Morgunblaðið - 02.12.1977, Síða 14

46
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 2. DESEMBER 1977
VIÐSKIPTI
VIÐSKIPTI — EFNAHAGSMAL — ATHAFNALÍF.
— umsjón Sighvatur Blöndahl
Annáll efnahagsmála
íslands fyrstu níu
mánuði ársins 1977
— samkvæmt skýrslu Þjóðhagstofnunar
I NÝÚTJKOMINNI skýrslu Þjóð-
hagsstofnunar um þjóóarbúskap-
inn, framvindu 1977 og yfirlit
1976, er rakinn „Annáll" efna-
haK.smála fyrstu níu mánuói árs-
ins 1977 og kemur þar m.a. fram
eftirfarandi:
1. Fjármál — Skattamál
Janúar: Tollar lækkaóir sam-
kvæmt samningum víð EFTA og
Efnahgsbandalagió og samkvæmt
tollalögunum frá desember 1976.
— Afengisveró var hækkaó um
10% og tóbaksveró um 15%.
Mal: í samræmi víó gildistöku
nýs fasteignamats samþykkli Al-
j)ingi breytingar á skattstiga
eignaskatts. Skatlfrjáls eign ein-
staklinga var hækkuö úr 2
milljónum króna í 6 milljónir
króna fyrir einhleyping en 9
milljórrir króna fyrir hjón, en af
skattgjaldeign umfram þessi
mörk greiðist nú 0.8% eignaskalt-
ur. Eignaskattur félaga veröur nú
0.8% af skattgjaldseign í staö
1.4% áöur.
Júní: Til aö greióa fyrir gerö
kjarasamninga beitti ríkisstjörn-
in sér fyrir eftirfarandi ráö-
stöfunum: 1. *Niöurgreiöslur
voru auknar um 1500 milljónir
króna á ári. 2. Tekjuskattur ein-
staklinga var lækkaður með
breytingum á skattstiga. I staó
20% tekjuskatts á skattgjalds-
tekjur einstaklinga aó 975.000
krónum, 1.281.000 fyrir hjón og
40% þar eftir, skal nú greiða 20%
af fyrstu 1 milljóninni, 1.4
milljónunum hjá hjónum, .30% af
næstu 400.000 krónum, 600.000
krónum hjá hjónum og 40% af
tekjum umfram 1.4 milijón króna,
2 milljónir króna hjá hjónum.
Vegna þessara breytinga var
tekjuskattur einstaklinga talin
lækka um 2000 miiljónir króna
1977. .3. Bælur aimannatrygginga
hækkaöar í samræmi viö hækkun
lægstu launa í kjarasamningun-
um auk þes sem upp voru teknar
nýjar bætur, heimilisuppbót á líf-
eyri einhleypra lífeyrisþega.
Júlí: Áfengisveró var hækkað
um 10% aö maóaltali og tóbaks-
verö um 25%. Benzfngjald hækk-
að úr 19.96 krónum í 2.3.28 krón-
ur.
2. Pvninííamál
Febrúar: ' Samkomulag Seöla-
bankans við viöskiptabanka um
aó stefnt skyldi að 6% hámarks-
aukningu almennra útlána fyrstu
fjóra mánuði ársins. — Rikisvíxl-
ar aó fjárhæö 400 milljónir króna
voru gefnir út og seldir sparisjóö-
um.
Marz: Rikisvíxlar að fjárhæð
.3000 milljónir króna voru gefnir
út og þar af voru 100 milljónir
króna seldir sparisjóóum. —
Seölabankinn ákvað eftirfarandi
vaxtabreytingar: 1. Sérstök
vaxtaákvæöi um vióbótarlán viö-
skiptabankanna út á útflutnings-
afuröir felld niður, og skulu þessi
lán nú bera almenna víxilvexti,
vextir á þessum lánum hækkuóu
því úr 11% í 16.%%. 2. Utgerðar-
lánsvextir hækkaðir úr 11% f
13%. 3. Vextir af innstæöum inn-
lansstofnana á vióskiptareikning-
um í Seölabankanum voru
hækkaöir um 1%. — Spariskir-
teini ríkissjóðs aö fjárhæð 600
milljónir króna voru gefin út og
seld upp fyrir lok mánaöarins.
