Morgunblaðið - 22.01.1984, Síða 12

60
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 22. JANÚAR 1984
íbúðarverð boðið í
gæðing frá Stokkhóima
— segir Sveinn Hjörleifsson tamningamaður
,.Ég er búinn að vera hér við
tamningar og þjálfun hrossa hjá
Halldóri meira og minna í nokkur
ár,“ sagði Sveinn Hjörleifsson
tamningamaður, er blaðamaður
ræddi við hann um Stokkhólma-
hrossin. „í stuttu máli get ég sagt
það, að þessi hross eru ákaflega
hæfileikamikil og skemmtileg í
allri viðkynningu og það er gaman
að fást við þau, hvort heldur er um
að ræða frumtamningu eða frekari
þjálfun.
Ég get nefnt sem dæmi um
hve flótt þessi hross koma til, að
eitt sinn tók ég við nær ótömd-
um folum hér nokkru eftir ára-
mót. Aðeins þremur mánuðum
síðar sýndi ég þá á móti hér hjá
Fáki, og unnu þeir þá fyrstu og
önnur verðlaun og síðar sama ár
urðu þeir í 1. og 5. sæti á öðru
móti. Það búa miklir hæfileikar í
þessum hrossum og það tekur yf-
irleitt ekki langan tíma að ná
þeim fram.“
— Og er eitthvað sem ein-
kennir þessi hross öðrum frem-
ur?
„Þessi hross eru náttúrulega
ekki öll eins, enda ekki öll af
sama stofni, en ég get nefnt sem
dæmi um afkvæmi Stokkhólma-
Rauðs 618, að óvenju glæsilegur
fótaburður einkennir þau, einnig
mikið gangrými og fríðleiki.
Sum eru viðkvæm á fyrsta stigi
tamningarinnar og þarf að fara
að þeim með gát, en hrekki eða
óþverraskap hef ég aldrei orðið
var við í þessum hrossum. — Ég
er því ekkert undrandi á þeim
vinsældum sem þessi hross
njóta, sem meðal annars komu
fram í því að eftir síðasta lands-
mót buðu Þjóðverjar íbúðarverð
fyrir einn gæðinginn frá Stokk-
hólma, en eigandinn gat ekki
hugsað sér að selja hann!“
Ljósm.: Ragnar Axelsson.
Sveinn Hjörleifsson tamningamaður við þjálfun hestsins Súper-Stjarna,
sem er undan Stokkhólma-Rauð og hryssu frá Stokkhólma. Hesturinn er í
eigu Halldórs og kveðst hann binda miklar vonir við hann, enda sé
hesturinn baeði vel viljugur og hafi mikið gangrými. „Þetta er viljugasti
hestur, sem ég hef komið á bak á, og er ég þó ekki nýgræðingur í
hestamennsku," sagði Halldór, er blaðamaður spurðist fyrir um hestinn.
leigu, og síðar sagði Þorkell á fjöl-
mennum fundi hestamanna á Hót-
el Loftleiðum, að Rauður 618 væri
einn besti undaneldishestur lands-
ins þá. Þegar þarna var komið
sögu, var Rauður því búinn að fá
fulla uppreisn æru og ólík heim-
koma hestsins að Hólum þeirri
brottför er ég gat um sumarið
1966!
Það var svo ákveðið að sýna
Stokkhólma-Rauð með afkvæmum
frá Stokkhóma og Hólum á lands-
móti á Vindheimamelum sumarið
1982, en til þess kom aldrei. Rauð-
ur lifði það ekki að fara á mótið,
það voru aðrir, sem sáu fyrir því.“
— Hesturinn var skotinn í haga,
sem frægt varð. Hefur það mál
aldrei upplýstst?
„Ég kæri mig nú ekki um að
ræða það mál nánar, en ég get þó
sagt, að ég tel mig vita hvað gerð-
ist, og það var engin tilviljun, að
hesturinn var drepinn. Það þurfti
að ganga langa leið til að skjóta
hann, hann var valinn úr stóru
stóði, sem þarna var á beit, og
hæfður mitt í ennið. Það er engin
tilviljun, það þurfti bara að ryðja
hestinum úr vegi, en nánar fer ég
ekki út í þá sálma."
