Morgunblaðið - 23.04.1978, Síða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 23. APRÍL 1978
Rœtt við Sigurbjörn Þorleifsson
bónda í Langhúsum í Fljótum
„Að sumu leyti er mjög gott að
búa hér í Fljótum, en öðrum þræði
dálítið erfitt. Kostirnir eru góð
sumur og mikil landgæði, og þá er
hér sérlega sumarfallegt. Aftur á
móti geta verið hér erfiðir vetur
vegna mikilla snjóalaga. En það er
samt staðreynd að þeir sem eitt
sinn tengjast þessari sveit, fara
ekki svo glatt héðan. Fólk í
Fljótum stendur vei saman í þeirri
miklu einangrun, sem hér er oft,“
sagði Sigurbjörn Þorleifsson bóndi
á Langhúsum í Fljótum þegar Mbl.
heimsótti hann á dögunum. Sigur-
björn hefur búið í Fljótum allt sitt
Hf, og frá árinu 1965 hefur hann
rekið búið á Langhúsum ásamt
foreldrum sínum. Er búið ein-
göngu kúabú, 41 mjólkandi kýr og
25 kálfar og geldneyti.
„Þeir
Séð heim að Langhúsum í Fljótum.
sem tengjast þessari
Ekkert áfall
eftir 1971
„Heyskapur hefur gengið nokk-
uð vel, við höfum ekki orðið fyrir
neinu stóráfalli síðan árin 1970 og
1971, en þá var kal geysimikið. A
þessum árum björguðu menn sér
með mikilli grænfóðurrækt og
síðan hafa margir haldið í græn-
fóðrið."
— Þú hefur aðeins vikið að
miklum söngáhuga fólks í Fljót-
um, en hvernig er félagslífið að
öðru leyti háttað?
„Það er nokkuð gott, hér er
haldið árlegt þorrablót, sem er
vinsæl samkoma og fólk sækir víða
að. Söngfélag starfar hér með
miklum blóma. Kirkjukór er hér
undir stjórn Önnu Jónsdóttur í
Mýrarkoti og þá er oft spiluð
félagsvist í félagsheimilinu Ketil-
ási. Nú er nýlokið dansnámskeiði,
sem var vel sótt, bæði af fullorðn-
um og börnum.
Söngelskt
fólk
Það þarf ekki að dvelja lengi í
Langhúsi til að sjá, að þar býr
söngelskt fólk og í stofunni gat að
sjá rafmagnsorgel, harmoníku og
gítar og það kom líka fljótt í ljós
að húsbóndinn er af þeirri frægu
Gautlandsætt, en þaðan er margt
góðra söngmanna sprottið.
„Ástæðan fyrir miklum söng-
áhuga fólks hér í Fljótum, er að
áhuginn hefur bókstaflega gengið
í ættir,“ segir Sigurbjörn er hann
var inntur eftir söngáhuga fólks á
þessum slóðum. „Það getur að
finna margar góðar raddir hér í
kring. Hér nýtur fólk þess að koma
saman og taka lagið.“ Af 4 börnum
Sigurbjarnar eru 3 í tónlistarskóla
og það yngsta er byrjað að leika
á orgelið heima.
„Það var lengi þannig," segir
Sigurbjörn, „að við Fljótamenn
vorum vart taldir með Skagfirð-
ingum, — heldur aðeins Fljóta-
menn en sem betur fer hefur
blaðinu verið snúið við nú. Hér
varð gjörbylting um og eftir 1960,
en þá var byrjað að selja mjólk
héðan úr sveitinni."
— En hvernig hefur ykkur
gengið að heyja í Fljótum?
sveit fara ekki svo glatt aftur”
Bryndís tekur við mjólkinni af Hauki Björnssyni bflstjóra. Nú kemur
mjólkin á bæina með mjólkurbflnum, gerilsneydd og í neytendaum-
búðum.
í varpið eina nótt. Þá má ekki
heldur gleyma hrafni og svartbak
sem eru hinir mestu skaðvaldar."
Og Sigurbjörn heldur áfram:
„Það sem háir okkur kannski hvað
mest síðan farið var að flytja
mjólkina með tankbílum, er hvað
vegirnir eru yfirleitt slæmir. Það
hafa engar betrumbætur verið
gerðar á veginum, en vegir hér og
í Flókadal voru unnir á sínum
tíma með haka og skóflu og eru
grafnir niður í jörðina.
Ný sundlaug
Annað sem háir okkur er að
skólahúsið að Sólgörðum er orðið
allt of lítið. Um tíma var þar
heimavistarskóli, en nú er börnun-
um ekið í og úr skóla. Bæði þarf
að byggja þarna stærra kennslu-
húsnæði óg eins kennara- og
skólastjóraíbúð. Skólastjóraíbúðin
er mjög lítil og kennaraíbúð e
engin.
Hins vegar erum við að ná þeim
áfanga að byggingu sundlaugar er
nú að ljúka að mestu og eins er
búningsaðstaðan að verða tilbúin.
