Morgunblaðið - 08.12.1976, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 8. DESEMBER 1976
Norðmenn undirbúa
útfærsluna 1. janúar
Ösló, 7. desember. NTB.
EIVIND Bolle sjávarútvegsráð-
herra skýrði frá fækkun erlendra
togara og fleiri ráðstöfunum, sem
verða gerðar þegar Norðmenn
færa fiskveiðilögsöguna út f 200
mflur 1. janúar, f umræðunum
um hafréttarmál f Stórþinginu f
dag.
Hann skýrði frá því, að Norð-
menn mundu ákveða hve mikið
þær þjóðir, sem leyft yrði að veiða
innan nýju lögsögunnar, mættu
veiða af ýmsum fisktegundum.
Kvótar yrðu ákveðnir í samráði
við fiskfræðinga og miðaðir við
það hvað talið væri að fiskstofnar
þyldu í Norðursjó á hafinu vestur
af Noregi og í Barentshafi.
Bolle lagði áherzlu á n'auðsyn
þess að veiðar útlendinga ykjust
ekki utan lögsögunnar og kvað
nauðsynlegt að semja við
Efnahagsbandalagið með það
fyrir augum vegna veiðanna í
Norðursjó.
Hann sagði að ef reglur yrðu
ekki settar um veiðarnar á
Barentshafi gæti ástandið þar
orðið alvarlegt. Hann sagði enn-
fremur að koma yrði f veg fyrir
aukna ásókn við Svalbarða og
tryggja yrði vernd ungfisks þar
með reglugerðum. Hann taldi að
miklu máli skipti að komast yrði
að samkomulagi við Rússa um
heildarvernd þorskstofnsins.
Auk þess ræddi Bolle nauðsyn
þess að auka möskvastærð, eink-
um á miðum þar sem mikið væri
af smáfiski, aðallega við Sval-
barða og undan strönd Sovét-
rfkjana á Austur-Barentshafi.
Hann sagði að þetta mál yrði bor-
466 skráðir
atvinnulausir
ALLS Voru 466 manns atvinnu-
lausir á skrá um sfðustu mánaða-
mót, en um mánaðamótin okt. —
nóv. voru þeir 304. í kaupstöðum
voru alls 262 atvinnulausir (192
mánuði áður ), 23 i kauptúnum
með 1000 íbúa (4) og 181 í öðrum
kauptúnum (108). Alls er hér um
að ræða 7904 atvinnuleysisdaga
um síðustu mánaðamót miðað við
4492 atvinnuleysisdaga mánuði á
undan.
Flestir atvinnulausir voru
á skrá í Reykjavík, 82 talsins, þá
voru 57 á skrá á Seyðisfirði, 25 f
Hafnarfirði en á öðrum stöðum
voru undir20 atvinnulausir.
— Ufsastofninn
Framhald af bls. 32.
„Núna eru lélegir árgangar að
koma inn í veiðina og sérstaklega
er árgangurinn frá 1973 lélegur.
Ufsaveiðin var mjög góð upp úr
1970 og þá sérstaklega árin 1971
og 1972, og komst f 134 þús. tonn
árið 1971 en það er mesti ufsaafli,
sem fengizt hefur á Isiandsmiðum
en síðan hefur stofninn minnkað
mikið og hann mun enn minnka á
þessu ári og því næsta, en erfitt er
að gera sér grein fyrir þvf hvernig
útlitið er fyrir árið 1978,“ sagði
Sigfús.
Þá sagði hann, að fiskifræðing-
ar hefðu ekki mælt með meiri en
75 þúsund tonna hámarksafla af
ufsa við ísland á þessu ári, en
auðsætt væri að farið yrði fram úr
því marki.
Húsið Austurmörk 4 Hveragerði
— Hveragerði
Framhald af bls. 32.
á þvi áhugaleysi sem þeir virtust
sýna þessu. Þeir hefðu bent hon-
um á að þetta væri mál bygginga-
verkfræðinga að útskýra og því
hefði hann leitað til þeirra en
þeir ekki getað gefið skýringar.
