Morgunblaðið - 12.03.1985, Blaðsíða 47

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12. MARZ 1985
47
Morgunblaðið og kennaradeilan
— eftir Þorstein
Gunnarsson
Laugardaginn 2. mars sl. fjallar
Morgunblaðið um uppsagnir fé-
lagsmanna Hins íslenska kenn-
arafélags í framhaldsskólum. Sú
umfjöllun varð mér hvati til þess
að gera nokkrar athugasemdir við
greinarskrif Morgunblaðsins í
þessu sambandi.
í upphafi vil ég taka fram að ég
tel Morgunblaðið hafa gefið les-
endum sínum fremur hlutlæga og
málefnalega mynd af deilunum
um uppsagnirnar og þær afleið-
ingar sem þær hafa á skólastarf í
landinu og allt þjóðlífið. Blaðið
hefur reynt að gera grein fyrir
sjónarmiðum flestra aðila málsins
og sparað þar æsingaskrif og upp-
hrópanir, sem algengar eru hjá
fjölmiðlum í viðkvæmum og erfið-
um deilumálum, og allt of oft hafa
gert lausn slíkra deilumála mjög
erfiða. Hófsemi Morgunblaðsins
kemur mér þægilega á óvart því
að oft áður hafa ritstjórar og
blaðamenn Morgunblaðsins látið
glórulaust ofstæki og þröngsýni
ráða greinarskrifum sínum um
skólamál sbr. nomaofsóknir
blaðsins gegn samfélagsfræði-
kennslu, friðarfræðslu og því sem
blaðið hefur kallað „pólitíska inn-
rætingu í skólum". Vonandi tákn-
ar málefnaleg umræða á síðum
Morgunblaðsins nú að skrif þess
um skólamál verði vandaðri og
heiðarlegri en oft áður. Nú er líka
vá fyrir dyrum í skólastarfi og
best fyrir alla aðila að halda still-
ingu sinni.
Lög og lagatúikanir
Þrátt fyrir ánægju mína með
málflutning Morgunblaðsins eru
nokkur atriði sem ég vil gera at-
hugasemdir við. f leiðara Morgun-
blaðsins frá 2. mars sl. segir m.a.
eftirfarandi: „Kennarar neita að
virða löglega ákvörðun ráðherra
og þar með landslög." Svo sem
fram hefur komið í fjölmiðlum er
það lagatúlkunaratriði hvort ráð-
herra hafi mátt framlengja upp-
sagnarrétt kennara svo seint. Það
er því dómstólanna en ekki Morg-
unblaðsins að kveða upp úr um
það hvort útganga kennaranna er
lögleg eða ekki. Síðan segir: „Líta
verður á þá ákvörðun sem fram-
hald af hliðstæðum í fyrri kjara-
átökum opinberra starfsmanna
sem hins vegar eiga sér ekki for-
dæmi á hinum almenna vinnu-
markaði." Hér er að vísu ýjað að
því að ákvörðun kennaranna sé
lögleysa en látum það liggja á
milli hluta heldur veltum því að-
eins fyrir okkur hvers vegna er
svo mikil hætta á átökum um
lagaskýringar og túlkanir í kjara-
deilum opinberra starfsmanna.
Það er grundvallaratriði sam-
kvæmt lögum hverrar þjóðar að
allir séu jafnir fyrir lögum. En
þegar við komum að lögum um
verkföll og vinnudeilur er augljóst
að svo er ekki. Aðildarfélög BSRB
búa við miklar takmarkanir á sín-
um verkfallsrétti miðað við félög
innan ASÍ og launþegar innan
BHM hafa alls engan verkfalls-
rétt. Það er sama hvernig á málin
er litið að það verður ekki friður
um framkvæmd kjaradeilna þess-
ara félaga fyrr en þau búa við lög
sem tryggja þeim verkfallsrétt og
sem líkastar reglur gilda um
framkvæmd slíkra verkfalla.
Fjölgun opinberra
starfsmanna
Leiðari Morgunblaðsins reynir
að setja uppsagnir kennara og
kjaradeilu í samhengi við fjölgun
opinberra starfsmanna. Víst þarf
að huga að því. En sú forsenda
sem blaðið gefur sér er að mínum
dómi röng. Leiðarinn heldur fram
þeirri klisju að ríkisstarfsmenn
upp til hópa séu hluti af yfirbygg-
ingunni í þjóðfélaginu sem sé að
sliga frumvinnslu og úrvinnslu-
greinarnar í okkar marghrjáða
samfélagi. Hér vil ég gera þá at-
hugasemd að í mörgum tilvikum
stuðla ríkisstarfsmenn að aukinni
framleiðni I þjóðfélaginu og eru
því hluti af undirstöðu þjóðfélags-
ins en ekki yfirbyggingu. Til þess
að skýra þetta nánar má taka
kennara og menntun í skólum sem
dæmi. Það ætti að vera hverjum
heilvita manni augljóst mál að
ekki dugar að veiða fisk og vinna
úr fiski ef ekki kemur frá skóiun-
um menntað vinnuafl til að
stjórna veiðum, vinnslu, þróa
hugbúnað sem stjórnar vinnslu,
vinna markaði, gera líðan starfs-
fólks bærilega o.fl. Þannig hefur
menntunin bein áhrif á verðmæta-
sköpunina í landinu. Auðvitað
gerir leiðarahöfundur Morgun-
blaðsins sér þetta ljóst því að ann-
ars staðar segir hann: „Það er haf-
ið yfir allan vafa að almenn og
sérhæfð menntun og þekking veg-
ur þyngst á vogarskálum velferðar
hverrar þjóðar." En eins og við
kennarar könnumst við þá er
wp ur^
, a 1 f *“

Eigendur og starfsfólk Snyrtihallarinnar. F.v. Gústaf Sófusson, Guðrún
Kjartansdóttir, Auður Guðjónsdóttir og Kolbrún Tómasdóttir.
