Morgunblaðið - 05.10.1986, Blaðsíða 4

4 B
HANN er leikari, leikrita-
höfundur, ljóðskáld og
leikstjóri. Hann er líka
verkamaður þegar hon-
um f innst að hann þurf i
að koma á jafnvægi í
lífinu. Ungur að árum
byrjaði hann að stunda
íþróttir og hefur verið í
ólympíuliði Banda-
ríkjanna bæði sem
keppandi og þjálfari í
hnefaleikum, fjöl-
bragðaglímu, frjálsum
íþróttum og körfuknatt-
leik. Maðurinn heitir Jack
Kendrick og er Banda-
ríkjamaður af írskum
ættum. Við ræddum við
hann um líf hans og starf
þegar hann staldraði við
hér á landi fyrir
skömmu.
RættviðJack
Kendrick
leikara,
leikstfóra,
leikritahöfund,
ljóðskáld,
íþróttamann
og verkamann
Viðtal:
Ásdís Haraldsdóttir
Mynd:
Bjarni Eiríksson
MORGUNBEÁÐTÐ, SUNNUDAGUR ’8. OKTÓBER 1986
Tilvalið að nota
tímann og#
klífa Kilimanjaro
Hann var fyrst spurður að því
hvers vegna hann var kominn til
íslands.
„Ég kom hingað á vegum Menn-
ingarstofnunar Bandankjanna í
þeim tilgangi að kynna ljóð mín.
Stofnunin hefur um skeið fengið
ýmsa rithöfunda til þess að kynna
verk sín. Þesssi dagskrá er kölluð
„Hittið höfundinn" (Meet The Auth-
or). Ég kom líka til þess að hitta
leikhúsfólk og ræða við það. Ég fór
bæði í Iðnó þar sem ég sá leiksýn-
ingu og í Þjóðleikhúsið þar sem ég
fylgdist með æfíngu. Þar hitti ég
jafnframt leikstjórann og höfund-
inn. Svo sá ég æfingu hjá nemend-
um Leiklistarskólans og ræddi við
þá og skólastjórann. Fimm íslensk
leikritaskáld bættust síðan í hópinn
og við ræddum saman um leiklist.
Mér þykir gott að ferðast til ann-
arra landa til þess að ræða við
leikhúsfólk og skiptast á hugmynd-
um“.
Frá íslandi lá leið Jack Kendrick
á leiklistarhátíðina í Dublin. Þar
verður sýnt leikrit hans, „Third
Class Carriage". Jack er sjálfur
leikstjóri þessa verks sem m.a. hlaut
verðlaun á leiklistarhátíðinni í Edin-
borg fyrir þremur árum. Leikritið
verður flutt á þýsku í Vín og Graz
í Austurríki í nóvembermánuði.
„Leikritið er byggt á sögu yngri
systur minnar. Hún var fyrirsæta
og dó fyrir aldur fram úr krabba-
meini. í verkinu er lýst samskiptum
ríks læknis og fremur fátæks sjúkl-
ings. Venjulega leik ég sjálfur í
leikritum mínum, en að þessu sinni
geri ég það ekki vegna þess hve
mér finnst efnið nátengt mér“.
Ákvað að verða leikari
og rithöfundur
— Hvað varð til þess að þú varðst
leikari og rithöfundur?
„Starfsferill minn hófst á því að
ég var enskukennari í bandarískum
háskóla. Þá var ég líka þjálfari í
körfubolta, Qölbragðaglímu og
fijálsum íþróttum. Mig langaði til
að halda áfram námi og ákvað að
fara til Evrópu til þess. Ég lauk
meistaraprófi í ensku bæði frá há-
skólunum í Oxford og Dublin.
Ég hitti írska stúlku og við trúlof-
uðum okkur og ég byijaði að kenna
í gömlu munkaklaustri á írlandi.
Þegar svo slitnaði upp úr trúlofun-
inni varð ég að setjast niður og
hugsa minn gang. Niðurstaðan varð
sú að ég ákvað að ljúka kennslunni
þetta árið og fara síðan til New
York og heíja störf sem leikari og
rithöfundur".
— Ákvaðstu það bara sí svona?
Var ekkert erfítt að komast að?
„Þegar ég kom til New York
fékk ég strax vinnu sem leikari í
sápuóperum og leikritum. Rithöf-
undaferillinn hófst einnig þegar í
stað. Fyrsta árið gaf ég út tvö leik-
rit. Fór síðan með þau til Edin-
borgar og Dublin og þau voru sýnd
á leiklistarhátíðum þar“.
Jack Kendrick er einnig ljóðskáld
eins og fram hefur komið. Hann
ferðast um og kynnir ljóð sín, bæði
í Bandaríkjunum og Evrópu.
Síðasta ljóðabókin, „Another
World“, var gefin út á ensku og
sænsku. Hún fjallar um námuvinnu
í Lapplandi, Lappana sjálfaff og
landið. „Ég hef dvalið mikið í
Svíþjóð og unnið þar við ritstörf"
segir Jack. „Ég var einnig í námu-
vinnu Kiruna í Lapplandi í tvo vetur.
