Morgunblaðið - 23.06.1982, Side 28
28
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. JÚNÍ 1982
yj er Ljó-bt ctó ráða*t 'a rrunmmáttor!''
love 25...
‘Md
... ad koma honum á
óvart á afmælisdaginn
TM Reo U.S. Pat. Off.—atl rights resarvw)
•1882 Loe Angeies Tlmes Syndlcale
Það er ekki hægt aö raka sig með
svona vasatransistor-tæki, pabbi!
„Fylgjendur dýra-
halds hafa líka rök“
Frá ómunatíð hafa menn haft dýr
inn á heimilum sínum, sér til ánægju
ok yndisauka, þar dugir að nefna
hunda, ketti og fugla, sem þótt hafa
gjaldgeng í híbýlum manna.
En þegar kemur fram á 20. öldina,
fer að bera á andstæðingum þess að
hafa dýr í þéttbýli, svo virðist sem
þessi andstaöa aukist jafnt og þétt,
ástæður þess eru sjálfsagt margvís-
legar, þó mér sýnist þar bera hæst
þekkingarskort. Dýrahald í þéttbýli
er og verður alltaf umdeilt, andstæð-
ingar þess hafa nokkuð til síns máls,
en fylgjendur hafa líka rök, sem eru
sterk, séu þau skoðuð málefnalega,
en það virðist mér þó oft gleymast,
þegar þessi mál eru til umfjöllunar.
Ég, sem þessar línur rita, er eindreg-
ið fylgjandi dýrahaldi í bæjum og
borgum, þar sem ég tel að rökin sem
mæla með séu svo miklu stærri og
sterkari, en það sem mælir á móti, þá
langar mig til að nefna nokkur er
mér virðast vega þyngst.
í fyrsta lagi tel ég, að allir, ungir
sem gamlir, hafi gott af að umgang-
ast dýr, það er þroskandi og eykur
okkur skilning á lífinu.
í öðru lagi er það sá félagsskapur
er dýr á heimili veitir, ómetanlegt,
dæmi um slíkt er þar sem börn eru
heima, jafnvel allan daginn ein
vegna útivinnandi foreldra, annað
dæmi um þetta eru einstæðingar og
fatlað fólk, sem hefur hjá sér gælu-
dýr hund, kött eða kannski bara
fugla, þessi dýr eru oft eina lækning-
in á því sem kallað er einmanaleiki.
í þriðja lagi er það að eiga sér vin.
Ég hef aldrei haft spurnir af nokkru
dýri sem hefur ekki haldið tryggð við
sinn húsbónda, t.d. fylgir hundur sín-
um húsbónda, þú getur ekki slitið
þau tryggðarbönd hvernig sem þú
reyndir, það er meira en hægt er að
segja um mannskepnuna.
Eg gæti talið upp mörg fleiri atr-
iði, er mæla með dýrahaldi í þéttbýli,
en læt þetta nægja í bili. Ég læt þá
fylgja hér með litla sögu um atvik er
gerðist hér í Hafnarfirði í fyrra-
haust, og er talandi dæmi um hrotta-
skap og skilningsleysi gagnvart dýr-
unum og tilfinningum þeirra.
Lítill hvolpur, u.þ.b. sex mánaða
gamall, var tjóðraður við staur á lóð
eiganda síns. Koma þá þar að tveir
drengir þrettán ára gamlir og tóku
til við að henda grjóti í dýrið, þar
sem það var bundið, drengirnir hentu
allt að hnefastórum steinum, og stór-
slösuðu hvolpinn. Hann gelti og ýlfr-
aði, og varð það til þess að eigandi
hans kom út til að athuga hvað um
Lífshættulegur akstur
Malarflutningabíll án skjólborða að aftan, en hlaðinn afturá ystu brún. Við
minnsta hristing velta steinhnullungar útaf og hefur reyndar hlotist stórslys
af því. Þótt maöur vildi taka niður númerin á þessum bílum, sjást þau
sjaldan, vegna óhreininda. Sama er með Ijósin að aftan.
Það hefur mikið verið ritað um
umferðarslys á þjóðvegum lands-
ins svo og í borginni. Er það
reyndar mjög eðlilegt. Bílafjöldi
er hér meiri en í flestum öðrum
löndum og eru þeir nánast eina
samgöngutækið, auk flugvéla, og
er slysatíðni ógnvekjandi.
Ég ætla hér að ræða aðeins um
akstur á Reykjanesbrautinni
(Keflavíkurveginum) og steypta
kaflanum á Vesturlandsvegi, uppí
Kollafjörð.
A báðum þessum vegum er
leyfður hámarkshraði 80 km á
klst. yfir sumartímann, fyrir al-
menna bíla. Margir aka langt yfir
leyfilegum hraða á báðum þessum
vegum. Er þá oft tekin gífurleg
áhætta með því að skjótast fram-
úr, jafnvel á blindbeygjum, þar
sem óbrotin gul lína aðskilur ak-
reinar, eða þegar farartæki koma
á móti.
Nefnd skulu örfá dæmi, þótt af
mörgu sé að taka.
