Morgunblaðið - 16.07.1982, Side 17
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 16. JÚLÍ 1982
17
i eftir
iðLeif
kílómetra frá Hellu.
íslandsmótið í svifflugi er haldið
á tveggja ára fresti, og dveljast fjöl-
skyldur og aðstoðarmenn keppenda
í tjaldbúð innan flugvallarsvæðisins
á Hellu allan mótstímann. Litlar
flugvélar leggja leið sína til Hellu
mótsdagana, og svo mikill er áhug-
inn, að flugstjórar Flugleiða í inn-
anlandsfluginu, sem margir hverjir
byrjuðu sinn flugferil í sviffluginu,
kalla Hellu gjarnan upp og spyrja
um stöðuna er þeir fljúga milli
staða.
. 5 kLf Fn i 1 >A€ ZiU S
■ • Oi-M K,
i
Suðureyri:
Gunnlaugur B. Arnaldsson rafvirki:
Margir flytja burt vegna
óöryggis í atvinnumálum
„ÞAÐ var í byrjun janúar síðastlið-
inn, strax eftir að nýju eigendurnir
(SÍS) tóku formlega við rekstrinum
á togaranum, að vélstjórinn var
sendur til mín til að segja mér, að ég
sæi ekki lengur um viðhaldið á tog-
aranum." Það er Guðlaugur B. Arn-
aldsson, sem til skamms tíma var
sjálfstæður rafvirkjameistari á Suð-
ureyri, sá eini á staðnum, sem i sam-
tali við Morgunblaðið segir frá því,
hvers vegna hann fer að flytjast frá
Suðureyri.
„Ég hef, allt frá því togarinn
var keyptur hingað, séð um við-
haldið á honum, fyrst sem starfs-
maður Fiskiðjunnar Freyju hf.,
sem er stærsti eigandi togarans,
og síðan eftir að ég byrjaði sjálf-
stætt, var mér falin vinnan áfram.
Ég sá mína sæng upp reidda, því
að viðhaldið á togaranum hafði
verið mitt stærsta verkefni og
þegar mér var sagt upp þessu
verkefni, minnkuðu atvinnumögu-
leikarnir það mikið, að við hjónin
tókum þá ákvörðun að flytjast í
burtu og reyna fyrir okkur annars
staðar. Auglýstum við húsið til
sölu. Konan mín er héðan og við
höfum búið hér síðan 1966.
Seinna var ég síðan kallaður
fyrir stjórnendur fyrirtækisins og
sagt, að starfsmenn Fiskiðjunnar
ætluðu að annast mín störf sjálfir,
en mér var boðinn tveggja mánaða
aðlögunartími, sem ég afþakkaði,
enda var ég búinn að fara með
mitt dót í land og taka ákvörðun
um að flytjast í burtu. Næstu
mánuði notaði ég síðan til að ljúka
þeim smáverkefnum, sem ég hafði
tekið að mér og í lok mars fór ég
síðan að vinna sem rafvirki á ísa-
firði.
Fyrir nokkrum árum keypti ég
tveggja hæða einbýlishús á Suður-
eyri. Hvor hæð er 130 fermetrar
en ég var með verkstæði á neðri
hæðinni. Ég auglýsti það strax í
byrjun janúar en húsið er enn
óselt. Aðeins einn maður hefur
sýnt því áhuga, en það kom ekkert
út úr því. Ég setti á húsið 1,1 til 1,2
milljónir króna, en brunabóta-
matið var þá um 1,5 milljónir.
Brunabótamatið nú, mun vera 1,8
til 1,9 milljónir króna. Þetta er að
sjálfsögðu ákaflega bagalegt fyrir
okkur, því allt fjármagn er bundið
í þessu húsi og meðan við getum
ekki selt það, er ekki hægt að
kaupa annars staðar. Við eigum
tvö börn á skólaskyldualdri og
skólarnir fara að byrja. Eitt er
víst, að við erum ákveðin í að fara
og krakkarnir byrja ekki í skólan-
um hérna á Suðureyri í haust. En
hvar við lendum, það er óljóst enn.
Almennt um þennan stað og
ástandið má segja, að það er ekki
atvinnuleysi heldur óöryggi í at-
vinnumálum m.a. vegna eigenda-
skipta á stærsta atvinnutækinu,
sem er þess valdandi að margir
ætla að flytjast héðan. Því má
einnig bæta við, að Suðureyri er
einn kaldasti staður landsins, en
samt búum við við eitt hæsta
orkuverð landsins. Símakostnaður
hér er miklu hærri en annars
staðar, eins og könnun sem gerð
var í fyrra sýnir. Fólk hér þarf að
hafa þriðjungi meiri tekjur en fólk
á Suðurlandi, t.d. til að hafa það
jafn gott og það. Félagslíf er einn-
ig orðið mjög lítið. Þorpið er mjög
einangrað og vetur, eins og síð-
astliðinn vetur þegar snjórinn
kom í byrjun september og var
fram í júní, hefur mikil áhrif á
fólkið.“
I ' 1
BL. ! I cl
Óskar Sigurðsson trésmiður:
Enginn kaupir húsin okkar meðan
verkamannabústaðir eiga að rísa í haust
„OKKUR sem eigum hér hús til sölu
finnst það óréttlátt og skjóta skökku
við þegar nota á almannafé til að
byggja íbúðir hér, þegar fyrir liggur,
að við þurfum að negla fyrir glugg-
ana á okkar húsum,“ segir Oskar
Sigurðsson í samtali við Morgun-
blaðið. Óskar er trésmiður og var
með eigið trésmíðaverkstæði á Suð-
ureyri þangað til í fyrrasumar, að
hann réð sig til starfa í lögreglunni á
ísafirði þar sem hann starfar nú.
