Morgunblaðið - 03.01.1981, Page 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. JANÚAR 1981
Ágreiningur í Alþýðubandalagi um bráðabirgðalög:
Sighvatur segir Olaf Ragnar haf a
gefið forseta rangar upplýsingar
SÍÐUSTU tvo sólarhringa hafa komið upp harðar deilur um það,
hvort talsmenn ríkisstjórnarinnar hafi gefið forseta íslands rannfar
upplýsingar um það á gamlársdag hver staða ríkisstjórnarinnar væri
til þess að fá bráðabirgðalöKÍn um efnahagsaðgerðir samþykktar á
Alþingi. í útvarpsþætti í gærmorgun sakaði Sighvatur Björgvinsson,
formaður þingflokks AÍþýðuflokksins, ólaf Ragnar Grimsson,
formann þingflokks Alþýðubandalagsins um að hafa „vitandi vits, að
einn þingmaður hans hefði ekki gert upp hug sinn, gefið forseta
íslands rangar upplýsingar“.
ólafur Ragnar Grímsson sagði i sama þætti að þessar ásakanir
væru „alvarlegar en alrangar".
í viðtali við Ríkisútvarpið i fyrrakvöld sagði Guðrún Helgadóttir,
alþm. Alþýðubandalagsins, að það hefði legið ljóst fyrir áður en
bráðabirgðalögin voru gefin út, að stuðningur hennar við þau lægi
ekki fyrir. ólafur Ragnar Grimsson skýrði hins vegar forseta íslands
frá því fyrir hádegi á gamlársdag, að enginn þingmaður Alþýðu-
bandalagsins hefði lýst sig andvigan bráðabirgðalögunum daginn
áður.
Siðdegis á gamlársdag var ólafi Ragnari Grímssyni kunnugt um,
að Guðrún Helgadóttir hefði ekki tekið afstöðu til bráðabirgðalag-
anna en segir Guðrúnu hafa tjáð sér að hann þyrfti ekki að ganga á
fund forseta á ný af þeim sökum.
Hér fer á eftir frásögn af yfirhsingum þessara þingmanna í
ríkisútvarpinu síðustu tvo daga asamt nokkrum viðtölum, sem
Morgunblaðið hefur átt við aðila málsins.
„Áður en bráðabirgðalögin
voru gefin út í gær var það ljóst,
að ákveðinn stuðningur minn og
þar með ákveðinn þingstyrkur lá
ekki fyrir. Ég mun taka mér
góðan tíma til að athuga þau
nánar, enda á ég ýmislegt van-
talað við ríkisstjórnina," sagði
Guðrún Helgadóttir, alþingis-
maður m.a. í viðtali við útvarpið
í fyrradag, er hún var innt álits
á nýútgefnum bráðabirgðalögum
vegna aðgerða í efnahagsmálum.
Hvernijí stendur á
yfirlýsinjíu Guðrúnar?
Um það, hvort þingmeirihluti
væri fyrir setningu bráðabirgða-
laganna, deildu þeir Ólafur
Ragnar Grímsson, formaður
þingflokks Alþýðubandalagsins
og Sighvatur Björgvinsson,
formaður þingflokks Alþýðu-
flokksins, í umræðum í Morgun-
pósti í gærmorgun. Sighvatur
sagði ríkjandi mikla óvissu í
íslenzkum stjórnmálum, sagði
m.a. vafamál hvort ríkisstjórnin
hefði þingstyrk til að bráða-
birgðalögin yrðu samþykkt á
Alþingi og miðað við yfirlýsingu
Guðrúnar Helgadóttur væri
þingstyrkurinn ekki fyrir hendi.