Ég notaði tímann þar og stundaði
hnefaleika. Þannig gat ég tengt
saman ritstörfin, íþróttimar og erf-
iðisvinnuna".
Hægt að gera heilmikið
á einum degi
— Hvemig hafðir þú tíma til
þess_ að stunda þetta allt
„Ég hef alltaf tíma. Þegar maður
vinnur vaktavinnur er alltaf hægt
að hagræða tíma sínum. Reyndar
gat ég líka unnið svolítið með Löpp-
unum á vissum árstímum, til dæmis
þegar hreinkýmar voru að bera og
einnig í sláturtíðinni. Þú getur gert
heilmikið á einum degi ef þig iang-
ar til þess“ segir Jack og brosir.
— Hvemig datt þér í huga að
fara til Lapplands?
„Ég var í Svíþjóð og hafði ferð-
ast um landið og lesið ljóðin mín.
Þegar ég var komin alla leið norður
til Umeá fór ég að hugsa málin.
Framundan var tveggja mánaða frí
og spuming var hvemig ég ætti
að nota þann tíma. Ég hafði unnið
í alls konar námum áður, í demants-
námum í Suður-Aftíku, í kolanám-
um í Bandaríkjunum. Ég hafði farið
til Kenýa og unnið í námu við mið-
baug. Þangað hafði ég komið sem
ljóðskáld, leikritahöfundur og
íþróttamaður, en notaði svo tímann
einnig til þess að vinna sem námu-
verkamaður. Mér fannst því tilvalið
að að fara aila leið að norðurheim-
skautsbaug til þess stunda þessi
störf þar líka“
— Þú reynir sem sagt að nota
tímann vel?
„Já það geri ég. Ég get nefnt
sem dæmi um það þegar ég var í
Kenýa. Þrátt fyrir að ég ynni þessi
störf sem ég nefndi áðan komu allt-
af nokkrir dagar inn á milli sem
ég átti frá. Og þegar maður á frí
og er staddur í Kenýa - í Afríku -
þá er auðvitað tilvalið að nota
tímann og klífa hæsta fyall Afríku,
Kilimanjaro í Tanzaníu".
— Gerðir þú það?
„Já ég gerði það. Reyndar tvisvar
sinnum".
Langar til að komast
að hjarta fóiksins
— Kynnist þú ekki mörgum á
þessum ferðalögum þínum?
„Ég reyni alltaf að hitta fólkið
sem býr í löndunum sem ég ferðast
til. Mig langar til að komast að
hjarta fólksins og besta leiðin til
þess er auðvitað að vinna með því.
Hér á íslandi hitti ég margt fólk.
Ég hitti til dæmis franskan prest
þegar ég fór í kaþólsku kirkjuna
og þegar ég var að skokka niðri á
höfn hitti ég íslenskan sjómann og
rabbaði við hann. Ég kynnist fólk-
inu best þegar ég ferðast um sem
sem kennari, þjálfari, keppandi í
íþróttum, eða þegar ég hef ferðast
um til þess að kynna ljóðin mín og
leikritin. Ég á erfitt með að ferðast
sem venjulegur ferðamaður. Það
er gaman að geta þess að í gamla
daga lék ég í írksa landsliðinu í
körfuknattleik og keppti með því
gegn íslandi.
Ég lít á það sem mikinn heiður
að koma hingað til íslands sérstak-
lega vegna bókmenntahefðarinnar.
Mig langar að koma aftur í vor og
ferðast um landið, helst Norður- og
Vesturland. Mér fínnst fólkið á ís-
landi mjög alúðlegt, kannski er það
vegna þess að ég hef leitað eftir
félagsskap þess, ég veit það ekki.
Náttúra Islands talar sínu máli.
Þetta hlýtur að vera hreinasta
landið í heiminum. Ég bý sjálfur í
mjög hreinni borg, Lake Placid. Þar
er enginn iðnaður og þú getur
drukkið vatnið úr Hudson ánni þar,
enda á hún upptök sín skammt
þaðan. En reyndu ekki að drekka
vatnið úr Hudson ánni í New York“.
Jack segist vera mjög heppinn
með hve verkum hans hefur verið
tekið vel. Honum hefur til dæmis
verið boðið að halda fyrirlestra hjá
Rithöfundasambandi Ungveija-
lands og einnig Sovétréikjanna.
Hann ferðast víða um lönd á vegum
menningarstofnunar Banda-
ríkjanna og heldur fyrirlestra og
kynnir ljóð sín. „Ekki fæ ég þessi
tilboð um fyrirlestra vegna afskipta
minna af stjómmálum, því mér leið-
ast þau“ segir hann. „Ég fínn engin
svör í pólitíkinni, heldur hjá fólkinu.
Þess vegna vil ég kynnast fólkinu
sjálfu í hverju landi fyrir sig“.
Fjalla um ástina og
náttúruna
— Um hvað fjallar þú helst í
verkum þínum?
„Leikritin og ljóðin Qalla öll um