Morgunblaðið - 24.07.1976, Page 8

8
MOKGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. JULÍ 1976
Togurunum
ekki eingöngu
lagt vegna sam-
komulagsins
við íslendinga
Jón og Rosemary Olgeirsson ð Hótel Sögu I gærmorgun. Ljósm. MbL: RAX
SA .41,4 01 R, sem hvaó mest stórt f
fyrirsvari fyrir íslendinga I ný-
liónu þorskastr.'rti í Kretlandi, er
eflaust Jón Olgeirsson, ræöismaó-
ur íslands f Grimsby. Jón stóó |»ar
eins og klettur og kom málstaó
Islands vfóa á framfæri, bæói f
blöðum og f sjónvarpi. Kkki var
þetta lótt verk fyrir Jón og konu
hans Rosemary Olgeirsson. Þau
hluíu margs konar óna-ói af, fólk
h ingdi í þau á öllum tímum sól-
•i.hrings. Eitt sinn var hótaó aö
sprvngja upp heimili þeirra, sem
r* yndist sem betur fer vera gabh.
.Jngu aó síöur var ónæóiö orðið
b ió mikiö aó þau uróu aó skipta
um símanúmer og fá leyninúmer.
Núna eru þau hins vegar búin aó
fá gamla númerió á ný, — enda
eru flestir fbúar f Grimsbv búnir
aó gleyma þorskastríðinu vió Is-
lendinga og hugsa eingöngu um
200 mílna fiskveiöilögsögu fyrir
Bretland.
Þau Rosemarv og Jón eru stödd
á islandí um þessar mundir í
stuttu frfi. Revndar er þetta í
fyrsta sinn sem Rosemary kemur
hingaó og hittir nú fjölda af ætt-
ingjum Jóns á Íslandi.
Morgunblaðió hitti þau hjón að-
eins aó máli nú í vikunni og fyrst
var Jón spurður aó þvi hvernig
andrúmsloftið væri orðið gagn-
vart Islendingum í Grimsby.
Allir róuðust þegar
satnkomuiagið var gert
„Viðhorf gagnvart íslendingum
hefur batnað mjög mikið síðustu
vikurnar þ.e. eftir að samkomu-
iagið var gert. Fyrsta íslenzka
flutningaskipið, Lagarfoss, losaði
fyrir skömmu 400 lestir af frosn-
um fiski og gekk allt mjög vel.
Það róuðust allir um leið og sam-
komulagið var gert.
Sjómenn og útgerðarmenn í
Hull og Grimsby hafa vent sínu
kvæði í kross og kvarta nú undan
aðgerðarleysi brezkra stjórnvalda
i eigin fiskveiðilögsögumálum.
Það hefur kvisast út, að einka-
lögsaga Breta gagnvart öðrum
Efnahagsbandalagsríkjum muni
aðeins ná 50 mílur út frá norð-
austurhorni Skotlands suður að
Humberfljóti. Reyndar hefúr eng-
inn stjórnmálamaður játað þessu
né neitað. Brezk stjórnvöld eiga
hér erfitt um vik, því þegár Bret-
ar gengu í EBE, gengust þeir und-
ir að önnur EBE-ríki mættu veiða
svo til upp að ströndum landsins
og eðlilega vilja þessi lönd, sér-
staklega þau, sem eiga litla
strandlengu — ekki hvika frá
þessu."
Hátt fiskverð,
þrátt fyrir
mikla hita
Næst var vikið að því, hve
mörgum togurum Bretar hafa
þurft að leggja vegna samkomu-
lagsins við íslendinga. Jón telur
að enn sé mjög óljóst hve mörgum
togurum verður lagt, og sagði.
„Það er búið að leggja mörgum
togurum, en ekki eingöngu vegna
samkomulagsins við íslendinga.