Apríl: Happdrættisskuldabréf
ríkissjóðs aó fjárhæð 250 milljón-
ir króna voru gefin út.
Maí: Samkomulag Seólabank-
ans og viðskiptabankanna um
16.3% hámarksaukningu al-
mennra útlána timabilió janúar-
ágúst. — Ríkisvíxlar að fjárhæð
1700 milljónir króna voru gefnir
út þar af keyptu viðskipta-
bankarnir víxla að andvirði 1678
milljóna króna, sem þeir endur-
seldu Seðlabankanum i júlí.
Ágúst: Vaxtabreytingarnar
tóku gildi 1. ágúst: 1. Kerfis-
breyting vaxta: vextir verða nú
tviþættir og samansettir úr
grunnvöxtum og verðbótaþætti.
Verðbótaþátturinn verður breyti-
legur og háður ákvörðun Seðla-
bankans á þriggja mánaða fresti
með hliðsjón af almennri verð-
lagsþróun. í upphafi voru grunn-
vextir ákveðnir u.þ.b. helmingi
lægri en áður gildandi vextir en
verðbótaþáttur allra vaxta var
ákveðinn 8%. Þrátt fyrir þessa
kerfisbreytingu héldust heildar-
vextir af almennu sparifé óbreytt-
ir fyrst um sinn, en vextir af
vaxtaaukareikningum hækkuðu
og útlánsvextir sömuleiðis.
2. Grunnvextir innstæðna á
vaxtaaukareikningum voru
hækkaðir úr 16% í 18% og vaxta-
aukinn veröbótaþátturinn —
hækkaður úr 6% í 8% og hækk-
uöu heildarvextir þvi úr 22% í
26% á ári. 3. Lánskjör endur-
seljanlegra birgóa — og rekstrar-
lána einstakra atvinnuvega voru
að fullu jöfnuð með þvi að allir
vextir slíkra lána voru ákveðnir
11% en höfðu verið 8—15%.
4. Aðrir útlánsvextir voru
hækkaðir þannig, að forvextir
hækkuðu um 'A stig en vextir
greiddir eftir á hækkuðu um 1
stig. — Spariskírteini ríkissjóðs
að andvirði 1100 milljónir króna
voru gefin út.
September: Samkomulag Seðla-
bankans og viðskiptabankanna
um 20% hámarksaukningu al-
mennra útlána 1977.
3. Launamál:
Febrúar: Visitala framfærslu-
kostnaðar hinn 1. febrúar reynd-
ist vera 2.5% yfir umsömdum
verðbótamörkum almennra kjara-
samninga og skyldu kauptaxtar
þvi hækjta um þetta hlutfall 1.
marz.
Maí: Vísitala framfærslu-
kostnaðar í maibyrjun reyndist
6.7% hærri en í febrúarbyrjun og
hækkuðu launataxtar opinberra
starfsmanna og bankamanna um
þetta hlutfall samkvæmt verð-
tryggingarákvæðum kjarasamn-
inga þeirra. — Kjarasamningar
ASÍ og vinnuveitenda gengu úr
gildi 1. maí, en viðræður um nýja
kjarasamninga hófust snemma í
apríl. Frá maíbyrjun beittu
aðildarfélög ASÍ yfirvinnubanni
til að knýja á um lausn kjaradeil-
V er zlunarr áð
/
Islands kynnt
í SEXTÍU ára afmælisriti
Verzlunarráðs Islands er
starfsemi ráðsins nokkuð
kynnt og fer úrdráttur úr því
hér á eftir: Verzlunarráð Is-
lands, hvað er það? — Eftir
sextíu ára starf hér á landi,
fara sjálfsagt flestir nærri um
hvaða hlutverki ráðið gegnir.
