Morgunblaðið - 03.05.1981, Blaðsíða 32
f./ ,
Siminn a afgreiöslunm er
83033
lOíMíitimWaSjlÍ^
Hrainlathtaki
BWndunartMki
Stélvankar
ARABIA “"•“ípSÍ
RaðstofvJnI
Nýborgarhúainu, Ármúla 23, aími 31810.
SUNNUDAGUR 3. MAÍ 1981
Þorskveiðar útlendinga hér við land:
Er aflinn þrisvar
sinnum meiri held-
ur en þeir gefa upp?
Fjöldi manns tók þátt í kröfugöngum, sem fram fóru 1. maí í Reykjavík, en göngurnar voru þrjár.
Aðalgangan var á vegum Alþýðusambandsins og BSRB, en fatlaðir settu mjög svip á þá göngu. Hinar
göngurnar voru annars vegar á vegum Rauðrar verkalýðseiningar og hins vegar á vegum
bókagerðarnema og járniðnaðarnema. Ljósmynd Mbl. Kristján.
Með yíir 100 tonn í
róðri í síðiLstu viku
BELGÍSKIR togarar, sem leyfi
hafa til vciða hér við land, hafa
undanfarið vcrið á stímu slciðum í
Grindavikurdýpi og trollhátar frá
Sandgerði. Afli hefur verið ágæt-
ur og nánast ekkert annað en
þorskur. Sjómenn telja hins vegar
að afli Belganna hafi verið langt-
um meiri heldur en þeir gefa upp
Fyrsti maí í Moskvu:
Islenzki sendi-
herrann við-
staddur há-
tíðarhöldin
ÍSLENZKI sendiherrann í
Moskvu, Haraldur Kroyer, tók
þátt í fyrsta maí-hátíðahöld-
unum þar í borg á hefðbundin
hátt, en margir af sendiherrum
NATO-ríkjanna sáu ekki
ástæðu til að gera slíkt hið
sama. Að sögn Harðar Helga-
sonar, ráðuneytisstjóra í utan-
ríkisráðuneytinu voru að þessu
sinni engar hersýningar á hin-
um alþjóðlega frídegi verka-
manna í Sovétríkjunum.
Itúðardal 2. mai. 1981.
iBÚÐARHÚSIÐað Ketilsstöðum í
Ilvammssveit í Dalasýslu hrann
til kaldra kola á föstudaginn, og
varð litlu sem engu af innbúi
bjargað. Er tjón hjónanna á Ket-
ilsstöðum. þeirra Láru og Magn-
úsar Halldórssonar þvi tilfinnan-
legt. en húsið var lágt vátryggt.
Eldsins varð vart skömmu fyrir
hádegi, og fór slökkviliðið í Búðar-
dal á staðinn, en fékk lítið að gert,
er húsið, sem var forskalað timbur-
hús, brann. Ekki er vitað um
eldsupptök, en talið að eldurinn
hafi kviknað í eldhúsi og síðan
borist um húsið.
þetta er í annað skipti sem
og srgja. að Belgarnir hafi trú-
lega tekið i aprílmánuði nálægt
700 tonnum af þorski, en það
magn mega þeir veiða allt árið.
Halldór Halldórsson hefur í vet-
ur verið með trollbát frá Sandgerði
og sagði hann í samtali við Morg-
unblaðið í gær, að í raun væri það
ekki mikið magn, sem Belgarnir
veiddu. „En ef þeir taka kannski
þrisvar sinnum það magn af þorski
sem þeir gefa upp og Norðmenn og
Færeyingar haga sér eins, þá er
það talsvert af þorski, sem fer
eftirlitslaust framhjá okkur,“ sagði
Halldór. „Við höfum verið þarna
við hliðina á Belgunum og vitum,
að þeir hafa ekki fengið annað en
þorsk þó svo að þeir kunni að segja
eitthvað annað. Það minnir á
söguna af Halamiðunum, en þar
þóttust Þjóðverjar vera í karfa og
engu öðru, en á sama tíma voru
íslenzku togararnir í rífandi þorski
sín hvorum megin við þá.
