Morgunblaðið - 09.08.1983, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 9. ÁGÚST 1983
Fiskeldisstöðin Laxalón:
Selur regnbogasilung
innanlands og kannar
útflutningsmöguleika
Um þessar mundir eru 32 ár liðin frá því að Skúli
Pálsson hóf rekstur laxeldisstöðvarinnar að Laxalóni. Upp-
haflega átti starfsemin að byggjast á ræktun og útflutningi
regnbogasilungs. Útflutningur hófst í smáum stfl, en fljót-
lega komu upp deilur um heilbrigði Laxalónsstofnsins,
sem lauk ekki fyrr en á síðasta ári er stofninn fékk
fullkomið heilbrigðisvottorð frá yfirvöldum. Eftir að stöðva
varð regnbogasilungsframleiðsluna, sneri Skúli sér að lax-
eldi til að rækta upp íslenskar ár og þar vann Laxalón
mikið brautryðjendastarf ásamt nokkrum öðrum aðilum,
sem þetta stunduðu í smáum stfl. Á síðustu þrjátíu árum
hefur Laxalónsstöðin framleitt og selt milljónir iaxaseiða,
sem hafa átt drjúgan þátt í að gera ísland að einu eftirsótt-
asta laxveiðilandi heimsins.
Þetta kemur fram í fréttatil-
kynningu frá Laxalóni. Þar segir
ennfremur:
Árið 1976 varð Laxalónsstöðin
fyrir miklu áfalli, en þá var talið
að sýking væri komin upp í stöð-
inni og leiddi það til þess að
slátra varð öllu lífi þar að und-
anskildum regnbogasilungnum,
sem var þyrmt vegna þjóðhags-
legs mikilvægis. Tekin voru
hrogn úr silungi og þau sótt-
hreinsuð undir strangasta eftir-
liti, en stofninum síðan slátrað.
Með þessum aðgerðum þótti
heilbrigðisyfirvöldum tryggt, að
enginn sjúkdómur gæti leynst í
stöðinni og henni því veitt heil-
brigðisvottorð til útflutnings og
annarrar nýtingar regnbogasil-
ungsins.
Reksturinn hefst að nýju
Rekstur stöðvarinnar lá niðri
að öllu leyti í þrjú ár fram til
1980, er starfsemin hófst að
nýju. Byrjað var á ræktun
sumaralinna laxaseiða og jafn-
framt að byggja upp að nýju
klakstofn regnbogasilungsins.
Um áramótin 1981—82 afhenti
síðan Skúli Pálsson sonum sín-
um, Ólafi, Sveini og Skafta, allan
rekstur stöðvarinnar. 1982
komst framleiðslan í fullan
gang, 150 þúsund gönguseiði,
sem er hámarksgeta miðað við
núverandi aðstæður.
seldist upp á skömmum tíma í
verslunum og veitingahúsum,
segir í fréttatilkynningunni.
Framtíð regnboga-
silungsins
Nú er stefnt að því að flytja
regnbogasilungseldið austur að
Fiskalóni í Ölfusi og setja þar 1
gang hrognaframleiðslu til út-
flutnings og framleiðslu á fiski
til sölu í verslanir og veitinga-
hús. Markaðstilraun í þessum
efnum hefur staðið yfir í sumar
Regnbogasilungurinn fóðraður, en honum er gefið tvisvar i dag. Nú eru um 3 tonn af regnbogasilungi söluhæf
og mun raeira verður britt tilbúiö.
Regnbogasilungstilraun
í Vestmannaeyjum
Haustið 1981 var haldið til-
raunaeldi í Vestmannaeyjum
með regnbogasilung í samvinnu
við Fiskiðjuna hf. og Svein
Snorrason, lögfræðing. Höfuðtil-
gangurinn með þessari tilraun
var í fyrsta lagi að kanna, hvort
hægt væri að nýta hraunhita og
í öðru lagi að nýta hráefnið frá
frystihúsum til eldis í stað þess
að láta það í gúanó. Einnig vildu
menn kanna hvort hugsanlega
væri grundvöllur fyrir stóreldi,
sem gæti orðið til hagræðis fyrir
rekstur frystihúsanna, þannig
að starfsfólkið gæti unnið við
slátrun og verkun á alifiskum, er
ekki bærist afli á land til
vinnslu. Tilraun var gerð með 10
þúsund seiði. Ýmis vandamál
komu óhjákvæmilega upp, en
þegar allt er lagt saman, vefst
ekki fyrir nokkrum manni, að
þetta er raunhæfur möguleiki,
en mikla fjárfestingu þarf til.
Þannig standa málin nú, en
miklar upplýsingar hafa fengist,
bæði hvað varðar eldi og mark-
að, en sá silungur, sem settur
var á markað, vó um 2 pund og
Ólafur Skúlason vigtar silung í
eina sendinguna.
Ljósm. Mbl. Guöjón.
Dregið á í einu kerinu,
Unnið að tainingu seiöa í fiskeld-
isstöðinni.
og að sögn ólafs Skúlasonar,
framkvæmdastjóra Laxalóns,
tók markaðurinn mjög vel við
sér og seldi stöðin um 3 tonn á
skömmum tíma. Nú í byrjun ág-
úst er hins vegar fiskurinn í
stöðinni að verða söluhæfur, en
hann er um 250—300 grömm að
þyngd. Silungurinn hefur verið
til sölu í verslunum og verið á
boðstólum í veitingahúsum.
Ásamt því að bjóða upp á silung
hefur Laxalón látið útbúa upp-
skriftir og leiðbeiningar um
hvernig hentugast er að fram-
reiða hann og meðhöndla.
Nú er stefnt að því að fram-
leiða að Fiskalóni allt að 50 lest-
ir af þessum portionsfiski á ári
samfara hrognaframleiðslunni
og verður þá hægt að hafa þetta
lostæti á boðstólum allt árið.
Hrognaútflutningur
í Evrópu eru nú árlega fram-
leidd u.þ.b. 120 þúsund tonn af
regnbogasilungi og þarf til þess
um 1,2 millj. hrogna að sögn
ólafs og markaðurinn væri því
gífurlega stór. Því ætti Laxalón
mikla möguleika á þessum
markaði og er einkum tvennt
sem kemur til. Hér er um að
ræða fullkomlega heilbrigð
hrogn með vottorð frá yfirvöld-
um að sögn ólafs, og auk þess
hrygnir silungurinn hér á norð-
lægum slóðum allan ársins
hring. Um ein milljón hrogna er
nú fyrirliggjandi á Laxalóni, en
nokkurn tíma tekur að byggja
klakstofninn upp. Þegar á næsta
ári er talið að hægt verði að
hefja útflutning og er þá áætlað
að selja 5 milljónir hrogna. Á
10—15 árum gæti verið hægt að
ná þessu magni upp í 150—200
milljónir, að verðmæti 5—6
milljónir danskra króna. Þegar
liggja fyrir hjá Laxalóni margar
fyrirspurnir um hrognakaup og
er útlitið bjart á þessu sviði, að
því er Ólafur sagði.
Þá eru og uppi áform um að
gera tilraunir með útflutning á
regnbogasilungnum og gætu þær
tilraunir hafist með haustinu.
Yrði þessi útflutningur gerður
samhliða útflutningi á laxi, sem
tekinn er í hafbeitarstöð í
Saurbæ.