Morgunblaðið - 13.07.1984, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 13. JÚLÍ 1984
35
endanlegrar meöferöar. Brjósta-
myndatöku er einnig mikiö beitt,
og er hún mikilvæg viö leit aö
brjóstakrabbameini, og hefur gef-
iö góöan árangur, t.d. í Banda-
ríkjunum, Svíþjóö og Hollandi."
Hvert er þitt álit á hormónagjöf
vegna einkenna viö tíöahvörf?
„Eins og ég sagöi áöan er þeim
konum, sem neytt hafa östro-
genhormóna langan tíma í stórum
skömmtum, hættara viö aö fá
krabbamein í leg. Komiö hefur í
Ijós aö þessi áhætta er fjór- til
áttföid. Algengasti meðferöartím-
inn er 2—3 ár, og þó konur hafi
fengiö hormóninn í allt aö 4—5 ár
virðist þaö hættulítiö, en eftir það
eykst áhættan."
Er konum, sem tekiö hafa pill-
una hættara viö aö fá brjósta-
krabbamein?
„Ég vil vekja athygli á frótt í
Morgunblaöinu fyrir skömmu, en
þar var skýrt frá því aö vísinda-
menn bandaríska heilbrigöiseftir-
litsins telja sig ekki geta fundiö
nein tengsl milli pillunnar og
brjóstakrabba. Sama kom fram á
þingi bandaríska kvensjúkdóma-
félagsins, sem haldiö var í San
Francisco í maí sl. og ég sótti.
Fram hefur komiö í fréttum aö
félags Islands sl. vetur, og ég geri
ráö fyrir aö læknar hafi þá grein til
hliðsjónar þegar þeir velja pillu-
tegund. Mér finnst þaö hafi verið
komiö nokkru óoröi á pilluna hér
á landi. Pillan er best rannsökuö
af öllum þeim getnaöarvörnum
sem völ er á. Hún er tiltölulega
einföld í notkun, hættulítil og
heppilegasta getnaöarvörnin
handa þeim konum, sem ekki
hafa átt barn. Hér á landi hefur
löngum tíökast aö taka sér hlé á
pillunni. Þaö er ekki mælt meö
slíku í dag, enda hefur þaö sýnt
sig aö ungar stúlkur veröa ófrísk-
ar í slíkum pilluhléum, og margar
þeirra sækja þá um fóstureyö-
ingu. Hættulegar aukaverkanir
eru fyrst og fremst hjá þeim kon-
um, sem orönar eru eldri en 35
ára og reykja. Þær ættu annaö-
hvort aö nota lykkjuna, og ef þær
ekki geta þaö og telja sig ekki
ætla aö eignast fleiri börn, þá
kemur til greina aö framkvæma
svokallaöa ófrjósemisaögerö, en
þá eru eggjaleiöararnir teknir úr
sambandi. Þaö er hægt aö gera á
þrjá vegu: meö því aö brenna þá,
setja á þá plasthring eöa klemmu.
Þaö er nokkur misskilningur hjá
konum hér á landi í sambandi viö
í Kaupmannahöfn
FÆST
í BLAÐASÖLUNNI
Á JÁRNBRAUTA-
STÖDINNI,
KASTRUPFLUGVELLI
OG ÁRÁÐHÚSTORGI
Ágætu
viðskiptavinir.
Vegna sumarleyfa lokum við
Fólks og
vörubílaverkstæði
okkar frá 16. júlí til 20.ágúst
Á þessum tíma verðum við
með símavörslu og
neyðarþjónustu.
Smurstöðin verðuropin.
BíLVANGURsf
HÖFÐABAKKA 9 5ÍMI 687300
ALGENGASTA
KRAÐBAMEIN
HJÁ ÍSLENSKUM KONUM
Staðlaé mtðaé 1956 1961 1966 1971 1976
viö 100.000 —80 —65 —70 —75 —60
Brjóst 37.9 48.4 46.9 55.3 57.4
Lungu 7.7 7.2 11.3 12.7 20.4
Magi 36.8 28.3 23.5 19.2 16.3
Ristill 12.5 14.8 18.3 19.4 15.6
Eggjakerfi 12.2 13.2 13.7 11.9 14.7
Skjaldk. 6.6 8.5 17.0 17.4 14.4
Legbolur 6.9 9.7 12.6 13.8 12.4
Heili 6.4 5.5 7.0 9.0 8.9
Legháls 16.0 17.8 24.9 14.9 8.5
Nýru 6.2 7.3 8.4 7.6 7.2
Öll mein 202.8 222.2 250.4 252.2 242.0
(Fréttabrét um heilbrigðiamál 2/1982 ble. 25)
í okkar litla og fámenna
landi ættum við að hafa
möguleika á að útrýma
leghálskrabbameini ef við
gætum náð að skoða allar
konur. Til þess að svo
megi verða þurfa þær
konur, sem aldrei eða
mjög sjaldan hafa komió
til skoðunar, að mæta.
Hægt er að fá skoóun hjá
leitarstöö KRFÍ, hjá kven-
sjúkdómalæknum, á
heilsugæslustöðvum og
hópskoöunum úti á landi á
vegum KRFÍ.
ungum konum, er neytt hafa
ákveöinna tegunda af getnaöar-
varnapillum, sé hættara viö aö fá
frumubreytingar. Kristján Sig-
urösson, yfiriæknir á leitarstöö
KRFf, geröi mjög góöa úttekt á
þessu máli í fréttabréfi Lækna-
þessa aögerö. Algengt er aö þær
halda aö hægt sé aö tengja
eggjaleiöarana aftur. Þaö er
nauösynlegt aö þær geri sér grein
fyri því aö aögeröín er endanleg.
Þaö er ekki oft sem hægt er aö
tengja þá saman aftur.“
Teluröu aö lög um fóstureyö-
ingar séu of frjálsleg?
.Þau lög, sem viö búum viö um
fóstureyöingar eru alls ekki frjáls-
leg, ef þau eru borin saman viö
nágrannalöndin, og ég myndi telja
þaö skref aftur á bak, ef þeim lög-
um væri breytt, og þau þrengd aö
nýju. Ég tel ekki aö konur misnoti
þennan rétt sinn, og noti hann
sem getnaöarvörn. Auövitaö
kemur þaö fyrir aö sama konan
fari oftar en einu sinni í þessa aö-
gerö, en margar þeirra eiga í erf-
iöleikum vegna þess aö þær þola
ekki pilluna, og geta ekki notaö
lykkjuna af einhverjum ástæöum.
Þaö eru fáar aögerðir jafnmikiö
rannsakaöar og fóstureyöingar.
Aögeröin sem slík er einföld og
svo til hættulaus ef hún er fram-
kvæmd af lækni, sem hefur til
þess þekkingu og þjálfun. Aö-
geröina á einungis aö framkvæma
á heilbrigöisstofnun meö viöeig-
andi skuröstofuaöstööu. Ólögleg-
ar fóstureyöingar, eins og eru al-
gengar í löndum þar sem engin
fóstureyöingarlöggjöf er eöa mjög
íhaldssöm löggjöf eins og í róm-
önsku Ameríku, eru stórhættu-
legar og valda árlega fjölda
dauösfalla," sagöi Hafsteinn aö
lokum.
bj.
Gæðin eru landsþekkt
Það er auöséö aö þeir klæöast ITivlkC!
Hönnun og litir eftir nýjustu tísku.
Gæöin veita öryggi — öryggi sem helst þótt flíkin sé margþvegin.