Morgunblaðið - 04.06.1980, Side 23
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 4. JÚNÍ1980
Gísli Baldvinsson kennari:
Fyrirsögn þessarar
greinar birtist vegna mis-
taka með annarri grein
eftir Gísla Baldvinsson (31.
maí). Fyrirsögn þeirrar
greinar átti að vera:
„Reglugerð og ráðuneyti“.
Biðst blaðið velvirðingar á
þessu.
mánaða sumarfrí. Búnir klukkan
eitt á daginn og hafið sem opin-
berir starfsmenn mikil fríðindi."
Og því miður hafa ýmsir forystu-
menn launþegasamtaka á hinum
almenna launamarkaði tekið und-
ir þennan söng.
Það er því kominn tími fyrir
kennarasamtökin að kveða þessar
raddir í kútinn og hið sanna komi
í ljós.
Sameining kennarasamtak-
anna á grunnskólastigi
Dagana 3.-5. júní n.k. verður
haldið stofnþing Kennarasam-
bands íslands. Þetta greinakorn
er skrifað til að vekja athygli á
þessu þingi og málefnum kenn-
ara.
Stéttarfélög kennara
A grunnskólastigi skiptast
kennarar í þrjú stéttarfélög:
Landsamband grunnskóla og
framhaldsskólakennara, Stéttar-
samband grunnskólakennara, og
Hið íslenska kennarafélag. Hið
síðasttalda var stofnað upp úr
Félagi menntaskólakennara og
Félagi háskólamenntaðra kenn-
ara.
Vinnuskylda kennara
Sannleikurinn er sá að kennarar
fá einn orlofsmánuð á ári sem er
júlímánuður. A öðrum tíma ársins
geta þeir ekki fengið oflof t.d. á
veturna og þannig lengt oflof sitt.
Hvað þá með júní og ágúst
spyrja menn. Því er til að svara að
þá mánuði hafa kennarar unnið af
sér en vinnuvika kennara er um
það bil 47 klukkustundir. Auk þess
er ætlast til að kennarinn
námskeið á þessu.tímabili.
sæki
Kennari sem hefur 30 stunda
kennsluskyldu á viku (30x40 mín)
þarf að sjálfsögðu að undirbúa sig
undir næsta dag auk þess sem
hann hefur oft einhver verkefni að
fara yfir. Það má því segja að
vinnudegi kennara ljúki ekki fyrr
en fjögur á daginn. All margir
kennarar kenna meira en skyld-
una svo dagurinn lengist í hlut-
falli við það..
Þeir sem hafa kennt vita að
kennsla er mjög krefjandi og
slítandi starf. Fáir kennarar end-
ast í kennslu meir en 20—30 ár.
Það er jafnvel viðurkennt í kjara-
samningum samanber kennslu-
afsláttur kennara.
Hvað skyldu margir vita að
kennarar fá aðeins fæðingaroflof
níu mánuði á árinu. Fjölgi hjá
kennara yfir sumartímann dregst
það ekki frá þegar hann kemur til
starfa að hausti. Það má því segja
að kennarar þurfi að reikna börn-
in í konuna. Hvað skyldu margir
vita það að enginn yfirvinna er
greidd til kennara yfir sumarmán-
uðina heldur fær hann einungis
greiddar skyldustundir. Þannig
mætti halda lengi áfram en
snúum okkur að öðru.
Á að spara í
menntakerfinu?
Svar mitt hlýtur að vera nei-
kvætt sé það haft í huga hvað hið
opinbera telur sparnað. Er það
sparnaður að fjölga í bekkjadeild-
um þannig að kennarinn geti ekki
sinnt hverjum einstökum nem-
anda sem skyldi! í stað þess
verður hann að halda sig við þurra
og leiðinlega töflukennslu.
Oft verður kennarinn að horfa
Kristbjörg Kjeld leikkona:
Guðlaugur er mannasættir
Af þessu yfirliti má sjá að ekki
hafa kennarar frekar en aðrar
stéttir komið sér saman um hlut-
ina og kemur margt til.
Menn greinir á um hve mikill
munur eigi að vera á launum
kennara eftir skólastigum ef þá á
annaðborð eigi að vera munur.
Einnig fléttast inn í þetta ýmsar
sérkröfur s.s. kennsluskylda og
verksvið kennara.
