Morgunblaðið - 26.07.1979, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 26. JÚLÍ 1979
Smalamennskur og rúnings-
réttir hafa að undanförnu
staðið yfir hjá bændum í Ölfusi.
Á föstudaginn var Hellisheiði
smöiuð, Hengladalir á laugar-
dag og á mánudag var síðan
smalað að Húsmúlarétt og það
fé er þangað kom rúið. Hús-
múlarétt er skammt frá Kol-
viðarhóli, og þangað hafa
bændur úr Ölfusi löngum
smalað því fé sem er vestan
Hellisheiðar og Hengils.
Blaðamaður og Ijósmyndari
Morgunblaðsins voru í Hús-
múlarétt á mánudaginn, er
smalamenn komu að með safn-
ið, og fylgdust með því er féð
var rúið.
Talið barst einnig að sprett-
unni á túnum heima fyrir, og bar
mönnum saman um að hún væri
með lélegra móti. Aðeins væri
byrjað að slá á örfáum bæjum í
Ölfusi, en þess væri þó sennilega
ekki langt að bíða að sláttur
hæfist almennt, alla vega ef
góðviðrið héldist.
Ætla a<) heyja á
Forunum f sumar
Það er gott merki þess að illa
hefur sporttið í Ölfusi, þegar
bændur ræða um að heyja í
Ölfusforunum, en þar er oft
mikið og kraftmikið gras þó illa
spretti á túnum. Áður fyrr voru
Forirnar nýttar af öllum bæjum
sem áttu rétt á slægju þar, og þá
var enginn svo mikill búskussi
að hann nýtti ekki slægjur sínar
þar. Eru raunar ekki mörg ár
síðan bændur hættu almennt að
fara í Forirnar eftir að tún- og
engjaslætti lauk.
Ölfusforirnar hafa þó oft verið
erfiðar yfirferðar og þar er
stundum svo blautt að bera
verður nýslegna störina á
herðum sér eða á hestum upp á
þurrt þar sem dráttarvélar
komast að. Er svæðið enda undir
vatni mest allt árið og bleyta því
mikil.
Dagbjartur
í Gljúfur-
holti
að draga.
Sverrir í Litla-Saurbæ beitir klippunum af öryggi er
hann losar eina ána við vetrarfeldinn.
Féó rann illa vegna
hitans
Heitt var í veðri þennan dag,
og raunar sögðu bændur að þeir
myndu ekki eftir svo góðu veðri í
vor-eða sumarsmalamennsku.
alla þrjá dagana hafði verið
sól og hiti. Þetta gerði það
hins vegar að verkum, að
féð rakst illa, og var því
komið seinna að réttunum en
venja er til. Þá urðu hestar
smalamanna einnig fyrr
uppgefnir, og jafnvel
harðduglegustu smalahundum
var greinilega brugðið, og sýndu
þeir rollunum mun minni áhuga
en venjulega. Á móti kom þó, að
hitinn gerði það einng að verk-
um að kindurnar hlupu minna
um, og var því auðveldara að
hemja safnið fyrir vikið. Þó var
ekki meira af þeim dregið en svo,
að rétt áður en komið var að
réttinni tók allstór hópur sig
útúr og hljóp upp Húsmúlann í
átt til fjalls, en með snarræði
tókst þó að komast fyrir stroku-
féð.
Þó sögðu þeir Ölfusbændur að
mesta furða væri hve lömbin
væru væn, en það gæti verið því
að þakka hve lengi fé gekk á
ræktarlandi í vor, og svo gæti
það villt mönnum sýn hve seint
er nú rúið. En verði tíðarfar með
skaplegum hætti það sem eftir
er sumars kváðust þeir ekki
kvíða lélegum fallþunga dilka í
haust.
Safnið er komið í réttina og menn og hestar hraða sér í hressingu og hvíld.
Seint rúið og hagi
fremur lélegur.
Rúningur fór óvenju seint
fram að þessu sinni, enda hefur
árað illa og kuldar hafa valdið
því að gróður kom seint og ekki
var unnt að reka fé á afrétt. Ber
afrétturinn þess raunar enn
merki, að kalt hefur verið, því
gróður er í minna lagi, þó nú sé
hann óðum að taka við sér.
Rúningsréttir
undir Húsmúlanum
á Ölfusafrétti