Morgunblaðið - 10.06.1987, Side 9

8 B
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 10. JÚNÍ 1987
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 10. JÚNÍ 1987
B 9
Varnarstöðin á Keflavíkurflugvelli
Frá hafnarframkvœmdunum við Helguvík.
Morgunblaðið/Einar Falur
Ratsjárstöð
á Gunnólfsvíkurfjalli
'jf byggmgu;
Ratsjárstöð
í Stigahlið
(i byggingu)
Ratsjárstöð
á Miðnesheiði
Ratsjárstöð
á Stokksnesi
Eftirlit með ókunn-
um flugvélum, kaf-
bátum og skipum
Vamarliðið hefur fyrst og
fremst eftirlitshlutverki að
gegna, þ.e. að fylgjast með ferð-
um ókunnra flugvéla, kafbáta
og skipa umhverfis landið og
bægja þeim frá ef nauðsyn kref-
ur. Tvær ratsjár eru nú starf-
ræktar hér á landi og er önnur
á Miðnesheiði en hin á Stokk-
nesi við Homaijörð. Tvær til
viðbótar verða væntanlega tekn-
ar í notkun síðari hluta næsta
árs eða í ársbyijun 1989. Önnur
á Gunnólfssvíkurfjalli á Langa-
nesi, hin við Bolungarvík. Gert
er ráð fyrir að stöðvamar verði
mannaðar íslendingum.
Tvær AWACS-ratsjárflugvél-
ar hafa verið hér síðan 1978,
en þær teljast til fullkomnustu
fljúgandi ratsjár- og stjórn-
stöðva sem völ er á. Samkvæmt
opinberum heimildum getur rat-
sjárvélin í 30.000 feta hæð
Morgunblaðið/RAX
Líkan af ratsjárstöðinni sem verið er að reisa við Stigahlíð við
Bolungarvík.
AWACS-ratsjárvélarnar tvær ásamt KC-135 eldsneytisvélinni
greint vélar í lágflugi í allt að
400 km fjarlægð og véiar í há-
flugi í allt að 550 km Qarlægð.
Vamarliðið tengist ratsjárkerfí
Atlantshafsbandalagsins í Evr-
ópu, sem nær frá Norður-Noregi
til Tyrklands, og styrkt hefur
verið á undanfömum ámm með
18 AWACS-ratsjárflugvélum
sem Atlantshafsbandalagslöndin
reka í sameiningu. Þá tengist
ratsjárkerfíð hér ratsjám á
Grænlandi og þaðan yfír til
Norður-Ameríku, í Kanada og
Alaska.
Staðsetning ratsjárstöðvanna fjögurra

