Morgunblaðið - 08.12.1979, Qupperneq 13

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 8. DESEMBER 1979
13
MARGARET Thatcher íorsæt-
isráðherra Breta sá ástæðu til
þess 3. desember siðastliðinn að
lýsa þvi afdráttarlaust yfir, að
Bretland mundi ekki segja sig
úr Efnahagsbandalagi Evrópu.
þótt ekki fáist viðunandi lausn
á kröfu stjórnar hennar um
meiri jöfnuð í fjárhagslegum
byrðum Breta vegna aðildar-
innar. Lýsti Thatcher þessu
yfir, þegar hún greindi breska
þinginu frá fundi æðstu manna
Efnahagsbandalagsins, sem
haldinn var i Dublin 29. og 30.
nóvember.
Breska stjórnin telur, að Bret-
ar séu órétti beittir, þar sem þeir
leggi af mörkum of stóran skerf
til sameiginlegra fjárlaga Efna-
hagsbandalagsins. Sækir stjórn-
in það mjög fast, að jafnvægi
ríki milli framlaga Breta og
þeirra greiðslna, sem til þeirra
renna úr sjóðum bandalagsins.
Áætlað er, að á fjárlagaárinu frá
því í apríl 1980 fram í apríl 1981
eigi Bretar að greiða 1100 millj-
ónir punda til bandalagsins.
baráttu
Samkvæmt blaðafréttum sótti
Margaret Thatcher mál sitt
mjög fast og segja sumir, að hún
hafi farið út fyrir þau mörk í
málflutningi sínum, sem aðrir
fundarmenn gátu sætt sig við,
einkum Helmut Schmidt kansl-
ari Vestur-Þýzkalands og Varley
Giscard d‘Estaing forseti
Frakklands.
Að fundinum loknum sagði
Thatcher: „Við getum alls ekki
fallist á, að 350 milljón punda
niðurskurður fullnægi sem loka-
greiðsla á kröfum okkar, þess
vegna hefur verið ákveðið, að
málið verði tekið upp á næsta
leiðtogafundi."
Forsætisráðherranum var sem
sagt aðeins boðið, að bresku
Margaret Thatcher flytur ræðu og ráðgast við Frakklandsforseta en á milli þeirra stendur
Patrick Hillary forseti írlands.
sameiginleg mál eða hætta öll-
um fjárgreiðslum til bandalags-
ins. Margaret Thatcher sagði, að
síðari kosturinn hefði ekki verið
tekinn til alvarlegrar athugunar.
Hún virtist einnig vera andvíg
því, að Bretar hættu að sækja
ráðherrafundi í Efnahagsbanda-
laginu. Taldi hún það árang-
ursríkara, að fulltrúar Breta
yrðu til staðar, þar sem annars
yrði unnt að taka ákvarðanir í
krafti meirihluta. En hún lagði
jafnframt á það áherslu, að
margt ætti eftir að gerast, þar
til það ástand skapaðist, að þetta
yrðu einu kostirnir. Nú er unnið
að því af kappi á bak við tjöldin
að reyna að ná samkomulagi.
Forsætisráðherrann gat ekki
gefið þingheimi nein fyrirheit
um að þær viðræður bæru ár-
angur og bætti við: „Ef hinir eru
tilbúnir til að slaka á er ég
tilbúin til hins sama í leitinni að
sanngjarnri málamiðlun."
En eftir er að brúa mikið bil
milli þess 350 milljón punda
niðurskurðar, sem samaðilar
Margaret Thatcher í
innan Efnahagshandalagsins
framlögin gætu minnkað um 350
milljónir punda með smávægi-
legum breytingum á þeim regl-
um, sem gilda um framlög til
bandalagsins. Þá var látið að því
liggja, að fjárstreymi af sameig-
inlegum fjárlögum Efnahags-
bandalagsins til Bretlands kynni
að aukast og myndi fjármagnið
einkum renna til kolaiðnaðarins,
vegagerðar og endurbóta í land-
búnaði.
Margaret Thatcher hafnaði
þessum hugmyndum, þar sem
þær væru ekki í samræmi við
það „víðtæka jafnvægi" sem
Bretar vildu að væri í fjár-
greiðslum þeirra til Efnahags-
bandalagsins og fjárstreymi úr
sjóðum bandalagsins til Bret-
lands. Komi til þess, að Bretar
leggi á næsta ári fram 1100
milljónir punda munu þeir,
þriðja fátækasta bandalagsþjóð-
in, ef miðað er við þjóðarfram-
leiðslu, leggja mesta fjármuni af
mörkum í sameiginlega sjóðinn.
í málflutningi sínum lagði
Margaret Thatcher áherslu á
það, að Bretar væru ekki að fara
fram á fjárstyrk frá bandalag-
inu heldur vildu þeir aðeins fá
tækifæri til að nota sitt eigið fé.
í máli forsætisráðherrans kom
fra-m, að svo hafi virst, að
leiðtogafundurinn kynni að leys-
ast upp, en þá hafi komið fram
tillaga um að taka málið til
frekari athugunar fyrir næsta
leiðtogafund. Verður hann hald-
inn í febrúar næstkomandi.
Þannig að niðurstaða ætti að
fást, áður en bresku fjárlögin
1980—1981 eru afgreidd.
Þegar forsætisráðherrann var
spurður að því í þinginu, hvort
það mundi leiða til úrsagnar
Breta, ef ekki fyndist viðunandi
niðurstaða á næsta fundi, svar-
aði hún: „Að mínu áliti myndi
það ekki vera í þágu Breta eða
annarra þjóða. Ég stefni ekki að
því að segja Bretland úr banda-
laginu."
Breska stjórnin ætti þá um
tvær leiðir að velja, að koma í
veg fyrir að bandalagið gæti
tekið ákvarðanir um nokkur
Breta eru fúsir til að samþykkja,
og þeirra krafna, sem breska
stjórnin setur fram. Og fleiri
þjóðir innan bandalagsins en
Bretar eiga við efnahagslega
örðugleika að etja. Á fundinum í
Dublin mun Anker Jörgensen
forsætisráðherra Dana hafa ver-
ið mjög harðorður í garð bresku
stjórnarinnar. En innan hans
flokks eru margir andvígir aðild
Dana að Efnahagsbandalaginu
og það kemur sér ekki vel í
Danmörku um þessar mundir,
þegar gripið er til harðskeyttra
efnahagsráðstafana, ef þyngri
skyldur verða á Dani lagðar til
fjárframlaga til Efnahags-
bandalagsins.
Bj. Bj.
lUjjllli
Laugavegi 20. Sími frá skiptiborði 85055.
v;,> v®|
i % 1