— „Formenn stjórnarandstöðu-
flokkanna gengu á vit forseta
íslands daginn fyrir gamlársdag,
eftir yfirlýsingu Guðrúnar
Helgadóftur í útvarpinu, að hún
styddi ríkisstjórnina ekki leng-
ur. Þeir fóru á fund forsetans til
að vekja athygli á þessari yfir-
lýsingu og óska þess, að ef það
yrðu sett bráðabirgðalög, yrði
það kannað, miðað við þessa
yfirlýsingu, hvort þau hefðu
þingmeirihluta. Mér skilst, að
Ólafur Ragnar Grímsson, for-
maður þingflokks Alþýðubanda-
lagsins, hafi skömmu eftir fund
formannanna, gengið á fund
forseta íslands og tjáð honum,
að lögin hefðu þingmeirihluta í
Alþýðubandalaginu. Nú leikur
mér hugur á að vita frá Ólafi
Ragnari hvort þetta sé rétt.
Ennfremur, hafi hann skýrt for-
seta íslands frá þessu, hvern-
ig stendur á því, að nokkrum
klukkutímum síðar, lýsir Guð-
rún Helgadóttir því yfir í út-
varpinu, að enginn hafi við sig
talað um þetta mál og hún styðji
þessa bráðabirgðalagasetningu
ekki, a.m.k. ekki að svo komnu
máli?,“ sagði Sighvatur.
Tók fullan og
eðlilegan þátt í
afgreiðslu þingflokksins
Um þetta sagði Ólafur Ragn-
ar: „Á lokastigi umræðna um
þetta mál í þingflokki Alþýðu-
bandalagsins voru haldnir tveir
fundir, 29. og 30. desember sl. Á
fyrri fundinum kom það fram,
að allir viðstaddir þingmenn
flokksins, studdu það, að aðgerð-
irnar yrðu samþykktar á þeim
efnisgrundvelli, sem þá lá fyrir.
Guðrún Helgadóttir var ekki á
þessum fundi. Síðan var haldinn
fundur í þingflokknum 30. des-
ember eftir að Guðrún gaf sína
yfirlýsingu og Guðrún tók fullan
og eðlilegan þátt í afgreiðslu
þingflokksins á þessu máli, á
Gervasoni-málið var ekki
minnzt, og það var rækilega
leitað eftir því hvort einhver
þingmaður væri andvígur þeim
ákvæðum, sem lagasetningin
byggðist á. Það kom engin slík
rödd fram. Ég skýrði síðan
forseta íslands frá þessari
málsmeðferð fyrir hádegi á
gamlársdag. Síðan síðdegis á
gamlársdag, þá hafði ég sam-
band við Guðrúnu Helgadóttur,
og kom þá fram hjá henni, að til
viðbótar þeirri afstöðu hennar,
sem kom fram á þingflokksfund-
inum, þá tengdi hún nú málið við
Gervasoni-málið, og vildi áskilja
sér frest til þess að lýsa yfir
sinni opinberu afstöðu í málinu
fyrr en það kæmi fyrir þing. Ég
spurði hana hvort hún væri
andvíg frumvarpinu, því ef hún
væri það þyrfti ég að tilkynna
forsetanum það. Ég spurði hana
hvort þessi nýja afstaða hennar
þýddi það, að ég þyrfti að fara á
fund forseta að nýju. Hún kvað
nei við. Síðar upplýsi hún alþjóð
um það í gær, að hún hefur ekki
tekið neina afstöðu gegn þessari
lagasetningu.“
Fordæmalaust aí
ólafi Ragnari, að
gefa forseta
rangar upplýsingar
Sighvatur kvaðst vilja benda á
einn hlut, þ.e., að Ólafur Ragnar
hefði upplýst, að þegar bráða-
birgðalög væru sett af ríkis-
stjórninni, þá hefði hún ekki
vitað, hvort hún hefði þingmeiri-
hluta í neðri deild, vegna þess,
að einn af þingmönnum stjórn-
arliða lýsti því yfir, að hann
væri ekki búinn að taka afstöðu
til málsins. — „Þetta er for-
dæmalaust í íslenzkri þingsögu.
Ólafur hefur vitandi vits, að einn
þingmaður hans hefði ekki gert
upp hug sinn, gefið forseta
Islands rangar upplýsingar.