Olíubirgðastöð í Helguvík
I návígi við Björninn
Rætt við bandarískan orustuflugmann
Framkvæmdir á vamar-
svæðinu hafa að mestu verið í
höndum íslenskra aðalverk-
taka, en þær numu á síðasta
ári rúmlega 2,2 milljörðum
ísienskra króna. Bar þar að
sjálfsögðu hæst vega- og flug-
hlaðsframkvæmdir í tengslum
við nýju flugstöðina. Töluverð-
ar framkvæmdir em nú í gangi
á vamarsvæðinu og em um-
fangsmestu framkvæmdimar
við olíubirgðastöðina í
Helguvík, en að henni hefur
verið unnið síðan heimild var
gefín til að hefja framkvæmdir
í október 1982.
Tilgangurinn með fram-
kvæmdunum er bæði að auka
olíubirgðir vamarliðsins og að
sameina þær á einum stað.
Þegar þessum framkvæmdum
verður lokið í byijun næsta
áratugar verður ekki lengur
„Þó að liðin séu um fimmtán
ár frá þvi að fyrstu F-15-
þoturnar voru teknar í notkun
eru þær enn þá með þeim full-
komnustu sem völ er á. Við
erum töluvert stoltir yfir því“,
sagði Curt Elkin einn orustu-
flugmannanna á Keflavíkur-
flugvelli í samtali við
Morgunblaðið.
„F-15-þotumar á Keflavíkur-
flugvelli eru útbúnar með sérstök-
um utanáliggjandi eldsneytis-
geymum, en einungis örfár
flugsveitir í veröldinni notast við
slíka geyma. í þeim eru saman-
lagt 1200 gallon af eldsneyti til
viðbótar þeim tvö þúsund sem eru
í innri geymum vélarinnar. Þessir
geymar valda mjög lítilli aukaloft-
mótstöðu og eru því hagkvæmari
en auka eldsneytisgeymar áfestir
vængjunum. Það er nauðsynlegt
fyrir okkur að nota svona geyma
þar sem oft þurfum við að ferðast
allt að 4-500 mflur frá Keflavíkur-
flugvelli til þess að fylgjast með
sovéskum sprengjuflugvélum. Að
auki getum við tekið eldsneyti á
flugi. Þess vegna getum við verið
allt að 4-5 klukkustundir í lofti í
einu.
Vopnabúnaður vélanna eru
Ijórar hitaleitandi og fjórar radar-
stýrðar eldflaugar og sex hlaupa
hríðskotabyssa sem hleypir af 100
skotum á sekúndu".
Curt sagði hvem flugmann fara
í þijár jafnvel fjórar ferðir á viku.
Hver ferð fyrir sig er nánast dags-
verk, sex til sjö klukkustundir.
Áður en farið er af stað er hald-
inn fundur þar sem rætt er um
verkefni dagsins og gengið úr
skugga um að allir séu með á
nótunum. Síðan er keyrt að flug-
skýlunum, farið í búningana, sem
eru frekar fyrirferðarmiklir enda
útbúnir til þess að vemda flug-
þörf fyrir birgðarými vamar-
liðsins í Hvalfírði. Þegar hefur
verið lokið við fyrsta áfanga
olíubirgðastöðvarinnar, 30.000
rúmmetra birgðarými og
leiðslu til Keflavíkur. Nú er
unnið að öðrum áfanga stöðv-
arinnar, sem felst í umfangsm-
iklum hafnarframkvæmdum,
og þriðja áfanga sem er bygg-
ing 19.000 rúmmetra birgða-
geyma.
Morgunblaðið/Einar Faiur
Curt Elkin athugar skotfærageymslur F-15-þotu.
mennina ef svo færi, að þeir
þyrftu að nauðlenda í köldu Norð-
ur-Atlantshafinu. Vélamar em
síðan gangsettar og hitaðar upp
áður en haldið er í að meðaltali
tveggja tíma flug. Þegar heim er
komið tekur við um klukkutíma
fundur eftir að búið er að ganga
frá vélunum og fara úr búningun-
um.
Þá daga sem flugmennimir
fljúga ekki er unnið að öðmm
verkefnum og þá aðallega þeirri
skrifflnnsku sem fluginu er sam-
fara, s.s. skráning flugtíma og
annað þess háttar. „Við höfum
ekki mjög mikinn frítíma“, sagði
Curt.
Nokkmm sinnum í viku þurfa
flugmenn að fara og mæta so-
véskum flugvélum sem em á
sveimi í kringum íslenska loft-
helgi. „Þegar þessar vélar hafa
nálgast ísland meira en góðu hófí
gegnir fömm við til móts við þær
og fljúgum við hlið þeirra. Þegar
þær halda heim á leið gemm við
slíkt hið sama. Það er svo sem
ekki mikið sem við gemm en þetta
er frekar skemmtilegt - þó að
áhorfendum mundi eflaust leið-
ast“.
Morgunblaðið/Einar Falur
Á þessu svæöi eru framkvæmdir aö hefjast viö hina nýju stjórnstöð á Keflavíkurflugvelli.
Ný stjórnstöð
Um þessar mundir eru að
hefjast framkvæmdir við bygg-
ingu nýrrar stjórnstöðvar í stað
hinnar núverandi, sem er í járn-
grindarhúsi með mjög ófull-
kominni aðstöðu að öllu leyti.
Þama verður um að ræða
tveggja hæða byggingu,
gluggalausa, úr styrktri stein-
steypu. Byggingin verður
útbúin sérstökum hreinsiút-
búnaði vegna hugsanlegrar
mengunar frá efnavopnum og
á þannig að geta hýst starfs-
menn stjómstöðvarinnar í allt
að eina viku. Öryggisráðstaf-
anir þessar eru í samræmi við
staðla Atlantshafsbandalags-
ins enda verður byggingin að
miklu leyti fjármögnuð úr
mannvirlgasjóði NATO. Þegar
hafa verið gerð bflastæði og
,aðkeyrsla að byggingunni og
hafíst hefur verið handa við
grunn hennar. Áætlað er að
framkvæmdimar muni taka
um tvö ár.
Hollensk Orion-vél
Á Keflavíkurflugvelli em 9
Orion P-3C-kafbátaleitarflug-
vélar, átta frá Bandaríkjunum
og ein frá Hollandi. Þær em
útbúnar mjög fullkomnu leitar-
kerfí og vopnaðar tundurskeyt-
um og „Harpoon“-eldflaugum
sem beitt er gegn skipum og
kafbátum.
3 HH-3-björgunar- og sjúkra-
flutningaþyrlur, C-130-leiðsögu-
vél fyrir björgunarsveitina og 2
eldsneytisflugvélar af gerðunum
AC-130 og KC-135 er einnig að
fínna á Keflavíkurflugvelli.
Morgunblaðið/Einar Falur
Eldsneytisvól af gerðinni AC-130 lendir á Keflavíkurflugvelli.
Tvær P-3C Orion kafbátaleitavélar á Keflavíkurflugvelli. Vélin
vinstra megin er mönnuð Bandarfkjamönnum en sú hægra megin
er frá Hollenska flughernum, mönnuö Hollendingum.
Ársfjóröungslega eru haldin námskeiö þar sem flugáhafnirnar
rifja upp ýmís öryggisatriði t.d hvernig eigi að yfirgefa vél er
nauðlent hefur á hafi úti. Myndin ertekin á einu slfku námskeiði.

jL .<L,
■Morgunblaðið/Einar Falw
Alls verða byggð þrettán styrkt flugskýli til þess að hýsa F-15-þoturnar. N.
Styrkt flugskýli
í júlímánuði 1985 komu
hingað til lands fyrstu F-15-
þoturnar sem leystu af hólmi
hinar eldri F-4-Phantom-þotur
er vamarliðið hafði notað um
árabil. F-15- þoturnar em
hraðfleygari, búnar fullkomn-
ari ratsjám, þurfa styttri
flugbraut, klifra hraðar í flug-
taki, eru mun lágværari og
hafa auk þess 70% meira flug-
þol en gömlu Phantom-þoturn-
ar.
Nú er unnið að framkvæmd-
um við 9 sprengjuheld flugskýli
sem notuð verða til þess að
hýsa F-15-þotumar. Fjögur
slík skýli em þegar fullbúin.

■ '
■

Á Keflavíkurflugvelli eru nú staðsettar átján F-15-þotur og
hafa þær alfarið leyst af hólmi F-4-Phantom-þoturnar.