Morgunblaðið - 02.06.1979, Side 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 2. JÚNÍ1979
r "P' »
mmrmi
Rannveig Tryggvadóttir:
Björgum Landakotstúninu
Það er svo sannarlega á elleftu
stundu sem ég sting niður penna
ef það mætti verða Landakotstún-
inu til bjargar. Rúmt ár er liðið
síðan undirritaður var samningur
um að kaþólskir mættu gjörbreyta
yfirbragði Landakotshæðar með
því að reisa fyrirferðarmiklar
byggingar á túninu suðvestan-
verðu. Tveim þessara húsa er
ætlaður staður við Hávallagötuna.
Verða þau tengd með tengibygg-
ingu og líta út eins og dulbúið
hótel.
En eru þessar framkvæmdir í
raun og veru í þágu íslenska
safnaðarins? Kæmi kaþólsku
fólki, sem býr dreift um Reykjavík
og nærliggjandi byggðir, ekki
betur að þjónustustofnanir þeirra
væru staðsettar annarsstaðar en í
gamla vesturbænum í Reykjavík?
Árið 1934, 26. aprfl, gerði M.
Meulenberg biskup, f.h. kirkjuyf-
irvalda í Róm, og Guðmundur
Ásbjörnsson, settur borgarstjóri í
Reykjavík, f.h. borgarsjóðs
Reykjavíkur, með sér samning um
lóðaskipti og segir þar í 9. tölulið:
„Eigendum Landakotseignarinnar
skal óheimilt að byggja á svæðinu
vestan hinnar fyrirhuguðu götu
milli Túngötu og Hávallagötu." (í
samningnum er gert ráð fyrir að
Blómvallagata verði framlengd að
Rannveig Tryggvadóttir
Túngötu, fyrirætlun sem síðar var
horfið frá).
Þessi samningur er mjög merki-
legur og hann sýnir að Meulen-
berg biskupi var ljóst hver prýði
er að samfelldum grasfleti um-
hverfis kirkjuna og að hún nýtur
sín fullkomlega sé hvergi þrengt
að henni með byggingum.
Á þessum samningi átti að vera
hægt að standa en það var bara
ekki gert. Liggja eflaust til þess
margar ástæður, sú veigamesta
kannski sú að kaþólskir gerðu þá
skyssu að selja nær allar lóðir sem
þeir áttu óbyggðar eftir að samn-
ingurinn var gerður.
Hinn 19. mars 1935 kaupir
Reykjavíkurborg 10744.6m2 af
Landakotseign, þ.e. við Túngötu
nr.: 31, 33, 35 og 37. Við Hávalla-
götu nr.: 19, 21, 23, 25, 27, 28, 29,
30, 31, 32, 33 og 34. Við Sólvalla-
götu nr.: 22, 24 og 26.
Árin 1941—56 er veitt bygging-
arleyfi fyrir húsunum Hávalla-
gata 18, 20, 22 og 24 á lóðum
keyptum af kaþólsku kirkjunni.
Standa hús þessi norðan götunnar
og j næsta nágrenni skólans.
1 apríl 1944 fer Jóhannes
Gunnarsson biskup fram á að gert
verði ráð fyrir tveimur byggingar-
lóöum enn úr eigninni, þ.e. Há-
vallagötu (nr. 16, gegnt Blómvalla-
götu, aldrei byggt) og Hofsvalla-
götu (nr. 1). Féllst skipulagsnefnd
á þetta en tekur eftirfarandi fram
m.a.: „Nefndin vill leggja áherslu
á að jafnframt verði eiganda
Landakots sett það skilyrði að
ekki verði úthlutað frekari lóðum
úr túni Landakots og telja skuli
það fyrirkomulag sem hér er
samþykkt endanlegt skipulag
Landakotseignar og byggingarlóð-
ir nái ekki lengra en að stíg þeim
sem sýndur er vestan kirkjunnar."
(Er þarna átt við girtan göngustíg
sem lá frá Túngötu yfir á Hávalla-
götu gegnt Blómvallagötu).
Umsögn skipulagsnefndar var
send biskupi með bréfi borgar-
stjóra 24.6.’44 og þar segir:
Bæjarráð telur ekki rétt að
óbyggða svæðið á Landakotshæð-
inni verði minnkað."
í maí 1964 var í skipulagsnefnd
og borgarráði fallist á að kirkjan
fengi að byggja skólabyggingu og
biskupssetur á túninu suðvestan-
verðu. Engar framkvæmdir urðu.
í júní 1971 féllst skipulags-
nefnd á að kaþólska kirkjan fengi
að byggja íbúðarhús fyrir presta
svo og samkomuhús og íþróttahús
svipað að stærð og Í.R.-húsið og á
sama stað. Engar framkvæmdir
urðu.
í mars 1977 samþykkir skipu-
lagsnefnd að hvorki meira né
minna en fjórar nýbyggingar
kaþólskra skuli staðsettar á tún-
inu sunnanverðu við Hávallagöt-
una. Þótti nú mörgum skörin vera
heldur betur farin að færast upp í
bekkinn og hófust blaðaskrif um
málið og haidinn var fundur um
það.
20. febrúar 1978 er í skipulags-
nefnd samþykktur endurskoðaður
uppdráttur af túninu þar sem
fjarlægðir eru reitir fyrir dag-
heimili og gestaheimili á suðaust-
urhluta túnsins svo og minni
háttar færsla og lenging fyrir
nýjar kennslustofur og álma fyrir
safnaðarheimili við Túngötu.
21. febr. '78 samþykkir borgar-
ráð þennan endurskoðaða skipu-
lagsuppdrátt og 2. mars sama ár
fer samþykkt borgarráðs gegnum
fund borgarstjórnar án umræðu
og telst þar með samþykkt.
„Endurskoðaður skipulagsupp-
dráttur" sýnir ekki neinar smá-
vegis byggingarframkvæmdir á
suðvesturhluta Landakotstúns.
Grunnflötur bygginga verður
hvorki meira né minna en 565
fermetrar: tvö presthús, biskups-
hús og þrír bílskúrar. Auk þess
verða þarna fimm bílastæði. 14
bílastæði verða ennfremur tekin
úr túninu við Túngötu.
Undirskriftasöfnun er hafin til
að andmæla því að byggt verði á
Landakotstúninu. Það er eini auði
bletturinn í borginni fyrir vestan
læk og má ekki minnka. Vil ég
hvetja alla sem annt er um að
höfuðborgin okkar sé sem falleg-
ust til að skrifa nöfn sín og
heimilisföng á áskorunarlista.
Auglýst verður næstu daga hvar
þeir liggja frammi til undirskrift-
ar.
1. júní 1978,
Rannveig Tryggvadóttir.