Morgunblaðið - 22.03.1981, Side 30
78
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 22. MARZ 1981
Gerum fötluðum kleift að taka virkari þátt í safnaðarlífinu. Brjótum hlekkina.
H ver talar ?
Guðspjöll þessa sunnudags
(Lúk. 11, 14-28, Jóh. 8, 42-51
og Lúk. 4, 31—37) fjalla öll,
hvert með sínum hætti um
tengslin milii persónu Jesú og
orða hans. Stundum finnst
manni umræða um Jesú snúast
á þann veg að „nútímamaður-
inn“, hinn tækniþróaði og
menntaði nútímamaður, hafi
þá sérstöðu í mannkynssögunni
að geta ekki trúað öllu því sem
sagt er um Jesú í guðspjöllun-
um. Það er mikill misskilning-
ur. Uppblásinn mennta- og
skynsemishroki hefur alltaf
verið fyrir hendi. Þeir sem
stóðu augliti til auglitis við
Jesú, hlustuðu á hann, horfðu á
hann vinna miskunnarverk
o.s.frv. voru engu fúsari en
samtíðarmenn okkar til að fall-
ast á að hér færi sá sem valdið
hefði. Þá eins og nú var reynt
að finna skýringar á áhrifa-
valdi hans, þá eins og nú var
honum aifarið hafnað, þá eins
og nú voru þeir sem létu sér
sitthvað vel líka í boðskap hans
en höfnuðu öðru og þá eins og
nú var hópur fólks sem laut
honum sem Drottni.
Predikun Jesú þótti ekki við
hæfi. Ekki svo að skilja að
menn gerðu í sjálfu sér athuga-
semdir við kærleiksboðskapinn.
Nei, það var fyrst og fremst það
að Jesús sagðist tala í umboði
Guðs. Hann tók sér vald sem
samtíðarmönnum hans líkaði
ekki. Jesús sagðist hafa vald
sitt frá Guði og fullyrti að
predikun hans væri sannleikur,
sannleikurinn um Guð og sann-
leikurinn um manninn. Þetta
fyllti mælinn og olli því að
andstæðingar hans leituðust
við að ráða hann af dögum. Það
þykir aöalsmerki að „leita
sannleikans", það þykir hins
vegar ýmist hroki eða heimska
að segjast hafa fundið sann-
leikann. Jesús Kristur sagðist
tala sannleikann — vera sann-
leikurinn. Og við þá sem ekki
tóku á móti þessum sannleika
og lutu honum sagði hann: Sá
sem er af Guði heyrir Guðs orð.
Þér heyrið ekki, vegna þess að
þér eruð ekki af Guði.
Guðspjöll dagsins sýna okkur
einnig inn í heim þess orðs sem
Jesús flytur. Orð hans gefa líf,
hrekja hið illa á braut, flytja
ríki Guðs inn í mannlega til-
veru. „Ef ég rek illu andana út
með fulltingi Guðs, þá er guðs-
ríki komið yfir yður.“ Alvaran í
orðum Jesú felst í því, að hún
krefur þann sem heyrir um
andsvar, afstöðu. Svo er enn í
dag. í sjónvarpsþætti í liðinni
viku var talsvert rætt um það
að fólk skildi ekki ræður prest-
anna. Ekki skal gert lítið úr því
að þörf sé á einfaldri og skýrri
framsetningu. Þar geta prestar
og predikarar lært af Jesú
sjálfum. Hitt er einnig vert að
hafa í huga að predikunin, sem
á að vera Guðs orð til safnaðar-
ins, þarf einnig að einkennast
af því að þar mæti áheyrandinn
Jesú með þeim hætti að hann
komist ekki hjá að taka afstöðu
til hans. Sú afstaða sem Jesús
gleðst yfir er ekki upphafin
hrifning, heldur að menn beygi
sig undir drottinvald hans, lúti
honum og vilja hans. Svarið
sem Jesús gaf konunni sem
sagði: „Sæll er sá kviður er þig
bar og þau brjóst er þú mylkt-
ir“, sýnir þetta glöggt. Jesús
svaraði: „Já, en sælir eru þeir
sem heyra Guðs orð og varð-
veita það.“
Alþjóðlegt ár fatlaðra:
„Fullkomin þátttaka og jafnrétti“
„Aldrei á ævinni hef ég
mætt samfélagi, sem býður
mig velkominn með eins mikl-
um innileik og hlýju og kirkj-
an.“ Þetta var vitnisburður
hryfihamlaðs manns, en hve
margir gætu tekið undir orð
hans?
Fagnaðarerindið brýnir
fyrir okkur að hjálpa, líkna og
lækna þá, sem fatlaðir eru, og
í andanna rás hafa þúsundir
kristinna manna helgað líf
sitt þjónustunni við þá, sem
vegna fötlunar hafa einangr-
ast frá mannlegu samfélagi.
Þeir hafa oft orðið að brjótast
gegn um ókleifa múra kær-
leiksleysis og fordóma þjóðfé-
lagsins. En orðin, sem vitnað
var til hér í upphafi, eru þó
flestum kristnum söfnuðum
til blygðunar.
Hin sára staðreynd er sú, að
þótt kirkjan hafi á margvís-
legan hátt stutt fatlaða og
lagt drjúgan skerf af mörkum
til að opna augu manna fyrir
rétti þeirra og þörfum, þá
vantar mikið á, að fötluðum
sé mögulegt að taka eðlilegan
þátt í guðsþjónustulífi og
safnaðarstarfi. Andsvar
okkar við kærleika Guðs felst
í því, hvort við tökum á móti
öðrum eins og þar ætti Krist-
ur í hlut. Getum við ekki með
sanni sagt, að sá sess, sem við
gefum fötluðum sé mæli-
kvarði á það hvort söfnuður
okkar og samfélag sé í raun og
veru samfélag Krists?
