Morgunblaðið - 12.02.1977, Page 19

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 12. FEBRUAR 1977
19
VEÐURFRÆÐINGAR velta því mjög
fyrir sér um þessar mundir hverjar
séu orsakir hins óvenjulega veður-
fars í Norður-Ameriku i vetur og i
Evrópu í sumar sem leið. Búizt er
við þvi að á næstu árum verði
veðurfar sveiflukenndara en verið
hefur um langa hrið, og nú þegar
hafa sveiflur haft afdrifaríkar afleið-
ingar á mörgum stöðum.
En hvað er á ferðinni? Fer veðrið
kólnandi eða er þetta undanfari
meiri hita en þekkzt hefur á undan-
förnum árum þegar miðað er við
víðáttumikil svæði?
Brezka tímaritið The Economist
segir m.a. í nýútkomnu tölublaði, að
veðurfar hafi að undanförnu verið
óvenjulegt í Rússlandi, Indlandi og
sums staðar í Afríku, auk þess sem
þurrkar hafi verið miklir og lang-
vinnir ? Vestur-Evrópu ? sumar sem
leið. Nú virðist röðin vera komin að
Norður-Ameríku. Snjóað hafi í Flór-
ída meðan sólin hafi vermt Alaska
Við austurströndina sé nístingskuldi
meðan þurrkar séu svo miklir i Kali-
forníu að þar hafi nú verið gripið til
vatnsskömmtunar. Snjóar séu mikl-
um mun minni i Klettafjöllunum en
venjulega, og það muni að líkindum
koma niður á uppskerunni á sléttun-
um í sumar og haust.
Þá segir í greininni:
„Það sem hér virðist vera að ger-
ast er þetta. Yfirleitt leggur heita
loftstrauma af Kyrrahafinu norður
með vesturströnd Bandarikjanna en
yfir norðurhéruðum Kanada taka
þessir loftstraumar krappa beygju
og taka með sér kulda frá norðlæg-
um slóðum um leið og þeir stefna
suður á bóginn. Vestlægir vindar
sem flytja með sér kalt loft eru
sjaldnast langvinnir og taka ekki
beygju eins og vindar, sem blása af
Kyrrahafinu Nú i vetur og haust var
beygjan, sem Kyrrahafsvindarnir
tóku krappari en venjulega Þeir fóru
lengra norður en venja hefur verið
og urðu þvi kaldari en ella Þeir
héldu líka lengra suður á bóginn og
af því stöfuðu kuldarnir á Flórída-
skaga Áhrifanna af þessu gætti auk
þess lengur en venjulega og virtist
jafnvel eins og veðrið hefði „stiflazt"
likt og var þegar þurrkarnir miklu
hrjáðu Evrópu i sumar.
Hraði heitu loftstraumanna norður
með vesturströnd Bandarikjanna
hefur virkað eins og veggur, þannig
að regnvindar af Kyrrahafinu hafa
ekki komizt inn yfir landið. Ástæðan
fyrir því að hraði vindanna að sunn-
an hefur verið meiri en venjulega er
ekki kunn, en sjávarhiti í Kyrrahaf-
inu heur hækkað lítillega og það er
sennilega ein ástæðan, að mati ým-
issa veðurfræðinga
En er að hitna ? veðri i heiminum,
eða er þvi öfugt farið? Fyrstu tuttugu
árin eftir lok heimsstyrjaldarinnar
síðari fór sifellt kólnandi. Ýmsir
töldu ástæðuna vera mengunar-
mökk, sem hindraði geisla sólarinn-
ar í að verma jörðina. en fyrir um
það bil tiu árum fór meðalhitinn að
hækka Það er skýring sumra lofts-
lagsfræðinga, að hitinn í loftinu fari
hækkandi og myndi úrgangs-
kolsýringur frá eldsneyti hjúp. sem
sólarljósið komist í gegnum. en
haldi hins vegar hita frá jörðinni
Enn sem komið er hefur veður-
fræðin ekki komizt á það stig að
hægt sé að spá fyrir um veðrið á
morgun svo nokkurn veginn sé
áreiðanlegt, og marktækar veður-
spár langt fram í timann verða tæp-
ast að raunveruleika fyrr en i fyrsta
lagi eftir tíu ár Margir eru þó þeirrar
skoðunar, að búast megi við mun
óstöðugra veðurfari á næstu árum
en verið hefur, og jafnframt, að
munur á hita og kulda fari vaxandi,
auk þess sem sveiflurnar verði
meiri.
Bifreiðaeigendur á kuldasvæðunum I Bandarikjunum eiga ekki sjö dagana sæla um þessar
mundir, en þessi Buffalo búi er þó svo bjartsýnn að reyna að grafa farartæki sitt úr
fönninni.
frostavetur...
undanfari mikilla breytinga?
Samið um brottflutn-
ing Sýrlendinga
frá landamærunum
Tel Aviv — 11. febrúar — Reuter
YITSHAK Rabin, forsætis-
ráðherra tsraels, sagði f
dag, að samið hefði verið
um brottflutning sýr-
lenzku hersveitanna frá
Suður-Lfbanon, og hæfist
hann f næstu viku.