I upphafi hefðu þeir sagt að
þetta gæti
streymi, en sfc
frá henni og 1
fundizt.
1 gær var
gólfið hefði 1
Aage að það
um 14 milli;
miðjan dag
um miðjan
gert að fram!
sfðdegis f da
framhaldi af í
ætti og hvort ;
fað
gufuút-
í < j þeir fallið
■ skýring ekki
hversu mikið
upp og sagði
á einum stað
n frá þvl um
dag og þar til
a r. Væri ráð-
aðra mælingu
s myndu þeir í
mga hvað gera
þyrfti til ein-
hverravarú afana.
Aage Mich i.scn sagði, að tjónið
væri enn ekki orðið mjög míkið
en ef þessi lyfting héldi áfram
gæti tjónið nuíjiið milljónum.
Ekki sjást nein merki um
skemmdir í útveggjum eða f lofti.
Áfast við þetta hús er hús f bygg-
ingu og sagði Aage að haldið hefði
verið fram að gufuútstreymi
hefði aukizt þar og valdið þessu
en svo virtist ekki vera og sagðist
Aage ekki vera mjög trúaður á að
gufa gæti valdið svo miklum
þrýstingi. I grunni hússins er
hraungrýti og þarf því mikinn
þrýsting til að lyfta því upp og
brjóta sprungur í járnbent gólfið..
Þorgeir Sigurgeirsson sagði að
fólk f Hveragerði hefði orðið vart
við jarðskjálftakippi aðfararnótt
sunnudagsins og á mánudags-
kvöld og væri hugsanlegt að þetta
stafaði af einhveru í sambandi við
þá. Og Aage bætti þvf við að ef
þetta ætti sér einhverja þannig
skýringu fyndist honum áhugi
jarðfræðinga heldur lftill. Hafði
hann reynt að ná sambandi við
jarfræðinga hjá Orkustofnun og
hefði hann fengið þau svör að
þeir væru ekki við. Vonaðist hann
til að einhverjir sæju sér fært að
lfta á þetta f dag.
t
Maðunnn minn
BORGÞÓR GUÐMUNDSSON
til heimilis Unufelli 46. lést þriðjudaginn 7 þ m
Karen Irene Jónsdóttir.
ið upp við Rússa og reynt að ná
samkomulagi um aukna möskva-
stærð á öllu Barentshafi.
Bolle sagði að komið yrði á vfð-
tæku eftirliti til að fylgjast með
veiðum útfendinga innan 200
mílnann''.. Hann sagði að veiðar
útlendinga mundu ekki aukast á
næsta ári þótt ekki tækist að
ákveða alla aflakvóta tfmanlega.
— Fyrirspurn
um tekjur . . .
Framhald af bls. 2
lýsingar um. Er útaf fyrir sig
ekkert við þá vinnutilhögun að
athuga, enda fullkomlega heim-
ilt að afla almennra upplýsinga
hjá umsækjanda. Hins vegar
má sú upplýsingaöflun hvergi
stangast á við anda og inntak
reglugerðarinnar.
Nú hefur verið tekinn upp sá
háttur að æskja upplýsinga um
tekjur samkvæmt skattframtali
hvers umsækjanda. I nefnd
þeirri, sem samdi reglugerðina
um launasjóðinn, kom til um-
ræðu hvort taka bæri tillit til
tekna höfunda við fjárveitingar
úr sjóðnum. Horfið var frá því
eftir nokkurt þóf, enda nægi-
legt að hafa ákvæði um, að höf-
undar megi ekki stunda fast-
launað starf þann tíma, sem
þeir eru á starfslaunum frá
sjóðnum. Spurningin um tekjur
umsækjanda á umsóknareyðu-
blaði er þvf ekki I samræmi við
niðurstöður reglugerðarnefnd-
ar. Ég legg því eindregið til að
rithöfundar svari ekki þessum
lið á umsóknareyðublaði. Jafn-
framt vil ég benda mennta-
málaráðuneytinu á að hlutast
til um að tekjuspurning á um-
sóknareyðublaði verði felld nið-
ur í framtíðinni, þar sem hún
flokkast undir breytingu á
þeirri reglugerð um Launasjóð
rithöfunda, sem sett hefur ver-
ið.“
— Geðdeild
Framhald af bls. 32.