Snyrtihöll opnuð í Garðabœ
NÝLEGA VAR opnuð í Garðabæ verslunin Snyrtihöllin og er hún við
hliðina á Garðakaupum, að Garðatorgi 3. í Snyrtihöllinni munu snyrtifr-
æðingar leiðbeina viðskiptavinum og kynna þeim það nýjasta á snyrti-
vörumarkaðnum. í tenglsum við Snyrtihöllina verður einnig rekin snyrt-
istofan Coral, þar sem boðið verður upp á alla almenna snyrtingu.
Snyrtihöllina reka hjónin Guðrún Kjartansdóttir og Gústaf Jónsson.
„I mörgum tilvikum
stuðla ríkisstarfsmenn
að aukinni framleiðni í
þjóðféiaginu og eru því
hluti af undirstöðu þjóð-
félagsins en ekki yfir-
byggingu.“
Þorsteinn Gunnarsson
munur á því að búa yfir þekkingu
og að kunna að beita þekkingu.
Þáttur Sigurðar Líndal
í áður tilvitnuðu Morgunblaði
birtist einnig viðtal við Sigurð
Líndal lagaprófessor þar sem
hann heldur fram ýmsum af sín-
um alþekktu sleggjudómum um
virðingarleysi forystumanna
stéttarfélaga fyrir lögum landsins.
Ekki sést prófessor Sigurður þar
fyrir í röksemdafærslu sinni því
að hann heldur því m.a. fram að
með því að taka við launum um
síðustu mánaðamót veiki kennar-
ar málstað sinn. Ég vil þó benda
prófessor Sigurði á það sem hann
á að vita að vegna samninga um
vinnutíma kennara og sumarleyfis
þeirra, þá áttu þeir gott betur en
ein mánaðarlaun inni hjá fjár-
málaráðuneytinu er þeir gengu út
úr skólunum 1. mars sl.
Niðurstöður og lokaorð
Fyrir ráðamenn þjóðarinnar er
hollt að gera sér grein fyrir að
útganga kennara úr skólunum 1.
mars sl. er fyrst og fremst afleið-
ing af eftirfarandi:
1. Þeirri einsýni ráðamanna að
efnahagsvandamál þjóðarinnar
stafi nær eingöngu af of háum
launum launþega á taxtakaupi.
2. Algjöru vanmati ráðamanna á
störfum kennara og gildi
menntunar fyrir velferð og
hagsæld þjóðarinnar.
3. Algjöru öngþveiti í húsnæðis-
málum þar sem tugir ef ekki
hundruð húsbyggjenda eru
gerðir gjaldþrota og þúsundir
eru gerðir að vanskilamönnum
vegna fáránlegrar vaxtastefnu.
4. Ótrúlegu sinnuleysi ráðamanna
um að aðlaga íslenskt atvinnu-
líf að nútíma atvinnuháttum og
þekkingu.
Þessi atriði samanlögð og með
ýmsum fleirum geta leitt til þess
að í nánustu framtíð fylli ísland
ekki hóp velferðarríkja heldur
verði meira í ætt við bananalýð-
veldi þriðja.heimsins.
Ég vil ljúka þessari grein með
því að vitna í lokaorð fyrrgreinds
leiðara Morgunblaðsins en minni
samt ríkisstjórn og ráðherra á að
láta verkin tala. „Góðviljaðir
menn sem tvímælalaust eru
beggja vegna samningaborðs
verða að taka höndum saman um
viðunandi sátt er tekur mið af að-
stæðum öllum og þá ekki síst að-
stæðum nemendanna." Undir
þessi orð geta flestir skrifað. En
hvar er hin „viðunandi sátt“ fjár-
málaráðuneytisins í máli þessu?
Þorsteinn Gunnarsson var kennari
við Fjölbrautaskólann á Akranesi
og er í stjórn Hins íslenska kenn-
arafélags.
ORMSSON Hi.
Lágmúla9 sími 38820
AEG
ALVEG
EtNSTÖK
GÆÐI