Stígandi átti aldrei
að fara úr landi
— Er sá dómur, sem Stokk-
hólma-Rauður fékk 1966, ein-
sdæmi að þinum dómi, eða gerast
slíkir hlutir oft?
„Þetta er því miður ekki eins-
dæmi, hér eru alltaf að verða mis-
tök af þessu tagi, ef hægt er kalla
þetta mistök. Ég get til dæmis
nefnt það, að stuttu eftir að ég
keypti Rauð, afkvæmasýndi ég
hann á fjórðungsmóti á Vind-
heimamelum. Þá voru aðeins til
undan honum fimm tamin hross,
sum lítt tamin og ég átti þau ekki
öll, heldur varð að fá sum lánuð. Á
sama móti sýndi Sveinn Guð-
mundsson Sörla 653, Sveinn á
Varmalæk sýndi Blakk 614 og Sig-
urmon sýndi Stíganda 625 frá
Kolkuósi. Það var eins með Stíg-
anda og Rauð, að afkvæmin voru
ekki fulltamin og þau voru ekki
sýnd af þjálfuðum sýningar-
mönnum.
Við Sigurmon í Kolkuósi lærð-
um þá, að „snillingarnir" voru að
dæma tamningu og sýningarsnilld
knapa, ásamt góðu eldi í hestun-
um, en ekki hæfileika hestanna
sjálfra. Þessum mönnum virðist
hins vegar gleymast, að tamningin
erfist ekki.
Stígandi 625 frá Kolkuósi er af-
burða kynbótahestur, og aldrei
hefði átt að láta hann fara úr
landi. Ég hef aldrei kynnst eins
miklum vilja og í afkvæmum
hans, og nú er hesturinn í Þýska-
landi og gerir það gott, svo sem sjá
má á yfirburðahestinum Þór frá
Sporz, stóðhestinum undan Stíg-
anda sem svo mikla athygli hefur
vakið meðal allra þeirra, sem láta
sig ræktun íslenska hestsins ein-
hverju varða. Stígandi og
Stokkhólma-Rauður voru miklir
undaneldishestar, það sáum við
Sigurmon strax, og þetta er enn að
sannast með Rauð, i Stokkhólma,
á Hólabúinu og í Kirkjubæ, þar
sem synir hans, Hóla-Blesi og Elg-
ur 965, hafa verið notaðir."
„Ráðunautaklíkan“
— Þú ert þungorður í garð
hrossadómaranna?
„Já, er það nema von, eftir það,
sem á undan er gengið? Ég get
rifjað upp Evrópumót eigenda ís-
lenskra hesta í Danmörku sumar-
ið 1977. Meðal keppnishrossa voru
fjórir hestar undan Rauð, allir
fæddir í Stokkhólma. Þetta vakti
svo mikla athygli, að haldin var
sérstök sýning á hestunum fjórum
og þeim var riðið hring eftir hring
á vellinum við mikla hrifningu
áhorfenda. Það hefur aldrei gerst,
hvorki fyrr né síðar, að sýndir séu
fjórir hestar á sama Evrópumóti,
undan einum og sama hestinum,
og Þjóðverjarnir, sem eru um
margt betur að sér í ræktun en við
íslendingar, blátt áfram kröfðust
þess að fá að sjá hestana fjóra á
sérsýningu. Þetta hefði aldrei get-
að gerst hér með öfundina og hlut-
drægnina í fararbroddi. — Eg hef
á hinn bóginn reynt að láta
hyggjuvit mitt ráða ferðinni,
hyggjuvit hins íslenska bónda,
sem þekkir stóð sitt, og það hefur
gefist mér vel, hvort sem mönnum
líkar betur eða verr.“
Eg valdi Stokkhólma-Rauð
vegna hins mikla gangrýmis
— segir Skafti Steinbjörnsson bóndi á Hafsteinsstöðum
Skafti Sveinbjörnsson með stóðhestinn Feyki á hlaðinu á Hafsteinsstöðum.
