Morgunblaðið - 15.11.1978, Blaðsíða 22

2 2 MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 15. NÓVEMBER 1978
Örlygur Hálfdánarson. bókaútgefandi. lengst til hœgri ásamt höfundum nokkurra þeirra bóka sem_ út
koma hjá Erni og Örlygi í ár, en næstur honum er Gunnar Benediktsson, þá Hafliði Vilhelmsson, Asa
Sólveig, Guðlaugur Guðmundsson, Stefán Júlíusson og Steinar J. Lúðvíksson. Ljósm. Mbl. Kristján.
Örn og Örlygur:
Átta bækur á einni viku —
Þar af eru 5 ísl. skáldsögur
BÓKAÚTGÁFAN Örn og Örlyg-
ur Kaf út í síðustu viku átta
bækur og þar af voru fimm
skáldsögur. Skáidsögurnar eru
Einkamál Stefaniu eftir Ásu
Sólveigu. I>ar sem bændurnir
hruKKa í friði eftir Guðmund
Haildórsson frá Ber>?sstöðum,
Helgalok eftir Hafliða Vilhelms-
son, Árni Birtingur ob skutlan í
skálanum eftir Stefán Júlíusson
o(í loks er bókin Sú Krunna lukka
eftir Þórleif Bjarnason. Ilinar
þrjár bækurnar eru> Þrautgóðir á
raunastund — sem er tíunda
hindi þessa ritflokks oj; er eftir
Steinar J. Lúðvíksson, eins og
langflest hindin, Að leikslokum
— áhugaefni og ástríður, sem er
síðasta bindi æviminninga Gunn-
ars Benediktssonar og þriðja
bókin er Ástir í aftursæti —
endurminningar leiguhílsstjóra
eftir Guðlaug Guðmundsson og
kemur út 1 flokknum Ilernámsár-
in. Illaut Guðlaugur sérstaka
viðurkenningu bókaútgáfunnar
fyrir þetta ritverk sitt.
Þrautgóðir á raunastund, 10.
bindi, fjallar um atburði áranna
1911 til 1951. Steinar J. Lúðvíksson
hefur annast öll bindin utan eitt,
sem Loftur heitinn Guðmundsson
skrifaði. Steinar sagði á fundi með
blaðamönnum, sem útgáfan efndi
til, að ætlunin væri að reyna að
rekja björgunar- og sjóslysasög-
una allt aftur til aldamóta, en
hann kvað það á margan hátt
vandasamt verk, þegar svo langt
aftur í tímann væri komið einkan-
lega vegna þess að heimildir væru
af skornum skammti og. mun
lakari en á því tímabili sem áður
hefur verið lýst í þessu ritsafni —
árunum frá 1916—58. Upphaflega
var miðað við að verkið næði yfir
tímabilið frá 1928, þegar Slysa-
varnarfélag Islands var stofnað,
og fram til 1958 en útgáfan fékk
síðan áskoranir um að halda
verkinu áfram lengra aftur í
tímann.
Endurminningabók Gunnars
Benediktssonar — Að leikslokum
— nær yfir tímabilið allt frá 1931
og síðustu setninguna dagsetur
hann 10. júlí sl. þegar verið er að
reyna að berja saman starfhæfa
ríkisstjórn. Þó að bókarheitið gefi
til kynna að Gunnar kunni að vera
hættur að skrifa, aftók hann það
með öllu og kvaðst einungis v.era
hættur að skrifa bækur af þessu
tagi. „Nei, ég er ekki hættur, það
er ekki fyrr en tilkynnt verður um
jarðarför mína að ég er hættur að
skrifa", sagði Gunnar.
Ástir í aftursætinu eftir Guð-
laug Guðmundsson er önnur bókin
i bókaflokki Arnar og Örlygs, sem
þeir nefna hernámsárin en útgáf-
an auglýsti eftir frásögnum frá
þessum árum og hét viðurkenn-
ingu fyrir þá beztu. Guðlaugur var
einmitt leigubifreiðarstjóri á her-
námsárunum,, og bókin hefur að
geyma ýmsa endurminningaþætti
hans frá þessum tíma, sem Guð-
laugur klæðir skáldlegum og
mannlegum búningi, að því er
útgefandinn segir enda hefur
bókaútgáfan sæmt Guðlaug viður-
kenningu þeirri sem heitið var.
