Morgunblaðið - 05.02.1985, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ; ÞRIDJUDAGUR 5. FEBRÚAR 1985
9
ARMAPLAST
Brennanlegt 09 tregbrennanlegt.
Sama verð.
Steinull — glerull — hólkar.
Armúla 16 síml 38640
þTþorgrímsson & co
FERÐATÖSKUR
SKJALATÖSKUR
SNYRTITÖSKUR
Baðinnréttingar ffyrir þá sem hafa
góðan smekk.
VALD. POULSEN f
Suöurlandabraut 10. Sími 686499.
Innréttingadeild 2. hæð.
Tvennt er það sem varðar mestu þegar íslendingar horfa fram á
veginn. Menningarleg og þjóöernisleg arfleifö, sem eru horn-
steinar sjálfstæöis okkar og standa veröur vörö um til langrar
framtíöar. Atvinnuöryggi og afkoma (lífskjör) þjóöarinnar á
næstu árum og áratugum. Staksteinar staldra í dag viö síöari
fyrirbærið, sem varöar efnahagslega velferö okkar og efnahags-
legt sjálfstæöi. í því sambandi veröur lítillega minnst á stööug-
leika gjaldmiöils okkar, krónunnar.
Þúsundir á
þröskuldi
vinnumark-
aðarins
Á næstu irum og áratug-
um bætast tugþúsundir
einstaklinga á íslenzkan
vinnumarkað, samanber
meðfylgjandi skýringar-
mynd. Hún sýnir vinnandi
íslendinga á titteknu tíma-
bili (1940—1983) og Uk-
lega fjölgun þeirra, sem at-
vinnu leita á næstu áratug-
um (1983—2023).
í Ijósi aflatakmarkana,
sem grípa hefur þurft til,
framleiðslutakmarkana í
landbúnaði, vegna offram-
leiðshi miðað við innlend-
an markað (verðbólgan
eyöilagði samkeppnisstöðu
búvöru okkar á erlendum
mörkuðum) og víðtæks at-
vinnuleysis víða erlendis,
er tímabært að gera sér
grein fyrir, hvern veg skuli
staðið að viðreisn og ný-
sköpun islenzkra atvinnu-
hátta í næstu framtíð.
Samdráttur f þjóðar-
framleiðslu og þjóðartekj-
um, sem skekkt hafa Iffs-
kjör í landinu, knýr á um
þetta efni Á árabilinu
1978—1983, þegar Alþýðu-
bandalagið stóð á öllum
framfarabremsum í rfkis-
stjórnum, var bókstarflega
ekkert gert til að búa í hag-
inn fyrir eðlilega nýsköpun
f isienzkum atvinnuháttum
— eða til að skjóta nýjum
stoðum undir atvinnu og
afkomu landafólksins. Sú
vanræksla hefur reynzt
þjóðinni dýrkeypL
Krónan sem
hverfur á
fáum árum
Stöðugleiki í efnahagslífi
og verðlagi er ein helsta
forsenda heilbrigðrar at-
vinnuuppbyggingar og hag-
vaxtar, sem Iffskjörum
ræður. Lífskjör verða aldr-
ei til í kröfúgerð eða sam-
ningum, þegar á heildina
er litið, heldur í verömæt-
um þjóðarbúskapar.
Á árabilinu 1972 til 1980
hækkaði kaup í krónum
talið um 90% en kaupmátt-
ur launa jókst aðeins um
9%. Það eina sem vannst í
launastefnu þessara ára,
sem var heilög kýr Alþýðu-
bandalagsins, var að það
þurfti 900 krónur til að
kaupa sömu verðmæti og 9
krónur dugðu til áður.
„Kauphækkanir" á þessu
árabili, sem prósentan
mældi hærra launuðum f
rfkari mæli en láglauna-
fólki, runnu nær alfarið út f
verðlagið. Hinir betur settu
gátu og lagt undir í lotterfi
verðbólgunnar og haft
nokkurn vinning en ekki
hinir sem ver stóðu að vfgL
Ólafur Bjömsson, pró-
fessor orðaði þetta dæmi
um 900 krónurnar, sem
gerðu ekki betur en 9 áður
svo: „Samkvæmt þessu
hafa launþegar þannig þeg-
ar á heildina er litið greitt
sér sjálfum 99% af kaup-
hækkunum en fengið 1 % f
kjarabætur, sem greiddar
hafa verið af hagnaði at-
vinnurekstrarins." Þetta er
launastefna í lagi eða hitt
þó heldur.