Skafti Sveinbjörnsson bóndi á
Hafsteinsstöðum í Skagafirði er
einn þeirra, sem hvað best þekkja
til kosta hrossa Halldórs í Stokk-
hólma, og stóðhestur Skafta, Feyk-
ir 962 frá Hafsteinsstöðum, er trú-
lega sá sona Stokkhólma-Rauðs
618, sem lengst hefur náð. Blaða-
maður heimsótti Skafta og bað
hann lýsa kynnum sínum af þess-
um hrossom.
Rauður gaf
gangrúm hross
„Ég hef lengi þekkt Halldór í
Stokkhólma og hross hans, en þó
er tiltölulega stútt síðan ég fór
að hafa af hrossunum bein
kynni,“ sagði Skafti. „Þau kynni
hófust á því að ég leiddi hryssu
mína, Toppu 4960 frá Hafsteins-
stöðum, til Rauðs 618, og fékk þá
stóðhestinn Feyki, sem ég hef
haft mikið dálæti á og er tals-
verður kostagripur. — Síðar
fékk ég svo annað folald undan
Toppu og Rauð, hryssu sem nú er
á tamningaraldri, alsystur Feyk-
is, og mér sýnist hún ekki hafa
minni hæfileika en Feykir.
Það, sem gerði það að verkum
að ég valdi Rauð fyrir hryssuna
var einkum sú vitneskja sem ég
hafði um hið mikla gangrými
hans og afkvæma hans. Þá voru
afkvæmi hans mörg stór og
myndarleg og mig langaði því að
sjá hver útkoman yrði. — Það
spillti svo ekki fyrir að þetta var
mikið áhugamál Halldórs, sem
eggjaði mig að koma með hryss-
una!“
Einstakt geðslag Feykis
— En hverjir eru svo einkum
kostir Feykis, þessa afkvæmis
Toppu og Stokkhólma-Rauðs?
„Kostirnir eru margir, gang-
rýmið er til dæmis afskaplega
mikið eins og ég taldi von á með
þessari blöndu, skeiðið sérstak-
lega rúmt. Þá er geðslagið á
margan hátt einstakt, ljúf og
þjál lund og vilji til að láta að
óskum knapans. Þá er hann
mjög góður í allri umgengni,
þannig að aldrei eru nein vand-
ræði með það.
Reynsla er hins vegar enn ekki
komin á Feyki sem undaneldis-
hest, enda er hann ekki gamall,
fæddur 1977. Tryppin eru þó
efnileg að mér finnst, og næsta
vetur verður líklega byrjað að
temja það fyrsta. Upp úr því
ætti að fara að koma nokkur
reynsla á hestinn sem undaneld-
ishest, sem auðvitað skiptir
mestu máli.“
— Feykir er hjá þér um þess-
ar mundir, en þú ert þó ekki
lengur eigandi hans eða hvað?
„Já, ég hef hestinn núna og
verð með hann í vetur, það er
ætlunin að hafa hann á járnum
og þjálfa hann eitthvað, en ég
seldi hann í fyrra Hrossaræktar-
sambandi Skagfirðinga og
Hrossaræktarsambandi Suður-
lands, sem nota hann til skiptis.
í sumar er leið var hann á Suð-
urlandi, en verður næsta sumar
hér í Skagafirði. — Sjálfur er ég
ekki með það margar hryssur að
það borgi sig fyrir mig að hafa
hestinn í eigin eigu, auk þess
sem mörg minna hrossa eru það
skyld honum að ég þarf að nota
aðra hesta. Ég get á hinn bóginn
fengið að hafa jafn mikil afnot
af honum hér í Skagafirði og ég
þarf, þannig að þetta þýðir ekki
að ég muni ekki fá undan honum
folöld í framtíðinni."
— Er Feykir besti hestur, sem
upp hefur komið hjá þér?
„Já, ég hygg það, enn sem
komið er að minnsta kosti. Ég
hef alla vega komist lengst með
hann, og það er sjálfsagt ekki oft
sem menn ná upp svona hestum,
Feykir er mikill hestur að mínu
mati,“ sagði Skafti að lokum.