Þetta er stórkostlega alvarlegur
hlutur og ámælisverður," sagði
Sighvatur. Ólafur Ragnar kvað
ásakanirnar alvarlegar, en al-
rangar.
„Öllum Ijóst, að ég
hafði ekki gefið
neitt loforð“
Morgunblaðið innti Guðrúnu
eftir áliti hennar á skýringum
Ólafs Ragnars Grímssonar og

Þingflokkar stjórnarandstöðunnar:
Krefjast þess að þing
komi þegar saman
- Tel ekki ástæðu til þess, segir forsætisráðherra
ÞINGFLOKKAR stjórnarand-
stöðunnar kröfðust þess í gær,
að Alþingi yrði þegar í stað
kallað saman, til að ræða efna-
hagsaðgerðir rikisstjórnarinn-
ar og bráðabirgðalögin, sem
ekki virðist vera þingmeirihluti
fyrir. Ólafur G. Einarsson,
formaður þingflokks sjálfstæð-
ismanna og Sighvatur Björg-
vinsson. formaður þingflokks
Alþýðuflokksins, gengu á fund
dr. Gunnars Thoroddsen klukk-
an 18 í gær, og kynntu honum
kröfur flokka sinna. Forsætis-
ráðherra hafnaði kröfunni, og
hefur neitað að kalla þing sam-
an fyrr en áður var ákveðið.
I samþykkt þingflokks sjálf-
stæðismanna frá í gær, segir svo:
„Með tilvisun til greinargerðar
formanns Sjálfstæðisflokksins
við þingfrestun 20. desember sl.
og með sérstöku tilliti til þess að
bornar eru brigður á, að meiri-
hluti sé á Alþingi fyrir bráða-
birgðalögum þeim, sem sett
voru 31. desember sl., krefst
þingflokkur sjálfstæðismanna
þess, að Alþingi verði þegar í
stað kallað saman og eigi síðar
en 7. janúar nk.“
í samþykkt þingflokks Alþýðu-
flokksins segir svo: „Þingflokkur
Alþýðuflokksins krefst þess að
Alþingi verði kallað saman til
fundar án tafar til þess að fjalla
um bráðabirgðalög ríkisstjórnar-
innar". Sighvatur Björgvinsson
sagði í gærkvöldi, að ástæða
samþykktarinnar væri fyrst og
fremst sú, að svo virtist sem ekki
væri þingmeirihluti fyrir um-
ræddum lögum stjórnarinnar.
í gærkvöldi birti Gunnar Thor-
oddsen síðan eftirfarandi yfirlýs-
ingu um málið: „Mér hefur nú í
dag klukkan 18 borist krafa frá
þingflokki sjálfstæðismanna um
að Alþingi verði kvatt saman eigi
síðar en 7. jan. nk. vegna þess að
bornar eru brigður á að meiri-
hluti sé á Alþingi fyrir bráða-
birgðalögum frá 31. desember.
Samtímis kom krafa frá þing-
flokki Alþýðuflokksins, um að
Alþingi verði þegar kvatt saman
til þess að fjalla um bráðabirgða-
lögin.
Við setningu laga um viðnám
gegn verðbólgu hefur að öllu
leyti verið farið rétt og löglega
að, og uppfyllt þau skilyrði, sem
stjórnarskráin setur. I stjórn-
arskrá eða öðrum lögum er
hvergi sett það skilyrði til útgáfu
bráðabirgðalaga, að áður sé
kannað hvort þingmeirihluti sé
fyrir hendi. Á undanförnum ára-
tugum hafa ríkisstjórnir iðulega
ekki getað tryggt það fyrirfram.
Samt sem áður hef ég gengið úr
skugga um, áður en þessi bráða-
birgðalög voru gefin út, að þing-
meirihluti er fyrir hendi og að
þau muni ná samþykki á Alþingi.