in ekki upp verða þeir geðveiku
áfram einangraðir og við fær-
umst aftur á bak á þessu sviði í
stað þess að miða nokkuð á leið.
Nú vantar 500 rúm fyrir geð-
sjúka á ýmsum stofnunum, þar
af yfir 200 rúm tif skammtíma-
vistunar eins og í væntanlegri
geðdeild Landspítalans. I geð-
deildarbyggingunni, sem búið
er að steypa upp við Landspítal-
ann, er gert ráð fyrir 60 rúmum
og ef fer sem horfar um fram-
kvæmdahraða nú miðað við til-
lögur f fjárlögum þá verður
húsnæðið ekki til fyrr en 1982.“
„Á hvaða þætti í þessari geð-
deildarbyggingu telur þú að
leggja beri mesta áherzlu,
göngudeild eða sjúkradeild?"
„Ég tel að það eigi að leggja
mesta áherzlu á að koma sem
allra fyrst á alhliða geðlæknis-
þjónustu og ljúka fyrst við eina
sjúkradeild fyrir 15 sólar-
hringssjúklinga og 3 dagsjúk-
linga ásamt hluta af fyrirhug-
aðri göngudeildaraðstöðu.. Ég
tel bráðnauðsynlegt að hvort
tveggja verði komið í gagnið
ekki síðar en f árslok 1977 eða
ársbyrjun 1978. Sfðan verði
unnið að næstu legudeild með
það fyrir augum að hún verði
tekin í notkun f árslok 1978 og
um leið verði aukið göngu-
deildarpláss. Það skiptir mjög
miklu máli að koma á samhliða
sjúkradeild og göngudeild. Til
þess að göngudeild nýtist vel
þarf sjúkradeildin að vera kom-
in á og göngudeildin býður
einnig upp á betri nýtingu
sjúkradeildar. Það þarf að vera
unnt að leggja fólk inn til
skyndimeðferðar og aðhlynn-
ingar og því liggur mest á
sjúkradeild, en göngudeildin
verður að fylgjast að við sjúkra-
deildina.
Þessi hluti geðdeildarbygg-
ingarinnar, sem búið er að
steypa upp, getur fullbúinn
rúmað 60 rúm, göngudeildarað-
stöðu og kennsluaðstöðu. Með
tilkomu geðdeildarinnar mun
batna mjög öll þjónusta við geð-
sjúklinga og aðra sjúklinga sem
koma á Landspftalann. Þessi
framkvæmd verður því geð-
sjúkum að miklu liði, Landspft-
alanum f heild og menntun
heilbrigðisstéttanna."
— NATO
Framhald af bls. 1
áhyggjum yfir vaxandi árásar-
getu Varsjárbandalagsrfkjanna,
þar á meðal Sovétrfkjanna, og
bent er á endurbætur, sem gerðar
hafa verið á hersveitum Austur-
Evrópurfkja, sem ekki beita
kjarnorkuvopnum.
Áreiðanlegar heimildir herma,
að Donald Rumsfeld, varnar-
málarráðherra Bandarfkjanna,
hafi enn einu sinni vakið máls á
nánara sambandi á milli Nató og
Spánar. Mörg Natórfki, þar á með-
al Danmörk, Holland og Noregur,
eru hikandi gagnvart formlegu
sambandi þar til eftir kosningarn-
ar á Spáni á næsta ári.