Kjör kennara
Talandi um kjör kennara þá
verða kennarar oft varir við það
viðhorf að kennslustarfið hljóti að
vera létt og einfalt. Hvaða kennari
kannast ekki við setninguna:
„Hvað, þið kennarar þurfið nú
ekki mikið að kvarta, þið sem eruð
á launum allt árið en hafið þriggja
Margt er nu tínt til þegar
manna á meðal er rætt um það,
hvaða kostum forseti íslands þurfi
að vera búinn. Virðuleg framkoma
— háttvísi — glæsileiki — góð
almenn menntun — tungumála-
kunnátta — víðtæk þekking á
íslenzku þjóðlífi, atvinnuháttum
og stjórnmálum — og áfram
mætti lengi telja.
Þegar ég reyndi að gera mér
grein fyrir verksviði forseta, hve-
nær helzt reynir á hann og hverra
eiginleika þá er mest þörf kom
aftur og aftur upp í hugann orðið
mannasættir. Og nú skal ég segja
ykkur af hverju. Því er nú eitt
sinn þann veg farið, elskulegu
samlandar, að eitt aðaleinkennið á
íslenzku þjóðlífi er sundurlyndið.
Hjá okkur er ágreiningur um alla
skapaða hluti. Að sumu leyti er
það gott og örvandi en það getur
líka verið vont og einstaka sinnum
er það beinlínis hættulegt. Það eru
örlagastundirnar í lífi þjóðarinn-
ar. Á slíkum stundum beinast
augu okkar allra að forseta lands-
ins. Skyndilega er hann orðinn sá
aðili sem allt veltur á. Nú verður
hann að bera sáttarorð á milli
stríðandi aðila. Þá ríður mikið á
að sæti forseta skipi maður sem í
eðli sínu og í krafti reynslu sinnar
og þekkingar er mannasættir.
I störfum Guðlaugs Þorvalds-
sonar fram að þessu hefur sá
eiginleiki að vera mannasættir
verið hvað mest einkennandi í fari
hans og það er það sem öðru
fremur ræður úrslitum um stuðn-
ing minn við hann í þessu forseta-
kjöri.
Dýpsitu rttkin þó eru ósogð enn.
Ás* og heift þó skapi stóra menn
rétta stefnu siglir aðeins sá.
sem hið góða mestu ræður hjá.
23
upp á það að nemandinn gefst upp
og hættir námi. Slíkir nemendur
lenda oft í vandræðum og komast
í kast við lögin. Dæmi eru um það
að á endanum komist nemandinn
fyrrverandi í ævilanga kostalósíu
hjá ríkinu. Hvar er þá allur
sparnaðurinn? Að fjárfesta í nem-
anda hlýtur að vera álíka arðbært
og að fjárfesta í bundnu slitlagi.
Verði menntavegurinn greiðari
nemandanum hlýtur hann að út-
skrifast fyrr og verða hæfari
þjóðfélagsþegn. Þetta á að sjálf-
sögðu einnig við um menntun
kennara sem þurfa að vinna með
hið dýrmæta og viðkvæma hráefni
sem börnin eru. Líklegast þyrftu
þeir kennarar sem kenna yngstu
aldurshópunum að vera best laun-
aðir!
Með þessu er ég ekki að mæla
með taumlausum austri í mennta-
kerfið. Ég tel mig einungis vera að
benda á það að oft er krónan
spöruð en seðlunum sóað.
Ég tel að tortryggni manna til
skólarannsóknardeildar mennta-
málaráðuneytisins sé ástæðulaus.
Það eina er að nafnið er ómögu-
legt. Það minnir helst á gamla
rannsóknarréttinn. Hitt er annað
mál að það þarf að auka tengsl
deildarinnar við skólana. Það
mætti hugsa sér að tíðari skipting
yrði þar á bæjunum. Starfandi
kennarar væru ráðnir þangað ár í
senn sérfræðingunum til ráðgjaf-
ar. Þetta er ekki meint sem
vantraust á núverandi starfsmenn
heldur til að benda á leið til að
auka tengslin.
Voldug samtök
Þegar Landsamband grunn-
skóla- og framhaldsskólakennara
og Stéttarfélag grunnskólakenn-
ara sameinast í eitt stéttarfélag
um næstu mánaðamót verða 3000
félagar í þessu nýja sambandi.
Verður hið nýja kennarasamband
þá eitt hið fjölmennasta innan
BSRB. Ég er ekki í nokkrum vafa
að þessi sameining auki áhrif
kennara innan Bandalagsins og
geri kennara samstilltari í launa-
baráttunni.