Óskar, sem er Hafnfirðingur, hef-
ur búið á Suðureyri i 10 ár og er með
fimm manna fjölskyldu. Óskar hefur
verið að byggja tveggja hæða einbýl-
ishús um 140 fermetra hvor hæð og
var hann með trésmíðaverkstæði á
neðri hæðinni. Þar standa vélarnar
reyndar enn. Húsið er ekki fullklár-
að, en metið til brunabóta á um 1,5
milljón krónur. Óskar segir: „Síðan
ég auglýsti húsið til sölu í febrúar
síðastliðnum hefur enginn sýnt
áhuga á kaupum á því. Allir hugsan-
legir kaupendur sækja um raðhúsin,
sem á að fara að byggja sem verka-
mannabústaði. Ég sit þvi uppi með
sumarbústað upp á tvær hæðir að
verðmæti eitthvað á aðra milljón
króna, og starfa í öðru sveitarfélagi
þar sem ég verð að leigja því ég get
ekki keypt mér íbúð á meðan húsið
er óselt.“
Aðspurður um ástæður þess, að
hann ákvað að flytja, segir Óskar
Sigurðsson: „Ég hef starfað hér á
Suðureyri í aukavinnu. I fyrra-
sumar ákvað ég að skipta um
vinnu og gerast lögreglumaður í
fullu starfi og flutti þess vegna til
ísafjarðar. Ég tel ekki, að fólk sé
að flytjast frá Suðureyri vegna at-
vinnuleysis, þó að hægt sé að
kenna atvinnuástandinu um það
að miklu leyti. Þar á ég við að
atvinnulíf á Suðureyri er mjög
einhæft og vilji fólk breyta um at-
vinnu er ekki um annaö að ræða
en að flytjast búferlum. Þannig er
um mig og eftir því sem ég veit
best um fleira fólk. Ég veit ekki
betur en að í þeirri atvinnugrein,
sem ég stundaði séu næg verkefni.
Hitt er svo annað mál, að eigenda-
skiptin á aðalatvinnufyrirtæki
staðarins hafa sjálfsagt haft í för
með sér ýmsar breytingar á hög-
um manna og virðist svo sem
einkaframtakið eigi í mikilli vök
að verjast hér eftir þessar breyt-
ingar eins og nýleg dæmi sýna.“
„Ástæðuna fyrir sölutregðu á
húsum á Suðureyri tel ég eiga
aðra sögu. Til skamms tíma var
hér mikill hörgull á húsnæði og
seldust hús og íbúðir yfirleitt
jafnóðum og þau komu í sölu. Á
undanförnum árum hafa verið
byggð tvö fjölbýlishús með sam-
tals 16 íbúðum samkvæmt svoköll-
uðu leigu- og söluíbúðahverfi á
vegum Húsnæðismálastofnunar
ríkisins. Og nú í haust á að hefja
byggingu sjö verkamannabústaða
í raðhúsum, þó það liggi ljóst fyrir
að húsnæðismarkaðurinn sé mett-
ur, þar sem fólksfækkun hefur
orðið og næg hús til sölu. Þessar
félagslegu byggingar í svo miklum
mæli hafa að mínu mati haft í för
með sér neikvæðar afleiðingar. Nú
er svo komið, að einstaklingar láta
sér ekki detta í hug að basla í
mörg ár við að byggja eigin hús-
næði eins og menn hafa verið að
gera í áratugi, því það er miklu
auðveldara að kaupa tilbúnar
íbúðir í verkamannabústöðum þar
sem viðkomandi þarf einungis að
greiða 10% af kaupverðinu út og
fær það sem eftir er lánað til 42
ára. Og ef að því kemur, að fólk
vilji flytja búferlum hefur sveitar-
félagið kaupskyldu samkvæmt
lögum. Svo virðisLsem hver sem
er eigi kost á að kaupa íbúð sam-
kvæmt þessu kerfi, sem ætlað er
láglaunafólki. Nú orðið dettur því
engum í hug að byggja upp á eigin
spýtur þegar þeir fá aðeins lánað
brot miðað við hina og verða að
brúa bilið með vaxtaaukalánum.
Bygging þessara íbúða hefur og
verið með þeim hætti, að aðkomu-
menn hafa komið á staðinn og
byggt þær á skömmum tíma og
síðan farið aftur þannig að ansi
lítið hefur orðið eftir í byggðar-
laginu. Uppbygging á þjónustu-
iðnaði hefur því engin verið á
staðnum. Hafa ráðamenn lítinn
skilning haft^á að gera heima-
mönnum kleiftað taka að sér ýmis
stærri verk. Því má að lokum bæta
við að við höfum boðið hús okkar
til sölu sem verkamannabústaði
en hreppsnefndin heldur samt
áfram áformum sínum um bygg-
ingu raðhúsanna þrátt fyrir gjör-
breyttar aðstæður."