Morgunblaðið - 01.02.1981, Qupperneq 7

Morgunblaðið - 01.02.1981, Qupperneq 7
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 1. FEBRÚAR 1981 7 Ég hef þáttinn á því að vitna í Hannes skáld Sigfús- son. Með því móti finnst mér að fáist svör og skýringar á ýmsu því sem Skeggi Skeggjason drap á í bréfi sínu og birt var í síðasta þætti. Hannes Sigfússon seg- ir í Birtingi 1958: „Þessi nýju viðhorf eru fólgin í því að höf. bera ekki tilfinningar sínar á torg jafn opinskátt og áður tíðkaðist. Og fyrir alla muni: þeir forðast að préd- ika. Þeir fela hugsanir sínar myndum og líkingum og seil- ast fremur eftir margræðum setningum en beinskeyttum staðhæfingum. Hugmynda- tengsl — stundum óvænt — sitja í fyrirrúmi í stað aug- ljósari líkinga. Sálfræðileg forsenda þessara vinnu- bragða er að líkindum fólgin í upplausn nútímamenning- arinnar, þar sem „allt flýt- ur“, hugsjónirnar virðast hafa gengið sér til húðar eða reynzt skinhelgin einber, „göfgi mannsins" er dregin niður í forað frumstæðrar villimennsku og orð virðast ekki framar gilda nema sem tæki til hræsni. Á slíkum tímum virðist eðlilegt að skáld dragi sig inn í skel sína um sinn og tali í lágum hljóðum við sig sjálf.“ (Sjá bók Eysteins Þorvaldssonar um atómskáldin.) Ég vek athygli á orðunum um sinn með því að undir- strika þau. í þessum þætti verður ekki lagður dómur á efnið í 6. lið Skeggjabréfs. Þó ætla ég mér að staðhæfa að Jóhannes úr Kötlum og „skáldbræður" hans væru engir fjandmenn ríms og stuðla, þótt þeim þætti stundum óhjákvæmilegt að finna nýjum tíma og nýjum viðhorfum nýjan búning. Einar Bragi Sigurðsson (einn atómskáldanna í þrengsta skilningi) kvað: Litill kútur lék i fjrtru ok hló, báran hvita barnNÍns huga dró. Langrar ævi yndi ok vos á sjó, báran svarta bylti liki og hló. Um það, hvað geri ljóð að ljóði, mega menn deila til eilífðar nóns. Ég vitna hér í grein sem Magnús Torfi Olafsson, fyrrverandi menntamálaráðherra, skrif- aði í Birting 1957: „Ljóð á ekki að vera rímuð ritgerð, hlutverk skálds er ekki að setja fram rökstudd sannindi ... Ljóðlist, sem á nafnið skilið, tjáir það sem ekki verður sagt í óbundnu máli. Skáldið er ekki kennari heldur sjáandi og goðsagna- smiður: það sem gerir ljóðið að ljóði er sá hluti þess sem ekki kemur til skila, hversu rækilega sem það er skýrt í óbundnu máli ...“ Að mínu leyti ætla ég að stæla Guð- mund Finnbogason og segja: Ljóð er það, sem vér finnum, að er ljóð! Um stuðla segi ég enn og aftur að mér þætti það ver- aldarslys, ef við týndum til- finningunni fyrir þeim og valdi til þess að yrkja með þeim, því sem við höfum nú einir. Lýkur þessum kafla með tveimur frægum vísum um „ljóðstafi“. Jóhannes úr Kötlum kvað um þjóð sína: t sléttubönd vatnsfelld »k stftKuð hún þrautplndan metnaA sinn laKði i stuAla hún klaul sina þrá viA höfuAstaf Kekk hún til sauAa. Jón Helgason kvað um sína purpurakápu gagnvart glysklæddu „úrvalsliði merk- ustu manna" erlendis: t salkynnum þessum var engin þjód nema ein, sem axadi mál sitt vió stuólanna þrtskiptu Krein né efldist að braftstyrk við orðkynnffi heiðinnar drápu. Pálmi Jónsson í Reykjavík skrifar mér svo: „í blaðaskrifum að undan- förnu hefir nafn Ilagkaups oft borið á góma. Hefir það þá verið fallbeygt sem fleir- töluorð: þgf. Ilagkaupum, ef. Hagkaupa. Þessi beyging hefir aldrei tíðkast í daglegu máli, held- ur hefir sú eindregna mál- venja skapazt að orðið Hag- kaup sé eintöluorð, sem ekki taki fallbeygingu nema í ef. Hagkaups. Hliðstæður þessa höfum við líka í málinu, sbr. heiti fyrirtækjanna Eimskips og Hafskips. Mér þætti vænt um, ef þú vildir lýsa skoðun þinni á þessu í þættinum um ís- lenzkt mál í Mbl.