Morgunblaðið - 08.02.1981, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. FEBRUAR 1981
Ný bortækni
notuð við
Urriðavatn?
EKÍIxKtaðir, 7. febrúar.
í MÖRG ár hafa monn á Ejíils-
stöAum ok f Fellum fylftzt með
vökum, sem opnar hafa veriö á
vetrum á Urriðavatni. Það var fyrir
atbeina Jónasar Péturssonar, fyrr-
verandi alþinjfismanns, að frekari
rannsókn var Kerð á vatninu og hiti
í því mældur. Kom í ljós að við
vatnshotninn kom fram nokkur
hiti. sem jjaf tilefni til frekari
aðgerða.
Nú hafa verið horaðar fimm
holur við Urriðavatn. þar af hafa
tvær þeirra verið virkjaðar fyrir
Hitaveitu Egilsstaðahrepps og
Fella. Hitaveitan hefur nú verið
tengd í 280 hús. samtals 179 þúsund
rúmmetra. Iliti vatnsins er þó ekki
hár eða aðeins um 00 gráður og því
þörf frekari borana hið fyrsta.
Baldur Einarsson, hitaveitustjóri,
sagði að nú stæðu yfir segulmæl-
ingar á stærra svæði en áður hefði
verið mælt við borunarsvæðið. Verið
er að kanna hvort mögulegt sé að fá
ieigða bortúrbínu frá Noregi, sem
Sanna hundar —
kettir og mýs upp-
runa íslendinga?
sett er þvert á borstangirnar og
getur farið þvert frá lóðréttum
borgöngum. Þetta fyrirbæri er talið
henta vel þar sem erfitt hefur reynzt
að hitta beint á vatnsganginn. Einn
(Ljósm. .lóhann I). Júnsson.)
galli er þó á þessu máli og er hann
sá, að kostnaðurinn við þessa aðgerð
er áætlaður a.m.k. 50% dýrari en við
venjulega borun og þykir nóg samt
fyrir iitla hitaveitu. — Jóhann
Garðar Sigurðsson um samflokksmenn og málgagn:
„Bjagaðar forsend-
ur bak við eyrað“
GARÐAR Sigurðsson þingmaöur
Alþýðubandalagsins i Suður-
landskjördæmi ritar grein um flokk
sinn, ríkisstjórn og málgagn í Þjóð-
viljann í gær. Hann segir, að
fjölmiðlar verði stundum fyrir
flogaköstum „og vill þá stundum
lokast fyrir hæfilcikann til að
greina milli aðalatriða og auka-
atriða. svo ekki sé minnst á óhæfi-
lega fullyrðingasemi". Þá segir orð-
rétt í grein Garðars Sigurðssonar
um Þjóðviljann:
„í blaðinú okkar, sem ég læt mig
vissulega miklu mest skipta, höfum
við orðið illþyrmilega vör við slík
köst. Má þar minna á að þegar
málefni farandverkafólks voru á
dagskrá gekk svo mikið á, að enginn
þótti maður með mönnum, nema
hann væri farandverkamaður, annað
verkafólk fyrirfannst hvergi á síðum
blaðsins þessa dagana. Hálærðir bók-
menntafræðingar lýstu mikilfengleik
þeirra texta, sem öskraðir voru með
gúanórokkinu, allur annar skáld-
skapur hvarf í skuggann ...
í svokölluðu Jan Mayen máli hefð-
um við líka getað sparað dálítið
púður, en það lognaðist út af tiltölu-
• lega fljótt, blaðið jafnvel komið með
skjögur þegar Flugleiðasprengjan
sprakk. Og þá var aldeilis fýrverkerí.
Þar opnuðu ýmsir mætir menn svo
ginið að tæplega er það komið í samt
lag enn ...