En fyrir þá, sem ekki eru
vissir um verkahring þess, er
rétt að byrja á þvi, áður en
lengra er haldið, að kynna
hann aðeins.
Tilgangur Verzlunraráðsins
er að gæta hagsmuna félaga
sinna og efla frjálsa verzlun og
frjálst framtak til hagsbóta fyrir
heildina: það fellur þvi undir
hlutverk þess að efla álit og
áhrif viðskipta sem atvinnu-
greinar gagnvart stjórnvöldun-
um og landsmönnum, og beita
áhrifum sínum til þess að við-
skiptalegum hagsmtmum og
rekstursgrundvelli einstakra at-
vinnugreina sé ekki mismunað
í löggjöf eða athöfnum stjórn-
valda. Einnig er tilgangur ráðs-
ins sá að láta viðskiptalífinu í té
forystu, þekkingu og þjónustu í
flestum efnum og viðhalda
sem nánustu sambandi og
samstarfi við erlend verzlunar-
ráð
Þetta er í hnotskurn tilgang-
ur Verzlunarráðs íslands, eða
V.í. eins og það er skammstaf-
að. En hvernig hefur tekist til
við að ná hinum margþættu
markmiðum ráðsins? Og hver
er staða ráðsins í dag, eftir
sextíu ára starf? Til þess að fá
svör við þessum spurningum
var rætt við forystumenn Verzl-
unarráðsins
Segja má að staða Verzlunar-
ráðsins byggist fyrst og fremst
á þvi, að það er íslenzkt
Chamber of Commerce og er
þannig hlekkur í alþjóðlegu
starfi verzlunarráða. En hvernig
hefur tekist til við að ná mark-
miðum þess er vandsvarað
Meginverkefnið verður alltaf að
berjast fyrir frjálsum viðskipta-
háttum og frjálsu efnahagslifi
og þvi verkefni lýkur aldrei. En
okkur hefur tekist á þessum 60
árum að skapa félagsmönnum
fjórfaldan ávinning með aðild
sinni að ráðinu og teljum þvi að
ekki hafi verið til einskis barizt.
Okkur hefur tekist að skapa
þeim aukið traust, aukin við-
skipti, pólitisk áhrif og að auki
fá félagsmenn hjá okkur ýmsa
beina þjónustu
Auðvitað er aðild að Verzlun-
arráðinu engin trygging fyrir
þvi að um gott fyrirtæki eða
traust sé að ræða, en venjuleg-
ast er litið svo á, að aðild að
Verzlunarráði tákni að um
traust fyrirtæki sé að ræða, en
ekki einhverja dægurflugu,
sem búast megi við að lognist
út af. Félagsmenn ættu þvi
jafnan að hafa merki Verzlunar-
ráðs á bréfsefni sínu Verzlun-
arráðið rekur upplýsingaskrif-
stofu, sem bæði veitir innlend-
um og erlendum aðilum marg-
vislegar upplýsingar um láns-
traust íslenzkra fyrirtækja en
gagnkvæmt traust eer undir-
staða i öllum viðskiptum, og
upplýsingum Verzlunarráðs er
betur treyst, en ef þær kæmu
frá öðrum aðila Skrifstofan
sendir árlega um 2000 þannig
skýrslur frá sér um nær öll
íslenzk fyrirtæki, sem einhver
viðskipti eiga við erlenda aðila.
Á hvern hátt geturV.Í. auk-
ið viðskipti félagsmanna?
Það gerir ráðið með ýmsu
móti. Okkur berast árlega á
þriðja þúsund bréf frá erlend-
um fyrirtækjum þar sem spurzt
er fyrir um íslenzk fyrirtæki og
hvaða möguleika þau hafa á
viðskiptum. Verzlunarráðið
svarar þessum spurningum og
bendir á þá félaga innan V í.,
sem helzt má vænta að hafi
áhuga á viðskiptum við við-
komandi erlend fyrirtæki Við