Morgunblaðið - 27.04.1983, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 27. APRÍL 1983
53
» ....."TT
VELVAKANDI
SVARAR í SÍMA
10100 KL. 11—12
FRÁ MÁNUDEGI
_ TIL FÖSTUDAGS
^ V UMUrv*-UM'U lf
Er bjórdrykkja lausn
á áfengisvandamálinu?
Sigurgeir Þorgrímsson skrifar:
„Velvakandi.
Þær hugmyndir að leyfa inn-
flutning á bjór og léttum vínum
en banna í þess stað innflutning
á sterkum drykkjum eru ekki
nýjar. Steingrímur Jónsson, al-
þingismaður, síðar bæjarfógeti á
Akureyri, harðsnúinn andbann-
ingur, vildi banna brennda
drykki. Hann sagði, að ef þjóð-
inni væri þannig gefinn kostur á
að njóta „hinna hollu, suðrænu
vína“ myndi öll ofdrykkja hverfa
af sjálfu sér og böl drykkjuskap-
arins þar með vera úr sögunni,
enda væri þá engin freisting til
að smygla inn víni eins og verða
myndi ef algert bann væri leitt í
lög.
Þegar Spánarvínin voru leyfð
var einnig sagt, að það myndi
draga úr freistingunni til að
smygla og brugga, en reynslan
hefur ekki orðið sú.
Nú eru áróðursmenn fyrir
bjórneyslu enn með sömu full-
yrðingar. Talað er um að leyfa
bjór en banna í þess stað sterk
vín en helst þó að leyfa hvort
tveggja í nafni frelsisins. En
frelsi er ekki að leyfa sér allt.
Frelsi fylgir einnig sú ábyrgð að
fara rétt með það.
Öllum þessum fullyrðingum
áhugamanna um bjórdrykkju
sem lausn á áfengisvandamálinu
hefur verið svarað svo vel í þing-
ræðu, að þar eru sígild rök gegn
bjóráróðrinum. Þar er um að
ræða ræðu Vilmundar Jónssonar
landlæknis við fyrstu umræðu
um ölfrumvarpið 1932. Sú ræða
var síðan gefin út á vegum Stór-
stúkunnar: Smárit Stórstúku ís-
lands. Bindindi og bann. Nokkur
erindi. Rvík 1932.
Ræða Vilmundar nefndist
„Áhrif öldrykkju á aðra áfeng-
isnautn", og verður hér einkum
vísað til sérprentunarinnar.
Vilmundur kemst að sömu niður-
stöðu og allir aðrir sem fjallað
hafa um öldrykkju á vísinda-
legan hátt. Þar ber allt að sama
brunni: „Því meira sem drukkið
er af öli, því meira er drukkið af
léttum vínum og því meira sem
drukkið er af léttum vínum, því
meira er drukkið af brenndum
drykkjum.“ Neysla léttra vína
bætist við neyslu sterkra
drykkja.
Vilmundur Jónsson bendir líka
á að ef öldrykkja leiddi til
minnkandi nautnar léttra vína
og brenndra drykkja ætti vín-
nautn að vera minnst með þeim
þjóðum sem mest drekka af öli,
en því væri yfirleitt þveröfugt
farið. Um það nefnir hann tölur.
Hann studdi einnig það sem
Tryggvi Þórhallsson forsætis-
ráðherra hafði bent á, að öll lík-
indi væru til að drykkjuskapur-
inn breyttist ef ölið yrði leyft. Þá
myndu aðrir drekka til viðbótar
þeim sem nú gerðu það. Ölið
myndi leiða margan verkamann
út í drykkjuskap og jafnvel börn
líka. Fyrir bannið hefðum við
haft nær eingöngu drykkjuskap
karlmanna. Með Spánarvínunum
hefði kvenfólk bæst í hópinn og
vafalaust myndi röðin koma að
börnunum með ölinu enda styðji
reynsla annarra þjóða það.
Drykkjuskapur barna væri því
miður allalgengur með sumum
þjóðum, einkum miklum öl-
drykkjuþjóðum. Þetta sé aðal-
lega af því að þar sem öl er
drukkið með mat og ölglas stend-
ur á hverju borði verði jafnan
einhver meiri eða minni lögg til-
tæk börnum, sem fljótlega venj-
ist þá ölinu.
Ég vil að lokum gera þessi sí-
gildu orð Vilmundar Jónssonar
að mínum:
„Það er engin firra þó að því sé
haldið fram að ölundanþágan
Þessir hringdu . . .
Hvar væru er-
lendu skuldirnar?