Þá var gripið til þess
ráðs að strika tvö núll aft-
an af hundrað krónum —
og gera að einni, sem þá
var jafnstór Norðurlanda-
krónum. En „launastefna“
skammsýninnar hélt
áfram. Nú er íslenzka
krónan aftur fjóröi partur
af norsku krónunni, eða
þar um bil.
Launastefnan
Aftur skal vitnað til gam-
allar greinar Ólafs Björns-
sonar, hagfræðiprófessors.
„Sýnist það hagkvæm-
ara fyrir launþeganna, að
gera kröfú til 2% kaup-
hækkana og ætlast þá til
þess að hún haldizt óskert,
heldur en 4% þar sem þeir
aö öðru óbreyttu héldu
helmingnum, en hinn
helmingurinn eyddist f
aukinni verðbólgu. Meiri
verðbólga dregur úr verð-
samkeppni og hagkvæmni
hennar fyrir neytendur,
auk þess sem meiri verð-
bólga eykur hættuna á því
að stjórnvöld telji sig
neydd til þess að lækka
gengið.“
Meginatriðið er að
tryggja atvinnuöryggi og
batnandi Iffskjör meö vexti
þjóðarframleiðslu; auknum
þjóðartekjum, sem til
skiptanna koma. Vaxandi
viðskiptahalli við útlönd og
erlendar skuldir binda
okkur greiðshtkvaðir til
framtídar. Við þurfúm að
tryggja jákvæðan við-
skiptajöfnuð, grynnka á
erlendum skuldum, fjöl-
hæfa atvinnulífið og verða
okkar eigin gæfú smiðir.
Það verður ekki gert með
slagorðum eða þingþrasi
vinstri manna. Til þess
þarf bjartsýni, frjálsræði og
framtak, að ógleymdri
menntun og þekkingu og
tæknilegri og markaðslegri
fyrirhyggju. Arðsemi þarf
að vísa veg í fjárfestingu og
þjóðin öll að róa til sömu
áttar í stað þess að slást
innbyrðis og stöðva hjal at-
vinnulífsins.
Sfðast en ekki sízt
mættu þeir, sem gerst
þvkjast til þekkja tíunda
rökstudda og marktæka
launastefnu til næstu miss-
era, en fljóta ekki sofandi
að feigðarósi hugsanlegrar
nýrrar kollsteypu síðsum-
ars 1985.
SALTER
Krókvogir
Eigum íyrirliggjandi
SALTER krókvogir
ÍO. 25, 50,
ÍOO og 200 kg.
ÖUVHJa GBliUOÞl
& CO. HF.
SUNDABORG 22 104 REYKJAVÍK SiMI 84800
TSíbamalkadutlnn
^Q-iMisgótu 12-18
Votvo 240 GL 1963
Qrænsanseraöur, sjáltsk. m/öllu, ekinn 48
þús. km. Toppbill Verö kr. 490 þús.
Daihatsu Charade 1981
vinrauöur ekinn 27 þús. km. Útvarp. segul-
band, snjódekk, sumardekk. verö 195 þús.
Hvitur, ekinn 40 þús. km. Sjáltsklptur,
vðkvastýri, útvarp, segulband. Verö 440
þús.
Fiat 131 supor-station 1982
(Skráöur 1984). Blásans, ekinn 15 þús. km.
"2000" 5 gírar, vðkvastýri, rafm.rúöur,
ratm.læslngar og fl. Er i ábyrgö. Verö 360
þús.
Scout Pick-up “Tsrra“ 1980
Gulur, ekinn 77 |jús. km. Orglnal Nlssan
diesel m/Turbo. Hátt og lágt drlf. Verö 390
þús.
M.Benz 300 diesel 1984
Blár, ekinn 79 þús., beinsk. m/öllu. Verö kr.
870 þús. (Skipti á ódýrari).
Toyota Hilux pick-up 1982
Pieeel, hvítur, ekinn 49 þús. km. Er meö
maU. Langur. Verö 420 þús.
Mazda 323 GT 1982
Silfurgrár, ekinn 35 þús. km. Verö 290 þús.
Toyota Hi-Lux 1980
Rauöur, ekinn 78 þús. kr. Yflrb. hjá Ragnari
Vals. Útvarp, segulband. Mikiö af aukahlut-
um. Fallegur bíll. Verö 535 þús.
Toyota Tercel (nýr) 4x4 1985.
Verö kr. 520 þús. Subaru 4x4
1984. Verö kr. 500 þús.
Mazda 626 LX Liftback 1983.
Verö kr. 380 þús.