„Öðrum bjargaði hann,
sjálfum sér getur hann ekki
bjargað!" hrópuðu óvinir
Krists yfir honum krossfest-
um. Á hverri síðu guðspjall-
anna sjáum við hvernig Jesús
bjargar fólki úr neyð, læknar
sjúka, reisir lamaða, gefur
blindum sýn og mállausum
mál og daufum heyrn. Aldrei
fékk neinn þeirra mörgu, sem
leituðu hjálpar hans, að heyra
að þjáning þeirra væri vilji
Guðs, sem þeir ættu að undir-
gangast. Þvert á móti gengur
Jesús til atlögu við allt það,
sem fjötrar, og þjáir menn.
Vald sitt og mátt notaði hann
þó aldrei sjálfum sér til fram-
dráttar. Hann var kominn til
að þjóna og gefa líf sitt til
lausnargjalds. Síðan sendi
hann lærisveina sína út til að
halda verki sínu áfram. Þeir
áttu að lækna og líkna. Þeir
áttu að leysa viðjar og lækna
mein, en sjálfum var þeim
ekki heitið nema ofsóknum,
fangelsunum, jafnvel dauða,
og endurspeglun þjáningar
Krists í lífi sínu. Þetta er
kjarninn í boðskap krossins.
Spurningin um það hvort
kirkjan sé sönn köllun sinni í
heiminum, er sett á oddinn er
við gætum að því hvern hlut
fatlaðir, þroskaheftir, sjúkir
og öryrkjar eiga í lífi kirkj-
unnar. Er krosstáknið á
kirkjuturnunum, ölturum og í
tilbeiðslunni aðeins innan-
tómt tákn, meðan líf okkar
miðast við þá sem eru frískir,
heilir, sterkir?
Á undanförnum árum hefur
alkirkjuráðið lagt mikla
áherslu á málefni fatlaðra og
hvatt kirkjurnar innan sinna
vébanda til að vinna með
öllum tiltækum ráðum að því,
að tryggja jafnrétti þeirra og
fulla þátttöku í lífi þjóðfélags-
ins og kirkjunnar. Allt of
algengt er að litið sé á fatlaða
sem viðfangsefni, sem krefjist
athygli okkar og þjónustu, en
ekki jafningja í samfélaginu,
jafningja í fjölskyldu mann-
anna, limi á líkama Krists.
Fötlun er alþjóðlegt vanda-
mál, sem mjög fer í vöxt. Slys
og sjúkdómar valda miklum
skaða meðal barna og fullorð-
inna. Stórfelldar þjóðfélags-
byltingar, erfðagallar og
fæðuskortur valda örorku
milljóna. Staðreyndirnar tala
sínu máli:
— Slys, sérstaklega í heima-
húsum, henda 20 milljónir
manna á ári, þar af bíða
110 þúsund varanlegan
skaða.
— Umferðarslys. Meir en 20
milljónir manna slasast á
strætum og þjóðvegum ár-
lega, og fjölmargir þeirra
verða öryrkjar.
— Sjúkdómar alls konar
valda margháttuðum
valdamálum. í heiminum
eru 20 milljónir holds-
veikra. Hörgulsjúkdómar
dæma milljónir manna í
þróunarlöndunum til lífs
við örkuml. Árlega missa
250 þúsund börn sjónina
vegna fjörefnaskorts.
Hjarta- og æðasjúkdómar
skerða starfsorku og lífs-
gæði milljóna í auðugri
heimshlutum.
— Geðsjúkdómar. Alþjóða
heilbrigðismálastofnunin
hefur sýnt fram á, að einn
af hverjum 10 munu ein-
hvern tíma á ævinni eiga
við geðræna sjúkdóma að
stríða. Geðsjúklingar nýta
fjórðung allra sjúkrarúma
í heiminum.
— Blinda. I heiminum eru
milli 10 og 15 milljónir
blindra.
— Heyrnarskerðing hrjáir
einar 70 milljónir manna.
Alþjóðaár fatlaðra
— Köllun og krafa
Hvernig getur kærleikur
Krists vakið með okkur vilja
til að meta og vinna gegn
þeim orsökum, sem þannig
skerða líf og heill svo margra
meðbræðra okkar og systra?
Hvernig getur kirkjan verið
opin fyrir þeim vitnisburði,
sem hinn krossfesti og upp-
risni frelsari ber okkur í
þeim?
Málefni fatlaðra er köllun
og krafa til kirkju Krists,
guðfræði hennar, predikunar,
tilbeiðslu, safnaðarlífs og
fræðslu, og daglegs lífs og
hátta allra þeirra, sem kristn-
ir vilja vera. Málefni fatlaðra
leggja líka skyldur á herðar
líknarþjónustu kirkjunnar,
því fatlaðir þurfa hjálp og
liðsinni annarra manna á
fjölmörgum sviðum. En þá
verðum við að minnast þess,
að þeir eru meðbræður en
ekki viðfangsefni, jafningjar,
en ekki þiggjendur, bræður og
systur, sem eru líka sköpuð í
Guðs mynd, eins og við og
allir menn.
Biblíulestur
vikuna 22.-28. mars.
Sunnudagur 22. mars
Mánudagur 23. mars.
Þriðjudagur 24. mars.
Miðvikudagur 25. mars
Fimmtudagur 26. mars
Föstudagur 27. mars
Laugardagur 28. mars
28
Luk. 11, 14-
I. Pét. 1, 13
Mark. 6, 7-13
Lúk. 22, 24
Lúk. 4, 38—44
I. Kor. 4, 9—16
Jesaja 49, 1—6
21
30