Það hleypir illu blóði í okkur
sjómenn að sjá þetta gerast fyrir
framan nefið á okkur og við vitum,
að það getur ekki verið rétt, sem
segir í skýrslum til íslenzkra
stjórnvalda. Á sama tíma og okkur
á trollbátunum er skipað í land
veiða útlendingarnir þarna eftir-
litslaust,* sagði Halldór Halldórs-
son, skipstjóri.
brennur hjá Magnúsi og Láru að
Ketilsstöðum, því árið 1946 brann
ofan af þeim fjós og íbúðarhús. Er
eldurinn kom upp núna voru þau
tvö ein heima ásamt barnabarni
sínu, en ekkert þeirra sakaði.
Ágætt veður var þegar eldurinn
kom upp, hægur andvari, þó ekki
kæmi það að gagni við björgunar-
störfin sem fyrr segir.
Þau Magnús og Lára hafa ekki í
hyggju að yfirgefa jörð sína, og
hafa þegar verið gerðar ráðstafanir
til að setja niður nýtt timburhús á
jörðinni, einingahús, sem jafnvel
átti að flytja þangað á morgun eða
næstu daga.
— Kristjana
EKKERT lát var á aflahrotunni í
síðustu viku og komu bátar með
mikinn og góðan afla að landi
miðað við það, að aprilmánuður
var að kvcðja, cn um þetta leyti er
oftast farið að draga verulega úr
afla netaháta. Morgunblaðið hafði
í gær samband við fréttaritara og
útgerðarmenn i Þorlákshöfn.
Grindavík og Vestmannaeyjum og
var gott hljóð f mönnum.
Þorleifur Björgvinsson hjá Glett-
ingi í Þorlákshöfn sagði að síðustu
viku hefði afli verið einstaklega
góður. Hann nefndi sem dæmi, að
meðalafli hjá Höfrungi III og Jóni á
Hofi hefði verið yfir 100 tonn í
síðustu þremur róðrum og einn
daginn hefði Jón á Hofi komið með
115 tonn. Vertíð er orðinn mjög góð
í Þorlákshöfn og Vestmannaeyjum
þökk sé aprílmánuði, en framan af
var tíðin mjög erfið til sjávarins.
Friðrik Sigurðsson frá Þorláks-
höfn var kominn með 1385 tonn á
fimmtudagskvöld og er aflahæstur
yfir landið á vertíðinni. Jón á Hofi
var með 1346,5 tonn, Höfrungur III
Friðrik Sigurðs-
son aflahæstur
yfir landið
með 1314 tonn og þrír aðrir bátar
frá Þorlákshöfn eru komnir yfir
þúsund tonn. Af Grindavíkurbátum
er Hafberg aflahæstur með 1229
tonn, en fjórir aðrir bátar eru
komnir með yfir þúsund tonn.
Ágætis afli var í vikunni og á
fimmtudag var Skúmur með 40
tonn og Hafberg með 38 tonn.
Grásleppuvertíðin hefur gengið
allvel víðast hvar við landió. en
vertiðin er nú að komast f hámark.
Á síðasta ári var heildarfram
leiðsla íslendinga á grásleppu-
hrognum um 19 þúsund tunnur.
Þar af voru um 17 þúsund tunnur
seldar óunnar til útlanda fyrir
tæplega 2,4 milljarða gkróna, en
úr um 2 þúsund tunnum var unnið
hér á landi og þá einkum hjá
verksmiðjunni Arctic á Akranesi.
Á síðasta ári var framleiðsla á
grásleppuhrognum í heiminum um
28.500 tunnur, Kanadamenn fram-
leiddu um 4.500 tunnur, Grænlend-
ingar um 2.500 tunnur, Norðmenn
um 1.500 tunnur, Danir um 1.000
tunnur og hlutur íslendinga var um
19 þúsund tunnur eða 70—75% af
öllum þeim grásleppuhrognum, sem
til falla á heimsmarkaði.
Þessar upplýsingar koma fram í
grein, sem Guðni Þórðarson ritar
og birtist á blaðsíðum 28 og 29 í
Morgunblaðinu í dag. Þar fjallar
Guðni m.a. um markaði fyrir grá-
sleppuhrogn og segir frá heimsókn
sinni í fyrirtæki nokkuð í Brasilíu.
Vertíð lýkur hjá netabátunum 8.
maí nk.
Baráttan um aflakóngstitilinn er
sérlega spennandi í Vestmannaeyj-
um. Þar var Þórunn Sveinsdóttir
kominn með 1319,5 tonn á fimmtu-
dagskvöld, en Suðurey var aðeins
530 kílóum á eftir, með 1319 tonn.
