Morgunblaðið - 18.05.1976, Qupperneq 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 18. MAl 1976
Stjórnarfrumvarp:
Ráðstöfun eftir-
stöðva olíusjóðs
1 gær var lagt fram stjórnarfrum- Olfusjóður fiskiskipa — áætlun. rikjamarkaði og gengissig
varp um ráðstöfun eftirstöðva
Olfusjóðs fiskiskipa svo hljóð-
andi:
M.kr.
a) Slarta Olíusjórts j'aj'nvarl
Scólabanka 23. apríl.
cjiiid Tekjur íslensku krónunnar kunna að
M kr M kr valda nokkuð hærri greiðslum i
sjóðinn, eða sem næmi 20—40
# Frumvarps-
greinar
1. gr.
Fé, sem innheimt er skv.
ákvæðum laga nr. 106/1974 og
iaga nr. 55/1975 um Olíusjóð
fiskiskipa umfram skuldbind-
ingar skv. sömu lögum svo og aðr-
ar eignir Olíusjóðs fiskiskipa
umfram skuldir, skal renna til
Tryggingasjóðs fiskiskipa til
greiðslu iðgjaldsstyrkja vegna
timabilsins 1. janúar 1975 til 15.
febrúar 1976.
2. gr.
Lög þessi öðlast þegar gildi.
# Greinargerð
Með lögum nr. 5/1976 um
útflutningsgjald af sjávar-
afurðum var Olíusjóður fiski-
skipa lagður niður og niður-
greiðslu brennsluolíu til fiski-
skipa hætt. Eldri lög um oliu-
sjóðinn tóku til framleiðslu og
úthalds fram til 15. febrúar 1976.
Þannig var því óinnheimt út-
flutningsgjald til sjóðsins af
birgðum sjávarafurða þann dag,
og vitaskuld var einnig ólokið
ýmsum skuldbindingum sjóðsins
skv. eldri lögum. Hér á eftir fer
áætlun um stöðu olíusjóðsins,
þegar öllum skuldbindingum
hans er lokið og tekjur
fullheimtar.
FIMM þingmenn úr öllum flokk-
um lögðu í gær fram á Alþingi
þingsályktunartillögu þess efnis
að kalla beri heim sendiherra Is-
lands hjá Atlantshafsbandalag-
inu. Flutningsmenn eru: Ragnar
Arnalds, Magnús T. Ólafsson,
1976 ....................... 400
b) VaxtaKjöld. áætlurt 30
c) Inncijín hjá ríkissjórti 26.
apríl 1976 240
d) Kftirstöóvar v/birKÓa 15.
fcbniar 1976 440
Þar af innh. í fcbrúar + 10
Þar af innh i mars +140
Mismunur færóur til tckna
290
Samtals 430 530
Áætlaður tekjuafgangur Olíu-
sjóðs er því um 100 m. kr., og
hefur þá ekki verið talin nein
vaxtagreiðsla frá ríkissjóði, þótt
hann hafi skuldað Olíusjóði veru-
legar fjárhæðir á tilteknum tíma-
bilum.
Skuld Olíusjóðs á hlaupa-
reikningi í Seðlabanka nam um
400 milljónum króna hinn 23.
apríl 1976. Samkvæmt upplýsing-
um í Seðlabanka eru frekari út-
gjöld sjóðsins vegna niður-
greiðslna á olíu talin óveruleg en
ógreidd vaxtagjöld vegna skuldar
á hlaupareikningi í Seðlabanka
talin munu nema um 30
milljónum króna.
Samkvæmt áætlun Þjóðhags-
stofnunar eru útflutningsgjöld
til Olfusjóðs af sjávarvöru-
birgðum hinn 15. febrúar sfðast
liðinn talin geta numið um 440
milljónum króna. Áætlun þessi,
sem gerð var í marslok, er reist á
birgðatölum frá Fiskifélagi
íslands og verðlagsáætlun Þjóð-
hagsstofnunar frá í mars s.l. Hér
er líklega nokkuð varlega áætlað
þar sem verðhækkanir á Banda-
Steingrímur Hermannsson, Pétur
Sigurðsson og Jón Armann Héð-
insson. í greinargerð segir, að til-
laga þessi sé borin fram i tilefni
atburða sfðustu daga og mánaða á
miðunum umhverfis landið og
þarfnist ekki skýringa.
m.kr.