Ég hef þegar tjáð formönnum
þingflokka Alþýðuflokks og
Sjálfstæðisflokks, að ég telji ekki
ástæðu til þess að Alþingi verði
kvatt saman fyrr en 26. janúar
eins og gert er ráð fyrir í ályktun
Alþingis frá 20. desember og
mun ekki gera tillögu um það.“
Fyrsta barn
ársins fæddist
á Isafirði
FYRSTI íslendingurinn, sem
fæddist á árinu 1981, var mey-
barn hjónanna Ásthildar Torfa-
dóttur og Jóns Ragnarssonar,
Túngötu 11 á Súðavik. Stúlkan
var 53 cm stór og vó 4230 gr, en
hún fæddist á Sjúkrahúsinu á
lsafirði kl. 1.05 á nýársnótt.
Þessa mynd hér að ofan tók
Emilia Björg Björnsdóttir, ljós-
myndari Morgunhlaðsins, hins
vegar af fyrsta barninu sem
fæddist í Reykjavik á árinu, en
það var stúlkubarn Hennýar
Júliu Herbertsdóttur og Reynis
Sigurjónssonar. Litla stúlkan er
hér í faðmi móður sinnar á
Fæðingarheimilinu 1 gær og er
ekki annað að sjá en þeim mæðg-
inum heilsist vel.
Frestun vaxtahækkunarinnar:
Sparifjáreigendur tapa
31,5 milljörðum kr. 1981
RÍKISSTJÓRNIN hefur tilkynnt
Seðlabankanum, að aðlögunar-
timi verðtryggingar sparifjár og
lánsfjár. verði framlengdur til
ársloka 1981. í tilkynningu
Seðlabankans af þessu tilefni
segir, að ekki muni því koma til
áfangabreytinga almennra vaxta
nú um áramótin, en lánskjara-
málin verði tekin til frekari
umfjöllunar. þar á meðal rýmkun
reglna um verðtryggða spari-
sjóðsreikninga. Hefði ekki komið
til þcssara bráðabirgðalaga nú,
hefðu vextir átt að hækka úr
40,5% í 50,5% eða þar um bil, en
þá er átt við 3ja mánaða reikn-
inga, sem verið hafa viðmiðun.
Bjarni Bragi Jónsson hagfræð-
ingur Seðlabankans sagði í sam-
tali við blaðamann Morgunblaðs-
ins í gær, að í lok nóvember síðast
liðinn, hefði innlánsstofninn í
bönkum landsins verið um 315
milljarðar gamalla króna. Þá hef-
ur vöxtum ekki verið bætt við
höfuðstólinn. Vaxtahækkunin ein
á árinu 1981 af þessari upphæð,
hafði því numið um 31,5 milljarði
gamalla króna, hefði ríkisstjórnin
ekki breytt fyrri lögum með
bráðabirgðalögum nú um áramót-
in. Með nokkrum rétti má því
segja, að hin nýju lög ríkisstjórn-
arinnar þýði að eigendur sparifjár
í landinu tapi rösklega 31 millj-
arði gkr. í vöxtum á þessu ári.
Með bráðabirgðalögum ríkis-
stjórnarinnar eru nú teknir upp
sex mánaða verðtryggðir spari-
sjóðsreikningar, og sagði Bjarni
Bragi, að hann liti svo á, að þeir
reikningar er áður hefðu verið til
tveggja ára og síðar til eins árs,
breyttust nú í sex mánaða reikn-
inga. Lagatextinn segði að vísu
ekkert um það, en í efnahagsáætl-
un ríkisstjórnarinnar segði að
„þar sem binditími verði 6 mánuð-
ir í stað 2ja ára“. „Þetta á eftir að
fá alveg á hreint," sagði Bjarni,
„en ástæða er til að skilja það svo,
að þeir sem eiga nú 2ja ára
reikninga geti breytt þeim í sex
mánaða verðtryggða reikninga."
Bjarni sagði á hinn bóginn, að
ekkert hefði verið talað um að
eigendur vaxtaaukareikninga
gætu fært fé á hina nýju reikn-
inga, og bjóst hann ekki við að svo
yrði, enda ekki verið gert ráð fyrir
því í júlí er 2ja ára reikn. komu til.
M
J