Glófaxi er þriðji aflahæsti eyjabát-
urinn með 1190 tonn, en sex eyja-
bátar eru komnir með yfir þúsund
tonn á vertíðinni. Frá 1.—7. maí eru
togveiðar bannaðar hjá bátunum.
Miðað við bátafjölda er vertíðin
orðin með þeim betri í Vestmanna-
eyjum.
Það hefur lagt áherzlu á að hafa
kavíar á boðstólum og þá helzt
„danish“ eða „deutscher", en verk-
smiðjur í Danmörku og Þýzkalandi,
sem selja kavíar til Brasilíu, eru
meðal stærstu kaupenda á grá-
sleppuhrognum frá Islandi og full-
vinna síðan hráefnið.
Segir Guðni í grein sinni, að
Danir og Þjóðverjar kvarti jafnan
sáran yfir okrinu hjá íslenzkum
framleiðendum, sem með eftir-
gangsmunum hafi fengið sem svar-
ar til 33 centa fyrir hrogn, sem fara
í 100 gramma glas. Sama magn af
hrognum eða kavíar er siðan selt út
úr búð í Rio de Janeiro fyrir 1000
cent eða 10 dollara. Guðni segir, að
þegar fólki í fjarlægum heimshlut-
um sé bent á, að glerkrukkurnar
þýzku og dönsku geymi flestar
grásleppuhrogn frá íslandi verði
margir undrandi og vantrúaðir.
Þess sé aldrei getið á skrautprent-
uðum umbúðunum að framleitt sé
úr íslenzkum grásleppuhrognum þó
svo að menn mótmæli því ekki, að
varan hljóti að vera bezt þegar hún
er framleidd í upprunalandinu.
Sjá nánar bls. 28 og 29.
Hækkunarþörf atvinnugreina og fyrirtækja:
Forsætisráðherra neitaði
að svara Eyjólfi Konráði
Í IIÖRÐUM umræðum í efri deild
Alþingis sl. fimmtudagskvöld um
efnahagsfrumvarp rikisstjórnar-
innar spurði Eyjólfur Konráð
Jónsson (S) Gunnar Thoroddsen,
forsætisráðherra, hvaða atvinnu-
greinar og fyrirtæki það væru,
sem á næstu 3 mánuðum þyrftu
innan við 8% verðhækkanir, eftir
þriggja mánaða verðstöðvun nú,
þ.e. á sex mánaða tímabili i hátt i
50— 60% verðbólgu.
Gunnar Thoroddsen hafði áður
látið að því liggja að hækkunar-
þarfir atvinnugreina og fyrirtækja
væru mjög mismunandi, þann veg
að einstakar verðhækkanir, sem
færu yfir væntanleg verðhækkun-
armörk er ríkisstjórnin myndi setja
sér, mætti vinna upp í minni
hækkunum annarsstaðar í þjóðar-
búskapnum.
Eyjólfur Konráð sagði látið væri
í veðri vaka að þessi mörk, miðuð
við þrjá næstu mánuði, væru 8%, og
kvaðst vænta þess, að forsætisráð-
herra svaraði þessari sjálfsögðu og
eðlilegu spurningu undanbragða-
laust, enda væri spurt málefnalega
um mikilvægt atriði í umfjöllun
málsins.
Gunnar Thoroddsen forsætisráð-
herra brást hinn versti við þessari
spurningu, taldi hana „furðulega"
og að ekki væri hægt að svara svo
„vitlausri spurningu" áður en rétt
verðlagsyfirvöld hefðu metið hækk-
unarþarfir þeirra, er við sögu
kæmu. Hann greindi frá því að
kaupliður í rekstri fyrirtækja væri
mjög misháir, þann veg að atvinnu-
rekstur með hlutfallslega lágan
kaupþátt, þyrfti minni hækkun. Þá
þyrfti að horfa til væntanlegrar
vaxtalækkunar og þess, að olía, sem
væri dýr kostnaðarliður, væri og
mjög mismunandi kostnaðarþáttur
í atvinnurekstri.
Bruninn að Ketilsstöðum í Hvammssveit:
I annað sinn sem
hjónin missa allt sitt
Hrogn frá íslandi
seld sem v-þýzkt
og danskt góðgæti