í febrúarmánuði voru um 10
m.kr. greiddar í Olíusjóð af birgð-
um þessum, en innheimta þess
mánaðar nam alls um 184 m.kr. 1
mars námu Oliusjóðsgjöld um 212
m.kr., þar af um 140 m.kr. af
birgðunum frá 15. febrúar. 1
aprílmánuði eru heildargreiðslur
I Olíusjóð taldar um 210 m.kr., og
samkvæmt upplýsingum hjá toll-
stjóra eru greiðslur þessar ein-
göngu af þeim birgðum, sem til
voru í landinu 15. febrúar síðast
liðinn og fluttar voru út eftir
þann tíma. Þannig munu nú um
80 m.kr. enn ógreiddar i Oliusjóð.
Inneign sjóðsins hjá ríkissjóði
vegna innheimtu þriggja fyrstu
mánaða ársins nam um 240 m.kr.
hinn 26. apríl síðast liðinn.
Þegar upp er staðið, virðist því
mega vænta a.m.k. 100 m.kr.
tekjuafgangs hjá Oliusjóði.
OLAFUR G. Einarsson (S) mælti
f neðri deild Alþingis í gær fyrir
frumvarpi Ellerts B. Schram (S)
um verðtryggingu fjárskuldbind-
inga. Mælti hann efnislega á
þessaleið:
Frv. er flutt af hv. þm. Ellert B.
Sehram. Hann flutti það einnig á
siðasta þingi en þá varð það ekki
útrætt i nefnd og kom þvi ekki til
afgreiðslu.
Sá dráttur, sem orðið hefur á
afgreiðslu málsins frá nefndinni
stafar ekki af áhugaleysi nefndar-
manna á málinu. Þvert á móti
hefur öllum nefndarmönnum ver-
ið ljóst frá byrjun, að nauðsyn sé
á setningu reglna um verðtrygg-
ingu kaup- og vaxtasamninga.
Þessi nauðsyn hefur orðið sér-
staklega ljós á undanförnum
misserum mikillar verðbólgu.
Frv. var sent til umsagnar 3ja
aðila: Seðlabankans, Meistara-
sambands byggingarmanna og
Húsnæðismálastjórnar ríkisins.
Seðlabankinn mælir með því að
frv. nái fram að ganga, eins og
hann hafði gert í fyrra. Bent er á,
að mikillar réttaróvissu gæti um
heimildir til beitingu vísitölu i
verksamningum, sölusamningum
um fasteignir og fbúðir og verk-
takasamningum. örri verðbólgu-
þróun fylgir, hve erfitt er að girða
fyrir notkun vísitöluákvæða, t.d. í
sölusamningum um Ibúðir, þar
sem langur timi líður frá samn-
ingsgerð til afhendingar.
Seðlab-nkinn bendir jafnframt
á nauðsyn þess að settar verði
reglur, sem veiti kaupendum
vernd.
Ellert B. Schram.
# Trygginga-
sióður fiski-
skipa.
Eins og fram hefur komið við
umræður á Alþingi á þessu ári,
bæði um frumvarp til laga um
útflutningsgjald og siðar við
umræður um frumvarp til laga
um greiðslu vátryggingagjalda
fiskiskipa, er fjárhagur
Tryggingasjóðs fiskiskipa ekki
nægilega traustur með tilliti til
allra skuldbindinga, sem á sjóðn-
um hvíla. Sjávarútvegsráðuneytið
hefur með útgáfu reglna þeirra,
sem Tryggingasjóður fiskiskipa
starfar nú eftir, ábyrgst sérstak-
lega greiðslu iðgjaldsstyrkja
vegna ársins 1975 og fram til miðs
febrúar 1976, skv. fyrri tilhögun.