Sundlaugin stendur við skólann að
Sólgörðum, en þar er nægjanlegt
heitt vatn í jörðu, og er sundlaugin
byggð í samvinnu við Holts- og
Haganeshrepp og að sjálfsögðu
tekur ríkið einnig þátt í kostnaðin-
um.“
— Hvernig er verzlunaraðstöðu
háttað hjá ykkur?
„Lengi vel var kaupfélag í
Haganesvík, og hét Samvinnufélag
Fljótamanna. Nú hefur Kaupfélag
Skagfirðinga hins vegar yfirtekið
rekstur samvinnufélagsins og er
nú að byggja nýtt verzlunarhús-
næði við Ketilás, en þar eru
krossgötur héraðsins. Þar verður
bæði verzlun og þjónustumiðstöð
fyrir hreppana hér. Sjálfur tel ég
að nýja verzlunarhúsnæðið sé á
heppilegasta staðnum hér í héraði,
en um staðsetninguna hafa verið
skiptar skoðanir."
— Nú eru fljótin oft einangruð
frá þéttbýliskjörnunum hér í kring
í langan tíma á vetrum. Er þá ekki
öll heilbrigðisþjónusta erfið?
„Heilbrigðisþjónustu er okkur
ætlað að sækja til Siglufjarðar og
kemur læknir þaðan einu sinni í
viku og hefur þá viðtalstíma. í
þeim tilfellum, sem ófært er í
Siglufjörð, leitum við hjálpar hjá
læknum á Sauðárkróki, og hefur
þetta allt gengið að óskum. Annars
tilheyra Fljót undir héraðslæknis-
embættið í Siglufirði og er nokkuð
síðan það var ákveðið. Ástæðan
fyrir því er að héðan er helmingi
styttra til Siglufjarðar en inn á
Sauðárkrók," sagði Sigurbjörn að
lokum.
— Þ.Ó.
Sigurbjörn Þorleifsson bóndi í Langhúsum og eiginkona hans Bryndís
Aifreðsdóttir.
Njóta þess að
vera á
Siglufjarðar-
leið
Ljósm. Mbl.i Þórleifur Óiafssón
Það er líka betra fyrir okkur að
geta staðið saman að félagsstarf-
inu, þar sem við lokumst oft inni
um lengri eða skemmri tíma, t.d.
er ekki óalgengt að vegurinn
hingað sé lokaður í vikutíma í einu
eða svo að vetri til. Þó njótum við
þess vissulega, að vera á hinni
svokölluðu Siglufjarðarleið, því að
jafnaði reynir Vegagerðin að ryðja
veginn einu sinni í viku.
Síðastliðið vor var byrjað að
flytja mjólk héðan á tankbílum og
hefur það gengið betur en maður
þorði að vona í upphafi."
— Nú voruð þið Fljótamenn
lengi vel taldir meöal beztu
skíöamanna landsins. Hefur áhugi
á skíðaíþróttinni dvínað hér?
Slæmt að krakk-
arnir fari lang-
an veg í heima-
vistarskóla
„Skíðamenn hafa horfið hér að
mestu síðan Trausti Sveinsson og
félagar hættu að keppa. Að mínu
mati er aðalorsökin fyrir því, að
skíðamennska hefur mikið lagst
niður hér sú, að unglingar fara nú
í skóla í Varmahlíð þegar þau eru
12 ára gömul, þ.e. á þeim aldri sem
þau eru kannski að fá verulegan
áhuga á skíðaiðkunum. Það er
slæm þróun að börnin skuli sækja
svona langt í skóla og útkoman
verður aðeins sambandsleysi milli
foreldra og barna."
Um þessar mundir er búið á 16
býlum í Vestur-Fljótum og álíka
mörgum í Austur-Fljótum, þannig
að sveitin getur ekki talizt fá-
menn. Lengi vel var mest um að
menn stunduðu eingöngu sauðfjár-
Minnkurinn
eyðilagði
æðarvarpið
Þá kvað Sigurbjörn æðarvarp
hafa verið talsvert í Fljótum og
um tíma hefðu þar verið 300—320
hreiður í tveimur varphólmum, en
nú væru aðeins 50—60 hreiður í
þeim. „Um tíma fór minkurinn
mjög illa með varpið, en er nú
haldið mikið niðri, hins vegar er
nóg ef einum mink tekst að komast
Hér er Þorlákur Magnús, sonur
Sigurbjörns og Bryndísar, með
vikugamlan kálf.
rækt, en smám saman fóru menn
meira yfir í blönduð bú og
kringum 1970 fóru nokkrir bændur
að mestu yfir í kúabúskap þegar
mjólkursala hófst fyrir alvöru.
„Hér í Langhúsum fórum við yfir
í kúabúskapinn einfaldlega sökum
þess, að jörðin er betur fallin til
þess, þar sem hún er öll á
flatlendi," segir Sigurbjörn.