Minnkun flotans stafar ekki sizt
af þeim mikla taprekstri, sem er á
skipunum. Reyndar hefur afkoma
togaranna batnað lítillega upp á
síðkastið, þar sem fiskverð hefur
verið mjög hátt í Bretlandi i sum-
ar. Veró á þorski hefur verið og er
130—145 krónur kílóið. Það hefur
aldrei gerzt að verðið hafi farið
svona hátt yfir sumarmánuðina
og það sem er enn sérstæðara,
þrátt fyrir.hina miklu hita í sum-
ar, þvi miklir hitar hafa hingað til
haft i för með sér lágt fiskverð.“
Vaxandi fiskskortur
— Ástæðan fyrir þessu háa fisk-
verði er fyrst og fremst ein, sagði
Jón. Mikill fiskskortur. Almenn-
ingur á Bretlandseyjum spyr í
sífellu eftir þorski, en hann er
ekki lengur auðfenginn, nema þá
á háu verði.
„Því er það, að þegar kemur
fram á haustið og litlu bátunum,
sem nú koma með meirihluta afl-
ans verður lagt þar til i janúar-
febrúar, þá er svo til öruggt mál,
að fiskverð á eftir að stiga enn
meir og á sama tíma minnka veiði-
möguleikar togaranna viðast
hvar. Því tel ég að fiskverðið
verði a.m.k. 150—170 kr. fyrir
kilóið af góðum blönduðum fiski,
en I fyrra fékkst mest 130—135
kr. fyrir kílóið.“
Lækka tollar á flatfiski
og steinbít?
Þá gat Jón þess, að brezkir fisk-
kaupmenn ynnu nú að þvi öllum
árum, að fleiri tegundir af fiski
en þorskur, ýsa og ufsi, félli undir
sömu tolla og bókun sex segir til
um. „Það eru fordæmi fyrir þessu
innan EBE. Vitað er að Þjóðverj-
ar hafa flutt inn karfa frá Noregi
á lægri tollum en eru í gildi innan
EBE. Og það kom upp úr kafinu,
að aðildarríki hefur rétt á þessu.
íslenzk frímerki á sýningu
og uppboði í Kaupmannahöfn
D.AGANA 20.—29. ágúst nk. verð-
ur haldin fyrsta alþjóóafrí-
merkjasýningin í Danmörku,
Hafnia 76, í nýrri sýningarhiill,
Bella Genter, f Khöfn. 1 sambandi
við sýninguna halda sænsk-
dönsku frímerkjafyrirtækin
Skandia — Postillonen A/S og
Postiljonen A/B tvö uppboó.
Fyrra uppboðið veróur 22.
ágúst og eingöngu boóin þar upp
sjaldgæf frímerki og mest frá
Norðurlöndum. Af þessu leióir,
aö áætlaó söluveró er hátt og
mjög oft geipihátt. Þarna veróur
líka alls konar frímerkjaefni,
sem sést ekki á hverjum degi.
Erá Noregi má t.d. nefna
stimplaða fjórblokk af merki nr.
1, en hún er metin á um 1.6 millj-
ónir ísl. króna. Þá er frá Einn-
landi dýrasta merkið á uppboðinu
10 penni frá 1866, litarmisprent-
un. Eru einungis fá merki þekkt
af þessari misprentun, enda er
verð þeirra áætlað rúm ein millj-
ón fsl. króan. Erá Svíþjóð eru
mörg dýr merki í boði. Má þar
nefna skildingafrímerki frá 1855:
3 sk. merki, ónotað, metið á 810
þús. isi. kr„ 6 sk„ ónotað, á 900
þús. kr. og 24 sk., ónotað. á 720
þús. kr. Þá eru ýmis gömul sænsk
bréf í boði. Eitt skildingabréf
tmeð 6 og 24 sk. merkjum) frá
1857, er Lovfsa Svíadrottning
sendi til Hollands, er metið á
rúma milljón ísl. króna, og annað
bréf með heilli seríu af svonefndu
liggjandi Ijóni frá 1868 er verð-
lagt á 900 þús. krónur.