Takist vel til með sameining-
una, sé ég fram á annað brúðkaup
og þá hins nýja sambands og Hins
íslenska kennarafélags. Samein-
ing kennara sem starfa á grunn-
skóla- og framhaldsskólastigi
hlýtur að vera það sem koma sltal.
Þess vegna er sameiningin í júní-
byrjun aðeins áfangi þó halli taki
norður af.
Gisli Baldvinsson kennari
Vélskóli íslands:
350 nemendur útskrif aðir
BRAUTSKRÁNING nemenda
Vélskóla íslands i Reykjavik
fór fram laugardaginn 17. mai
sl. Um 350 nemendur stunduðu
nám við skólann á liðnum vetri,
þar af um 300 í Reykjavík. en
vélskóladeildir eru einnig starf-
ræktar á Akureyri, ísafirði.
Akranesi, Keflavik og i Vest-
mannaeyjum. Um 150 nýir nem-
endur hófu nám á siðastliðnu
hausti og var rétt á mörkunum
að hægt væri að sinna öllum
umsóknum vegna hinnar miklu
aðsóknar.
Um 350 vélstjórar eru útskrif-
aðir á þessu vori með vélstjóra-
réttindi af ýmsum stigum, en
undir lokapróf gengu 87 nem-
endur.
Árlegur kynningardagur skól-
ans, skrúfudagurinn, var hald-
inn 19. apríl og var gestkvæmt
að venju. Markmiðið með
skrúfudeginum er að veita öllum
tækifæri til þess að kynna sér
starfsemi skólans, og gefst þar
kærkomið tækifæri fyrir vænt-
Snlega nemendur að heimsækja
skólann. Einnig koma gamlir
vélstjórar gjarnan og gæða sér á
ljúffengum veitingum vélstjóra-
kvenna, en kvenfélagið Keðjan
annast kaffisölu á þessum degi.
Svonefnd starfsvika er orðin
fastur liður i skólastarfinu, en
þá fara nemendur í náms- og
kynningarferðir undir leiðsögn
til ýmissa fyrirtækja og stofn-
ana.
Lokaprófsvélstjórar fóru í
náms-og kynningarferð til nokk-
urra Evrópulanda og þótti sú
ferð takast vel. Þá voru haldin
námskeið í eldvörnum á vegum
Slökkviliðs Reykjavíkur og nám-
skeið í skyndihjálp og meðferð
gúmmíbjörgunarbáta á vegum
Slysavarnafélags íslands.
Bestum árangri í vélfræði
náðu eftirtaldir nemendur:
Heimir Vilhjálmur Pálmason í 1.
stigi, Guðmundur Grettisson í 2.
stigi, Eggert Atli Benónýsson í 3.
stigi og Markús Jón Ingvason í 4.
stigi. Bestum árangri í ensku
náðu: Jakob Rúnarsson, l.A,
Guðmundur Grettisson, 2.A,
Þorkell Gunnarsson, 2.E, Jón
Gunnlaugur Sigurðsson, 3.A,
Sigurjón Ólafur Halldórsson,
4.A og Ragnar Elías Maríasson,
4.D. Bestum árangri í dönsku
náðu Heimir Vilhjálmur Pálma-
son, l.A, og Nikulás Magnússon,
2.C. Bestum árangri í íslensku
náðu Páll Sigurðsson, l.C, Sverr-
ir Árnason, 2.D, Björgvin
Karlsson, 3.A og Eggert Atli
Benónýsson. Ofangreindir nem-
endur hlutu bókaverðlaun sem
gefin voru af Bókaverslun Sig-
fúsar Eymundssonar, Sendiráði
Dana, Minningarsjóði Stein-
gríms Pálssonar cand. mag. og
verðlaunasjóði Vélskólans. Egg-
ert Atli Benónýsson hlaut sér-
stök heiðursverðlaun, fagran
grip, frá Landsambandi
íslenskra útvegsmanna.
I vetur bárust skólanum
margar kærkomnar gjafir bæði
frá gömlum nemendum og frá
öðrum aðilum, og þakkaði skóla-
stjóri fyrir veitta vinsemd, góðar
gjafir og hlýhug, þakkaði nem-
endum og kennurum fyrir sam-
starfið á liðnum vetri og sagði
skólanum slitið.
Helgi Laxdal (t.h.) færir skolastjora Vélskólans Andrési Guðjóns
syni myndastyttu að gjöf frá tiu ára afmælisárgangi vélstjóra.