“ Skjótt er af því að segja, að ég tek í sama streng og Pálmi. Að vísu hafði ég þetta sjálfur í fleirtölu á tímabili, sbr. kjarakaup og að gera góð kaup. En ég fellst á að láta orðna málvenju haldast, ekki síst með hliðsjón af nöfnum þeirra fyrirtækja sem Pálmi vitnaði til. Að lokum er frá því að segja, að annar ritstjóra þessa blaðs hringdi til mín fyrir skömmu og var allókát- ur. Höfðu ýmsar málvillur, að því er honum þótti, laum- ast inn í blaðið og bar flest upp á sama daginn. I næsta þætti verður um þetta ritað. félagsins veröur haldin aö Hótel Borg, föstudaginn 6. febrúar og hefst meö borðhaldi kl. 19.30 stundvís- lega. Dagskrá: Hátíöin sett, Guðmundur Ólafsson, formaöur. Ræöa Gunnar Bjarnason, ráöunautur. Einsöngur og tví- söngur, Ólöf Kolbrún Haröardóttir og Garðar Cortes. Undirleikari: Jón Stefánsson. Dans, Haukur Morthens. Aögöngumiöar afhentir á skrifstofu félagsins kl. 13—18, og á Hótel Borg. Borö tekin frá á miðvikudaginn 4. febrúar kl. 16—18. Félagar fjölmenniö og eigið unaöslega kvöldstund. Hestamannafélagiö Fákur. Höfum kaupendur aö eftirtöldum verðbréfum: VERÐTRYGGÐ SPARISKÍRTEINI RÍKISSJÓÐS: Innlautnsrverð Seðlabankana 1. febrúar 1981 1969 1 1970 1 1970 2 1971 1 1972 1972 1973 1973 1974 1975 1975 1976 flokkur flokkur flokkur 1. flokkur 1. flokkur 2. flokkur flokkur A flokkur flokkur flokkur flokkur flokkur 1976 2. flokkur 1977 1977 1978 1978 1979 1979 1980 1980 1. flokkur 2. flokkur 1. flokkur 2. flokkur 1. flokkur 2. flokkur 1. flokkur 2. flokkur Kaupgengi pr. kr. 100,- 5.684,62 5.205.16 3.813.08 3.435,81 2.994,92 2.553.16 1.903.36 1.759,18 1.210.37 990,73 745,38 707,17 574,02 533,13 446,58 363,94 287,24 242,88 188,46 143,86 113,49 m.v. 1 ára tímabil trá: 20/2 '80 3.303,02 15/9 '80 5/2 '81 15/9 '80 25/1 '81 15/9 '80 15/9 '80 25/1 '81 15/9 '80 10/1 '81 3 878,48 3.702,02 2.565.68 2.907.69 1.914,22 1.431,15 1.707,94 910,11 961,87 VERÐTRYGGÐ HAPPDRÆTTISLÁN RÍKISSJÓDS: Avöxtun spariakírteina síöustu 12 mán. = 62—71% — 1972 — 1973 — 1973 — 1974 — 1974 — 1974 — 1975 — 1976 — 1976 — 1977 VEÐSKULDA- Kaupgengi m.v. nafnvexti Yfir- gengi 72,1% 34,0% 3,0% 34,0% 3,0% 33.0% 33,0% 3,0% 33,0% 3,0% Kaupgengi pr. kr. 100.- m.v. 10% afföll. 1.652.67 1.417.86 1.235.61 1.072.17 758.70 758.70 528.48 511.74 402.30 380.43 Ávöxtunar- BREF:* 12% 14% 16% 18% 20% 38% krafa 1 ár 65 66 67 69 70 81 70—71% 2 ár 54 56 57 59 60 75 71—74% 3 ár 46 48 49 51 53 70 72—76% 4 ár 40 42 43 45 47 66 73—78% 5 ár 35 37 39 41 43 63 74—80% *) Miöaö ar viö auðaeljanlega fasteign. NÝTT ÚTBOÐ VERÐTRYGGÐRA SPARI- SKÍRTEINA RÍKISSJÓÐS: 1. flokkur 1981. Sala hófst 26. janúar. pjánPcninoaRpáuMi Iiumdi hp. VERÐBRÉFAMARKAÐUR, LÆKJARGÖTU 12 R. lónaöarbankahúsinu. Sími 28566. Opiö alla virka daga frá kl. 9.30—16.

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.