Gervasonimálið bókstaflega hratt
Ragnari bent á for-
dæmi frá Israel
I GREIN, sem Garðar Sigurðsson
þingmaður Alþýöuhandalagsins í
Suðurlandskjördæmi ritar í Þjóð-
viljann i gær, fjallar hann meöal
annars um úrskurð Kjaradóms um
laun þingmanna og félaga i BHM. Í
þvi samhandi minnir hann Ragnar
Arnalds. fjármálaráðherra, á það,
að starfsbróðir hans i fsrael sagði af
sér, þegar launaha>kkanir náðu
fram að ganga þrátt fyrir andstöðu
hans. Orðrétt segir Garðar eftir að
hann hefur lýst úrskurði Kjara-
dóms:
„Það sem mér finnst alvarlegast í
þessu máli var hversu hratt og
umhugsunarlítið (laust) fjármála-
ráðherrann okkar brást við niður-
stöðunum.
Aðeins um tvær vikur voru tii
þings.
Samt sem áður hljóp hann upp
með „bráðabirgðalög“, „bráðabirgða-
lög.“ Burt með dóminn.
Hinir tveir ráðherrarnir fylgdu
með af skyldurækni.
Þjóðverjarnir segja: „Zwei Seelen
und ein Gedanke, zwei Herzen und
ein Schlag", sem mætti útleggja:
Tvær samhuga sálir, tvö hjörtu í
takt.
Hér voru þau þrjú.
„Drei Herzen in ein Vierteltakt".
Það er slæmt er myndarlegur
ungur maður eins og Ragnar, gerir
vanhugsaða hluti, án þess einu sinni
að kanna hverjar undirtektir væru.
Ekki trúi ég því að hann hafi verið að
gera tilraun til að slá sig til riddara í
augum launafólks, sem sérstakur
varamaður þess og unnandi.
Eg trúi því ekki heldur að hann
hafi til að bera þá einræðiskennd,
sem óneitanlega væri hægt að lesa út
úr þessu bráðlæti, ef vilji væri fyrir
hendi.
Ég ætla ekki að segja hér hvað
fjármálaráðherrann í ísrael gerði,
enda sinn siður í landi hverju.
Ég hef fyrirgefið Ragnari."
allri þjóðfélagsumræðu af síðum
blaðsins í lengri tíma. Forsíða, bak-
síða, dagskrárgreinar og alls kyns
lesendabréf fjölluðu um fransmann-
inn af mikilli tilfinningu og stundum
heift. Leiðarinn var líka helgaður
hinu heilaga stríði, og man ég eftir
einum slíkum eftir aðalritstjórann
okkar, þar sem slegið var af list á
flesta hrifnæma strengi í brjóstum
landans af þvílíkri innlifun og
málsnilld að fáir íslendingar geta
stílað betur. Einar Karl klippti og
skar daginn út og inn af mikilli
fingrafimi og gætti þess jafnframt
að engin rödd heyrðist önnur en sú er
féll eins og flís við hans skoðana-
rass...
Það er mín skoðun að offorsið í
málsmeðferðinni hafi miklu fremur
skemmt fyrir þessum umkomulausa
pilti en hitt...
Ég held að hún Guðrún okkar
Helgadóttir hafi eins og margur
annar haft bjagaðar forsendur bak
við eyrað í vanda þessa hrjáða pilts
og ruglað stundum óþægilega saman
aðalatriðum og aukaatriðum. Ekki
vil ég hnýta í hana. Guðrún Helga-
dóttir er heit manneskja og lét
tilfinningar ráða ferðinni eins og oft
gerist hjá slíkum manneskjum."
SVO Ketur íarið, að hundar,
kettir ok mýs geti varpað
nýju Ijósi á uppruna íslend-
inga, en sem kunnugt er
heíur lönKum verið um það
deilt, hvort við séum íremur
ættuð írá írlandi en NoreKÍ,
að irskir þrælar séu íoríeður
okkar ekki síður en írjáls-
bornir víkinKar. Á þriðjudag-
inn, hinn 10. íebrúar, hcldur
Stefán Aðalsteinsson erindi á
veKum LíffræðifélaKs ís-
lands. sem hann nefnir „Upp-
runi húsdýra á íslandi“.