Einkamál Stefaníu er fyrsta
skáldsaga Ásu Sólveigar sem áður
hefur getið sér orð fyrir leikrit sín,
bæði í sjónvarpi og útvarpi. Ása
Sólveig kvaðst hafa haft mjög
gaman af að fást við skáldsagna-
formið en kvaðst hins vegar ætla
að þessi fyrstá bók hennar bæri
þess nokkur merki að hún hefði
aðallega fengizt við leikritun áður,
því að hún byggði mjög á samtöl-
um.
Hafliði Vilhelmsson nefnir
skáldsögu sína Helgalok — sam-
verkandi saga, en þetta er önnur
skáldsaga hans. Hafliði vakti
athygli með frumraun sinni í
fyrra, Leið 12, Hlemmur-Fell, en
hina nýju bók sína segir Hafliði
vera meiri tilraun en hina fyrri.
Hann fylgist með tilteknu sam-
verkafólki skráir hvað á daga þess
drífur, svo að það er þetta fólk
fremur en höfundur sem ræður
framvindu sögunnar enda þótt
höfundur leyfi sér að sjálfsögðu
skáldlega tilburði í þágu verksins.
Stefán Júlíusson kveðst hafa
verið að vinna að allt öðru verki
fyrir nokkrum mánuðum þegar
hann fékk hugmyndina að Árna
Birtingi og skutlunni í skálanum
og hún hafi orðið svo áleitin, að
hann hafi orðið að ýta öllu öðru til
hliðar meðan hann skrifaði þessa
bók, en Stefán skrifar þarna um
ungt fólk og samband þess sín á
milli en hann segir sjálfur að ungt
fólk hafi oft orðið honum yrkis-
efni, enda hafi hann starfað mikið
með því um langt skeið.
Þá er að geta tveggja skáld-
sagna eftir höfunda úr dreifbýlinu.
I bókinni Þar sem bændurnir
brugga í friði greinir Guðmundur
Halldórsson frá Bergsstöðum frá
lífinu í norðlenzkri sveit á kreppu-
árunum, þegar stundað var heima-
brugg af kappi til að létta andann í
döprum hversdagsleikanum, fá-
tæktinni og ýmiss konar óáran.
Þetta er fjórða bók Guðmundar
frá Bergsstöðum.
Sú grunna lukka er hins vegar
heimildarskáldsaga eftir Þórleif
Bjarnason og er þarna á ferð
morðsaga á 18. öld, þar sem
höfundur rekur allar tiltækar
heimildir um atburði og persónur
með aðferðum skáldsögunnar.
Alþýðuleikhúsið með
íslenzkan kabarett
NÝSTOFNUÐ sunnandeild
Alþýðuleikhússins hefur starfsemi
sína nú um mánaðamöt nóvem-
ber—desember. Mun hún hafa fast
aðsetur í Lindarhæ. Meðal verk-
efna leikhússins á vetri komanda
eru nýtt i'slenzkt leikrit, fslenzkur
kabarett. Þá verður einnig frum-
flutt leikrit eítir Dario Fo, svo og
tvö íslenzk barnaleikrit og eitt
erlent.
Alþýðuleikhúsið, sunnandeild,
var stofnað í júlí í sumar í
Reykjavík. Stofneldur eru leikarar
frá Alþýðuleikhúsinu, norðandeild,
sem stofnað var 1975, flestir
nemendur, sem hafa útskrifast úr
Leiklistarskóla íslands, auk at-
vinnufólks. í leiklistinni. Ekkert
leikhús er til á vegum ríkisins fyrir
slíka starfshópa atvinnuleikara, en
Lindarbær mun vera eina húsnæð-
ið, sem tiltækt er fyrir starfsemi
sem þessa. Greiðir leikhópurinn 600
þúsund krónur í húsaleigu á
mánuði. Alþýðuleikhúsið nýtur
engra ríkisstyrkja, en í leiklistar-
lögum frá 1977 var ekki tekið tillit
til starfshópa af þessu tagi. Fjár-
hagsgrundvöllur leikhússins bygg-
ist því enn sem komið er eingöngu á
vinnu leikaranna og framlagi þeirra
til að leggja sínu málefni lið.