Með þeirri lækkun, sem varð á
tekjum sjóðsins skv. lögum nr.
5/1976, mun sjóðnum veitast
örðugt að rísa undir þessum kvöð-
Meistarasamband bygginga-
manna mælti eindregið með sam-
þykkt frv. 1 umsögn þess segir
m.a.:
„Fyrirtækjum innan vorra
raða, sem standa í byggingu íbúða
til sölu, hefur á undanförnum ár-
um verið bannað að verðtryggja
íbúðirnar á byggingartimanum,
en þeir einstaklingar, sem kaupa
hjá þeim íbúðir á byrjunarstigi
byggingar geta oft selt þessar
ibúðir i lok byggingartímans fyrir
tvöfalt verð. Með slíkum reglum
er ekki verið að stuðla að eðlileg-
um viðskiptaháttum."
Húsnæðismálastjórn segir í lok
umsagnar sinnar að „að öllu at-
huguðu virðist stjórninni þvi leið
þessi (þ.e. frv.) vera varasöm,
þótt hún sé eindregið þeirrar
skoðunar, að réttar hækkanir
vöruverðs og vinnulauna hljóti að
bætast við söluverð Ibúða.“
Húsnæðismálastjórn bendir
hins vegar á verðbótaleið svo-
nefnda, sem stofnunin hefur not-
að og ýmsir Opinberir aðilar raun-
ar einnig.
Hér er um að ræða málamiðlun-
arleið sem fundin var upp af
Húsn.m.stj. 1973. Með þessu kerfi
er samið um dulbúna verðtrygg-
ingarleið þar sem visitala er ekki
nefnd, en ákveðið að aðalþættir
við byggingu húsnæðis séu færðir
upp í samræmi við verðlagsbreyt-
ingar á byggingartima.
Draga verður í efa, að þessi
aðferð dugi á hinum almenna
ibúðasölumarkaði, þar sem opin-
berum aðila er ekki til að dreifa
til eftirlits.
Ég þarf ekki að hafa fleiri orð
Ólafur G. Einarsson.
um af eigin fé. Þessi vandi var
reifaður nokkuð i skýrslu tillögu-
nefndar um sjóði sjávarútvegs (á
bls. 96 og 97) og þar m.a. á það
bent, að nauðsynlegt gæti verið að
gera sérstakar ráðstafanir á um-
þóttunartima til þess að auðvelda
breytingar á sjóðakerfinu, sem
óneitanlega fela i sér röskun á
fyrirkomulagi, sem hefur staðið
lengi.
Með þessu frumvarpi er lagt til,
að hugsanlegum eftirstöðvum
Oliusjóðs fiskiskipa verði varið til
þess að létta Tryggingasjóði
greiðslur iðgjaldsstyrkja ársins
1975 og til 15. febrúar 1976. Þörf-
in fyrir þessa ráðstöfun er ótví-
ræð, því að í lok april var yfir-
dráttur Tryggingasjóðs fiskiskipa
hjá Seðlabankanum um 260 m.kr.
og ekki horfur á, að sjóðurinn geti
rétt þann halla af eigin rammleik.
um þau atriði, sem fram komu i
umsögnunum.
Eins og fram kemur á mál. á
þskj. 820 mælir n. einróma með
því að frv. þetta verði samþykkt
með ákveðinni breytingu á orða-
lagi og að nokkru efni.
Fellt er niður timamarkið, 12
mán., þ.e. að verðbætur greiðast
ekki vegna samninga, sem tekur
skemmri tíma en 12 mán. að fram-
fylgja.
1 öðru lagi er bætt inn ákvæði
þess efnis að verksamningar, sem
verðtrygginga mundu njóta.
verða að vera gerðir skv. reglum
er félagsmálaráðuneytið setur.
Með þessu á að vera tryggður
réttur verkkaupa eða kaupanda,
þar sem með þessu ákvæði er átt
við það, að félagsmálaráðuneytið
láti útbúa ákveðið frv. fyrir slíka
samninga.