Ari fróði segir í Islendingabók,
að Island hafi byggst frá Noregi.
Á síðustu áratugum hefur ýmis-
legt verið dregið fram í dagsljósið,
sem bent gæti til þess, að Ari hafi
ekki að öllu leyti farið rétt með. I
því sambandi hefur komið fram,
að Islendingar eru á ýmsan hátt
ólíkir Norðmönnum og svipar
meira til Ira um suma hluti.
Tunga okkar er norræn og margir
hlutir í menningu okkar, en aðrir
þættir íslenskrar menningar virð-
ast ekki eiga sér fyrirmynd í
Noregi.
Landnámsmenn fluttu húsdýr
með sér til hinna nýju heimkynna
sinna á Islandi. I erindinu verður
Ragnar Arnalds:
gerð grein fyrir því helsta, sem
hægt er að draga ályktanir af um
uppruna húsdýra á íslandi. Verð-
ur einkum fjallað um nautgripi,
hross og sauðfé, en auk þess
minnst á hunda, ketti og mýs.
Reynt verður að rekja, hvað hús-
dýr gefa til kynna um fyrri
heimkynni landnámsmanna.
Erindið verður haldið í stofu 158
í húsi verkfræði- og raunvísinda-
deildar Háskóla Islands, Hjarð-
arhaga 2—4, og hefst kl. 20.30.
Aðgangur er öllum heimill.
Spurt og
svarað um
skattamál
LESENDUR Morgunblaðs-
ins eru hvattir til að not-
færa sér skattaþjónustu
blaðsins. Hringið í síma
10100 frá kl. 14—16 frá
mánudegi til föstudags og
berið fram spurningar ykk-
ar um skattamál. Morgun-
blaðið aflar svara og birtir
spurningar og svör
skömmu síðar.
10-11% hækkun á út-
greiddum launum
„ÞESSAR tölur ykkar eru úr
öllum takt við raunveruleikann
og tal um 36—42% hækkun
grunnkaups á samningstimanum
er bu! ' og vitleysa,“ sagði Ragnar
Arnalds, fjármálaráðherra, í sam-
tali við Mbl. í gær, er hann var
innt'\' eftir því hvort það sam-
rýmdist launamálastefnu ríkis-
stjórnarinnar, að veita starfs-
mönnum ríkisverksmiðjanna
36—12% hækkun grunnkaups á
samningstímanum, eins og nú
hefur verið samið um.
„Það sem raunverulega er um að
ræða, er það, að samkvæmt okkar
útreikningum, og samkvæmt því
sem þeir sem mest hafa verið í
þessum útreikningum tjá mér, að
um cr að ræða 10—11% hækkun á
útgreiddum launum. Það eru að
vísu ýmsir liðir, sem hækka um
allháar prósentutölur, en þar kem-
ur ævinlega annað á móti til
frádráttar og lækkunar. Það er
verif að umbreyta samningum í
veruhgum atriðum, þannig að þeg-
ar allt er komið er þetta 10—11%
hækkun eins og ég sagði áður,“
sagði Ragnar Arnalds.
Nanar vildi ráðherrann ekki tjá
sig um málið, en sagði að ráðu-
neytið myndi senda frá sér frétta-
tiikynningu um það eftir helgina.
íslenskir flugstjórnarmenn:
Efast um að fljúgandi furðuMutir
haf i komið við sögu f lugslyssins
ÍSLENSKIR vúrðstjórar í flug-
stjórninni á Kcflavikurflugvelli,
sem voru þar við störf árið 1955,
telja óliklegt að varnarliðsþotur
hafi farist vegna tilverknaðar
fljúgandi furðuhluta. Þeir Jó-
hann Guðmundsson og ólafur
Guðjónsson, sem báðir voru
varðstjórar í flugstjórninni á
þessum tíma, höfðu samhand við
Morgunblaöið i gær vegna
fréttar, sem byggð var á bók um
fljúgandi furðuhluti eftir Leon-
ard H. Stringfield.