Fjöldi leikara í Alþýðuleikhúsinu,
sunnandeild, er rösklega fimmtíu
manns, en þátttökugjald er 50
þúsund krónur fyrir hvern einstakl-
ing. Er gjöldum þessum safnað í
sérstakan sjóð í þeim tilgangi að
leikhópur sá, sem færir upp leikrit,
geti fengið lán úr sjóðnum til að
standa undir kostnaði við leikrit
það, sem sett er upp hverju sinni, og
síðan endurgreitt. Leikendur skipt-
ast í marga hópa, en hver hópur sér
sjálfstætt um greiðslur til sjóðsins.
Rekstur leikhúss í þessu formi
hefur ekki verið ð reyndur hér áður.
Meðal þeirra leikrita, sem flutt
verða í vetur hjá Alþýðuleikhúsinu,
eru tvö íslenzk barnaleikrit og eitt
erlent. Annað hinna íslenzku barna-
leikrita er Vatnsberarnir eftir
Herdísi Egilsdóttur kennara, en það
leikrit hefur þegar verið sýnt í
nokkrum skólum Reykjavíkurborg-
ar, en nokkrar opinberar sýningar
munu verða í Lindarbæ. Hitt
leikritið er eftir Pétur Gunnarsson
og nefnist Krókmakarabærinn, en
leikritið er endursamið í samráði
við höfund. Hefur það áður verið
flutt í tveimur skólum á vegum
Nemendaleikhúss Leiklistar-
skólans. Erlenda barnaleikritið er
eftir-Eugene Schwarz, en því hefur
ekki enn verið gefið íslenzkt nafn.
Þá verður frumflutningur á
leikriti Dario Fo og nefnist það „Við
borgum ekki ...“ Eitt af aðalhlut-
verkum leikritsins er í höndum
Kjartans Ragnarssonar. Leikstjóri
er Stefán Baldursson. Búninga í
leikritinu hannaði Messíana Tómas-
dóttir, en leiktjöld gera Ingibjörg
Briem. Guðrún Ægisdóttir og
Róska.
Islenzkur kabarett í revýustíl er
einnig meðal verkefna sunnan-
deildarinnar, og er hann á hluta til
saminn af leikhópnum. Verður þar
eftir megni reynt að koma dægur-
málum á framfæri. Hugmynda-
banki er opinn fyrir fólk, sem vill
koma hugmyndum sínum og tillög-
um á framfæri um efni í kabarett-
inn, þannig að leikendum gefist
kostur á að endurnýja hann.
Bridge
Umsjón: ARNÓR
RAGNARSSON
Bridgefélagið
Ásarnir
Kópavogi
Sl. mánudag lauk þriggja
kvölda hraðsveitakepjjni með
sigri sveitar Sverrir Armanns-
sonar sem hiaut 1858 stig.
Ásamt Sverri eru í sveitinnii
Jón Baldursson. Ármann J.
Lárusson og Haukur
Hannesson.
Þórarins Sigurþórssonar 1754
Einars Jónssonar 1749
-O-
Næstkomandi mánudag hefst
árlegt boðsmót Ásanna, sem er
tvímenningskeppni með 36 para
þátttöku og stendur í þrjú kvöld.
Enn er örfáum sætum óráðstaf-
að og eru þeir sem áhuga hafa
beðnir að snúa sér til stjórnar-
manna.
Að þessu sinni verður spilað
um silfurstig en það hefir ekki
fengist áður.
Eins og áður sagði er þetta í
þriðja sinn sem þetta boðsmót
er haldið. Fyrsta árið sigruðu
Þórarinn Sigþórsson og Hörður
Arnþórsson en í fyrra unnu
Sæva;- Þorbjörnsson og Guð-
mundur Hermannsson mótið.
Röð efstu sveita varð annars Spilað er í Félagsheimili
þessi: Kópavogs, annarri hæð, og hefst
keppnin klukkan 19.30 stundvís-
Guðbrands Sigurbergs. 1804 lega.
Hluti leikara í hinni nýstofnuðu sunnanleild Alþýðuleikhússins í Lindarbæ.