Morgunblaðið - 10.10.1986, Blaðsíða 48

ReVI
NS^
pjoN'
USTA
Pekk'^0
FÁLKINN
SUÐURLANDSBRAUT 8
SÍMI 84670

o oo r or TffA a nrr*pc
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 10. OKTÓBER 1986
Meiðsli á gang-
andi vegfarend-
um í Reykjavík
1981 og 1982
1. Dauði.
Ef viðkomandi bíður bana þegar
í stað eða deyr innan 30 daga af
völdum slyss.
2. Mikil.
Beinbrot, heilahristingur, innvort-
is meiðsli, kramin líffæri, alvarieg-
ir skurðir og rifnir vefir, alvarlegt
lost (taugaáfall), sem þarf læknis-
meðferðar og sérhver önnur
alvarieg meiðsli, sem hafa í för
með sér nauðsynlega dvöl á
sjúkrahúsi.
3. Lftil.
Annars flokks meiðsli, svo sem
tognun, liðskekkja eða mar. Fólk,
sem kvartar um lost (taugaáfall),
en hefur ekki orðið fyrir öðrum
meiðslum, ber ekki að telja með
nema það hafi greinilega einkenni
losts og hafí hlotið læknismeðferð
samkvæmt því.
í flestum tilvikum virðir ökumaður ekki gangbrautarrétt. Þetta getur verið
af þeirri ástæðu að gangbrautir séu illa merktar. Þá eru gangbrautarljós
ekki virt í mörgum tilvikum sérstaklega af ökumönnum.
Dauði, meirí- og minniháttar meiðsli 1981
Dauði.............
Meiriháttar meiðsli .
Minniháttar meiðsli
Samtals
Dauði .............
Meiriháttarmeiðsli .
Minniháttar meiðsli
Samtals
Böm Fullorðnir Samtals
Fj. Fj- Fj- %
. 4 4 3,6
. 28 30 58 51,3
16 35 51 45,1
44 69 113 100,0
og minniháttar meiðsli 1982
Böm Fuliorðnir Samtals
F)- Fj- Fj- %
— 3 3 2,2
27 40 67 50,0
23 41 64 47,8
50 84 134 100,0
Innlagnir gangandi vegfarenda á sjúkrahús
vegna umferðarslysa.
Böm Fullorðnir Samtals
F). Fj- Fj- %
1981 18 20 38 45,2
1982 16 30 46 54,8
Samtals 34 50 84 100,0
Við flokkun umferðarslysa í meiri-
og minniháttar meiðsli var stuðst við
tölvuútskrift frá Borgarspítalanum í
Reykjavík.
Eins og fram kemur á töflunum
hér að ofan Iétu 7 gangandi vegfar-
endur lífið í umferðinni í Reykjavík
árin 1981 og 1982.
Einnig kemur í Ijós að helmingur
meiðsla bæði árin flokkast undir
meiriháttar meiðsli. Algengara virðist
vera að böm hljóti meiriháttar meiðsli
en minniháttar. Geta má þess að al-
gengustu meiriháttar meiðsli hjá
gangandi vegfarendum reyndust
vera handleggs- og fótleggsbrot
ásamt áverka á heila og mænu. Al-
gengustu minniháttar meiðsli voru
marblettir, sár á höfði og öðrum út-
limum.
Orsakir umferðarslysa
hjá gangandi vegfarend-
um
Það er erfitt að leggja mat á orsak-
ir umferðarslysa. í lögregluskýrslum
er gerð grein fyrir vitnisburði bæði
þeirra sem lenda í umferðarslysi og
vitna. Samkvæmt lögregluskýrslum
valda böm flestum slysum sem þau
lenda í, en hafa verður hugfast að
Kannað var eftir lögregluskýrslum hvort bam var einsamalt eða í fylgd
með einhveijum er umferðarslysið vildi til.
1981
1982
Samtals
Bam einsamalt
Með vini/vinum
Meðhópbama .
Meðforeldri ...
Samtals
24 23 47
13 16 29
4 4 8
3 7 10
44
50
94
Taflan sýnir að í helmingi slysanna er bamið einsamalt er það lendir í
umferðarslysi.
Umferðarslys á bömum, 0—14 ára árin 1981 og 1982.
Aldur
Aldur
0-5 6-10 11-14 Samtals
Bam hleypur út á akbraut án þess að líta í kringum sig 13 21 8 42
Bam hleypur út á akbraut/götu milli bfla sem lagt hefur verið 6 8 1 15
meðfram gangstétt Bam hleypur til eða frá strætis- _ 7 12 19
vagni út á akbraut Bam á gangbraut 1 6 4 11
Bam að leik/gangi á bflastæði .. — 1 1 2
Bam á göngugötu — — 2 2
Bamáskólalóð — 1 2 3
Samtals
20
44
30
94
oftast er stuðst við vitnisburð öku-
mannsins og mat hans á orsökum
umferðarslyssins.
Ljóst er að atburðarás og orsök
umferðarslysa á gangandi er oftast
óljós. Mörg slysin em vegna óvar-
kámi og erfítt að tilgreina hrein brot
á umferðarreglum. Ennfremur er
umferðammhverfið, það er ástand
gatna, gangstétta, gangbrauta o.s.
frv. ófullnægjandi.
Algengustu orsakir slysanna virð-
ast vera að böm ana út á götu og
reyndar einnig fullorðnir, götu og
gangbrautarljós em ekki virt og ölv-
un fúlloiðinna vegfarenda.
Eins og sjá má á töflu átján er
flokkur 1, þ.e.; Bam hleypur út á
akbraut algengastur. Þessi flokkur á
þó aðallega við um böm á aldrinum
0—10 ára. Flokkur 3 þ.e.; Bam hleyp-
ur til eða frá strætisvagni, er aftur
á móti algengasti slysastaður bama
á aldrinum 11—14 ára. Benda má á
að 11 böm verða fyrir bifreið á gang-
braut, flest á aldrinum 6—10 ára.
Einnig verða mörg böm á aldrinum
0—10 ára fyrir bifreið er þau hlaupa
út á akbraut eða götu milli bíla sem
lagt hefur verið meðfram gangstétt.
Umferðarslys gangændi bama 0—16 ára eftir tíma á sólar-
hring 1981/1982 í Reylqavík
Aldur
0—16 ára
Svo virðist sem aðaláhættutíminn sé eftír hádegi.
Kl. 06:30 - 12:30 Eftirkl. 12:30
Fjöldi % Fjöldi %
17 16,8 84 83,2
Umferðarslys gangandi vegfarenda á gangbraut.
1981 1982
0—i ára 15ára ogeldri 0— 14ára 15ára ogeldri
Ökumaður virðir ekki gang- brautarrétt - 7* 3 12
Gangandi vegfarandi virðir ekki gangbrautarljós 2 1 1 2
Gangandi vegfarandi ölvað- ur — — — 1
Ökumaðurölvaður — — — 1
Ökumaður virðir ekki gang- brautarljós 1 8 4 1
Samtals 3 * Meridr dauðaslys á gangandi vegfarendum. 16 8 17
Lokaorð:
Áhrifaríkasta leiðin til að draga
úr tíðni þessara slysa er vitaskuld
að draga úr ökuhraða. Böm gleyma
sér í umferðinni. Hámarksökuhraði
í borgum og bæjum ætti að vera
30—35 km/klst.
Landlæknir.