— Carter
Framhald af bls. 1
helzt kjósa sér dr. Harold Brown,
forseta California Institute of
Technology, sem varnarmálaráð-
herra, en von var á honum til
Atlanta f kvöld. Blaðafulltrúi
Carters sagði, að ekki væri að
vænta tilkynningar um skipan
ráðherra í kvöld eða á morgun
þegar hann fer f tveggja daga ferð
til Washington.
— Skrafað við...
Framhald af bls. 2
ræðir höfundur við móður sína og
tengdaföður og loks við Ragnar í
Smára svo eitthvað sé nefnt. Heiti
viðtalsþáttanna: „Þrjár bless-
unarrfkar byltingar", „Lítið skip
við Lækjartorg", „Vopn mfn og
veiðilönd", „Haraldur Heklujarl",
„Samtal f jeppa“, „Bjarni lækn-
ir“, „Vorþytur f kringum Guðna í
Skarði", „Tómas í Ölgerðinni",
„Vígslubiskupsfrúin“, „Póst-
meistarinn í Vík“, „Björn f bank-
anum“, „Verri Geiri“, og „Gestur-
inn“ og „Allar árar í kjöl“. Guð-
mundur Danfelsson og viðmæl-
endur hans eru fróðir um fyrri tið
og um leið lfflegir í frásögninni."
Höfundur skrifar formála að
bókinni og segir þar m.a.:
„Hér er boðið upp á bókarkorn,
sett saman úr ævisögubrotum, til-
finningu, hugsun og athöfn nokk-
urra manna og kvenna, sem ég
hef haft kynni af meðan viö vor-
um öll lifandi lauf á baðminum.
Sum okkar standa enn með græn-
um farfa, önnur eru nú þegar
visin og þurr, fallin af grein sinni
og horfin f svörðinn við rætur
Yggdrasils. Svona er það.“
Bókin er 224 bls. að stærð. Ur-
gefandi er Setberg.
— Sædýrasafn
Framhald af bls. 2
það fyrr en eftir á, þar sem eng-
inn hafði orð á því að þess væri
þörf.
Fyrir nokkru fengu forráða-
menn sædýrasafnsins bréf frá
dýraverndunarsambandinu, þar
sem talað var um, að hefði safnið
ekki fengið rekstrarleyfi fyrir 1.
desember, myndi sambandið hlut-
ast til um að safninu yrði lokað.
Hörður kvað skiptar skoðanir
vera um rekstrarleyfi safnsins. Á
sfnum tíma fékk safnið leyfi til
ótiltekins tfma og f þvf var tekið
fram, að heimilt væri að svipta
safnið því ef bæjarfógetaembætt-
ið teldi ástæðu til. Það hefur em-
bættið ekki gert, en hins vegar
hefur nú verið sett reglugerð um
dýrahald og dýragarða sem segir
að slíkt leyfi skuli ekki veitt nema
til 3ja ára f senn. Er þá lagalegt
ágreiningsefni, hvort reglugerðin
virki aftur fyrir sig og leyfið sé
þegar fallið úr gildi og það hefði
átt að endurnýjast. Hörður kvað
engan hafa haft orð á þessum
leyfismálum Sædýrasafnsins fyrr
en nú f haust. Hörður sagði að
þess vegna hefði þetta mál ekki
komið til tals sérstaklega fyrr.
Hörður sagði að mál safnsins
væru f deiglunni nú. Hann kvaðst
hafa verið að reyna að ná f Birgi
Thorlacíus ráðuneytisstjóra til
þess að ræða þessi mál. Upphaf-
lega hefðu nokkrir áhugamenn
farið af stað með safnið með það
fyrir augum, hvort ekki væri unnt
að koma upp sæmilegum litlum
dýragarði. Hefðu þessir menn
lagt á sig mikla vinnu og fjár-
muni. Ef safninu yrði lokað nú,
myndu sjálfsagt þessir menn
standa eftir eignalausir, þar sem
þeir hefðu tekið á sig fjárhagsleg-
ar skuldbindingar f sambandi við
safnið.