Rabin sagði, að komizt
hefði verið að þessu sam-
komulagi fyrir tilstilli
Bandarikjastjórnar, og
hæfust herflutningar frá
landamærahéruðunum áð-
ur en Cyrus Vance utanrík-
isráðherra Bandaríkjanna
kemur til landanna fyrir
botni Miðjarðarhafs i byrj-
un næstu viku.
Talið er að um þessar
mundir séu um 500 sýr-
Bretland:
Auknar varúð-
arráðstafanir
gegn hundaæði
Lundúnum 11. febrúar Reuter
FYRIR mánaðamót gengur I gildi
ný löggjöf i Bretlandi sem kveður
á um auknar varúðarráðstafanir
gegn hundaæði. Samkvæmt henni
fær lögreglan og aðrir eftirlits-
menn heimild til að taka i sina
vörzlu og deyða umsvifalaust
skepnur sem koma til Bretlands á
ðlöglegan hátt.
Þung viðurlög eru við brotum á
lögum gegn hundaæði í Bretlandi.
Sektir vegna slíkra brota nema
eitt þúsund sterlingspundum og
er f angelsisdómur til vara.
Stjórnvöld segja, að hingað til
hafi hundaæðisvarnir tekizt vel
og ríki bjartsýni um að hægt verði
að koma i veg fyrir að sjúkdómur-
inn festi rætur í landinu. Hunda-
æði breiðist ört út á megin-
landinu, en Bretland er eitt fárra
landa i Evrópu sem tekizt hefur
að verja fyrir þessum sjúkdómi,
sem mönnum getur stafað lífs-
hætta af.
Forseti
Indlands
látinn
Fakruddin Ali Ahmed forseti
Indlands lézt af hjartaslagi i for-
setabústaðnum í morgun, 71 árs
að aldri.
Meðal þeirra, sem voru við
banabeð hans, var Indira Gandhi
forsætisráðherra. Varaforseti
landsins er B.D. Jatti, og hefur
hann þegar tekið við embætti.
Hann er 64 ára að aldri.
90% fylgjandi lagasetningu
Anwar Sadat gegn óróaöflum
Kalró 11. febrúar NTB
UM 90 af hundraði greiddu at-
kvæði með því að sett verði ný lög
i Egyptalandi til að koma I veg
fyrir mótmælaaðgerðir og upp-
þot. t tillögum þeim, sem þjóðar-
atkvæðagreiðslan fór fram um,
eru ákvæði um að dæma megi
félaga f ólöglegum samtökum,
verkfallsmenn og þá sem efna til
mótmælaaðgerða til ævilangrar
þrælkunar.
Orslit þjóðaratkvæðagreiðsl-
unnar eru talin mikill persónu-
legur sigur fyrir Anwar Sadat,
forseta Egyptalands.
í Egyptalandi eru um níu og
hálf milljón manna á kjörskrá og
lenzkir hermenn úr frið-
argæzlusveitum Araba-
bandalagsins við landa-
mæri Israels og Líbanons,
en á þessum slóðum er enn
nokkuð um átök vinstri og
hægri manna.
Carter send-
ir nefnd til
VÍETNAM
Washington — 11. febrúar — Reuter.
CARTER Bandaríkjafor-
seti hyggst senda fulltrúa
sína til Víetnam á næst-
unni til að ræða möguleika
á því að komið verði á
stjórnmálasambandi milli
ríkjanna og grennslazt fyr-
ir um afdrif þeirra Banda-
ríkjamanna sem hurfu í
styrjöldinni í Indókína.
Forsetinn lýsti þessu yfir
á fundi með fulltrúum f jöl-
skyldna þeirra hermanna,
sem enn er saknað frá því í
styrjöldinni, en þeir eru
um 2.500 talsins. Kvaóst
hann gera sér vonir um að
upplýsingar fengjust um
afdrif þeirra, svo og að
jarðneskar leifar eins
margra og frekast væri
unnt fengjust fluttar til
Bandarikjanna.
Vill
ekki
w láta
Z' starfs-
neyttu um átta milljonir atkvæða-
réttar síns.
Þegar Sadat lagði tillögu sína
um þessa lagasetningu fram fyrir
viku dró hann ekki dul á að til-
Framhald á bls. 29
Washington 11. febrúar
Reuter
JIMMY Carter forseti Banda-
rfkjanna tjáði ráðuneytis-
starfsmönnum í dag, að hann
væri þvf mótfallinn að þeir
„lifðu ( synd“, um leið og hann
óskaði eftir aðstoð þeirra við
að sannfæra bandarfska kjós-
endur um heiðarleika stjórn-
arinnar. Carter skýrði frá þvf
að hann hefði gefið starfsliði
Hvfta hússins fyrirmæli um að
forðast hjónabandsvandamál.
Forsetinn gerði mál þessi að
umræðuefni á fundum, sem
hann hélt með starfsliði ráðu-
neyta sem fjalla um byggða-
þróun, húsnæðismál og fjár-
mál. Fundarmenn h''gu að
þessum ummælum nans, en
hann bætti þá við: „Þið, sem
lifið í synd, vona ég að gangi i
hjónahand. Þið, sem hafið
yfirgefið maka ykkar, hverfið
aftur heim. Þið, sem ekki
þekkið nöfn barna ykkar,
kynnist þeim.“