Morgunblaðið - 15.02.1984, Blaðsíða 8

56
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 15. FEBRÚAR 1984
T ið mark
brunbrautarinnar í Kitz-
biihel í Austurrfki hafði safnast
mikill mannfjöldi saman til að fylgjast
með keppni í heimsbikarkeppninni í bruni. Mann-
fjöldinn var spenntur og algjör þögn ríkti þar til sást til eins
keppandans, þá hóf fjöldinn að hrópa hvatningarorð sem smám
saman urðu háværari. Þegar klukkan sýndi tíma skíðamannsins trylltist
mannskapurinn gjörsamlega og það þurfti ekki að tilkynna það í hátalarakerfi staðar-
ins að Franz Klammer hafði verið að vinna sinn 25. heimsbikarsigur. Mannfjöldinn ruddist
yfir varnargirðingar sem jafnan eru umhverfis brautina, tóku Klammer á axlir sér og sungu ástralskt
lag, en þar segir í textanum: „Sýndu þeim að þú getir það; við vitum að þú getur það.“
Brunkóngurinn
ranz
K
latnmer
Klammer er ákveðinn að verða
við kröfum þeirra og ætlar sér
að vinna brunið í Sarajevo þrátt
fyrir að hann sé nú þrítugur og
ætti því líklegast að stunda ein-
hverja hættuminni íþrótt. Sigur
á Ól-leikunum yrði til að full-
komna þessa „afturkomu" hans í
bruninu. Hann vann á Ól-leikun-
um fyrir átta árum í Innsbruch
með þvílíkri keyrslu að það fékk
hárin til að rísa á áhorfendum.
En þá gerðist eitthvað furðulegt.
Klammer hrakaði stöðugt í
bruninu og um tíma átti hann
aðeins heima í brautum fyrir
byrjendur. Hámark þessa hrörn-
unartímabils var að hann komst
ekki í ól-lið Austurríkis í Lake
Placid.
Enn þann dag í dag getur
Klammer ekki útskýrt hvað olli
þessum skyndilegu breytingum
hjá honum: „Ég missti ekki
áhugann á skíðum og ég var
heldur ekki hræddur, þannig að
það er ekki ástæðan. Ástæðan
var sú að ég missti allt sjálfs-
traust og án þess er ekki hægt að
sigra. Það komu tímar þegar ég
sætti mig við að koma á Vio sek.
á eftir sigurvegaranum í mark,
og það gengur bara alls ekki.“
Þrátt fyrir þessa skýringu
Klammers eru margir sem hafa
aðra skýringu sem þeir telja lík-
legri. Þeir benda á að Klammer
hafi tekið það mjög nærri sér
þegar yngri bróðir hans, Klaus,
sem einnig var góður brunmað-
ur, lamaðist fyrir neðan mitti á
skíðaæfingu árið 1977: f íþrótt
sem krefst þess að menn hugsi
ekki um líf sitt og limi kann slíkt
ekki góðri lukku að stýra.
Hverjar sem ástæður slæmra
tíma hjá Klammer kunna að
vera þá er það staðreynd að
hann hefur náð sér upp úr þess-
ari lægð og stefnir nú að sigri í
Sarajevo.
Undir öllum venjulegum
kringumstæðum hefði sigur
þeirra Phil Mahre og Tamara
McKinney verið aðalskíðasaga
síðasta keppnistímabils, en það
voru ekki venjulegar kringum-
stæður því Franz Klammer kom
mest á óvart og sigraði í bruni
karla í heimsbikarnum en þá
voru tíu ár frá því hann fór að
láta að sér kveða í greininni.
„Keisarinn", eins og hann er oft
nefndur sigraði fyrst árið 1973
og síðan var sigurganga hans svo
til óslitin fram til ársins 1977 og
oftast voru yfirburðir hans mikl-
ir og oft þannig að menn trúðu
ekki að hægt væri að fara braut-
ina á þeim tíma sem klukkur
tímavarðanna gáfu upp. Hann
setti ný hraðamet hvað eftir
annað og færði brunið á „hærra
stig“ þannig að nú fór fólk að
flykkjast að til að horfa á þessa
ofurhuga sem þeysast niður
brekkurnar með um eða yfir 150
km hraða.
Sem dæmi um velgengni
Franz Klammer auglýsir skíði frá
Blizzard.
Klammers má nefna að keppn-
istímabilið 1974—75 tók hann
þátt í níu brunkeppnum og vann
í átta þeirra, já öllum nema
einni. Árið 1976 vann hann
brunkeppnirnar í Kitzbúhl,
Wengen, Morzine, Madonna og
Aspen auk rúsínunnar í pylsu-
endanum, Ól-meistari í Inns-
bruck, en það segir hann að hafi
verið erfiðast fyrir sig og þá að-
allega andlega eða eins og hann
orðaði það sjálfur: „Ég varð að
vinna þar“.
Klammer heldur því fram að
menn séu ekkert úr leik í skíða-
íþróttinni þó þeir séu orðnir þrí-
tugir. „Þetta fer mest eftir því
hvernig færið er. Það er allt önn-
ur keppni sem fram fer ef mikill
klaki er á brautinni annars veg-
ar og síðan ef nýfallinn snjór
hylur brautina. Spurningin er
hvort þú ræður við að meta að-
stæður rétt og svo að sjálfsögðu
hvort þú þolir spennuna sem
fylgir öllum keppnum." Hann
sagðist einnig hafa augastað á
sigri í Sarajevo þó svo hann sé
ekki ánægður með hina nýju
brunbraut sem keppt verður í
þar, eins og fleiri brunkappar.
En lífið er ekki eintómur dans
á rósum og ekki heldur fyrir
fræga skíðamenn eins og Franz
Klammer. Hann hefur átt sína
slæmu daga, og reyndar slæmu
ár, því eftir sigurgöngu hans
sem rædd er hér að framan
komu slæmu árin. Hann var
settur út úr landsliði Austurrík-
is og keppti ekki á ól-leikunum í
Lake Placid árið 1980. En
Klammer segist hafa lært mikið
á þessum árum og segist vera
mun sterkari fyrir bragðið. „Sá
sem alltaf sigrar, tapar eigin-
leikum sínum sem manneskja."
Ljóst er að í kjölfar góðs geng-
is að undanförnu í brunbrautun-
um munu Austurríkismenn setja
traust sitt á Klammer eina ferð-
ina enn og ef til vill verður enn
meiri þrýstingur á kappanum en
þegar hann keppti á Öl-leikun-
um 1976. „Það er allt í besta lagi.
Ég næ oftast bestum árangri
þegar mikið er um áhorfendur
og mikið liggur við, þannig að ég
kvíði því ekki að þurfa að standa
mig fyrir hönd þjóðar minnar."
Nýverið sigraði „gamla“
kempan í brunkeppni í Kitzbúhl,
en það er í fyrsta sinn síðan árið
1978, og eftir þennan sigur hafa
menn endurtakið umræðuna um
hver sé mesti Alpaskíðamaður
allra tíma. Klammer er vanur að
vísa ummælum um að hann sé
þar í fyrsta sæti á bug með orð-
unum: „Nei, Ingemar Stenmark
er sá besti. Enginn getur leikið
eftir það sem hann hefur gert
síðasta áratuginn." Það eru slík
ummæli sem hafa átt stóran
þátt í að gera Klammer einn af
vinsælustu skíðamönnum heims
og uppáhald allra.