Lagaregn
Fjöldi frumvarpa, sem verið
hefur til meðferðar Alþingis
siðustu vikur og mánuði, var
afgreiddur sem lög í gær og
fyrir helgina. Þar á meðal má
nefna:
# Lög um breytingu á ljðs-
mæðralögum.
# Lög um breytingu á lyfsölu-
lögum.
# Lög um viðskiptamenntun
á framhaldsskólastigi (aukin
þátttaka rikissj. f rekstrar-
kostnaði Samvinnuskólans og
Verzlunarskólans.).
# Lög um almenningsbóka-
söfn.
# Lög um happdrætti
Háskóla tslands, DAS og SÍBS
(tölvuútdráttur vinninga).
# Lög um lagagildi viðauka-
samnings við Swiss
Aluminium.
# Lög um sérstakt lögsagnar-
umdæmi f A-Skaftafellssýslu.
# Lög um heimild fyrir rfkis-
stjórnina til að ábyrgjast lán,
taka lán og endurlána Lands-
virkjun, vegna virkjunar I
Tungnaá.
# Lög um breytingu á lögum
um tollheimtu og tolleftirlit.
# Lög um undirbúningsfélag
Saltverksmiðju á Revkjanesi.
# Lög um lántöku til eflinga
landhelgisgæzlu (þ.e. vegna
viðgerða á Óðni í Danmörku á
s. ári og kaupa á stórri gæzlu-
flugvél.).
Þingfréttir í stuttu máli:
Stefnt að þinglausn-
um í dag eða á morgun
Fundir voru í báðum deildum
Alþingis í gær. Voru 28 mál á
dagskrá neðri deildar og 6 efri
deildar.
Efri deild
í efri deild voru tvö hitamál á
dagskrá sem hlotið höfðu af-
greiðslu i neðri deild, frumvarp
til laga um íslenzka staf-
setningu (z-málið) og stjórnar-
frumvarp um breytingar á lög-
um um Framkvæmdastofnun
ríkisins. Mælti forsætisráð-
herra fyrir því síðarnefnda en
menntamálaráðherra hóf um-
ræður um hið fyrra. Þar var
ennfremur til 1. umræðu nýtt
frumvarp um löggilta endur-
skoðendur, sem felur m.a. í sér
að viðskiptamenntun frá
viðkomandi háskóladeild verði
tengd menntun löggiltra endur-
skoðenda.
Neðri deild
Þau mál, sem mestum orða-
skiptum ollu i neðri deild, voru
í tengslumvið kjarasamninga
BSRB við fjármálaráðuneytið
(verkfallsréttur opinberra
starfsmanna). Þórarinn Þór-
arinsson (F) mælti fyrir
nefndaráliti, er fimm þing-
menn: Lárus Jónsson (S),
Eyjólfur Konráð Jónsson (S)
Þórarinn Þórarinsson ' (F),
Gylfi Þ. Gíslason (A), Lúðvík
Jósepsson (Alb) og Tómas
Árnason (F) rita undir (sá
síðast taldi með fyrirvara), þar
sem mælt er með samþykkt
frumvarpsins. 1 umræðu tóku
Pétur Sigurðsson (S) og Sig-
hvatur Björgvinsson (A) undir
það sjónarmið, en Ingólfur
Jónsson (S) Guðmundur H.
Garðarsson (S) og Ólafur G.
Einarsson (S) gagnrýndu verk-
fallsréttarákvæðið. Vitnaði
Guðmundur H. Garðarsson í því
efni til ályktunar kjaramálaráð-
stefnu ASÍ frá í desember sl.
Kvöldfundir líklegir.
Siðdegis var fundahlé í þing-
deildum vegna þingflokks-
funda, en kvöldfundir ráð-
gerðir. Ef að líkum lætur hafa
þeir staðið langt fram eftir
kveldi því stefnt er að þing-
lausnum allra næstu daga, jafn-
vel í dag eða morgun.
Þingsályktunartillaga 5 þingmanna:
Sendiherrann hjá NAT0
verði kallaður heim
Nefndarálit:
Verðtrygging fjárskuldbindinga