Sérstaklega virðist vera vandað
til þess, sem boðið verður upp af
dönsku frímerkjaefni, og er það
ekki nema edlilegt, þar sem upp-
boðið verður í tengslum við
Hafnia 76. Auk einstakra merkja
verða boðin upp mörg falleg um-
slög. Ovenjuskemmtilegt umslag
frá 1852 með tvennd (pari) af 2
RBS frímerkí (Eerslews-
prentun) er metið á um 1.5 millj-
ón krónur. Þá er annað umslag
með skildingamerkjum úrýmsum
útgáfum (biandings-frankatur á
dönsku). Bréfíð hefur verið sent
til Englands 1864. Er tekíð fram í
uppboðsskrá, að bréfið sé mikið
fágæti, enda er það verðlagt á um
1.2 milljónir. Enn fremur má geta
hér um umslag með 2 sk. merki
frá 1871, tk. 1214 en slíkt merki er
mjög torfengið, hvað þá á bréfi.
Er verð þess áætlað um 300 þús.
kr. Eallegt stakt eintak er af
þessu merki stimpluðu á uppboð-
inu og metið á um 90 þús. krónur.
Mörg önnur falleg dönsk merki
verða þarna. bæði stimpluð og
óstimpluð, og sum þeirra með fá-
gætum afbrigðum. Eyrir íslenzka
frímerkjasafnara vekur örugg-

, Vff/ //, f' L
!/ f /■} /
lega eitt danska merkið sérstaka en hann var notaður á þeim tíma,
athygli (nr. 230 í skránni). Er það sem dönsk frímerki giltu til
16 sk. merki frá 1871 (tvílitt) með burðárgjalds á milli Islands og
númerastimpli 236 frá Reykjavík, Danmerkur (1870—1872). Þessi
stimpill er að vonum geysifágæt-
ur og þess vegna eftirsóttur.
Ekki eru frændur okkar í Fær-
eyjum alveg afskiptir á þessu
uppboði. Verða 18 númer boðin
upp með færeysku efni, og er þar
af tæpur helmingur bréf með
merkjum og stimplum. Eins eru
nokkrir svonefndir afklippingar.
Dýrasta númerið er metið á 240
þús. kr. Er það 2/5 aurar frá 1919
ásamt helminguðu 4 aura kross-
bandsmerki á bréfsnyfsi. Eru
merkin stimpluð í Miðvogi og
Þórshöfn.
Á uppboóinu eru mörg græn-
lenzk frímerki og eins frá hinni
gömlu nýlendu Dana i Vestur-
Indíum.
Islenzkir frlmerkjasafnarar
hljóta eðlilega að hafa mestan
áhuga á þeim fslenzku frímerkj-
um, sem þarna verða í boði. Eru
það 19 númer alls og margt af því
geysifágætt. Ekki verður samt
boðið upp nema eitt skildingafrí-
merki, en það er 4 sk„ tk. 1214, en
það er sjaldgæft með þeirri tökk-
un. Því miður er það stimplað
með „tækifærisstimpli" eða
samkv. beiðni, þ.e. með stimpli,
sem var ekki i notkun fyrr en
eftir lok skildingatímabilsins.
Engu að síður er merkið metið á
um 35 þús. krónum.
Athygii okkar beinist einkum
að yfirstimpluðum merkjum frá
1897 og 1902. Hér er boðin uop
fimm-röð af yfirprentuninni þrir
(Eacit nr. 33) á bréfsnyfsi. Þetta
merki er mjög sjaldgæft, enda er
röðin verðlögð á 600 þús. krónur.
Þetta virðist nú sæmilega hátt
verð. Enn hærra er samt metin
tvennd af 20 aura merki með
svartri yfirprentun í GILDI’02 —
'03 á höfði eóa á 1.2 milljónir. Hin
rétta yfirprentun þessa merkis
var annars í rauðum lit. Annað