Fyrir skömmu, í maí, ók ég
Reykjanesbraut, var að sækja far-
þega út á Keflavíkurflugvöll, og
var jafnan á um 80 km hraða og
aðeins yfir, eftir að komið var suð-
ur fyrir Hafnarfjörð. Ég hafði
reyndar ekki ekið lengi á þessum
hraða, er bíll skaust framúr á
beygju, sem lokaði fyrir útsýnið
framundan. Svona gekk þetta
mikinn hluta leiðarinnar, að hver
bíllinn af öðrum ók framúr, einnig
hópferðabíll. í eitt skiptið skaust
bíll framúr, þótt umferðin leyfði
það engan veginn, þar sem annar
kom á móti í sama mund. Ég gat
afstýrt árekstri með því að
snögghemla, þegar ökumaðurinn á
bílnum, sem framúr fór, svín-
beygði fyrir mig. A leiðinni heim
endurtók þetta sig í meginatrið-
um.
Menn taka áhættuna og skjótast
framúr og stofna ekki aðeins sjálf-
um sér, heldur reyndar ekki síður
öðrum vegfarendum í beinan voða.
Það var svo ekki að sökum að
spyrja, daginn eftir varð þarna al-
varlegur árekstur, vegna framúr-
aksturs. Fólk stórslasaðist, og bíð-
ur þess kannske aldrei bætur.
Vissi ekki að stóru
malarbílarnir væru
hentugir til
kappaksturs
Hvað umferðina á Vestur-
landsveginum snertir, virðist mér
ástandið hvað ökuhraða snertir þó
örlitlu betra. Þar sýnist mér þó
stóru malarflutningabílarnir vera
mesti ógnvaldurinn í umferðinni,
þó enganveginn allir.
í eitt skipti, er ég var á leið frá
Rvk, og ók á 80 km. hraða á klst.,
og var rétt kominn vestur fyrir
Leirvogstungu, á leið niður brekk-
una að Leirvogsá, ekur framúr
mér, á miklum hraða, geysistór
malarflutningabíll, ég held á 18
hjólum, bíllinn var tvískiptur, þ.e.
malarvagninn er tengdur sjálfum
dráttarbílnum. Þetta er því miður
ekkert einsdæmi. Ég vil nefna það
hér, að um mánaðamótin nóv.-des.
’81 ók þarna samskonar malarbíll
á miklum hraða, í flughálku, í
ljósaskiptunum, á þessum sama
stað. Þegar komið var yfir brúna á
Leirvogsá, virðist ökumaður hafa
misst vald á bílnum. Hann fór yfir
vinstri akreinina við Fitjakotsaf-
leggjarann og þar útaf, vinstra
megin, og stöðvaðist ekki fyrr en
eftir góðan spöl, þegar hann fór á
kaf í melhæðina, sem þar er. Má
enn sjá móta fyrir hjólförunum í
melnum, þótt vatn hafi unnið þar
á. Báðir þessir bílar voru merktir
stórfyrirtæki. Það var guðsmildi
að ekkert ökutæki kom á móti í
sömu andránni, þá hefði orðið
stórslys.
Aðeins eitt dæmi enn vil ég
nefna, og má taka af mörgu. Ég ók
Vesturlandsveginn, sem oftar.
Rétt áður en ég kom að Grafar-
holti ætlar steypubíll framúr, en
ég var á 80 km hraða á klst. í
sömu andrá kemur bíll á móti sem
hafði rétt áður beygt inn á þjóð-
veginn frá Grafarholti. Þegar öku-
maður steypubílsins skynjar
hættuna nær hann að hægja að-
eins á og þröngvar sér inná milli
tveggja bíla.
Það sem ég vil benda á með
þessum linum er að vegfarendur
eru alveg berskjaldaðir fyrir þess-
um ökuníðingum og er það hrein
mildi að ekki verða fleiri slys.
Hugsum okkur t.d. að maður
stæði við vegarkantinn með riffil í
hönd og skyti beint upp í loftið
annað slagið. Sá hinn sami væri
ekki talinn heill á geðsmunum og
yrði fljótlega tekinn úr umferð,
enda þótt tæpast stafaði af honum
nokkur hætta.
Ef hinsvegar ökumaður stofnar
lífi og limum vegfarenda í stóra
hættu með vítaverðum akstri, er
sjaldnast nokkuð aðhafst, nema
hvað nokkrum sinnum eru gerðar
mælingar á ökuhraða. Þarna vant-
ar meira eftirlit og aðhald.
Vegfarandi
Skrifið eða
hringið tii
Velvakanda
Velvakandi hvetur lesend-
ur til að skrifa þættinum um
hvaðeina sem þeim liggur á
hjarta — eða hringja milli kl.
10 og 12 mánudaga til föstu-
daga. Bréf þurfa ekki að vera
vélrituð. Þeir sem ekki koma
því við að skrifa slá þá bara á
þráðinn og Velvakandi kem-
ur orðum þeirra áleiðis.
Nöfn, nafnnúmer og heimil-
isföng þurfa að fylgja öllu
efni til þáttarins, þó að höf-
undar þess óski nafnleyudar.
GÆTUM TUNGUNNAR
Sagt var: Hann kemur ekki, allavega ekki í dag.
Rétt væri: Hann kemur ekki, að minnsta kosti ekki í dag.
Eða:... alltjent ekki í dag. (Ath.: alla vega merkir: á allan
hátt, með ýmsu móti.)