Þorbjörg Höskuldsdóttir hringdi
og hafði eftirfarandi að segja: Mig
langar til að koma á framfæri
fyrirspurn til Alþýðubandalagsins
og Framsóknarflokksins:
Nú er það einu sinni svo, að er-
lent herlið er hérlendis og verður
ekki umþokað þrátt fyrir ítrekuð
loforð G-listans. Hví er þetta her-
lið ekki látið borga leigu í formi
vega og annarrar steinsteypu? Jú,
af því að G-listamenn halda, að
þetta erlenda herlið hafi þá hlotið
eignaraðild að landinu, Islandi. En
þá vil ég beina þeirri spurningu til
þeirra, hvort þeir hafi heyrt um
svokallaðan hefðarrétt. Eg hef
muni leiða til aukins drykkju-
skapar með þjóðinni og ef til vill
þá fyrst og fremst með þeim
stéttum og aldursflokkum þjóð-
félagsins, sem enn eru laus við
áfengið að mestu leyti.“
einhvern grun um að varnarliðið/-
Bandaríkin geti unnið þann rétt,
séu þau ekki búin að því nú þegar.
Þessu hefur G-listinn staðið í
móti, að mér skilst. Hvar væru
erlendu skuldirnar, ef varnarliðið
hefði borgað leigu?
Háttvirtur orkumálaráðherra
tók að sér orkumál álversins fyrir
um þremur árum. Hví samdi hann
ekki um hækkun raforkuverðs
strax í upphafi þess tímabils? Þá
hefðu jafnar hækkanir átt að vera
komnar í 70 aura á kílóvattstund í
ársbyrjun 1982 og Alusuisse borg-
að sem svarar 255,50 kr. á kíló-
vattstund í 365 daga. í stað þess
keypti fyrirtækið kílóvattstundina
á 13 aura á síðasta ári, sem eru
47,45 kr. á kílóvattstund yfir árið,
og er þá mismunurinn 208,05 kr. á
hverja kílóvattstund í hagnað
fyrir hið erlenda álfélag. En hvar
stöndum við nú? Jú, í sömu spor-
um og byrjað var; þó aðeins verr,
því að nú er samningsstaðan verri
en hún var í byrjun. Enn spýr ég:
Hvar væru verðbólgan og erlendar
skuldir nú, ef þessi háttur hefði
verið hafður á, en ekki látið sitja í
fyrirrúmi að vasast í gömlum
syndum þeirra Alusuisse-manna
og sofandahætti íslenskra stjórn-
valda?
GÆTUM TUNGUNNAR
Sagt var: ísraelsmenn og Palestínu-Arabar
verða að viðurkenna tilverurétt hvers ann-
ars.
Hétt væri: ... verða hvorir að viðurkenna til-
verurétt annarra.
SJÁ NÆSTU SÍÐU
NÁMSSTEFNA UM
STJÓRNUN
MÁLMIÐNAÐARFYRIRTÆKJA
fer fram í Hótel Borgarnesi 8,—11. maí nk. Fjallað verð-
ur í fyrirlestrum og starfshópum um stjórnunarlegt hlut-
verk og viðfangsefni fram væmdastjóra. Kynnt fyrirtæk-
ið Grandi hf. sem er meðalstórt málmiðnaöarfyrirtæki
sem á við rekstrarörðugleika að etja.
Fjallað verður um eðli og orsakir vandamálanna og unn-
ið í starfshópum að endurreisn fyrirtækisins. í þeirri
vinnu verður fjallað um:
— stjórnun
— fjármál
— framleiöni
— markaðsmál
Þátttökugjald er kr. 7000 og er fæði, gisting og náms-
gögn innifalin. Nánari uppl. veittar á skrifstofunni. Þátt-
taka tilkynnist til SMS í síma 91-25561 fyrir 30. apríl.
SAMBAND MÁLM- 0G SKIPASMIÐJA,
IÐNÞRÓUNARVERKEFNI SMS;
GARÐASTRÆTI 38, REYKJAVIK.
TIL PYSKALANDS
ávitævintým
Ævlntýrið helst með þriggja sólarhringa lúxusslglingu
með ms Eddu tll Bremerhaven. Frd Bremen tll Hanau
llggur röð upphatsborga GrimmsœvintÝranna:
Brimarborgarsöngvaranna, Hans og Grótu, Þymirósu.
Mjallhvltar o.fl.. o.tl Þessa leið er œvintýralegt að aka
ö nokkrum dögum í elgin bíl óhöður öðru en duttlung-
um sjálfs sín.
Frá Hanau er hoefUeg ökuferð tU Bemkastel-Kues ein-
hvers íegursta og frœgasta vínrœktarbœjar Moseldals-
ins. Við bjóðum siglingu með ms Eddu og bilinn með
og 5 daga dvöl með morgunverði á nýju glœsUegu
hóteU í Bernkastel tyrir kr. g _ s-n® *>
Verð tyrir hvem i 4ra manna f jöiskyldu. Tveir fuUorðnir
og tvö börn, yngri en 12 ára.
Veitum aUar nánari upplýsingar.
Almennar upplýsingar um Þýskaland em táanlegar
hjá: Tysk Turist-Central. Vesterbrogade 6d. 1620 Keben-
havn.
FARSKIP
AÐALSTRÆTI 7 REYKJAVlK SÍMI 2 5166