Ólafur var á vakt er þota af
gerðinni F94 fórst við lendingu
árið 1955. Hann kveðst muna vel
eftir þeim atburði. Veður hafi
verið mjög gott, sléttur sjór og
mikið flogið þennan dag. Vélin
hafi verið að koma inn til lend-
ingar á braut 30, er hún steyptist
skyndilega í sjóinn. Það hafi
verið á grunnum sjó skammt
utan hafnarinnar í Njarðvík, og
hafi tekist að ná vélinni upp aftur
nokkurn veginn óskemmdri. Is-
lenskur togari hafi meðal annars
aðstoðað við björgun vélarinnar.
Flugmennina sagði Ólafur báða
hafa farist. Þeir hefðu ekki virst
mikið slasaðir, þó þeir bæru
nokkrar skrámur. Kvað hann
hafa verið um það rætt á þessum
tíma, að ef til vill hafi þeir látist
af losti vegna óttans er þeir sáu
að vélin hlaut að fara niður.
Hraði hefði verið mikill og ekkert
unnt að gera ef eitthvað fór
úrskeiðis. Þó sagði hann að
mönnum hefði þótt þetta undar-
legt, að mennirnir skyldu farast,
þar sem klefi vélarinnar væri
loftþéttur og dæmi væru um að
flugmenn kæmu heilir upp úr sjó,
allt að fimmtán mínútum eftir að
vél þeirra fórst. — Ekki hefði þó
heyrst að neitt dularfullt væri við
dauða þeirpa eða hrap þotunnar.
Þeir hefðu aðeins getað hlustað á
flugturninn og yfirmenn sína á
jörðu niðri, en ekki getað kallað
þá upp. Til þess hefðu þeir orðið
að skipta um bylgju, sem varla
hefði verið tími til við svo óvænt-
ar og hættulegar aðstæður. Ólaf-
ur kvaðst ekki vita til að nein
orðaskipti hefðu farið á milli
flugmannanna og flugstjórnar,
en hefði svo verið hefðu íslenskir
aðilar átt að heyra það og orða-
skipti að vera tekin upp á segul-
band. En einskis í þá veru væri að
minnast.
Sem fyrr segir sagðist Ólafur
muna vel eftir þessum atburði,
ekki síst vegna þess, að eiginkona
flugstjórans, majors Hallorans,
hefði komið til landsins í heim-
sókn um leið og slysið varð. Hefði
hún ætlað að heimsækja mann
sinn hér á landi, en komið að
honum látnum morguninn eftir
slysið. Slysið hefði því verið enn
sorglegra en ella, og því minnis-
stæðara. — Tvö önnur flugvéla-
töp kannaðist Ólafur við, annað
nokkru eftir 1955 og hitt árið
1973, en ekki vissi hann til að
neitt hefði verið dularfullt við
þau, og í fyrra tilvikinu hefði
annar flugmannanna komist af.
Jóhann Guðmundsson sagðist
heldur ekki kannast við neitt
dularfullt í sambandi við þessi
slys eða slysið 1955 sérstaklega.
Hann vakti hins vegar athygli á
því, að þetta væri á tímum kalda
stríðsins, mikil spenna hefði oft
verið ríkjandi og gæti það átt
sinn þátt í að magna sögur upp.
Þó sagði hann rétt að geta þess,
að Bandaríkjamennirnir hefðu
oft spurst fyrir um umferð hjá
íslensku aðilunum, þegar hún
hefði ekki verið. Gæti það bent til
að þeir hefðu séð eitthvað á
ratsjám sem íslendingarnir sáu
ekki, enda réðu íslendingar þá
ekki yfir radartækjum.