauka
fyrir marga f bili. slfkt
verSur ekki umflúið. En
þvl lengur sem viS drög-
um að takast á við vand-
ann sem fyrir hendi er. þvf
erfiðara verður aS komast
á heilbrigSan grundvöll.
— J.G.S."
riLKOMUMIKIL KEFLAVIKURGANGA
)Ööf Heimdaliarskri
lerir áréslr
Tvöfalt fleiri en I fyrra gengu alla leiÓ frá Keflovikurflugvelli
AUt íagðíst á eítt tll «8 getd Keilttvtiuitjbngii
íifiájn*áí»d!rf«85ngá á simnudagííui að glaMilegitm
:&urði í hínni nýju sjttlííiœíLsfcdtáltu »«» nú er
48 gegn erlcndum hernttðarílckum a Idttfidt
tvbíait fýftmrtKwti tkSpar t þCcmáttt þiMsrtnnsr.
: 1 tprrn *i? «'M snwttt \ Cf;«íió wr nffii'
n »»*> fr«a VnfnxleýywrtfetJ ió
i bm K(ÍS»vIti»rf1u*w3fcr!<iírR 1Pwte w aéöShrfSJin yar
BeyX>*Jiur. a Ujttetní Ktafná
*ici«ét g»*R*d J»rnt: ft)t þáLtffT o» k*f*r dfj*kU nft
r w eríiú *6 refciuju •nxnt iNökkutt öflrttf vnr
•/;) þe*<»r kcn Iwt : fU)1rjx- *vo a&lktUtl var
». Kejfi.n <>ÍÖT»t> kurrít! f/rtr <!l :':j-».j«ir.«t» of KftU »(
vtðríf V*r rl#a j-,ti of * »vai*fff n-.ðua.\m ia *ó
I ji :* '>w ryk).
vfl* tco Ht»««»»ri»* ta w.>i*
A *tbj::<Lt tir>x:<em í »enr.:«. rSb
R:«M>rrin:t>n y»r fjet«*n:«- Or þrt hiiö 'c-r t'6 K4*-
hóuor **mnnk«s»íbn v» K«-rA: uw'þrJtdevltS fOr aS orrs
Ke.'t*vð!>:rtf:<)tr»jtt*i. þej- mctr* ri{ me:r* A <nri-
Vi««C* «fte»W*íVi:it;r bftttð ffwflt V;-,<iíi'.trt, I xumr.m *»<
-Xf Páil l-r»l:tó r«k OJÍ höítói *
'fþórxao* ivftrp&ái þ*4. xó<:r firitrn hean:
::<«•» i«:< t.".V:<- ,.:«:: !.: !!«**»;•<*. K:t:r |>V: *<•»: v>->.<-
*. ntXBft* :*tdtr I jfRfts»nnt ♦ • »A!«*<,:»: Ftofr-ftríjOr*
: ♦x«elr ftjr \mts> húi> í]rl*Ua i f> )«■••>«:'> <* **:<«««
:iw: •'fntptK'.r.: Íl Iswii ; HfttnSrtir.réitv *»»■* mik::! h->0-
wM'- VftT, tftnfyfif í?j*rö<r?Xvr j'>r ecn kontifl tvaWi A met:
•>• stinjfHfóikvl »m SS0 tftJ*- i (dinjruté’iutHt. S:<t** «•«*>!
*. ojf t*r'»i þe*ft hip* grtkittWó »-> *« »
:■> Wtt <» Reykjáviita.- í jOftkjlfbdó k-m v*r bð|->H>>K
■íT»: Vftrn þetr 4 nv3B TTi} ö* : »e»: teftftf ->f *M frS r<i{«-
« ««b *!!* téitf. : «iP«HÍÍ)t*iw «m r-.*rf:UJ„*i>
oró sn vift* «•# jsjwú í ">*:<«•
V:<«RjoVj; •*pif<lR<f : -<*f<*n. trvUtínjotbnxlóftrinn
K«Vi>n ne»:« «.<S *e::< >»ye>r fts.nlt. i K'. <:<!u
'>**: :iwjta«fe? *ir be* bre**-:
ii ::t*« >:;• yíit
;CXV< }»r»» ii-trrt fv< «i «5 :
!*ti : Þsnrift «jj<: kuaví rafnsa
!k 4 fif!JK» csjir; f<h ■■:<>■ «i»'
■»:< yiir sýl><-8(. úr rj.fids
■:r'yr»w>x •»:-.) mixmux- .
•«S ♦»«&*»<« í fertuift mii- :
:-. A 3?n>><,o»: <*>•»*&«( :>;>) i
srfeetiitivf !>•!»>• <*.«» tiefov •
:>s>-.rr »•>'■* nS' v'írwx nofekrs
:>r»ftft tu ^sttaht** «»! :
í:(. »::«* fruv 0r;3*ft«»
Myndirnar
Kftf Klfs^tn hrr á <lí-
nvfti v»r fekin þftfinr
K-ffxv3<»rip<n>:xo k«»>
r.ífctr L*«tþ«>e<L >;:<(:«• <-«
«fr ft«*ft,sh»r, Xrfiri
irih.lb* vvnfr ótttoe.iinn
t<ft Vf)>Kovj*,<-4;<<t.»iM.
(t,>e-ft>. f>y.ftV. jiu.
Sundfatnaður
á alla fjölskylduna
Allur fatnaður á börnin í sveitina.
Póstsendum.
Bella,
Laugavegi 99, gengið inn
frð Snorrabraut sími 26015.
r
L

Tann
ENSKIR
PENINGASKÁPAR
eldtraustir — þjófheldir
heimsþekkt
framleiðsla.
E. TH. MATHIESEN H.F.
STRANDGOTU 1—3, HAFNARFIRÐI. — SÍMI 51919

VIO SKERUM SVAMI
tinnan svamp, mjukan í
ð klœðum hanrt líka, e!
w & H i §f SP 0?. % M 0 M 3 M
« ,->ÍV55 X.kj.i

: ■ mP ,
Luxaflex
strimlagluggatjöld
eru ódýrustu og vönduðustu Strimla glugga-
tjöldin.
Þér getið valið um tvær gerðir af brautum.
Luxaflex Universal brautir
Luxaflex Standardbrautir, mjög fyrirferðalitlar
Strimlar í öllum tiskulitum.
Kynnið ykkur verð, gæði og greiðsluskilmála
tryggi^ gæðin
Ólafur Kr. Sigurðsson og CO
Suðurlandsbraut 6,
sími 83215