Árið 1972 höfðu aðstandendur
safnsins samband við mennta-
málaráðuneytið, lögðu þeir spilin
á borðið og sýndu að ekki þýddi
fyrir áhugamannafélag að reka
safnið, nema eitthvað fleira kæmi
til. Var þá rætt um það, hvaða
form væri bezt á rekstri þess.
Hörður sagði að þeir félagar
hefðu lýst þeim áhuga sfnum að
aðalatriðið væri að upp kæmist
gott safn og ef sveitarfélög og ríki
teldu skynsamlegt að taka safnið
upp á sína arma, væri það útláta-
laust af þeirra hálfu, en hins veg-
ar treystu þeir sér ekki þá til þess
að halda áfram aðstoðarlaust.
Hann kvað reynsluna vera í Berg-
en og Kaupmannahöfn, að slfkar
stofnanir stæðu ekki nema undir
daglegúm rekstri, en öll fjárfest-
ing yrði að koma frá öðrum aðil-
um.
Þessu var vel tekið af stjórn-
völdum og gerð var sérstök fjár-
hagsáætlun, en hún hefur sfðan
brunnið upp I þeirri óðaverð-
bólgu, sem geisað hefði og hún
þvi ónýtzt frá ári til árs. Hefur því
rekstur safnsins orðið miklu
þyngra fjárhagsdæmi en gert var
ráð fyrir. Sagði Hörður að að-
standendur safnsins hefðu hætt
rekstrinum 1972, ef ekki hefði
komið til áhugi ríkis og sveitar-
félaga á þátttöku f rekstrinum.
„Við höfum gert það sem við
höfum getað, og viljað gera eins
vel og við getum, en erfiður fjár-
hagur hefur fyrst og fremst staðið
f vegi fyrir þvf að útlit safn-
svæðisins hefði getað orðið eins
og þeir hefðu helzt kosið. Þeir
hefðu farið af stað með fyrirtækið
i góðri trú á gott málefni," sagði
Hörður Zóphanfasson að lokum.
— Alþingi
Framhald af bls. 17.
ur en hann hefði sjálfur staðið í
veginum fyrir framkvæmdum við
heilbrigðisstofnanir f Reykjavik,
sem þjónað hefðu átt landbyggð-
inni. Tók Pétur undir orð Ragn-
hildar um mikilvægi þess að koma
byggingu geðdeildarinnar f höfn
en bætti þvf við hvort ekki væri
hér verið að deila um keisarans
skegg. Deilan stæði um það
hverju ætti að sleppa.
Ragnhildur Helgadóttir (S) tal-
aði síðust við þessar umræður og
tók fram vegna orða heilbrigðis-
ráðherra um túlkun hans á að
sjúkt fólk hvar sem er á landinu,
sem verst er sett, eigi að hafa
forgang um heilbrigðisþjónustu-
framkvæmdir, að geðsjúkt fólk
væri hvar sem er á landinu, Það
bryti því ekki I bága við þá stefnu,
sem Sjálfstæðisflokkurinn hefði
markað, þó byggð væri upp geð-
deild við Landspftalann f Reykja-
vík, þvf hún ætti að þjóna öllu
landanu. Lokaorð Ragnhildar
voru á þá leið, að ekki væri að
hennar mati hægt að framfyfgja
því ákvæði i heilbrigðisþjónustu-
lögunum, sem um hefði verið
rætt, nema að byggja umrædda
geðdeild.
— Aðförin að...
Framhald af bls. 3
þeirri stefnu. Hins vegar er
launamunur mjög lítill hjá
flestum félögum innan A.S.Í.
A þinginu fannst mér lftið
vera rætt um ýmsa þáetti kjar-
málanna eins og t.d. starfsmat,
en ég tel að það hafi verið notað
með góðum árangri í samstarfi
þeirra félaga, sem samið hafa
um kaup og kjör við ríkisverk-
smiðjurnar og við ISAL.